หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 286
286
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 286
…ตภัยสุส เหตุ ตายเหตุ ฯ ปวตฺติ จ นิวตฺติ จ ตทายเหตุ จ ปวตฺติเหตุ ๆ ตตฺถ ปวตฺตีติ ทุกขสัจจ์ ฯ นิวตีติ นิพพาน ๆ ปวตฺติเหตุติ สมุทยสัจจ์ ฯ นิวตฺติเหตุติ มคฺคสจจ์ ฯ ปวตฺติ...เหตุนี้ วโส ปวตฺติ....วโส ฯ ทิฏฐเมวาต…
…ุกข์ในแบบที่อาจจะเต็มไปด้วยเหตุผลโดยเฉพาะในมุมมองทางจิตวิทยา เช่น ความรู้สึกทุกข์ การเปลี่ยนแปลง และนิพพาน ซึ่งทุกคำมีความหมายทางศาสนาที่สำคัญในการเข้าใจธรรมชาติของจิตใจ ตำนานนี้ช่วยให้ผู้อ่านสามารถเข้าถึงก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
377
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… [ คาถาย อตฺถิ ญาเป็นโต อาห นามนฺติอาทิ ฯ นามิ...โหติ ฯ จตุกฺขนฺธา อิติ สงขาติ จตุ...ชาติ ฯ อเนน จ “นิพพาน นิวตเตติ ฯ ตาทิสสเสวาติ จตุกฺขนฺธภูตเสว ฯ เอวสทฺโท ๑. เอตฺถนฺตเร ปน วตฺวาติ ปุพพกาลกิริยา ฯ อปิสาโท…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาและขึ้นอยู่กับหลักการสำคัญที่นำเสนอในอภิธมฺมาวตารฎีกา โดยมีการวิเคราะห์ทางปรัชญาและการใช้อภิธมฺมาที่ซับซ้อน เป็นการศึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับบทบาทของอภิธมฺมในประเ
อธิบายอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
378
อธิบายอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 378 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 378 นิพพาน นิวตฺตติ ฯ ฉธาติมสฺส วิวรณ์ ฉหากาเรหิติ ฯ อากาเรหิต สงฺขาเตหิ อากาเรหิ ฯ นามนิติ โหติ กตฺตา ฯ จตุกฺ…
เนื้อหาในส่วนนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ซึ่งแสดงรายละเอียดเกี่ยวกับนิพพานและการวิเคราะห์ทางอภิธรรมโดยเฉพาะ ปัญหาการจำแนกประเภทของรูป พร้อมกับการวิเคราะห์รายะละเอียดของอรรถบท…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
419
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… ภาโว อตฺถิภาโว ๆ อุปการสุส ภาโว อุป...กตา ฯ อตฺถิปัจจยสุส ภาโว อตฺถิ...ภาโว ๆ ภาติ สีเลนาติ ภาวิ ย นิพพาน ๆ จสทฺโท สมุจฺจโย ฯ ปจ...เวนาติ อตฺถิภาเวนาติ วิเสสน์ ฯ อตฺถิภาวนาติ อุภกาติ ตติยาวิเสสน์ ฯ ตาทิสฺส…
…นี้ศึกษาถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และความเกี่ยวข้องกับปัญหาต่างๆ เช่น อุปการกาธรรมและนิวตเตติ โอการพระนิพพาน โดยมีการเชื่อมโยงกับธämäนวิชาที่เป็นพื้นฐานอยู่ตลอด เนื้อหาแพร่หลายในแง่ของการวิจารณ์และวิเคราะห์แน…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
426
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… วโส ฯ กาลาน ตย์ กาลฤตย์ ฯ กาลตย์ เอเตสํ ธมฺมานมตฺถิติ กาลฤตยวนโต ๆ นิพฺพานญฺจ ปญฺญาติ จ นิพฺติโย ฯ นิพพานปญฺญตฺตีน วโส นิพฺ...วโส ฯ กาลมุตตาติมสฺส วิวรณ์ กาลวิมุตตาติ ฯ กาลโต วิมุตตา กาลวิมุตฺตา ฯ จสทฺโท ฐ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และแนวคิดที่เกี่ยวข้อง เช่น กาล, นิพพาน, และการวิเคราะห์ลักษณะต่างๆ ของธรรมะในพระพุทธศาสนา โดยนำเสนอแนวคิดทางอัตถชีวินิยาเพื่อเป็นแนวทางในก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
