ธาตุลม : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 4

…“นามขันธ์” เป็นส่วนของ “ใจ” รูปขันธ์ คือร่างกายประกอบขึ้นจากธาตุ 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ธาตุดิน มีธรรมชาติเป็นของแข็ง กระด้าง ได้แก่ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้…

บทความนี้กล่าวถึงคำว่า 'มนุษย์' ที่มีรากศัพท์มาจากภาษาบาลี ว่ามาจาก 'มนุสส' ที่แสดงถึงผู้มีใจสูง ซึ่งรวมถึงการมีศีลธรรมและความประพฤติที่ดี สำหรับองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์จะประกอบด้วยขันธ์ 5 ซึ่งคือรูป

…รุดโทรมของร่างกายเกิดขึ้น เช่น ผมหงอก ฟันหัก ตามัว เนื้อหนังเหี่ยว เป็นต้น 4. วาโยธาตุ วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะเคร่งตึงและเคลื่อนไหว โดยธาตุลมที่มีลักษณะเคร่งตึงเรียกว่า วิตถัมภนวาโย เป็นวาโยธาตุที่ทำให…

…ร่างกาย ได้แก่ เตโช ที่มีความร้อนสูงที่สามารถทำให้ร่างกายวิปริตได้ พร้อมทั้งความสำคัญของวาโยธาตุหรือธาตุลมที่มีผลต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย ทั้งภายในและภายนอก ความสมดุลของธาตุเหล่านี้ส่งผลต่อสุขภาพและการทำง…

…ในร่างกาย อากาสธาตุภายนอก คือ ความว่างเปล่า ช่องว่างต่างๆ ที่มหาภูตรูป 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ไม่สัมผัสถูกต้องที่อยู่ภายนอกร่างกาย เช่น ช่องว่างระหว่างอนุภาคในอะตอม อากาศ เป็นต้น 6. วิญญาณธาตุ …

อากาสธาตุเป็นช่องว่างในร่างกายและภายนอก มีอากาสธาตุภายในและภายนอก เช่น ช่องต่างๆ ในร่างกายและสถานที่ที่ไม่มีธาตุ ส่วนวิญญาณธาตุทำให้มีชีวิต มีการรับรู้จาก 6 ธาตุที่สำคัญ เช่น ตา หู จมูก ซึ่งเชื่อมโยงก

…องมนุษย์เมื่อตายแล้ว ส่วนต่างๆ ก็เสื่อมสลายไปตามอำนาจเดิมของธาตุ กลับกลายเป็นธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ธาตุอากาศ กระจัดกระจายแตกแยกออกจากกัน มิได้รวมอยู่ดังเดิม ร่างกายของคนที่ตายแล้วจึงไม่สามารถคงสภาพเ…

บทความนี้กล่าวถึงไตรลักษณ์ของธาตุทั้งหลายในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่า ทุกสิ่งในโลกเกิดจากการรวมตัวของธาตุหก ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช วาโย อากาส และวิญญาณ ธาตุเหล่านี้ไม่สามารถถือเป็นตัวตนที่มั่นคงได้ เมื่อส

…เกิดจากการรวมตัวของธาตุทั้งสิ้น โดยที่มนุษย์และสัตว์มีธาตุเป็นองค์ประกอบ 6 ธาตุ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ อากาศธาตุ และวิญญาณธาตุ ส่วนสรรพสิ่งทั้งหลายเกิดจากการประชุมรวมกันของธาตุ 4 ซึ่งธาตุทั้งหลาย…

การศึกษาเกี่ยวกับจักรวาลวิทยาในมุมมองของพระพุทธศาสนา กล่าวถึงการรวมตัวของธาตุทั้ง 6 ที่เกิดเป็นสรรพสิ่ง รวมถึงการรู้จักตนเองและการปราบกิเลส โดยมีวิชชา 3 เป็นแนวทางการศึกษาเพื่อพิสูจน์และไม่ต้องเวียนว่

