หน้าหนังสือทั้งหมด

การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลสและวัตถุกาม
81
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลสและวัตถุกาม
6) วิจิกิจฉา ได้แก่ ความลังเลสงสัยในกุศลธรรมทั้งหลาย 7) ถีนะ ได้แก่ ความหดหู่ ความท้อแท้ถดถอย 8) อุทธัจจะ ได้แก่ ความฟุ้งซ่าน ขาดความสงบในจิตใจ 9) อหิริกะ ได้แก่ ความไม่ละอายต่อ…
…าวถึงความเข้าใจในกิเลสและวัตถุกามที่ส่งผลต่อจิตใจของมนุษย์ โดยการวิเคราะห์อนุสัญญาของความลังเลสงสัย ความหดหู่ และอาการต่าง ๆ ที่เกิดจากความไม่พอใจในวัตถุกามทั้ง 5 อย่าง เช่น รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัส วัตถุก…
นิวรณ์ ๕: ความเข้าใจในใจมนุษย์
141
นิวรณ์ ๕: ความเข้าใจในใจมนุษย์
ถีนมิทธะ คือ ความหดหู่ เคลิบเคลิ้ม ความท้อ ความง่วง เพราะพักผ่อนน้อยบ้าง หรืออาการเซื่องซึมหลังอาหารเพราะเมา อาหารอย่างนี้…
บทความนี้อธิบายถึงนิวรณ์ ๕ ซึ่งรวมถึงความหดหู่ ความฟุ้งซ่าน และภาวะจิตที่อาจเกิดจากความเครียดและความท้อแท้ วิธีการดึงใจออกจากความยุ่งเหยิงและมุ่งส…
การละนิวรณ์เพื่อการเจริญภาวนา
58
การละนิวรณ์เพื่อการเจริญภาวนา
…วาม ขัดเคืองใจ ความไม่พอใจ ความโกรธ เป็นต้น เหล่านี้ล้วนทำให้ใจซัดส่าย ไม่เป็นสมาธิ 3. ถีนมิทธะ คือ ความหดหู่ ความง่วงเหงา ซึมเซา ขาดกำลังใจและความหวังในชีวิต ขาดวิริย อุตสาหะในการทำสิ่งต่างๆ ได้แต่ปล่อยใจให้เ…
บทความนี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ได้แก่ กามฉันทะ, พยาบาท, ถีนมิทธะ, อุทธัจจกุกกุจจะ, และวิจิกิจฉา ซึ่งเป็นอุปสรรคในการพัฒนาจิตสำนึกและการเจริญภาวนา การละนิวรณ์เหล่านี้จะช่วยให้จิตใจสงบและบริสุทธิ์ขึ้น สามารถนำ
การฝึกใจและการปฏิบัติตามพระสูตรกโมคคัลลาน
59
การฝึกใจและการปฏิบัติตามพระสูตรกโมคคัลลาน
…นเวียนในอารมณ์โกรธเป็นประจำนี่เอง ทำให้เหนื่อยล้า ไม่แช่มชื่น สดใส ทำให้โอกาสที่ (3) “ถีนมิทธะ” คือ ความหดหู่ ซึมเซา ขาดกำลังใจเกิดขึ้นได้ง่าย เมื่อขาด กำลังใจ ขาดความหวังในชีวิต ใจย่อมเลื่อนลอย เกิด (4) “อุทธ…
บทความนี้สำรวจการฝึกใจตามขั้นตอนของคุณกโมคคัลลานสูตร ซึ่งช่วยป้องกันและกำจัดนิวรณ์ทั้ง 5 ประการ ทำให้ใจหยุดนิ่ง และเข้าถึงสมาธิในระดับสูง สุดท้ายไปสู่การบรรลุพระนิพพาน การฝึกดังกล่าวเกี่ยวข้องกับการลบ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับนิวรณ์ 5
117
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับนิวรณ์ 5
…ปฏิบัติธรรม ก็ยากที่จะซาบซึ้งในรสแห่งธรรม ไม่อาจพบความสุขอันเกิดจากฌานได้ฉันนั้น 7.3.3 ถีนมิทธะ คือ ความหดหู่ ความง่วงเหงา ซึมเซา ขาดความกระตือรือร้นในการทำกิจกรรม ต่างๆ ขาดกำลังใจและความหวังในชีวิต เกิดความเบ…
…ข์และเจ็บปวดในกายและใจ จึงต้องฝืนทำทุกอย่างด้วยความทรมาน ซึ่งทำให้ยากที่จะพบความสุข ในขณะที่ผู้ที่มีความหดหู่และความฟุ้งซ่านย่อมไม่สามารถมีสมาธิและไม่อาจเข้าใจความเป็นจริงของธรรมได้ ทั้งนี้ ผู้ที่มีความลังเลสง…