473
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… ฯ สพฺพ์ ทุกข์ สพฺพทุกข์ ฯ สพฺพทุกขสฺส อุปสโม สพฺพ...สโม ฯ สพฺพทุกรูปสม์ หุตวา ภวตีติ สพฺพ...ภูติ ย นิพพานนิพพานสุชาติ คุณาติ สมพนฺโธ ฯ คุณสุส อนุสสรณ์ คุณา...รณ์ ฯ อุปสมสฺส อนุสสติ อุป...สติ ฯ ชี...สาติ…
…ดับทุกข์ ที่มีความสำคัญในการเข้าใจแนวทางการดำเนินชีวิตอย่างมีสติและระวังในทุกๆ ด้าน เพื่อการบรรลุถึงนิพพานศึกษาสิ่งที่ทำให้เกิดทุกข์และวิธีการปลดปล่อยจากทุกข์นั้น
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
44
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…วนฺตายตนานิ จ ทวาราลมพนตทุกฺปนฺน- ปริยาเยน ธาตุโย ฯ ทุกข์ เตภูมิก์ วฏฺฏ ตณฺหา สมุทโย ภเว นิโรโธ นาม นิพพาน มคฺโค โลกุตตโร มโตฯ มคฺคยุตตา ผลา เจว จตุสัจจวินิสสฎา อิติ ปญฺจปฺปเภเทน ปวุตฺโต สพฺพสงฺคโห ฯ อิติ อ…
…ตวิญญาณและธาตุต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกและการรับรู้ โดยจบลงที่การกล่าวถึงความสำคัญของนิโรธและนิพพานในกระบวนการเรียนรู้ทางวิญญาณ.
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
66
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…พฺพฤติต ปรมตฺถวเสน จิตต์ วิญญาณกฺขนฺโธ เจตสิก เวทนาทิกฺขนฺธตฺตย์ รูป์ ภูตุปาทายเภทภินฺโน รูปกฺขนฺโธ นิพพาน มคฺคผลานมาลมพนภูโต อสังขตธมฺโมติ เอว์ จตุธา จตุหากาเรหิ ฐิตาติ โยชนา ๆ ตตฺถ ปรโม อุตตโม อวิปริโต อต…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา กล่าวถึงองค์ความรู้ทางอภิธรรมในด้านการแสดงความหมายของอำนาจทั้งมวลที่สามารถอ้างอิงได้ในหลายด้าน ทั้งในเรื่องการปฏิบัติและการเข้าใจในหลักที่มีความซับซ้อนต่าง ๆ ของการดำเนินชีวิตในแ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหในพระพุทธศาสนา
91
อภิธมฺมตฺถสงฺคหในพระพุทธศาสนา
…ตรกุสล จตุมคฺคโยคโต ผลญา ตานุรูปป ปวตฺติยา จตุธา วิชิตวา ทสฺเสต์ โสตาปัตติมคฺคจิตฺตนฺติอาทิ วุตต์ ฯ นิพพานมฺปติสวนโต อุปคมนโต นิพพานมหาสมุทฺท- นินนตาย โสตสทิสตฺตา วา โสโต” วุจจติ อริโย อฏฐงคิโก มคโค ฯ ตสฺส …
…์ในพระพุทธศาสนา มีการพูดถึงความสำคัญของจิตใต้สำนึกและการพัฒนาจิตแม่และการปฏิบัติตนในการเดิมทางสู่พระนิพพาน การวิเคราะห์และแสดงถึงความต่อเนื่องและความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ในแนวพระธรรม โดยเชื่อมโยงกับกา…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี - หน้าที่ 229-230
230
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี - หน้าที่ 229-230
…โรโธ ๆ ทุกฺขนิโรธ์ คจฺฉติ ปฏิปชฺชนฺติ จ ต เอตายาติ ทุกขนิโรธคามินี ปฏิปทาฯ เจตสิกานํ โสฬสสุขุมรูปาน นิพพานสฺส จ วเสน เอเกนูน- สตฺตติธัมมา อายตเนส ธมฺมายตน์ ธาตุ ธมฺมธาตุติ จ สงข คจฺฉนฺติ ฯ เสสา เจตสิกาติ เว…
…งของทุกข์และปฏิปทาในการดับทุกข์ การค้นหาความหมายที่ลึกซึ้งและความเข้าใจในธรรมะซึ่งนำไปสู่การบรรลุถึงนิพพานโดยการปฏิบัติในวิถีแห่งการตรัสรู้และการแสวงหาความสงบ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
