หน้าหนังสือทั้งหมด

โอวาทพระภาวนาโกศลเถร
18
โอวาทพระภาวนาโกศลเถร
…กอารมณ์ จนกระทั่งใจหยุด ถึงซึ่งความเป็นเอกัคคตาจิต เมื่อบริสุทธิ์เช่นนี้ ก็ทำให้สูงยิ่งขึ้น จนเกิด “ปฐมฌาน” ใจสงัดจากกาม จากอกุศล ขึ้นสู่ “ปฐมฌาน” ต่อไปถึงทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน บรรลุถึงขั้นนี้เป็น “สมาธ…
โอวาทจากพระภาวนาโกศลเถร (สด จนฺทสโร) ในวันที่ 18 ตุลาคม 2498 แนะนำให้ภิกษุสามเณรประพฤติธรรมตามศีลที่มี เพื่อให้บริสุทธิ์และเป็นไปตามคำสอนของพระศาสดา เมื่อถึงสมาธิขั้นสูงแล้ว จะต้องใช้ปัญญาพิจารณาความจ
การเข้าถึงฌาน 4 ระดับในพุทธศาสนา
120
การเข้าถึงฌาน 4 ระดับในพุทธศาสนา
…มสงบ เธอมีกายสงบแล้วย่อมได้เสวยสุข เมื่อมีสุข จิตย่อมตั้งมั่น เธอสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ “ปฐมฌาน” มีวิตก มีวิจาร มีปีติ และสุขเกิดแต่วิเวกอยู่ เธอทำกายนี้แหละให้ชุ่มชื่น เอิบอิ่ม ซาบซ่านด้วยปีติ แ…
พระธรรมเทศนาเรื่องฌานทั้ง 4 ระดับอธิบายถึงการปฏิบัติภาวนาโดยเฉพาะการบรรลุฌานต่างๆ ผู้ปฏิบัติจะสามารถละนิวรณ์ทั้ง 5 ได้ ทำให้กายสงบและจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิอย่างสูงสุด จากการบรรลุแต่ละฌาน ส่งผลให้เกิดควา
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
123
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
…” สภาวะที่กายมนุษย์ละเอียด เข้าฌานอยู่กลางดวงฌานนี้คือสมาธิในทางปฏิบัติ เป็นสมาธิเบื้องสูง ในระดับ “ปฐมฌาน” ครั้นแล้วกายมนุษย์ละเอียดก็คิดว่า “ปฐมฌาน” นี้ยังใกล้ของหยาบนัก จึงคิดทำให้สูงขึ้นไปอีก ใจของกายมน…
เอกัคคตาในสมาธิและฌานเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยที่สมาธิเบื้องสูงนำไปสู่การเข้าถึงปฐมฌานและทุติยฌาน กายมนุษย์ละเอียดหรือกายฝันมีบทบาทในการเข้าฌาน โดยการทำจิตใจให้หยุดนิ่ง เริ่มจากสมาธิเบื้…
การเข้าฌานและระดับฌานในพุทธศาสนา
224
การเข้าฌานและระดับฌานในพุทธศาสนา
…” สภาวะที่กายมนุษย์ละเอียด เข้าฌานอยู่กลางดวงฌาน นี้คือสมาธิในทางปฏิบัติ เป็นสมาธิเบื้องสูงในระดับ “ปฐมฌาน” ครั้นแล้วกายมนุษย์ละเอียดก็คิดว่า “ปฐมฌาน” นี้ยัง ใกล้ของหยาบนัก จึงคิดทำให้สูงขึ้นไปอีก ใจของกายม…
…ความสุข ความรู้สึกปีติเกิดขึ้นเมื่อพิจารณาตรวจตรารอบกายมนุษย์ละเอียดจนเข้าสู่ภาวะเอกัคคตา การเข้าสู่ปฐมฌานทำให้กายมนุษย์ละเอียดมีความสุขสบายใจ และเมื่อรู้สึกว่าปฐมฌานนั้นยังไม่พอ จึงมีพัฒนาการเข้าสู่ทุติยฌา…
การปฏิบัติสมาธิและอัปปนาโกศล 10 ประการ
79
การปฏิบัติสมาธิและอัปปนาโกศล 10 ประการ
…เว้นจากอสัปปายะ 7 แล้วเสพสัปปายะ 7 ประการ ตามที่ได้อธิบายมาแล้วนี้ บางท่านก็เข้าถึง “ปฐมมรรค” หรือ “ปฐมฌาน” ได้ แต่หากว่าบางท่านยังไม่เข้าถึง พึงบำเพ็ญ “อัปปนาโกศล” 10 ประการให้เกิดขึ้นในตนอย่างบริบูรณ์ อัป…