…ูกประกอบขึ้นจากธาตุต่างๆ อย่างเช่น ตัวเราก็ถูกประกอบขึ้นจากมหาภูตรูป (รูปต้นเดิม) มีธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ ประกอบ เข้าด้วยกันจนเป็นตัวเรา แต่พอแยกธาตุเหล่านี้ออกจากสภาพเดิมก็ไม่ใช่ตัวเราแล้ว หรือที่เ…

เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับกฎของไตรลักษณ์ในพุทธศาสนา โดยอธิบาย 3 ลักษณะ ได้แก่ อนิจจัง (ความไม่เที่ยง), ทุกขัง (ความเป็นทุกข์) และอนัตตา (ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริง) โดยเฉพาะเกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงขอ

…้เลย เราได้เรียนกันมาแล้วในเรื่องของธาตุ 4 ว่า สิ่งของทั้งหลายในโลกนี้ประกอบขึ้นด้วยธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ เมื่อธาตุ 4 ประกอบกันได้ ถูกส่วนพอ เหมาะที่จะเป็นวัตถุอะไร ก็เกิดเป็นวัตถุอันนั้นขึ้นมา เช่น…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างสรรค์ในพุทธศาสนา โดยเฉพาะการใช้ความคิดและอธิษฐานจิตเพื่อเปลี่ยนภาพทางใจให้กลายเป็นวัสดุที่ใช้ได้จริง สิ่งของในโลกเกิดจากธาตุ 4 ได้แก่ ดิน น้ำ ลม ไฟ และเมื่อมีการรวมตัวกันอย่างเ

…ส ในตัวได้ จากนั้นทรงเล่าเรื่องภิกษุรูปหนึ่งซึ่งอยู่ในที่นั้น เคยสงสัยว่าธาตุ ๔ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ ดับไม่เหลือในที่ใด เพราะ ถ้าที่ตรงไหนไม่มีสิ่งเหล่านี้ แสดงว่าที่ตรงนั้นไม่มีการเกิดกันอี…

ข้อความนี้พูดถึงการภาวนาและความสัมพันธ์ของจิตในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับเศรษฐีและโจร รวมถึงการสนทนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับอิทธิปาฏิหาริย์ที่สำคัญกว่าคือการนำผู้คนไปสู่ก

…ากมารดา และบิดานี้ ประกอบด้วยรูปและวิญญาณ รูปคือร่างกาย ซึ่ง ประกอบด้วยมหาภูต ๔ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ ส่วนวิญญาณนั้นหมายถึงใจนั่นเอง กายมนุษย์ที่เกิดแต่มารดาบิดานี้ ย่อมเจริญเติบโตขึ้น ได้ด้ว…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรลุญาณทัสสนะและความเข้าใจในกายและวิญญาณ โดยเฉพาะการที่กายของมนุษย์ประกอบด้วยมหาภูต ๔ และการเจริญเติบโตผ่านอาหาร การตระหนักถึงความไม่เที่ยงแท้ของชีวิตเป็นเรื่องธรรมดาโลก วิชานี้สาม

…มา เกิดไฟบรรลัยกัลป์ล้างโลก ถ้าจะว่าในเชิงวิชาเคมี ก็คือธาตุทั้งสี่ไม่ได้สัดส่วนกัน ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ ไม่ได้สัดส่วนกันก็เลยมีอาการอย่างนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า เมื่อคนมีกิเลสหนา จะเกิดไฟบ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับไฟบรรลัยกัลป์ที่มีรากฐานมาจากคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งมองว่าเมื่อมนุษย์มีความกิเลสหนา การเกิดไฟบรรลัยกัลป์จะทำลายโลก และนำไปสู่การเกิดน้ำท่วมอย่างที่เราเห็นในปัจจุ

