หน้าหนังสือทั้งหมด

วิธีเข้าฌานสมาบัติเบื้องต้น
27
วิธีเข้าฌานสมาบัติเบื้องต้น
…งได้ ๒ วา หนา ๑ คืบ วัดโดยรอบ 5 วา สัณฐานกลม (ไม่ใช่ กลมรอบตัวเป็นดวง) ใสเหมือนกระจกส่องหน้า นี่เป็นปฐมฌาน แล้วกายธรรมนั่งบนนั้น ดังนี้เรียกว่า กายธรรมเข้าปฐมฌาน แล้วเอาตาธรรมกายที่นั่งบนฌานนั้น เพ่งดูดวงธร…
…ยธรรม ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญในการฝึกจิตเพื่อเข้าถึงระดับที่สูงขึ้นของฌานของธรรมกาย โดยมีขั้นตอนตั้งแต่ปฐมฌานจนถึงตติยฌาน แต่ละขั้นตอนมีรายละเอียดเกี่ยวกับการเพ่งดูดวงธรรมและการขยายดวงธรรมให้กว้างขึ้นเพื่อการเ…
การเข้าถึงฌานในธรรมกาย
28
การเข้าถึงฌานในธรรมกาย
… ดังนี้ชื่อว่า ธรรมกายเข้าจตุตถฌาน (เหล่านี้เป็นรูปฌาน) ต่อจากนี้ไป ให้ใจธรรมกายน้อมไปในเหตุว่างของ ปฐมฌาน เห็นเป็นดวงใสเท่าจตุตถฌาน ธรรมกายก็นั่งบนดวง นั้น เมื่อธรรมกายนั่งอยู่บนอากาสานัญจายตนะฌานดังนี้แล้…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าสูฌานของธรรมกาย โดยเริ่มจากการเข้าตติยฌานซึ่งหายไปและเปลี่ยนไปเป็นจตุตถฌาน โดยธรรมกายจะนั่งในนั้นและเพ่งดูดวงธรรมที่ศูนย์กลางกายอรูปพรหม สัมผัสถึงอากาศและวิญญาณในกระบวนการน้อมใจ
วิธีเข้านิพพานและสมาบัติ
35
วิธีเข้านิพพานและสมาบัติ
วิธีเข้านิพพานเป็น ประกอบธรรมที่ทำให้เป็นธรรมกายของพระโสดาเป็น ปฐมฌาน (แบบเดียวกับที่เคยทำมาแล้วในการทำฌาน) ธรรม ที่ทําให้เป็นธรรมกายของพระสกิทาคามีเป็นทุติยฌาน ธรรมที่ …
วิธีเข้านิพพานเป็นกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการทำสมาบัติในระดับต่าง ๆ โดยเริ่มจากการทำฌานตามลำดับเพื่อเข้าถึงธรรมกายของพระที่แตกต่างกัน เช่น พระโสดา, พระสกิทาคามี, พระอนาคามี, และพระอรหัตต์. แ
Understanding Meditation in Buddhism
171
Understanding Meditation in Buddhism
…่า “อัปปนาสมาธิ” สัมมาสมาธิ หมายถึงสมาธิระดับฌาน (หมายถึงข้อที่ 3) ซึ่งมีอยู่ 4 ขั้น ดังต่อไปนี้ 1. ปฐมฌาน มีองค์ประกอบ 5 คือ วิตก ความตรึกแต่ลมหายใจเข้าและออก วิจาร ความตรองหรือพิจารณาลมหายใจเข้าและออก ปีต…
บทความนี้อธิบายถึงระดับต่าง ๆ ของสมาธิในพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งได้เป็น ขณิกสมาธิ, อุปจารสมาธิ, และอัปปนาสมาธิ พร้อมทั้งแสดงถึงประโยชน์ของสมาธิในการเข้าถึงนิพพาน ซึ่งหมายถึงการดับทุกข์และกิเลส การบรรลุถึงนิ
คุณธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
66
คุณธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…เจ้า ทรงมีความรู้ ความเห็นกว้างขวาง ทรงสามารถหยั่งรู้เหตุผลถูกต้อง ตามความเป็นจริง ไม่มีผิดพลาด 12) ปฐมฌาน 13) ทุติยฌาน 14) ตติยฌาน 15) จตุตถฌาน รูปฌานทั้ง 4 ข้อหลังนี้ คือ ภาวะที่จิตสงบ เป็นสมาธิ ประณีต ละ…
บทความนี้เสนอการสำรวจคุณธรรมหลักของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ช่วยในการบรรลุสัมโพธิญาณ ประกอบไปด้วยสัทธา ความเชื่อมั่นในความดี ความรู้สึกละอายต่อความชั่ว (หิริ) และกลัวบาป (โอตตัปปะ) นอกจากนี้ยังพูดถึงการศ
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
121
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
…างเฉย) และเอกัคคตา ตารางแสดงอารมณ์ในฌานระดับต่างๆ อารมณ์ วิตก วิจารณ์ ปีติ สุข อุเบกขา เอกัคคตา ฌาน ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน 01 จตุตถฌาน 0 I 00 คือ อารมณ์ที่เกิดขึ้นในองค์ฌาน 0 0 0 0 0 อารมณ์เหล่านี้เป็นองค์…