…ัติอย่างมีวินัยและมีสมาธิที่มั่นคง เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการพัฒนาจิตใจและเข้าถึงภาวะ “ปฐมมรรค” หรือ “ปฐมฌาน” ในการเจริญสมาธิและการปฏิบัติธรรม สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv
วิสุทธิมรรค: กฎเกณฑ์และฌาน
130
วิสุทธิมรรค: กฎเกณฑ์และฌาน
…งคบาต ครั้นแล้วอาวัชชนะจึงตัดภวังค์เกิดขึ้นเพื่อประโยชน์แก่ฌานปัจจเวกขณ ต่อนั้นไปก็ฌานปัจจเวกขณ์แล [ปฐมฌาน] ก็ด้วยลำดับแห่งภาวนาเพียงเท่านี้ พระโยคาวจรนั้น ชื่อว่า สงัดจากกามทั้งหลายเทียว สงัดจากธรรมทั้งหลา…
…ที่ต่างๆ และหลักการปฏิบัติฌานตามวิสุทธิมรรค โดยเน้นว่าผลทางจิตที่เกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติที่เข้าถึงฌาน ปฐมฌาน รวมถึงการเข้าใจในตำแหน่งและความสำคัญของฌานในกระบวนการปฏิบัติทางจิต นอกจากนี้ยังอธิบายถึงลักษณะของปฐ…
รูปพรหม ๑๖ ชั้น และการเข้าสู่ฌาน
89
รูปพรหม ๑๖ ชั้น และการเข้าสู่ฌาน
…ัปปา สุทัสสา สุทัสสี อกนิฏฐ รูปพรหม ๑๖ ชั้นนี่เป็นภวตัณหา อ้ายนี่อยากได้รูปฌานที่เราดำเนินมานั่นเอง ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อ้ายนี่เป็นรูปพรหม อากาสานัญจายตนฌาน วิญญาณัญจายตนฌาน อากิญจัญญายตนฌาน เน…
…รูปพรหม ๑๖ ชั้นและการเข้าสู่ฌาน อธิบายถึงประสบการณ์ทางจิตวิญญาณที่เกิดขึ้นเมื่อเข้าสู่ฌานต่างๆ เช่น ปฐมฌาน, ทุติยฌาน และความสุขที่เพิ่มขึ้นตามการพัฒนาสมาธิตลอดจนการเข้าไปสู่การเป็นอรูปพรหม อธิบายถึงความรู้ส…
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
144
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…ชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๔๘ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในพระธรรมวินัยนี้ สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ ปฐมฌาน มีวิตก มีวิจาร มีปีติ และสุขอันเกิดจากวิเวก (ความสงัด) อยู่บรรลุ ทุติยฌานมี ความผ่องใสแห่งจิต ณ ภาย…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการบรรลุฌานและความสุขในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการปฏิบัติสมาธิซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างสุขทางใจ โดยรวมถึงการบรรลุฌาน 4 ขั้นที่ส่งผลต่อความสงบสุขของภิกษุ รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่าง
การฝึกฝนจิตโดยอาการ ๑๔ ในวิสุทธิมรรค
87
การฝึกฝนจิตโดยอาการ ๑๔ ในวิสุทธิมรรค
…ณ์ อารมฺมณววฏฺฐาปนโต ๑. หมายความว่าจะเข้าสมาบัติในกสิณข้อไหน ก็ให้ทำสมาบัติให้เกิดครบ ๘ (คือตั้งแต่ ปฐมฌาน จนถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะ) ทุกข้อไป อนึ่ง มหาฎีกาว่า ที่กำหนดกสิณเพียงโอทาตาริณ เพราะอากาสกสิณทำให้เ…
บทนี้มีการอธิบายถึงการฝึกฝนจิตโดยอาการ ๑๔ ซึ่งรวมถึงวิธีการต่างๆ ในการฝึกจิตตามลำดับของกสิณและฌานที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งข้อแนะนำเกี่ยวกับการวางแนวทางเพื่อการเข้าถึงสมาบัติ ทั้งนี้ยังมีการอธิบายเพิ่มเต
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
