หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี ในพระพุทธศาสนา
174
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี ในพระพุทธศาสนา
…า ทสฺสิต ฯ มโนกมุมเมว วิญฺญตฺติสมุฎฐาปกตาภาเวน กายทวาราที่สุ อปปวตฺตนโต ๆ ตญฺจ รูปาวจรกุศล ภาวนามย์ ทานาทิวเสน อปปวตฺตนโต อปุปนาปปตต์ ปุพพภาคปปวตฺตานํ กามาวจรภาวโต ๆ ฌานงฺคเภเทนาติ ปฏิปทาทิเภทโต ปน อเนกว…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับ อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี โดยเน้นเรื่องการวิเคราะห์ปุญญกิริยาวัตถุและการเข้าใจในความละเอียดของวิญญาณในประโยคต่างๆ รวมถึงการสร้างความเข้าใจในกรรมดีและกรรมชั่ว
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ กมฺมสฺเสว ผล
178
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ กมฺมสฺเสว ผล
…เกน กมฺเมน อเนกา ชาติสุ ปฏิสนธิ โหติ ฯ ปวตฺติ วิปาโก ปน ชาติสเต ชาติสหสฺเส โหติ ฯ ยถาห์ ติรัจฉานคเต ทานํ ทตฺวา สตคุณา ทกฺขิณา ปาฏิกงฺขิตพฺพาติ ฯ ยสฺมา ปเนตฺถ ญาณ ชาจนธาที่วิปตฺตินิมิตฺตสฺส โมหสฺส สพฺพากุ…
บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างกรรมกับผลที่เกิดจากความดีและความไม่ดี เน้นถึงหลักการการทำกรรมและการเกิดผลในสภาพจิต เกริ่นถึงความสำคัญของมโนธรรมในการประเมินผลกรรมผ่านการกระทำต่าง ๆ การสำรวจอิทธิพลของอ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
181
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
… มหพุพเล อลทฺธา ตาทิสํ เหตุ อภิญญา น วิปจฺจติ สมานภูมิกโต อาเสวนลาเภน พลวภาวโต มหคฺคตธมฺมานํ วิปาก- ทาน วตฺวา ตทภาวโต อภิญญาย อวิปจฺจน์ วุตต์ ฯ ที่เน ฉนฺทวิริยจิตตวีมสาหินิพฺพฤติติ วา ปริตต์ มชฺฌิเมหิ ฉน…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาที่อธิบายถึงหลักการของอภิธรรมโดยละเอียด รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและปัจจัยต่าง ๆ ที่มีต่อการเกิดสรรพสิ่ง ขณะเดียวกันก็เสนอการจัดหมวดหมู่ต่าง ๆ ของเนื้อหาอภิ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
245
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…มุทาเย ปวตฺตมาเน ทุติยสฺส อภาวโต อตฺตโน ฐิติยา โอกาสมลภนฺตานํ อนนตร์ อุปปชุชมานกจิตตเจตสิกาน โอกาส- ทานวเสน อุปการกา อนนตรนิรุทธา จิตตเจตสิกา นตฺถิปจฺจโย ฯ ๑. สี. ม. ชนกภาเวฯ ๒. สี. ม. ปจฺจุปฺปนฺนสภาวสงข…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอภิธรรมและหลักสำคัญในการพัฒนาสติในชีวิตประจำวัน รวมถึงการสัมผัสกับอาหารและการอุปการในสรรพสิ่ง ทั้งนี้เนื้อหายังได้กล่าวถึงความสำคั
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และความเป็นมาของอภิธรรม
249
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และความเป็นมาของอภิธรรม
…าทิ อุปเสวิโต วา อุตุโภชนาท ปกตูปนิสสโย ฯ ตถา เจว นิททิสติ ฯ ครุกตนฺติ ครร กตฺวา ปัจจเวกขิต ฯ ตถาห์ ทาน ทาวา สีล สมาทยิตวา อุโปสถกมุม กริตวา ติ ครร กตฺวา ปจจเวกฺขตีติอาทินา นเยน ทานสีลอุโปสถกมุมปุพเพกตสุ…