…นย์กลาง คือ อากาศธาตุ ศูนย์ข้างหน้า ธาตุน้ำ ศูนย์ข้างขวา ธาตุดิน ศูนย์ข้างหลัง ธาตุไฟ ศุนย์ข้างซ้าย ธาตุลม เครื่องหมายใสสะอาด ตรงช่องอากาศขาดกลางตรงนั้น เรียกว่า ศูนย์ ทำไมถึงเรียกว่าศูนย์ ตรงนั้นเวลาสัตว์ไ…

เนื้อหาพูดถึงวาจาไพเราะของพ่อแม่ ที่ใช้ในการสอนและด่าลูกเพื่อป้องกันการทำชั่ว การสื่อสารนี้เป็นเรื่องสำคัญในการสร้างความดีในตัวลูก นอกจากนี้ยังมีการอธิบายฐานที่ 7 ซึ่งประกอบด้วยศูนย์ต่างๆ ที่สำคัญต่อก

…ศธาตุ ศูนย์ข้างหน้า คือ ธาตุน้ำ ศูนย์ข้างขวา คือ ธาตุดิน ศูนย์ข้างหลัง คือ ธาตุไฟ ศูนย์ข้างซ้าย คือ ธาตุลม เครื่องหมายใสสะอาด ตรงช่องอากาศขาดกลาง ตรงนั้นเรียกว่า ศูนย์ เราก็ต้องทำใจของเราให้นิ่ง ให้หยุด ทำใ…

ในบทนี้จะพูดถึงขั้นตอนการบริกรรมภาวนาและกำหนดบริกรรมนิมิตสำหรับการฝึกสมาธิ โดยมีการแนะนำฐานต่างๆ ตั้งแต่ฐานที่ 1 ถึงฐานที่ 7 เพื่อสร้างสมาธิและความสงบในจิตใจ ผ่านการใช้คำว่า 'สัมมา อะระหัง' ทำให้สามาร

…ู้ที่มีราคจริต ธาตุทั้ง 4 คือ ปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) อาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) เตโชธาตุ (ธาตุไฟ) และ วาโยธาตุ (ธาตุลม) มีกำลังเสมอทัดเทียมกัน 2. ถ้าในขณะที่บำเพ็ญบุญกุศลนั้น เกิดมีความขุ่นเคือง เสียใจ เสียดาย อิจฉาริษ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตในมนุษย์ที่แบ่งออกเป็นสามประเภท คือ สัทธาจริต, พุทธจริต, และราคจริต โดยแต่ละประเภทมีลักษณะและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน โดยมีสาเหตุที่มาจากการบำเพ็ญบุญกุศล รวมถึงภพภูมิก่อนเกิดที่มีผล

…มันข้นหรือโกรธน้ำตา มันเหลว น้ำลาย น้ำมูก ไขข้อ น้ำมูตรหรือ ในธาตุ 4 เราโกรธ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม หรือ เราโกรธขันธ์ 5 อายตนะ 12 หรือธาตุ 18 ในขันธ์ 5 นั้น เราโกรธ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สัง…

การแผ่เมตตาเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้เกิดความสุขและสามารถเข้าถึงพรหมโลกรวมทั้งวิธีการบรรเทาความโกรธโดยการพิจารณาและแยกธาตุต่าง ๆ ให้เห็นว่า ธาตุเป็นสิ่งที่ไม่ควรนำมาสู่ความโกรธอย่างแน่นอน หากเรามีการพิจา

…็นเตโชธาตุ (ธาตุไฟ) สิ่งที่ทำให้อิริยาบถใหญ่น้อยเคร่งตึงตั้งมั่นและเคลื่อนไหวไปมา ได้เป็น วาโยธาตุ (ธาตุลม) จากนี้ก็มีการพิจารณาทั้งทางวาจาและใจพร้อมกันไป มีดังนี้ ยถา ปฏิจจ กฏฐา เอว ปฏิจจ อฏฐยาที่ อาคารนฺต…

