หน้าหนังสือทั้งหมด

การเผชิญกับถีนมิทธะและวิธีแก้ไข
61
การเผชิญกับถีนมิทธะและวิธีแก้ไข
…ติดนิสัยนี้มา คือถึงแม้จะไม่อดนอน แต่นั่งทีไรก็ง่วงทุกที นอกจากนี้ในทางปฏิบัติ เราพบสาเหตุของการเกิดถีนมิทธะอีก คือ 1. เกิดจากการพักผ่อนไม่เพียงพอ ซึ่งอาจจะเกิดจากการนอนดึกเกินไป หรือระหว่างที่หลับนั้น อาจจะฝ…
…รสำเร็จมักจะมีความเชื่อมั่นในตนเองต่ำ ส่งผลให้ความล้มเหลวเกิดขึ้นบ่อย ๆ ทำให้เกิดนิสัยเบื่อหน่าย และถีนมิทธะซึ่งมีสาเหตุมาจากสิ่งต่าง ๆ เช่น การพักผ่อนไม่เพียงพอ ความอ่อนล้า และความเครียด วิธีแก้ไขที่พระพุทธเ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - นิวรณ์ ๕ และฌาน
146
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - นิวรณ์ ๕ และฌาน
…ดำเนินไปสู่ทางที่จะละกามธาตุ อนึ่ง จิตนั้นถูกพยาบาทกระทบกระทั่งอยู่ในอารมณ์ ย่อมเป็นไปอย่างสะดุด ถูกถีนมิทธะครอบงำแล้วย่อมเป็นจิตไม่ควรแก่การงาน มีอุทธัจจ กุกกุจจะเป็นเบื้องหน้าแล้วย่อมเป็นจิตสงบไม่ลง คิดพล่า…
ในเนื้อหานี้พูดถึงการทำอันตรายของนิวรณ์ ๕ ต่อฌาน โดยเฉพาะกามฉันทะและพยาบาทที่ทำให้จิตไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์ รวมถึงการกล่าวถึงการเข้าสู่ฌานที่อาจมีการเกิดขึ้นของอกุศลจิต แม้ในขณะที่มีฌาน. ข้อความนี้ช
การศึกษาวิสุทธิมรรคและโสสานิกังคะ
168
การศึกษาวิสุทธิมรรคและโสสานิกังคะ
… ประทีปคือดวงจันทร์ส่องสว่าง สมควรแก่ภาวะ แห่งอนาคาริยชน (เธอ) มีใจ (ไม่ข้องขัด) เป็นดุจใจมฤค บรรเทาถีนมิทธะได้ อาศัยความ ที่มีภาวนาเป็นที่ยินดี ย่อมจะได้ประสบความอร่อย แห่งปวิเวกรสในไม่ช้าเลย เพราะเหตุนั้นแล…
เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายถึงความสำคัญของภิกษุในการปฏิบัติธรรมในที่ต่าง ๆ และความประพฤติของภิกษุที่มีความมักน้อยในวิสุทธิมรรค โดยมีการออกแบบการมีชีวิตในอัพโภกาส เพื่อให้เข้าถึงปวิเวกรส และการสมาทานโสสา
ธรรมะเพื่อประชา: รักษาใจให้เข้าถึงธรรม
417
ธรรมะเพื่อประชา: รักษาใจให้เข้าถึงธรรม
…เจ็บไข้ได้ป่วยอะไร สุขภาพร่างกาย แข็งแรง จิตใจแข็งแกร่ง ในกลางกายสว่างไสวด้วยกายธรรม อรหัต จึงไม่ถูกถีนมิทธะ คือความง่วงเหงาหาวนอนครอบงำ และมีความสดชื่นเบิกบานกว่าคนปกติทั่วไป ปริพาชกพอได้ฟังสิ่งที่ท่านเล่า ก…
พระเถระเล่าถึงประสบการณ์การบวชเป็นเวลา 80 พรรษา โดยไม่มีความกังวลใจหรือความเจ็บป่วย และทำความเพียรโดยตลอด ซึ่งเขาได้บรรลุถึงวัตถุประสงค์สูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยไม่มีความยินดีในลาภสักการะ และมีสุขภาพที
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
53
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…กามฉันท์ “ย่อมมีได้เพราะเอกัคคตาฯ ปีติเป็นคู่ปราบพยาบาท เพราะมีความ ปลื้มใจเป็นสภาพฯ วิตกเป็นคู่ปราบถีนมิทธะ เพราะเป็นไปพร้อม กับความแผ่ไปด้วยอำนาจการพิจารณาโดยแยบคาย ฯ สุขเป็นคู่ปราบ อุทธัจจกุกกุจจะ ซึ่งมีคว…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับธรรม 5 ประการที่ช่วยปราบอารมณ์ไม่ดี เช่น กามฉันท์ และความทุกข์ ต่างมีการวิเคราะห์การตั้งมั่นของจิตและการทำงานของวิตกและสมาธิ ที่เป็นอุปกรณ์สำคัญในการเข้าถึงความสงบ อธิบายการเจริ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