…ึงการเกิดของมโนวิญญาณและบทบาทของอารมณ์ในการดำรงชีวิต โดยใช้เสียงในธรรมะร่วมกับการปฏิบัติ เช่น การให้ทานและการรักษาศีลเพื่อพัฒนาจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงปัจจุบันธรรมที่ส่งผลต่อการเข้าใจในอภิธรรมเพื่อก…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: ความเข้าใจในอภิธรรม
278
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: ความเข้าใจในอภิธรรม
…ิตเตน กุลาจาเรน โสภิต วิสาลกุเล อุทโย นิพฺพตฺติ ยสฺส ฯ เตน ฯ กมมาทวิสยาย สทฺธาย อภิวุทโธ ปริสุทโธ จ ทานสีลาทิคุณาน อุทโย ยสฺส ฯ เป็น ๆ นมพวหเยน นมพนามเกน อุปาสเกน ปรานุกมฺป์ สาสน สุโขตรณปริปาจนลูกขณ์ ปรา…
บทความนี้เจาะลึกถึงความรู้และปฏิบัติในการเจริญวิปัสสนาที่สัมพันธ์กับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา โดยเน้นถึงความสำคัญของการเข้าใจกรรมและผลในชีวิต พร้อมกล่าวถึงการวิเคราะห์การทำสมาธิและผลการปฏิบัติของอนาคามี ร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 223
223
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 223
…วามคิดมุ่งร้ายอย่างนี้ว่า "ไฉนหนอสัตว์ นี้พึงพินาศ" ชื่อว่าพยาบาท ฯ ความเห็นวิปริตโดยนัยเป็นต้นว่า "ทานที่ให้แล้วไม่มีผล " ชื่อว่ามิจฉาทิฏฐิ ฯ ก็ในมิจฉาทิฏฐินี้ ความ
เนื้อหาบทนี้นำเสนอกระบวนการใช้งานอรรถประโยคในอภิธัมมะ โดยเฉพาะการสร้างวจีและกรรมที่เกี่ยวข้องกับสภาพทางจิต เช่น ความโลภ อารมณ์พยาบาท และการเห็นผิด ฯลฯ อภิชฌาเป็นการมุ่งมาดต่อสิ่งของของผู้อื่น ที่อาจทำ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 225
225
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 225
…1 การริบราชบาตร ของพระราชาทั้งหลาย ผู้ทรงริบทรัพย์ของคนอื่น เพื่อปราบคนชั่ว ตามกำหนดกฎหมาย และอทินนาทานของพวกพราหมณ์ ผู้กล่าวคำ เป็นต้นว่า "ทรัพย์นี้ทั้งหมด พระราชาพระราชาทานแก่พวกพราหมณ์ બૈ แต่เพราะพราห…
…้สอยของจากบุญกิริยาวัตถุและการรักษาศีลที่เกี่ยวข้องกับกรรมและผลกรรม โดยอาจารย์เน้นย้ำถึงความสำคัญของทาน ศีล และภาวนาอันเป็นกระบวนการในการทำให้เกิดกรรมดีในใจของผู้ปฏิบัติ ปรัชญาบทนี้ทำให้เราเห็นถึงความสัม…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
229
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ทิฏฐชุกรรม จึงเกิดขึ้น เพราะเหตุนั้น พอกันที ไม่ควรจะชักช้าเกินไป ฯ แต่ว่า บรรดาบุญกิริยาวัตถุ ๑๐ มีทานเป็นต้น เหล่านี้ บุญกิริยาวัตถุคือปัตติทานและอนุโมทนา ย่อมถึงความ สงเคราะห์เข้าในทาน เพราะมีสภาพเหมื…
… โดยเฉพาะการทำความเห็นให้ตรง และความเชื่อมโยงระหว่างการให้และการส่งเสริมบุญ การศึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับทานและการอนุโมทนาแสดงถึงการส่งเสริมความดีในชีวิตตามทฤษฎีของอภิธัมมะ บุญกิริยาวัตถุที่สำเร็จด้วยการให้ แ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
382
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…องคนเหล่าอื่น ผู้อาศัยศรัทธาเป็นต้นของกัลยาณมิตรแล้วกระทำกุศลฯ บัณฑิตพึงเห็น คำตามสมควรอย่างนี้ คือ ทาน ศีล อุโบสถ ฌาน อภิญญา วิปัสสนา และมรรคภาวนาก็ดี ธรรมมีราคะชั้นสูง ๆ ขึ้นไปเป็นต้น อันเป็นเหตุ แห่งธ…
