ธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 11 / 70

…นตฺตาติ วุตต์ ฯ ติ เอว วิจาเรตวา วุตตตตา น สักกา ปฏิกขปิติ์ฯ ยถา หิ ปุริโส ฉินนปปาตาภิมุโข” ธาวนฺโต ธาตุ กาโม ปริยตฺเต ปาท กตฺวา ธาตุ น สกฺโกติ ปปาเตเอว ปตติ เอว์ กฎเฐ วา สตฺตเม วา อปเป น สกฺโกติ ภวงฺคสฺส…

บทนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งเป็นแนวทางในการเข้าถึงนิโรธ โดยมีการอธิบายถึงลักษณะต่างๆ ของธรรมะที่เป็นกุสลา และการปฏิบัติที่เกี่ยวข้อง ที่จะนำไปสู่ความเข้าใจในสมาบัติและผลที่เกิดจากกา

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 63 อายตน ธาตุ นิทฺเทโส จกฺขายตน์ ปากฏบัติ ปฐม เทสต์ ฯ ตโต อนิทสสนสปปฏิฆ วิสยานิ โสตายตนาทีนี้ ฯ อถวาฯ ทสฺสนานุตฺต…

เนื้อหาในหน้า 63 ของวิสุทธิมคฺคสฺส กล่าวถึงอายตน ธาตุ รวมถึงลักษณะเฉพาะและการประยุกต์ใช้ในการเจริญสติ โดยสอดคล้องกับการวิเคราะห์ทางวิญญาณและทัศนคติต่าง ๆ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 65 อายตน ธาตุ นิทฺเทโส อิท ตาว อายตนานํ วิตถารกถามุข ฯ ตทนนุตรา ปน ธาตุโย อฏฐารส ธาตุโย จกฺขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิ…

บทนี้กล่าวถึงการจำแนกอายตนและธาตุในมุมมองของพระพุทธศาสนา โดยเน้นการชี้แจงความสัมพันธ์และลักษณะของธาตุแต่ละประเภท เช่น จักขุธาตุ รูปธา…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 66 วิสุทธิมคเค สภาว์ ธาเรนตีติ ธาตุโย ฯ ยถา จ โลเก วิจิตตา หริตาลมโน ศิลาทโย เสลาวยวา ธาตุโยติ วุจจนฺติ เอวเมตาปิ ธาตุโย วัย ธาตุโย วิจ…

ในเอกสารนี้มีการกล่าวถึงวิสุทธิมคฺคสฺส และแนวทางในการเข้าใจธาตุและเจตนาที่เกี่ยวข้อง โดยมีการวิเคราะห์ลักษณะและการจัดหมวดหมู่ของธาตุต่าง ๆ และเจตนาในบริบทของธรรมะ …

…นฺธ สนฺตานสฺส เหตุโต วิสรุกขพีชานิ วิย ๆ รูป นานาวิธูปทุทวนิมิตฺตโต ขุรจาก วัย ทฏฺฐพฺพ ฯ อสงฺขตา ปน ธาตุ อมตโต สนฺตโต เขมโต จ ทฏฺฐพฺพา ฯ กสมา ฯ สพฺพานตฺถปฏิปกขภูตตฺตา ฯ มโนวิญญาณ ธาตุ อารมฺมณ ววภูฐานาภาวโ…

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมรรค ซึ่งพูดถึงการพัฒนาและการเจริญเติบโตของปัญญาและธาตุสำคัญของชีวิต การพัฒนาทางจิตวิญญาณ การสร้างความเข้าใจในลักษณะต่างๆ และการผสมผสานของอารมณ์ รวมถึงการท…

…ฐานอย่างเดียว ด้วยบทนี้ว่า "ยำ วา ปนญฺญมฺปิ กิญจิ หรือแม้สิ่งใดสิ่งหนึ่งอื่น อีก" ในทุกนิเทศ (มีอาโปธาตุนิเทศเป็นต้น) เป็นอันท่านสงเคราะห์ เอา (สิ่งที่เป็น) อาโปธาตุเป็นต้น (อันพึงมีอยู่) ในส่วน (แห่ง ธาต…

…ความนี้อธิบายเรื่องการหายใจในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการวิเคราะห์ลมทั้งสองเป็นส่วนหนึ่งของทฤษฎีธาตุในวิสุทธิมรรค อธิบายว่าลมอัสสาสะและปัสสาสะมีบทบาทสำคัญต่อจิตและสรีระทั้งยังเชื่อมโยงกับธาตุทั้ง 4 ซึ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 30 ของธาตุนั้น ๆ) โดยสสัมภารวิภัติ (จำแนกโกฏฐาสแห่งธาตุนั้น ๆ ออก กำหนดอาการไปทีละอย่าง) โดยสลักขณสังเขป (สังเ…

ในบริบทของพระศาสนา ภิกษุได้กำหนดและจำแนกธาตุตามอาการต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ โดยใช้หลักการสลักขณและสสัมภาร ซึ่งทั้งสองว…

… ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 70 [ความแยกกันได้และแยกกันมิได้] ข้อว่า "โดยแยกกันได้และแยกกันมิได้" ความว่า ธาตุทั้งหลาย นั้นเกิดร่วมกันแท้ แยกกันเป็นสัดส่วนมิได้ แม้ในกลาปหนึ่ง ๆ มี สุทธัฏฐกลาปเป็นต้น อันมีจำนวน…

เนื้อหานี้สืบค้นถึงหลักการของความแยกกันได้และแยกกันมิได้ในวิสุทธิมรรค โดยเน้นที่การที่ธาตุต่างๆ เกิดร่วมกัน ไม่สามารถแยกออกจากกันได้ แม้ในกรณีที่มีธาตุหลายชนิดปรากฏอยู่ร่วมกัน ทั้งยังมีการวิ…

…าจะพึงนำพิสูจน์ได้อย่าง ไร” นี้ มีพระอานนท์ว่า เพราะเหตุที่ธรรมทั้งหลายอันแยกประเภทเป็น ขั้น อาณตนะ ธาตุ อินทรีย์ สังจะ และปฏิสังขรณ์มา เป็นดัง เป็น ภูมิ (คือเป็นพื้น) ของปัญญานี้ วิสุทธิ ๒ นี้คือ สีลวิสุ…

… โดยเน้นที่ความสำคัญของปัญญาและปฏิสังขรณ์ต่างๆ ซึ่งพระอานนท์ได้กล่าวถึงประเภทธรรมต่างๆ รวมถึงอาณตนะ ธาตุ อินทรีย์ และสังจะ ที่เป็นพื้นฐานของปัญญา นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิสุทธิ ๒ คือ สีลวิสุทธิ และจิตวิ…

…ลาย (ส่วน) ที่ยังด้วยชาตุไฟ หู จมูก ลิ้น ก็คือความผ่องใสแห่ง ฤดูรูปทั้งหลาย (ส่วน) ที่ยังด้วยชาตุชม ธาตุคู่ และธาตุนำ (ตาม ลำดับ) กาย ก็คือความผ่องใสแห่งฤดูรูปทุกอย่าง (เสมอกัน)" อาจารย์อีกพวกหนึ่งกล่าวว่…

…ณะตาและประสาทสัมผัสต่างๆ โดยมีการอ้างถึงคำสอนของอาจารย์ในแต่ละพวกเกี่ยวกับการเชื่อมโยงระหว่างฤดูรูป ธาตุ และคุณลักษณะของประสาทสัมผัส ว่าตาคือความผ่องใสของฤดูรูปและมีความสำคัญเช่นเดียวกับหู จมูก ลิ้น และกา…

…ตนะเหล่านี้ บันฑิตผังทราบ ดังกล่าวมานะนี้ นี้เป็นกฎขอยงพิสดารแห่งอายตนะทั้งหลาย เป็นอันดับแรก ธาตุํทศ ส่วนธาตุ อัญกล่าวไว้ตัวอายตนะนั้นไป มีวิจัยว่า ธาตุ ๑๔ คืออัญชูรทฺู รูปธาตุ จักวฺิวญาณธาตุ โ…

เอกสารนี้นำเสนอการวิจัยเกี่ยวกับอายตนะและธาตุจำนวน 14 ประการ โดยเน้นที่ความรู้ตามลักษณะและอันดับของธาตุ รวมถึงการเข้าใจอรรถและธรรมชาติของอายตนะต่…

…ได้ ก็แล้วแต่ลำดับแห่งการแสดงนี้นั้น ท่านกล่าวโดย กำหนดลำดับแห่งเหตุและผล จริงอยู่ ราธดองนี้คือจักษุธาตุ รูปธาตุ เป็นเหตุ ธาตุหนึ่งคืออัญญญาธาตุเป็นผล ลำดับอย่างนี้ นับติ ดิทิตย์ ฟังทราบในธาตุที่เหลือทั้ง…

…ล่าวถึงลำดับแห่งความเกิดและลำดับการแสดงทำนั้นๆ โดยยกตัวอย่างเหตุและผลที่สัมพันธ์กัน รวมถึงการพิจารณาธาตุต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในพระพุทธศาสนา ซึ่งการเข้าใจลำดับเหล่านี้สำคัญต่อการศึกษาพุทธธรรมและการพัฒนาทางจ…

ประโยค - วิชาธรรมภิบาลเปล่าภาค ๑ ตอนที่ ๑๔๒ ธาตุ ๑๙ เอกเทสแห่งธรรมธาตุ เป็นสังขารธรรม ส่วนสัง... ขธาตุ ได้แก่เอกเทสแห่งธรรมธาตุอย่างเดียว ส่วนเนตรธา…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับธาตุ ๑๙ และการที่มันเชื่อมโยงกับความรู้และวิญญาณ โดยเน้นถึงลักษณะและการแยกประเภทของธาตุต่าง ๆ ที่มีบทบาท…