บทความนี้ครอบคลุมการศึกษาองค์ 5 ในการปฏิบัติฌาน ซึ่งประกอบด้วยวิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา. องค์เหล่านี้ช่วยสร้างสมาธิและความตั้งมั่นในการปฏิบัติจนสามารถบรรลุถึงทุติยฌาน, ตติยฌาน และจตุตถฌาน. ทั
การเข้าถึงฌานในพุทธศาสนา
124
การเข้าถึงฌานในพุทธศาสนา
…ข้าจตุตถฌานหนักเข้า ละสุขเสียได้ เป็น “อุเบกขา” มี สติบริสุทธิ์ เป็น “เอกัคคตา” ฌานทั้ง 4 ระดับ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌานนี้เป็นฌานในภพ ไม่ใช่ฌาน นอกภพ บางทีเรียกว่า “รูปฌาน 4” จัดเป็นสมาธิเบื…
ในบทความนี้กล่าวถึงการเข้าถึงฌานสี่ระดับในพุทธศาสนา ประกอบด้วยปฐมฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน, และจตุตถฌาน โดยการปฏิบัติตามขั้นตอนที่ระบุง่ายขึ้นถึงการเข้าใจและรับรู้ประสบการ…
ตัณหา 3 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
193
ตัณหา 3 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
…ปา สุทัสสา สุทัสสี อกนิฏฐา รูปพรหม 16 ชั้น นี่เป็นภวตัณหา อ้ายนี้อยากได้รูปฌานที่เราดำเนินมานั่นเอง ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อ้ายนี่เป็นรูปพรหม อ้ายภวตัณหานี่เองเป็นเหตุให้ เกิดในรูปภพทั้ง 16 ชั้น ว…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้อธิบายตัณหา 3 ประการ คือ กามตัณหา, ภวตัณหา, และ วิภวตัณหา โดยกามตัณหาหมายถึง ความอยากได้ในรูป รส กลิ่นเสียงสัมผัสเช่นในกามภพที่นำไปสู่การเกิดในรอบของการต่อสู้เพื่อความต้
อานิสงส์การออกบวชเป็นบรรพชิต
209
อานิสงส์การออกบวชเป็นบรรพชิต
…กล่าวคือ เมื่อภิกษุรักษาศีลได้ บริสุทธิ์บริบูรณ์และหมั่นเจริญสมาธิภาวนาก็จะบรรลุฌานไปตามลำดับ ๆ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติย ฌาน และจตุตถฌาน จะได้รับความสุขที่เลอเลิศกว่าสุขใดในทางโลกมากนัก 1 พระวินัยปิฎก มหาวร…
บทความนี้กล่าวถึงนิสัย 4 ที่นักบวชในพระพุทธศาสนาจะต้องมีเพื่อที่จะอยู่ร่วมกับหมู่คณะ และอานิสงส์ในการออกบวชเป็นบรรพชิต พร้อมแสดงความเปลี่ยนแปลงสถานภาพที่เกิดขึ้นจากการบวช ซึ่งทำให้ผู้บวชได้รับการเคารพ
ระวังอารมณ์และการมีสติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
106
ระวังอารมณ์และการมีสติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ธเจ้าทรงมีความรู้ ความเห็นกว้างขวาง ทรงสามารถหยั่งรู้เหตุผลถูกต้องตาม ความเป็นจริง ไม่มีผิดพลาด ๑๒) ปฐมฌาน ๑๓) ทุติยฌาน ๑๔) ตติยฌาน ๑๕) จตุตถฌาน รูปฌานทั้ง ๔ ข้อหลังนี้ คือ ภาวะที่จิตสงบ เป็นสมาธิ ประณีต ละ…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นผู้ทรงมีสติอยู่เสมอ โดยเฉพาะในด้านกาย เวทนา จิต และธรรม ทรงมีปัญญารอบรู้ในกองสังขาร สามารถมองเห็นความเป็นจริงได้อย่างถูกต้อง พร้อมทั้งทรงผ่านรูปฌานทั้ง 4 เพื่อพัฒนาจิตให้สงบและเ
ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน
216
ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน
…สงบ เธอมีกายสงบ แล้วย่อมได้เสวยสุข เมื่อมีสุข จิตย่อมตั้งมั่น เธอสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ “ปฐมฌาน” มีวิตก มีวิจาร มีปีติและสุขเกิดแต่ วิเวกอยู่ เธอท่ากายนี้แหละให้ชุ่มชื่นเอิบอิ่ม ซาบซ่านด้วยปีติแล…
…ุขที่เกิดจากวิเวกจะนำไปสู่การตั้งมั่นของจิต จึงเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการปฏิบัติธรรมโดยเฉพาะในการบรรลุปฐมฌาน.