1
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส ไว้ในพระอภิธรรมนั้น โดยปรมัตถ์ทุกประการ มี ๔ อย่าง คือ จิต ๑ เจตสิก ๑ รูป ๑ นิพพาน ๑ ฯ * พระมหาแพร กมฺมสาโร ป. ธ. ๙ วัดเขมาภิรตาราม นนทบุรี แปล
…งคหบาลี ซึ่งเป็นปกรณ์ที่สำคัญในพระอภิธรรม โดยมีการอภิปรายถึงองค์ประกอบหลัก ได้แก่ จิต เจตสิก รูป และนิพพาน นอกจากนี้ยังมีการนำเสนออย่างเคารพต่อพระรัตนตรัยและพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รวมทั้งการให้ความสำคัญแก่พระธ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
19
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ด้แก่ขันธ์ทั้ง ๓ มีเวทนาขันธ์เป็นต้น รูป ได้แก่รูป- ขันธ์ อันต่างด้วยประเภทแห่งภูตรูป และอุปาทายรูป นิพพาน ได้แก่ อสังขตธรรม ที่ต่างเนื่องมาแต่มรรคผล ฯ ในทุติคาถานั้น บัณฑิต พึงกระทำวิเคราะห์อย่างนี้ อรรถอั…
ในบทนี้กล่าวถึงความหมายและลักษณะของจิตและเจตสิกตามพระอภิธรรม โดยอธิบายถึงอำนาจแห่งปรมัตถ์ที่ทำให้จิตเกิดขึ้นและรู้จักอารมณ์ โดยจิตถือเป็นธรรมชาติที่มีการรู้แจ้งอารมณ์เป็นลักษณะสำคัญ นอกจากนี้ยังมีการว
โสตาปัตติมรรคจิตและพระสกทาคามี
60
โสตาปัตติมรรคจิตและพระสกทาคามี
…ะห์โสตาปัตติมรรคจิตเป็นต้น] มรรคมีองค์ ๘ อันประเสริฐ บัณฑิตเรียกว่า โสตะ เพราะ ไหลตรงไป คือเข้าไปถึงนิพพาน หรือเพราะเป็นเช่นกับกระแสน้ำ โดยความที่น้อมไปสู่มหาสมุทร คือพระนิพพาน ฯ การบรรลุคราว แรก คือการลุถึ…
บทความนี้สำรวจและวิเคราะห์เกี่ยวกับโสตาปัตติมรรคจิตและกลไกการบรรลุถึงนิพพาน การเข้าใจแนวคิดเกี่ยวกับโสตาปัตติมรรคและบทบาทของพระสกทาคามีในมนุษย์และเทวโลก ห้าหมวดบุคคลสกทาคามีแล…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
114
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…น ก็อย่างนั้น ๆ ส่วนธัมมารมณ์ท่านสงเคราะห์ไว้ 5 อย่าง ด้วยอำนาจ ปสาทรูป ๑ สุขุมรูป ๑ จิต ๑ เจตสิก ๑ นิพพาน ๑ บัญญัติ ๑ ฯ บรรดาอารมณ์เหล่านั้น จิตที่เป็นไปในจักขุทวารแม้ทั้งหมด มีรูปเท่านั้นเป็นอารมณ์ และรูป…
…ุทวารและโสตทวาร โดยสดับและพิจารณาถึงความสำคัญของแต่ละอารมณ์ในปัจจุบันและอดีต ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับนิพพานและการทำกรรมต่างๆ และยังมีการพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ที่แสดงออกในชีวิตประจำวัน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 325
325
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 325
…ฌานังคะ ที่เป็นกุศลอกุศลและอัพยากฤต ฯ ભૈ ชื่อว่ามรรค เพราะทำให้บุคคลมุ่งหน้าตรงไปถึงสุคติ ทุคติ และ นิพพาน องค์ที่เป็นทางแห่งมรรคเหล่านั้น หรือองค์แห่งอัฏฐังคิกมรรค ชื่อว่ามัคคังคะ ฯ ธรรมชาติที่ชื่อว่าสัมมา…
เนื้อหานี้กล่าวถึงกลไกของจิตประเภทต่างๆ รวมถึงโทมนัสและวิถีแห่งมรรคที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติไปยังสุคติและนิพพาน โดยอธิบายองค์แห่งมรรคอย่างละเอียด เช่น สัมมาทิฏฐิ, สัมมาสังกัปปะ, สัมมาวายามะ, และสัมมาสมาธิ ซึ่งมี…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 345