… มีการกล่าวถึงธรรมที่เป็นนิสัยแก่กุศลธรรมทั้งภายในและภายนอก พร้อมกับความสำคัญของการเลือกทำความดีเช่นทาน ศีล และการปฏิบัติภาวนา โดยการมุ่งเป้าไปที่การสงบกิเลสและตอบสนองต่อธรรมชาติของตนและคนอื่น ๆ ในกระบวน…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
383
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 383 คำว่า สทฺธาทโย ได้แก่ ศีล จาคะ และปัญญาฯ คำนี้ว่า แท้จริง ทาน ศีลเป็นต้นของตน อาศัยศรัทธาเป็นต้นของตนจึงมีได้ ๆ และทานศีลเป็นต้นของคนอื่น ก็อาศัยศรัทธาและศีลเป็น…
เนื้อหาตัวอย่างนี้พิจารณาความหมายของคำว่า สทฺธาทโย ที่ประกอบด้วยศีล จาคะ และปัญญา มีความสำคัญต่อการพัฒนาของตนและของคนอื่น โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างศรัทธาและศีลกับสุขทุกข์ รวมถึงบุคคลที่เป็นกัลยา
บทความเกี่ยวกับอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา
12
บทความเกี่ยวกับอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา
…า มีผลานิสงส์ยิ่งกว่ามหายัญของพระเจ้ามหา วิชิตราชในอดีตนอกพุทธุปบาทกาลที่ทรงบำเพ็ญเป็นการใหญ่ บริจาคทานพัสดุแก่ปฏิคาหกทั่วไป ไม่เลือกบุคคล และว่ามีผลพิเศษกว่าอนุกูลยัญ ที่ทายกบริจาคอุทิศบรรพชิตผู้ทรงสีลา…
บทความนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในกฏทันตสูตรที่มีความสำคัญมากกว่าการบริจาคอื่นๆ เห็นได้ว่า การบริจาคธรรมทานเป…
ความชั่วทําความดี และอธิษฐานในธรรม
209
ความชั่วทําความดี และอธิษฐานในธรรม
… เนมิ ราช ครองเมืองมิถิลา ในแคว้นวิเทหะ เป็นกษัตริย์ที่สนพระราชหฤทัยในการกุศลโปรดการทำ กุศลทรงบริจาคทาน รักษาศีลอุโบสถอยู่เป็นนิตย์ ตามขัตติยะประเพณีผู้ครองเมืองมิถิลานี้ เมื่อ ครองพระราชสมบัติจนมีพระชนม…
…งของการตั้งใจเพื่อผลแห่งความดี และการมองเห็นความจริงผ่านประสบการณ์ของพระองค์ เมื่อทรงพิจารณาว่าการทำทานไม่เพียงพอ ต้องมีการผนวชเพื่อปฏิบัติพรหมจรรย์ ชาดกนี้ปลูกฝังการตั้งใจมุ่งมั่นในเหตุสำคัญ ทั้งสัจจะแล…
พระสัปปุริสธรรมในพระราชกิจ
248
พระสัปปุริสธรรมในพระราชกิจ
…ตเป็นหมัน ปล่อยให้คืนวันล่วงไปเปล่า เสียเวลา คราวสมัย เป็นพลวปัจจัย อุดหนุนอรรถจริยา ซึ่งจะรับพระราชทานถวายวิสัชนาต่อไป ในวาระที่ ๒. อรรถจริยา นั้น คือราชกิจที่ทรงประกอบ ด้วยตั้งพระราชหฤทัยจะให้เป็นประโย…
พระสัปปุริสธรรมที่แสดงถึงความสำคัญของการรู้จักกาลและการบำเพ็ญกิจที่มีประโยชน์สำหรับประชาชน ถูกนำเสนอผ่านการปฏิบัติของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ การดำเนินงานของพระองค์ให้ประโยชน์ต่อสังคมและพระพุทธศาสนา รวม
ปฏิรูปเทสวาโจ และความสำคัญของประเทศไทยในพระพุทธศาสนา
313
ปฏิรูปเทสวาโจ และความสำคัญของประเทศไทยในพระพุทธศาสนา
…อง ภายหลังต่อมาชมพู ทวีปกลายไป ไม่เป็นปฏิรูปเทสแห่งพระพุทธศาสนา เพราะพวกพุทธศาสนิกหย่อนกำลัง ไม่อาจ ทานพวกถือศาสนาอื่น จึงต้องย้ายไปตั้งในประเทศอื่นที่รวมประเทศไทยเข้าไว้ด้วย ฐานะอยู่ได้จนทุกวันนี้ แลช่ว…
บทความนี้อภิปรายถึงความสำคัญของปฏิรูปเทสในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในบริบทของประเทศไทย ที่มีประวัติศาสตร์การรักษาอิสระภาพและความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้วิเคราะห์ถึงคุณค่าทาง