ผลของการปฏิบัติฌานและจตุตถฌาน
218
ผลของการปฏิบัติฌานและจตุตถฌาน
…เห็นประจักษ์ข้อ ก่อน ๆ” จากพระธรรมเทศนาเรื่องฌานทั้ง ๔ ระดับนี้ จะเห็นได้ ว่าผู้ปฏิบัติสามารถบรรลุ “ปฐมฌาน” ได้ เพราะละนิวรณ์ ๕ ประการได้ กายจึงสงบ มีจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิ สงัดจากกามและ อกุศลธรรม ตั้งอยู่ด้ว…
ในพระธรรมเทศนาเรื่องฌานทั้ง ๔ ระดับ ผู้ปฏิบัติสามารถบรรลุปฐมฌานโดยการละนิวรณ์ ๕ ทำให้กายสงบและจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิ ไม่มีความรู้สึกสุขทุกข์ มีอุเบกขา และจิตใจบริสุท…
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
220
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
ตาราง แสดงอารมณ์ในฌานระดับต่างๆ อารมณ์ วิตก | วิจาร ปีติ ฌาน สุข อุเบกขา เอกัคคตา ปฐมฌาน 0 - ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน O=อารมณ์ที่เกิดขึ้นในองค์ฌาน อารมณ์เหล่านี้เป็นองค์ฌานที่ใช้แยกแยะระด…
บทเรียนนี้อธิบายอารมณ์ที่เกิดขึ้นในฌานระดับต่าง ๆ รวมทั้งผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา วิญญาณ และอื่น ๆ โดยเฉพาะอุเบกขาที่เด่นชัดในจตุตถฌาน โดยไม่มีข้อจำกัดที่อารมณ์เหล่านี้จะเกิดแค่ในฌานระดับใดระดับหนึ่งเท
ความเข้าใจในฌานขั้นสูง
225
ความเข้าใจในฌานขั้นสูง
ปฐมฌาน คราวนี้ละวิตก วิจารได้แล้ว เหลือแต่ “ปีติ” ชอบ อกชอบใจว่ามันดีกว่าเก่า ใสสะอาดกว่าเก่ามาก จึงปลื้มอ…
ปฐมฌานเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้เกิดความวิตก แต่เมื่อถึงปีติที่ชอบใจจะเกิดความสุขตามมา เมื่อความสุขเต็มส่วนก็…
การเข้าถึงจตุตถฌานและฌาน ๔ ระดับ
226
การเข้าถึงจตุตถฌานและฌาน ๔ ระดับ
…ข้าจตุตถฌาน หนักเข้า ละสุขเสียได้ เป็น “อุเบกขา” มีสติบริสุทธิ์ เป็น “เอกัคคตา” ฌานทั้ง ๔ ระดับ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌานนี้เป็นฌานในภพ ไม่ใช่ฌานนอกภพ เรียกว่า “รูปฌาน ๔” จัดเป็นสมาธิเบื้องสูง…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าถึงจตุตถฌานซึ่งเป็นระดับที่สี่ของฌานในพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงการปฏิบัติและประสบการณ์ที่เกิดขึ้นจากการเข้าสู่ฌาน รวมถึงความหมายของแต่ละฌานและส่งผลต่อสติและสมาธิของผู้ปฏิบัติ
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
43
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
…นสมาธิแน่วแน่เหนือกว่าสมาธิ ธรรมดา' ซึ่งฌานมีหลายระดับ คือ 1) ฌานในขั้น รูปฌาน มี 4 ระดับ ได้แก่ 1. ปฐมฌาน 2. ทุติยฌาน 3. ตติยฌาน 4. จตุตถฌาน 2) ฌานในขั้น อรูปฌาน มี 4 ระดับ ได้แก่ 1. อากาสานัญจายตนะ 2. วิญ…
อาการที่เกิดจากการรวมจิตเป็นเอกัคคตาจะทำให้ผู้ปฏิบัติตกใจได้เนื่องจากไม่เคยประสบมาก่อน แต่หากสามารถประคองจิตให้เป็นกลางจะทำให้จิตรวมเป็นหนึ่งได้ โดยมีองค์ฌานต่างๆ เกิดขึ้นตามมา ความสำคัญของเอกัคคตาคือ
ฌานและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
44
ฌานและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
1. ปฐมฌาน ประกอบด้วยองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา 2. ทุติยฌาน จิตประกอบด้วยองค์ฌาน 3 คือ ปีติ…
การศึกษานี้เสนอความรู้เกี่ยวกับฌานในพระพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งเป็น 4 ฌานที่มีองค์ฌานต่างกัน โดยฌานแรกมีองค์ 5 องค์ และนำไปสู่อภิญญาที่เป็นผลพิเศษจากการบรรลุฌาน 4 ที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถทำกิจพิเศษได้ อภิ
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
63
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
…อใจหยุดของพระมงคลเทพมุนีในเบื้องต้น คือ การเข้าถึงดวง ปฐมมรรคภายใน และเข้าถึงกายมนุษย์ละเอียดที่เป็นปฐมฌาน และเข้าถึงกายทิพย์ อันเป็นทุติยฌาน เข้าถึงกายรูปพรหมอันเป็นตติยฌาน เข้าถึงกายอรูปพรหมอันเป็นจตุตฌาน…
บทความนี้สำรวจถึงการปฏิบัติสมถะของพระมงคลเทพมุนีที่แบ่งออกเป็นสองระดับคือ สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำ และเบื้องสูง ทั้งสองระดับเน้นการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบและละเอียดที่เริ่มจากการกำหนดบริกรรมนิมิตจนถึงการ
การศึกษาเกี่ยวกับฌานและการฝึกสมาธิ
27
การศึกษาเกี่ยวกับฌานและการฝึกสมาธิ
…บางรูปใน ธรรมวินัยนี้เป็นคนโง่ ไม่ฉลาด ไม่รู้จักเขต ไม่เข้าใจเพื่อสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ ปฐมฌาน มีวิตกวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดแต่วิเวกอยู่ เธอไม่เสพโดยมาก ไม่เจริญ ไม่กระทำให้ มากซึ่งนิมิตนั้น ไ…
…ุฌาน โดยเน้นถึงความระมัดระวังและความเข้าใจต่อสถานที่ที่ถูกต้องในการฝึก สมาธิ และการสร้างความมั่นคงในปฐมฌาน นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึง 7 อย่างที่ควรหลีกเลี่ยงเพื่อให้การฝึกสมาธิประสบความสำเร็จ รวมทั้งการรักษาปฐ…
นรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
84
นรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนา
…จริงๆ แล้ว พรหม มีเพียง 9 ชั้น แต่มี 16 พวก เพราะว่าพวกรูปภพคือพวกที่ได้รูปฌาน รูปฌานก็มีดังนี้ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน และจตุตถฌานก็แยกออกไปอีกเป็นปัญจมฌาน ฌานที่ 1 มีองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร …
เนื้อหาเกี่ยวกับนรกและสวรรค์ในพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 7 ชั้นของนรก ซึ่งแต่ละชั้นเกิดจากกรรมที่แตกต่างกัน ตามจำนวนการทำบาป ที่มีตั้งแต่การทำบาปเพียงอย่างเดียวถึง 7 อย่าง ในทางกลับกันมีการอธิบายถึง 6 ชั