345
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 345
…รรมชาติ มีขันธ์เป็นต้นทั้ง ๓ นี้นั้น นำมาซึ่งอุปการะประจักษ์ชัดตามอำนาจแห่ง ปวัติ (ทุกขสัจ) นิวัติ (นิพพาน) และเหตุของทั้ง ๒ นั้น (คือ ของปวัติเหตุ ได้แก่สมุทัยสัจ และของนิวัติเหตุ ได้แก่มรรคสัจ) มิใช่โดยปร…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอำนาจแห่งความชอบในคำย่อและการเข้าใจขันธ์จากมุมมองของบัณฑิต. สัตว์ที่งมงายในนามและรูปสามารถรู้จักขันธ์และธาตุได้จากการแจกนามและรูปตามหลักอภิธัมมะแปล. บรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่า
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับบัญญัติ
353
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับบัญญัติ
…ละรูปเหล่านั้น รูปธรรม ท่านเรียกว่า รูปขันธ์ ธรรมชาติ ๕ อย่าง คือ อรูปขันธ์ ๔ กล่าวคือจิตเจตสิก และ นิพพาน ท่านเรียกว่าอรูป และว่านามฯ ธรรมชาติที่เหลือจากนั้น ท่านเรียกว่าบัญญัติฯ ก็บัญญัตินั้นมีอยู่ ๒ อย่า…
ในบทนี้กล่าวถึงการแยกประเภทของบัญญัติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งออกเป็นสองประเภทหลักคือ ปัญญาปิยัตตาบัญญัติ และปัญญาปนโตบัญญัติ อย่างไรก็ตาม บัญญัติทั้งหลายสามารถเรียกได้ว่ามีอยู่ในสภาวะที่จิตต้องแส
ความสำคัญของความสงบในพุทธศาสนา
107
ความสำคัญของความสงบในพุทธศาสนา
…ยทุกข์ เป็นผลอันจะพึงมีมาด้วยกัน บัณฑิตไม่พิจารณาเห็นว่า เป็นสุขอันแท้จริง เหมือนสุขเกิดแต่ความสงบ “นิพพาน ปรม วทนฺติ พุทธา ท่านผู้รู้ทั้งหลาย ย่อมกล่าวพระนิพพานว่าเป็นธรรมอย่างยิ่ง” ก็เพราะพระนิพพานเป็นยอด…
เนื้อหาสำรวจความสงบในพุทธศาสนา อธิบายถึงสิกขาบทต่างๆ ที่มุ่งรักษาความสงบ และการบำเพ็ญจิตเพื่อเข้าถึงสันติสุขที่แท้จริง นอกจากนี้ยังพูดถึงบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการสร้างความสงบให้กับประเทศ การบำรุงการ
ธรรมและอิทธิพลในพระพุทธศาสนา
168
ธรรมและอิทธิพลในพระพุทธศาสนา
…ลมหาสังฆปริณายก ๑๗๒ ส่วนในพระรัตนตรัย รัตนะ ๓ คือพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ พระธรรม หมายถึงมรรค ผล นิพพาน และปริยัติ ย่อลงเป็น ๓ คือ ปริยัติธรรม ปฏิเวธธรรม ปริยัติ คือธรรมที่พึ่งเรียน ได้แก่คำสั่งของพระพุท…
บทความนี้กล่าวถึงธรรมในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งเป็นสามประเภท ได้แก่ ปริยัติธรรม ปฏิบัติธรรม และปฏิเวธธรรม ซึ่งหมายถึงขั้นตอนในการเรียนรู้และปฏิบัติธรรมให้เกิดผลอย่างถูกต้อง ธรรมที่ดีนำมาซึ่งความสุขและการห
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เรื่องการปฏิบัติธรรมและบทบาทของพระสงฆ์
349
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เรื่องการปฏิบัติธรรมและบทบาทของพระสงฆ์
…รง ๆ ต่อ กันอย่างนี้ นอกจากนี้ท่านแสดงว่า อาชวะเป็นข้อปฏิบัติ เป็นไปเพื่อสันตบททางระงับ กล่าวคือพระ นิพพาน ดังมีแจ้งในเมตตสูตรว่า สกโก อุซุ จ สุหุช จ ซึ่งแปลว่า ผู้ฉลาดในประโยชน์ ผู้ใคร่ จะบรรลุสันตบท จึงเป…
…รู้ แล้วตั้งใจฟังเพื่อเข้าถึงความเข้าใจอันลึกซึ้งในพระธรรมและการประพฤติปฏิบัติที่เหมาะสมในเส้นทางสู่นิพพาน