74
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ัปปมัญญามีกรุณา เป็นต้น ในบางคราวเกิดมีต่างกัน (เกิดต่าง คราวกัน) และมานะก็เกิดในกาลบางคราว ฯ อนึ่ง ถีนมิทธะก็เกิดร่วมกันในบางคราว ฯ เจตสิกธรรมที่เหลือ มีการประกอบแน่นอนโดย ทำนองตามที่กล่าวแล้ว ก็บัดนี้ข้าพเจ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทของจิตตามลักษณะและวิเคราะห์อย่างละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกธรรมที
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
99
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…้ ไม่ปรารถนาให้สมบัติของตนทั่วไปกับคนอื่น และผู้เศร้าใจในเพราะ ทุจริตที่ตนทำแล้วสุจริตที่ตนมิได้ทำฯ ถีนมิทธะย่อมได้เฉพาะใน พวกสสังขาริกจิตอย่างเดียว เพราะถีนมิทธะมีความไม่ให้สำเร็จประ โยชน์ในการงานเป็นปกติ ไม…
ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงพวกจิตที่มีทิฏฐิวิปยุตและอิสสาที่สามารถเกิดขึ้นได้เฉพาะในปฏิฆจิต พร้อมอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและจิตที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะการกระทำในพวกอสังขาริกจิต และการเกิดเจตสิกในโลภ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
103
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 103 และถีนมิทธะ บางคราวเกิดขึ้นต่างกัน บางคราวเกิดรวมกัน (เกิดขึ้น พร้อมกัน)ฯ บทว่า เสสา ได้แก่ เจตสิก ๔๑ นอกจากอนิ…
เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจในธรรมที่เกี่ยวกับเจตสิกและการแสดงออกของจิต โดยเน้นถึงเจตสิกที่แน่นอนและไม่แน่นอน รวมถึงการพิจารณาในลักษณะต่างๆ ของเจตสิกที่มีอยู่ในจิต. นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายถึงความสัมพันธ์แ
แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
232
แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
แรงบันดาลใจ จากพระไตรปิฎก อุปมาเปรียบเทียบไว้ดังนี้ "ดูต่อครับผมณ ภาชนะใส่น้ำซึ่งผสมด้วยสีครั่ง สีเหลือง สีเขียว สีแดง คนนตดี เมืองงดูงามหน้าของตนในน้ำ ที่ผสมด้วยสีนี้น่ำ ย่อมไม่เห็นตามความเป็นจริง
เนื้อหาเน้นการเปรียบเทียบระหว่างการมองเห็นที่ถูกปกปิดด้วยอารมณ์ต่าง ๆ เช่น ราคะ พยาบาท และถีนมิทธะ ซึ่งเป็นอุปมาที่ชี้ให้เห็นว่าจิตที่มีอารมณ์เหล่านี้เป็นอุปสรรคในการรู้สึกถึงความจริง การเปรียบเทียบ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
135
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…าวไว้ในคัมภีร์เปฎกะว่า " สมาธิเป็นปฏิปักษ์ต่อ กามฉันท์ ปีติเป็นปฏิปักษ์ต่อพยาบาท วิตกเป็นปฏิปักษ์ต่อถีนมิทธะ สุขเป็นปฏิปักษ์ต่ออุทธัจจกุกุจจะ วิจารเป็นปฏิปักษ์ต่อวิจิกิจฉา" ดังนี้ โดยนัยที่กล่าวมาฉะนี้ ในปาฐะ…