อาชีวะและยาจโยคตาสำหรับพุทธศาสนิกชน
381
อาชีวะและยาจโยคตาสำหรับพุทธศาสนิกชน
…ตรลางแห่งว่า อิธ อริยสาวโก วิคตา ลมจฺเฉเรน เจตสา อคาร์ อมาวสติ มุตตจาโค ปยุตปาณิ โวสุสคครโต ยาจโยโค ทานส์วิภาครโต แปลความว่า อริยสาวกในพระศาสนานี้ มีใจปราศจากความตระหนี่อันเป็น มลทิน อยู่ครองเรือนสิ่งใดค…
ในปี ๒๔๙๐ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้กล่าวถึงการเลือกธรรมที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ เช่น ความบริจาคและการไม่ตระหนี่ พร้อมยกคำสอนจากบาลีเกี่ยวกับการให้และการช่วยเหลือผู้อื่นว่ามีความสำคัญต่อการดำรงชีวิต โ
คำศัพท์และคำอธิบายทางบาลี
27
คำศัพท์และคำอธิบายทางบาลี
… มีตาดำ ๒. จิตเปโต ๘. อุปวน์ มีความรักตั้งอยู่ ที่ใกล้เคียงแห่งป่า ๔. นรนาริโย นระและนารี ท. ๑๐.สงฺฆทาน ทานเพื่อสงฆ์ ๑๑.ปญฺจินฺทฺริยานิ อินทรีย์ ๕ ท. ๑๒.ปุริสุตฺตโม บุรุษสูงสุด ๑๓.ปญฺญาธานํ ทรัพย์คือปัญญ…
เนื้อหานี้นำเสนอศัพท์บาลีที่มีความสำคัญและการใช้งานในชีวิตประจำวัน รวมถึงการอธิบายความหมายของคำ ความเชื่อมโยงระหว่างคำต่างๆ ในบริบทของวิชาการและวรรณกรรม เพื่อช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจและใช้งานอย่างถูกต้อง
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
39
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…าแต่รูปวิเคราะห์ ชื่อ "สาธนะ สาธนะนั้นแบ่งเป็น ๒ คือ กัตตุสาธนะ, กัมมสาธนะ, ภาวสาธนะ, กรณสาธนะ, สัมปทานสาธนะ, อปาทานสาธนะ, อธิกรณสาธนะ รูปวิเคราะห์แห่งสาธนะจัดเป็น ๓ คือ กัตตุรูป, กัมมรูป, ภาวรูป. [กัตตุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ในส่วนของสาธนะ ซึ่งเป็นกลุ่มคำที่แบ่งออกได้เป็น ๒ ชนิด ได้แก่ กัตตุสาธนะและกัมมสาธนะ โดยมีการอธิบายถึงรูปแบบของสาธนะและบทบาทของคำในภาษาบาลี ทั้งนี้เพื่อให้มีความเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
36
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…เถถาติ วาจาย อุกขิปน์ ฯ สพฺพโต ภาเคน สวตฺถุก สเหตุก็ กตวา อุกเขปนา สมุกเขปนาฯ อถวา อเทนต์ ทิสวา อโห ทานปรีติ เอว์ อุกขิปน อุกเขปนา นามฯ อโห มหาทานปตีติ เอว สฏฐ อุกเขปนา สมุกเขปนาฯ ขีปนาติ ก็ อิมสฺส ชีวิต…
บทความนี้กล่าวถึงประโยคและความหมายของวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล โดยเสนอการวิเคราะห์ความหมายของคำและแนวทางที่เกี่ยวข้องกับธรรมะ รวมไปถึงคำอธิบายเกี่ยวกับการใช้ภาษาในบริบทต่างๆ อาทิ โทสาโรปนา อุกเข
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
62
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
… วิสุทธิมคเค นิโรธานุปสฺสนาย สมุทยสฺส มุญจิตุกายตานุปสฺสนาย อมุญจิต กามุยสฺส ปฏินิสสัคคานุปสฺสนาย อาทานสฺส ขยานุปัสสนาย ฆนสัญญาย วยานุปสฺสนาย อายูหนสฺส วิปริณามานุปสฺสนาย ธุวสัญญาย อนิมิตตานุปสฺสนาย นิมิ…
บทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺค ว่าเป็นหลักการสำคัญในการปฏิบัติธรรม ซึ่งรวมถึงการเข้าใจความหมายของนิโรธและกระบวนการดับทุกข์ โดยเน้นการปฏิบัติตามหลักธรรมต่างๆ เพื่อให้บรรลุถึงนิพพาน นอกจากนี้ยังได้สอนการสังเค