กิเลสกาม: ความใคร่และกิเลสที่ส่งผลต่อจิตใจ
129
กิเลสกาม: ความใคร่และกิเลสที่ส่งผลต่อจิตใจ
…ดื้อรั้นอวดดี หรือดื้อดึงถือตัว” 5) วิจิกิจฉาได้แก่ ความลังเลสงสัยในกุศลธรรมทั้งหลาย ๗) ดีนะ ได้แก่ ความหดหู่ ความท้อแท้ถดถอย ๔) อุทธัจจะ ได้แก่ ความฟุ้งซ่าน ขาดความสงบในจิตใจ ๙) อหิริกะ ได้แก่ ความไม่ละอายต่อ…
เนื้อหานี้พูดถึง 'กาม' หมายถึงความใคร่และความต้องการที่สามารถนำไปสู่ความชั่วในจิตใจ โดยเฉพาะ 'กิเลสกาม' ที่ผลักดันให้คนทำสิ่งที่ผิดเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ต้องการ นอกจากนี้ยังได้มีการแบ่งประเภทกิเลสกา
ถีนมิทธะและวิธีแก้ไขในการนั่งสมาธิ
57
ถีนมิทธะและวิธีแก้ไขในการนั่งสมาธิ
…อรือร้น ปล่อย ปละละเลยไปตามยถากรรม” ดังนั้นคนที่มีอาการถูกถีนมิทธะครอบงำจะมีอาการความง่วงเหงาซึมเซา ความหดหู่และเซื่องซึม ขาดความกระตือรือร้นในการทำกิจกรรมต่างๆ ขาดกำลังใจและความหวังในชีวิตเกิดความเบื่อหน่ายชี…
…มีการอธิบายลักษณะของถีนมิทธะรวมถึงความหมายของคำว่า ถีนมิทธะ ที่เกิดจากการรวมกันของคำ 2 คำ คือ ถีนะ (ความหดหู่) และ มิทธะ (ความเคลิบเคลิ้ม) เพื่อเสนอวิธีการแก้ไขเพื่อพัฒนาสมาธิและการฝึกปฏิบัติที่มีประสิทธิภาพมา…
อุปมาในการกำจัดกิเลสจากพระไตรปิฎก
27
อุปมาในการกำจัดกิเลสจากพระไตรปิฎก
…ที่มีน่าใส ไฟ และ ชนะสงคราม ๗. ความฟุ้งซ่าน อุปมาด้วย ความเป็นทาง ความเป็นไท และการชนะใส่อันสมด็ ๘. ความหดหู่ ชีเมซา อุปมาด้วย เรือนจำ ภาชนะใส่อันสาธารณ์และจอกแหหนปกคุม ความลังเลสงสัย อุปมาด้วย ภาชนะใส่อุ่นมั่…
ในพระไตรปิฎกมีการใช้การอุปมาเพื่อสอนการกำจัดกิเลส เช่น ความโกรธเปรียบเสมือนไฟที่ต้องมีการระงับ และการฟุ้งซ่านเปรียบได้กับการอยู่ในทางตัน การแบ่งปันเรื่องราวที่สะท้อนถึงการต่อสู้กับกิเลสเหล่านี้จะช่วยใ
การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม
332
การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม
…ายเป็นเครื่องสลัดออกซึ่งสิ้น มิทธะ ที่บังเกิดขึ้นแล้วตามความเป็นจริง. สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๓๒๓ ๓๘. ความหดหู่ ซึมเซา ๓๘.๑ เพราะความหดหู่ ซึมเซา ง่วง ทำให้พึ่งธรรมไม่รู้เรื่อง พึงเห็นนิ่งนิมิตระเหมือนเรือนจำ. ท…
…้จริงของบัณฑิต เมื่อไม่โกรธตอบจะช่วยให้เห็นประโยชน์แก่ทุกฝ่าย นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงความฟุ้งซ่านและความหดหู่ ซึ่งส่งผลให้ไม่สามารถเข้าใจในธรรมได้อย่างชัดเจน การทำความเข้าใจและการมีสติเป็นสิ่งสำคัญในการจัดการก…
การตั้งสติและกรรมฐานในพระพุทธศาสนา
26
การตั้งสติและกรรมฐานในพระพุทธศาสนา
…แล้ว หนัง เนื้อ และเส้นเอ็น ย่อมไม่ หงักเลย เวลานั้น เวลานั้นหลาย ที่จะพึงกันนั้นแค่เธอในนะ ย เพราะ ความหดหู่แห่งเนื้อและเอ็นเหล่านั้นเป็นไปอย่างนั้นแหละ ย่อมไม่เกิดขึ้น เมื่อเวทนาหล่านั้นไม่เกิดขึ้น จิตก็ย่อม…