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์นิวรณ์ทั้งหลายในวิสุทธิมรรค ซึ่งเป็นข้าศึกต่อองค์ฌาน โดยพระมหากัจจานเถระได้อธิบายถึงความที่สมาธิ ปีติ วิตก สุข และวิจาร เป็นปฏิปักษ์ต่ออารมณ์ต่างๆ ของนิวรณ์ ทั้งนี้ การข่ม
สาเหตุของถีนมิทธะ
59
สาเหตุของถีนมิทธะ
4.2 สาเหตุของถีนมิทธะ เหตุเกิดถีนมิทธะ พระอรรถกถาจารย์ท่านแสดงไว้ว่ามี 5 ชนิด คือ 4.2.1 อรติ ความไม่ยินดี คือไม่ยินดีในกา…
ถีนมิทธะเป็นอุปสรรคในการทำสมาธิ พระอรรถกถาจารย์กล่าวถึงสาเหตุของถีนมิทธะที่แบ่งออกเป็น 5 ชนิด ได้แก่ อรติ (ค…
การหลุดพ้นจากถีนมิทธะนิวรณ์
58
การหลุดพ้นจากถีนมิทธะนิวรณ์
ในงานนักขัตฤกษ์ ฉันใด ผู้ที่ตกอยู่ในอำนาจถีนมิทธะนิวรณ์ย่อมหมดโอกาส ที่จะได้รับรู้รสแห่งธรรมบันเทิง คือความสงบสุขอันเกิดจากฌานฉันนั้น พระพรหมโมลี(วิล…
บทความนี้กล่าวถึงอาการถีนมิทธะนิวรณ์หรืออาการง่วงเหงาหาวนอนซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติธรรมตามที่พระพรหมโมลี (วิลาศ ญาณวโร) ได้อธิ…
ลักษณะและวิธีแก้ไขถีนมิทธะ
55
ลักษณะและวิธีแก้ไขถีนมิทธะ
4.1 ลักษณะของจีนมิทธะ 4.2 สาเหตุของจีนมิทธะ เนื้อหาบทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข .. 4.2.1 อรติ 4.2.2 ตันที 4.4.3 วิชัมภิตา 4.4.4 ภัตตสัมมทะ 4.4.5 เจตโส ลีนัตตัง 4.3 วิธ…
บทที่ 4 สำรวจลักษณะและสาเหตุของจีนมิทธะซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการทำสมาธิ พร้อมเสนอวิธีการแก้ไขหลายรูปแบบ รวมถึงการใช้สูตรโมคคัลลานและอรรถกถาเพื่อช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถพัฒนาและทำสมาธิได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
16
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
…ั้น ยึดหน่วงเอาไว้ ทำให้ท้อแท้ หดหู ง่วงซึม ไม่อยากพูดกับใคร หมดความสบายใจ ไม่มีความเบิกบาน เพราะถูกถีนมิทธะเกิดขึ้นกับจิตแล้วจับจิตของเราเอาไว้ เป็นนิวรณ์ที่ทำให้จิตท้อแท้ง่วงซึมและเกียจคร้าน จึงควรกำจัดเสีย…
ในชีวิตประจำวัน คนเรามักประสบกับความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานและการปฏิบัติธรรม ทำให้ขาดกำ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 113
115
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 113
…งใหญ่กล่าวคือพระสัทธรรม เราจะพึงได้รับ ก็แต่ว่ามรดกใหญ่ นั้น คนเกียจคร้านหาอาจรับได้ไม่ " ความบรรเทาถีนมิทธะเสียด้วยข้อ ปฏิบัติทั้งหลาย มีการทำอาโลก
ในหน้าที่ 113 ของวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ มีการกล่าวถึงความสำคัญของการมีความยำเกรงในการทำบิณฑบาต ซึ่งส่งผลดีต่อทายก, การพิจารณาถึงความเป็นใหญ่ของพระศาสดา และการบูชาโดยการปฏิบัติที่ไม่จำกัดเฉพาะการบู
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
157