…เทศ เพราะเหตุในธรรมทั้งหลาย ที่เป็นภูมิแห่งปัญญานั้น ที่ท่านกล่าวไว้ว่า "ธรรมทั้งหลายดังโจชนิ อตานะ ธาตุ อินทรีย์ และปฏิสนธุมบเป็นอกี เป็นภูมิ (แห่งปัญญา)" ดังนี้ ปฏิสนธุมบาและปัญญาสมบูรณ์ธรรมทั้งหลาย ที่…

…การสังวรรณนาเกี่ยวกับปัญญาภูมิและปฏิสนธุมบาที่เป็นพื้นฐานแห่งปัญญา พร้อมอธิบายธรรมต่าง ๆ เช่น อตานะ ธาตุ อินทรีย์ และปัญญาสมบูรณ์ ที่เกี่ยวข้องในแนวคิดที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ จุดมุ่งหมายคือการทำความเ…

…- อธิบายบาลีไว้อย่าง อาจขาด - หน้า ที่ 6 มือในที่นี้ หมายถึง ลิ้งต่อ ที่เป็นเหตุให้เกี่ยวโยงถึงด้วย ธาตุ ที่สำคัญก็เพราะว่าเป็นรากแห่งของศัพท์ทั้งหมด อายขาดทั้งหมด ต้องอาศัยธาตุในราเก่า จึงนับว่าเป็นเหตุส…

บทความนี้อธิบายความสำคัญของธาตุในบาลี ซึ่งเป็นรากฐานของศัพท์ทั้งหมด และเน้นถึงบทบาทของวิตัดที่เป็นเครื่องปรุงสำคัญในภาษา การอธิบายจ…

…น อิสู เราอ้อมไม่ปราศจาก เพื่อจะถูกต้องซึ่งคิดเห็นของท่านนั้น แม้ด้วยเท้า เป็นต้น. ตู ประกอบกับ อสู ธาตุ แปลงเป็น ตู อู. อู. เมื่อยล้าย ซึ่งเป็นที่สุด คง คง เอ บ้าง อู, เสด, ชนา, ใช้ เอก ฝ่ายอัดโนบแทนบ้าง…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอภิปรายพร้อมเสนอวิธีการแปลงธาตุต่างๆ เป็นมุข และการนำวรรณะมาผนวกกับการทำความเข้าใจในอำนาจของธาตุ ความคิด เชื่อมโยงถึงพุทธนาม และการ…

ประโยค - อธิบายลักษณะของ อายาด - หน้าที่ 31 6. ธาตุ คำที่เป็นมูลฐาน คือเป็นต้นเดิมหรือรากสำหรับให้เครื่องปรุงหลักอื่นเข้าประกอบ เรียกว่า ธาตุ ตามพยัญชน…

บทนี้อธิบายลักษณะของธาตุว่าเป็นรากฐานของสิ่งต่างๆ ทุกอย่างต้องมีธาตุเป็นมูลเดิม ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ หรือสิ่งของ ธาตุทำให้เก…

ประโยค - อธิบายลำไย้อนภาริย - หน้าที่ 33 อ ปัจจัย เออย วิภติ เป็นต้น. ธาตุมี 3 คำ เช่น อ. ว่า กิละมติ ย่อมลำมา เป็น กิละม ธาตุ ในความลำมา อ ปัจจัย วิภติ คำโรติ ย่อมตื่น เป็น …

เนื้อหานี้กล่าวถึงลำไย้อนภาริยซึ่งประกอบด้วยธาตุ 3 คำ ได้แก่ กิละมติ และการที่ปัจจัยกับวิภติจะต้องลงในธาตุทุกตัวเพื่อไม่ให้ขาดหาย นอกจากนี้ยังมีการอ…

ประโยค - อธิบายลำไยเวาภาร อายาด - หน้าที่ 34 หมวดของธาตุ ธาตุ เป็นของวิธีพิสดารมาก เหลือที่จะนำมาแสดงให้ หมดสิ้นและถ้วนได้ แต่มีองค์ประกอบกล่าวโดยย่อ ดังที…

ในเนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับหมวดของธาตุในวิธีพิสดารที่จัดแบ่งออกเป็น 8 หมวด ซึ่งรวมถึง หมวดภูวดล, หมวดธูป, หมวดทิ้วธาตุ และหมวดอื่น ๆ ที่มี…

…ตติ. มรุ คธรูปไม่เปลี่ยน อ. มรุ. แปลเป็น วิญญู บ่ง อ. มัยยติ. ปฺณ คธรูปไม่เปลี่ยน อ. ปณติ, แปลที่สุดธาตุกับ อ. ปีจัย (ในกัมมาวาจาก) เป็น จาะ บ่ง อ. ปจจติ. อิกฺ คธรูปไม่เปลี่ยน อ. อิกฺกติ, ลงพญชนะอาคมที่ดิ…

…ื้อหานี้นำเสนอการอธิบายการใช้และการแปลของบาลีในคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับหมวดอามาต โดยมีการแยกประเภทของธาตุและกลุ่มของพยัญชนะที่ต้องพิจารณาในการแปลให้ถูกต้องตามกฎของบาลี รวมถึงการให้ข้อมูลเกี่ยวกับปัจจัยและร…