…่ช่วยให้จิตเข้าสู่สภาวะอันหนึ่งอันเดียวและไม่พอใจได้. การที่ร่างกายอยู่ในท่าที่ถูกต้องจะทำให้ไม่เกิดความหดหู่ จิตใจจึงสามารถรวมเป็นหนึ่งอยู่เสมอได้ มีการอ้างถึงคำสอนของพระธรรมเสนาบดีสารบุตรด้วย ซึ่งเน้นความสำค…
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
142
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
…ห้บรรลุความดี มีอยู่ 5 อย่าง คือ กามฉันทะ (ความพอใจในกามคุณ5) พยาบาท (ความปองร้ายผู้อื่น) ถีนมิทธะ (ความหดหู่เซื่องซึม) อุทธัจจกุกุจจะ ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ) วิจิกิจฉา (ความลังเลสงสัย) 132 DOU สมาธิ 6 ส ม ก กั ม…
เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำจิตให้รู้เท่าทันการเข้ามาและออกไปของอารมณ์ผ่านการสังเกตลมหายใจและการพัฒนาสมาธิ กอปรกับการเรียนรู้เพื่อความหลุดพ้นจากสภาวะอารมณ์ต่างๆ เช่น ความเฉื่อยชา ความฟุ้งซ่าน และความเศ
ฤทธิ์และอำนาจของกสิณ
31
ฤทธิ์และอำนาจของกสิณ
…8. ฤทธิ์เกิดด้วยอำนาจแห่งโอทาตกสิณ คือ นิรมิตสิ่งของต่าง ๆ ให้เป็นสีขาวได้บันดาล ให้สร่างจากความง่วงความหดหู่ท้อถอยได้ ไล่ความมืดได้ ทำแสงสว่างขึ้นเพื่อประโยชน์แก่การ เห็นรูปด้วยทิพพจักษุได้ 9. ฤทธิ์เกิดด้วยอำ…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับฤทธิ์ที่เกิดจากอำนาจของกสิณต่างๆ เช่น เตโชกสิณ, วาโยกสิณ, นีลกสิณ, ปีตกสิณ, โลหิตกสิณ, โอทาตกสิณ, อาโลกกสิณ และอากาสกสิณ ซึ่งแต่ละชนิดมีความสามารถเฉพาะในการสร้างสรรค์สิ่งต่างๆ
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
16
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
และความหวังในชีวิตเกิดความเบื่อหน่ายชีวิต ไม่คิดอยากทำสิ่งใดๆ บุคคลที่ใจหดหู่ ย่อมขาดความวิริยะ อุตสาหะในการทำสิ่งต่างๆ ได้แต่ปล่อยให้ความคิดเลื่อนลอยไปเรื่อยๆ จึงไม่สามารถรวมใจเป็นหนึ่งได้ เปรียบเหมื
ในชีวิตประจำวัน คนเรามักประสบกับความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่…
การสำรวมใจเพื่อชีวิตที่สงบ
266
การสำรวมใจเพื่อชีวิตที่สงบ
…ต่ก็อาจสังเกตได้จากวัตรปฏิบัติหรือการ แสดงออกของท่าน เช่น ไม่แสดงความโกรธความเกลียดบุคคลอื่น ไม่แสดงความหดหู่ท้อแท้หรือเบื่อหน่ายชีวิต ไม่แสดงความ ลังเลสงสัยในพระธรรมวินัย เป็นต้น หากแต่เป็นผู้ที่มีวัตร ปฏิบัต…
การสำรวมใจและอินทรีย์นั้นเป็นการสร้างความบริสุทธิ์ให้กับจิต โดยจะมีสติและไม่ปล่อยใจให้เลื่อนลอย การมีความพอใจในสิ่งที่มีและไม่ขอมากจากผู้อื่นช่วยให้จิตใจสงบและคลายความกังวล นอกจากนี้ การหลีกเลี่ยงนิวร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
322
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…งเดียว เพราะมีกิจ อาหาร และธรรม คู่ปรับเป็นอย่างเดียวกัน ฯ เพราะอุทธัจจกุก- กุจจะเป็นต้นเหล่านั้น มีความหดหู่และความ ไม่สงบเป็นกิจ มีความคร้านกายและความ คำนึงถึงญาติเป็นเหตุ มีความเพียงและความ สงบเหล่านี้เป็นค…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับความหมายของนีวรณ์ในอภิธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุทธัจจกุกกุจจะและถีนมิทธะ ที่มีผลต่อการสงบจิตใจ ในการอธิบายถึงธรรมที่เรียกว่าอนุสัย ซึ่งสัมพันธ์กับกิเลสที่มีอยู่ในสันดาน และการเกิดขึ้น