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…้ว แท้จริงภิกษุใด มิได้ข่มกามฉันท์เสียอย่างดีด้วยปัจจเวกขณวิธีมีพิจารณาโทษของกาม เป็นต้น มิได้บรรเทาถีนมิทธะเสียอย่างดีด้วยอำนาจแห่งมนสิการ ปัสสัทธิ มิได้บรรเทาถีนมิทธะเสียอย่างดีด้วยอำนาจแห่งกาย- วิธีมีมนสิก…
…จิตและชำระสิ่งที่เป็นข้าศึกต่อสมาธิ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงความสำคัญของการข่มกามฉันท์และการบรรเทาถีนมิทธะผ่านการฝึกปฏิบัติและวิธีการต่างๆ เพื่อให้สามารถเข้าถึงสภาวะของฌานได้อย่างสมบูรณ์และหลีกเลี่ยงอุปสรรค…
ความเลิศของพระสารีบุตรในปัญญา
24
ความเลิศของพระสารีบุตรในปัญญา
ทำไม? พระสารีบุตรจึงเลิศด้วยปัญญา ๔๖ โมคคัลลานะเข้าไปอาศัยหมู่บ้านกัลลวาละ ในแคว้นมคธอยู่ เมื่อถีนมิทธะคือความหดหูและเซื่องซึมครอบงำแล้ว พระบรมศาสดาทรงแนะนำวิธีขจัดถีนมิทธะ พระมหาโมค คัลลานะฟังพระธาตุกรร…
พระสารีบุตรและพระมหาโมคคัลลานะไปอาศัยในหมู่บ้านกัลลวาละและพระเวฬุวันในแคว้นมคธ และในช่วงเวลาการบำเพ็ญภาวนาภายใต้การชี้แนะของพระบรมศาสดา ทั้งสองได้บรรลุที่สุดแห่งสาวกและบารมีญาณ โดยในช่วงบ่ายวันนั้นเอง
ความขาดแคลนกำลังใจและความฟุ้งซ่านในชีวิต
210
ความขาดแคลนกำลังใจและความฟุ้งซ่านในชีวิต
…กาสที่จะได้รับความบันเทิงจากการเที่ยว ดูหรือชมมหรสพต่าง ๆ ในงานนักขัตฤกษ์ฉันใด ผู้ที่ตกอยู่ใน อ้านาจถีนมิทธะนิวรณ์ย่อมหมดโอกาสที่จะได้รับรู้รสแห่งธรรม บันเทิง คือ ความสงบสุขอันเกิดจากฌานฉันนั้น ๆ ๔) อุทธัจจกุ…
บทความนี้พูดถึงความรู้สึกขาดกำลังใจในการทำกิจกรรมต่างๆ และความเบื่อหน่ายในชีวิต ซึ่งมักเกิดจากอาการซึมเศร้าและความฟุ้งซ่าน อธิบายถึงการเปรียบเทียบของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ว่าเหมือนการถูกจองจำ ทำให้หมดโอ
การบรรยายถึงภิกษุและความบริสุทธิ์ในจิต
198
การบรรยายถึงภิกษุและความบริสุทธิ์ในจิต
… มีความกรุณาหวังประโยชน์แก่สัตว์ทั้งปวงอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความ ประทุษร้ายคือพยาบาทได้ ละถีนมิทธะแล้ว เป็นผู้ปราศจากถีนมิทธะ มีความกำหนดหมายอยู่ที่แสงสว่าง มีสติสัมปชัญญะอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการฝึกจิตในตัวภิกษุ การมีศีลขันธ์ อินทรียสังวร และสติสัมปชัญญะ เพื่อชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความเพ่งเล็ง พยาบาท และอุทธัจจกุกกุจจะ โดยอุปมานิวรณ์ที่เปรียบเทียบกับชีวิตมนุษย์
สามัญญผลเบื้องกลาง
115
สามัญญผลเบื้องกลาง
…มีความกรุณา หวังประโยชน์แก่สัตว์ทั้งปวงอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความประทุษร้าย คือพยาบาทได้ ละถีนมิทธะแล้ว เป็นผู้ปราศจากถีนมิทธะ มีความกำหนดหมาย อยู่ที่แสงสว่าง มีสติสัมปชัญญะอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธ…
บทที่ 7 แสดงถึงความสำคัญของสามัญญผลเบื้องกลาง ซึ่งเป็นผลดีที่ภิกษุได้รับจากการปฏิบัติภาวนา โดยการรักษาศีล ความมีสติสัมปชัญญะ และการเป็นผู้สันโดษ รวมถึงการบรรลุฌานที่นำไปสู่การชำระจิตใจจากนิวรณ์ 5 ประก