เนื้อหานี้พูดถึงการพิจารณาร่างกาย ว่าประกอบไปด้วยธาตุต่างๆ โดยเฉพาะการอาศัยของไม้ อิฐ ปูน และร่างกายที่ประกอบด้วยกระดูก เส้นเอ็น และหนัง การมองเห็นด้วยใจตามหลักที่พระสารีบุตรแนะนำให้รู้ว่า ที่อาศัยของ

…จยโต โดยความเป็นปัจจัยของกันและกัน คือ ธาตุดินซึ่งติดกันอยู่ โดยอาศัยธาตุน้ำ มีธาตุไฟช่วยรักษาไว้ มีธาตุลมเป็นตัวช่วยพยุงไว้เป็นปัจจัยโดยความเป็นที่อยู่ ของธาตุทั้ง 3 ธาตุน้ำตั้งอยู่ในธาตุดิน มีธาตุไฟช่วยรั…

บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ในชีวิตและระบบธรรมชาติ การแบ่งแยกธาตุภายในและภายนอก และความสัมพันธ์ระหว่างธาตุ การทำงานของธาตุต่างๆ ในการปฏิบัติและการเป็นอยู่ของสิ่งมีชีวิต ซึ่งรวมถึงบทบาทขอ

…บที่สำคัญ 2 อย่าง คือ 1. มหาภูตรูป 4 แปลว่า รูปที่เป็นใหญ่ปรากฏชัดเจน ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ลักษณะของธาตุทั้ง 4 คือ ธาตุดิน มีลักษณะ แข็ง ธาตุ า มีลักษณะ ไหลหรือเกาะกุม บ ท ที่ 5 ขั น ธ์ 5 DO…

…ชาได้ องค์ประกอบของขันธ์ 5 ได้แก่ รูปขันธ์และองค์ประกอบของมหาภูตรูป 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งมีลักษณะเฉพาะต่างๆ ที่ส่งผลต่อการดำรงอยู่ของชีวิต

…มารถเผาผลาญร่างกายให้วิปริตได้ 4. ชิร เตโช 5. ปาจกเตโช ทำให้ร่างกายทรุดโทรมแก่ลง ทำหน้าที่ย่อยอาหาร ธาตุลม มีลักษณะ เคร่งตึงและเคลื่อนไหว มี 6 อย่าง ได้แก่ 1. อุทฺธงฺคมวาโย ลมที่พัดขึ้นสู่เบื้องบน 2. อโธคมว…

บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับธาตุไฟและธาตุลมซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานของร่างกายมนุษย์ โดยธาตุไฟแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามคุณสมบัติ เช่น อุสุมาเตโ…

…และนามธรรมมีความหยาบ ความละเอียดต่างกัน คือ 1. รูป ตัวเราประกอบด้วยธาตุส่วนหยาบ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ อากาสธาตุ ถ้าธาตุบริสุทธิ์มากเท่าไรจะมีความสวยงามมากเท่านั้น และถ้าธาตุไม่บริสุทธิ์มาก เท่าไ…

เนื้อหาเกี่ยวกับขันธ์ 5 ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการศึกษาธรรมะ เผยให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างทุกข์และขันธ์ ในการพัฒนาคุณภาพชีวิต การเข้าใจขันธ์ 5 ช่วยให้บุคคลมีความบริสุทธิ์ และสามารถเข้าใจเหตุผลของความรู้สึ

…ิน มีลักษณะแข้นแข็ง อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษณะเหลว เตโชธาตุ คือ ธาตุไฟ มีลักษณะร้อน วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะพัดไปมา 5. สฬายตนะ คือ แดนติดต่อ 6 แดน ดังนี้ 1. จักขวายตนะ (อายตนะคือตา) 2. โสตายตนะ (อายต…

นามรูปในพระพุทธศาสนาแบ่งเป็นนามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ย