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
321
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
…้ว่า เพราะมีกิจ อาหาร และธรรมที่เป็น ปฏิปักษ์เหมือนกันฯ จริงอยู่ ถีนะและมิทธะมีการทำให้จิตตุปบาทถึง ความหดหู่เป็นกิจเหมือนกัน อุทธัจจะและกุกกุจจะมีการทำความไม่สงบ เป็นกิจเหมือนกันฯ อนึ่ง ธรรม ๒ อย่างข้างต้น มี…
บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้
ประโยค๘ จากวิสุทธิมรรคแปล: การพัฒนาจิตใจ
127
ประโยค๘ จากวิสุทธิมรรคแปล: การพัฒนาจิตใจ
…้) ก็ไม่อาจถึง อัปปนาได้ (เหมือนกัน )ส่วนว่าภิกษุใด (ค่อย) เปลื้องจิตที่หดหู่ไป แม้หน่อยหนึ่งเสียจากความหดหู่ ที่ฟุ้งซ่านไปแม้นิดหนึ่งเสียจากความ ฟุ้งซ่านแล้ว ยังจิตอันมี ( ปฏิภาค) นิมิตอยู่จำเพาะหน้าให้เป็นไป…
เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของการพัฒนาจิตใจในการปฏิบัติธรรม และการเพียรพยายามในการเปลื้องจิตจากความหดหู่และฟุ้งซ่าน เพื่อให้สามารถเข้าถึงอัปปนาได้ โดยยกตัวอย่างจากชีวิตของแมลงและมนุษย์ที่ขยันในการดำเนินชี…
การใช้ชีวิตอย่างมีความหมาย
77
การใช้ชีวิตอย่างมีความหมาย
ทงอ้น้อยลงทุกนาที ซึ่งควรใช้เวลาในชีวิตน้อยลงไปเรื่อย ๆ นี้ รีบเร่งทำงานวาน เพื่อกำจัดกิเลสคือความหดหู่เชิงซึมนี้ให้หมดสิ้นไปจะดีกว่า อย่าเสียเวลาไปปล่อยกิเลสกัน ซึ่งควรใช้เวลาในชีวิตน้อยลงไปเรื่อย ๆ นี้…
บทความนี้กล่าวถึงการใช้ชีวิตอย่างมีความหมาย โดยแนะนำให้เร่งทำงานและลดเวลาในการปล่อยให้กิเลสหรือความหดหู่เข้ามามีอิทธิพลในชีวิต ควรกำจัดความรู้สึกเชิงลบนี้เพื่อให้มีชีวิตที่ดีขึ้น อย่าเสียเวลาไปกับสิ่งที่ไ…
การใช้ชีวิตกับความทุกข์
178
การใช้ชีวิตกับความทุกข์
www.kalyanamitra.org จะต้องมาเพิ่มความหดหู่เซื่องซึมเพื่อซ้ำเติมชีวิตให้ทุกข์ระทม ตรมตรอมเพิ่มขึ้นอีกเล่า อันที่จริงอายุเฉลี่ยของคนเราในยุคนี้ …
บทความนี้พูดถึงการเปลี่ยนแปลงความคิดเพื่อจัดการกับความหดหู่และความฟุ้งซ่านในชีวิต โดยเสนอให้มุ่งมั่นในการทำภาวนาเพื่อขจัดอุทธัจจกุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านและความเดื…
การปล่อยวางและการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน
177
การปล่อยวางและการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน
…เวลา คิดผูกพยาบาทใครเพราะเป็นการก่อบาปก่อเวรไม่รู้จบรู้สิ้น ๔.๓) ขัดขวางป้องกันการกำเริบของถีนมิทธะ ความหดหู่เซื่องซึม เพราะได้ตระหนักถึงความจริงแล้วว่า ความหดหู่เซื่องซึม ความท้อแท้ท้อถอย เพราะความผิดหวังนั้น…
เนื้อหาเน้นการปล่อยวางจากอารมณ์และกิเลสที่ไม่จีรังอย่างกามราคะ ความพยาบาท และถีนมิทธะ การตระหนักถึงความชั่วร้ายของตนและการไม่ยึดติดกับความรู้สึกที่ทำให้ชีวิตมีทุกข์มากเกินความจำเป็น การบำเพ็ญภาวนาเป็น