121
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
…างเฉย) และเอกัคคตา ตารางแสดงอารมณ์ในฌานระดับต่างๆ อารมณ์ วิตก วิจารณ์ ปีติ สุข อุเบกขา เอกัคคตา ฌาน ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน 01 จตุตถฌาน 0 I 00 คือ อารมณ์ที่เกิดขึ้นในองค์ฌาน 0 0 0 0 0 อารมณ์เหล่านี้เป็นองค์…
บทความนี้ครอบคลุมการศึกษาองค์ 5 ในการปฏิบัติฌาน ซึ่งประกอบด้วยวิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา. องค์เหล่านี้ช่วยสร้างสมาธิและความตั้งมั่นในการปฏิบัติจนสามารถบรรลุถึงทุติยฌาน, ตติยฌาน และจตุตถฌาน. ทั
คุณธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
66
คุณธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…เจ้า ทรงมีความรู้ ความเห็นกว้างขวาง ทรงสามารถหยั่งรู้เหตุผลถูกต้อง ตามความเป็นจริง ไม่มีผิดพลาด 12) ปฐมฌาน 13) ทุติยฌาน 14) ตติยฌาน 15) จตุตถฌาน รูปฌานทั้ง 4 ข้อหลังนี้ คือ ภาวะที่จิตสงบ เป็นสมาธิ ประณีต ละ…
บทความนี้เสนอการสำรวจคุณธรรมหลักของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ช่วยในการบรรลุสัมโพธิญาณ ประกอบไปด้วยสัทธา ความเชื่อมั่นในความดี ความรู้สึกละอายต่อความชั่ว (หิริ) และกลัวบาป (โอตตัปปะ) นอกจากนี้ยังพูดถึงการศ
ตัณหา 3 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
193
ตัณหา 3 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
…ปา สุทัสสา สุทัสสี อกนิฏฐา รูปพรหม 16 ชั้น นี่เป็นภวตัณหา อ้ายนี้อยากได้รูปฌานที่เราดำเนินมานั่นเอง ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อ้ายนี่เป็นรูปพรหม อ้ายภวตัณหานี่เองเป็นเหตุให้ เกิดในรูปภพทั้ง 16 ชั้น ว…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้อธิบายตัณหา 3 ประการ คือ กามตัณหา, ภวตัณหา, และ วิภวตัณหา โดยกามตัณหาหมายถึง ความอยากได้ในรูป รส กลิ่นเสียงสัมผัสเช่นในกามภพที่นำไปสู่การเกิดในรอบของการต่อสู้เพื่อความต้
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
220
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
ตาราง แสดงอารมณ์ในฌานระดับต่างๆ อารมณ์ วิตก | วิจาร ปีติ ฌาน สุข อุเบกขา เอกัคคตา ปฐมฌาน 0 - ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน O=อารมณ์ที่เกิดขึ้นในองค์ฌาน อารมณ์เหล่านี้เป็นองค์ฌานที่ใช้แยกแยะระด…
บทเรียนนี้อธิบายอารมณ์ที่เกิดขึ้นในฌานระดับต่าง ๆ รวมทั้งผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา วิญญาณ และอื่น ๆ โดยเฉพาะอุเบกขาที่เด่นชัดในจตุตถฌาน โดยไม่มีข้อจำกัดที่อารมณ์เหล่านี้จะเกิดแค่ในฌานระดับใดระดับหนึ่งเท
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
350
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…ียสมาธินา นิวรณาทีน ปัจจนึกธมฺมานํ วิกขมานมิท วิกขัมภนปุปหาน นาม ฯ ปาลีย์ ปน วิกขมาน ปหานญจ นีวรณาน ปฐมฌาน ภาวยโตติ" นิวรณานิเยว วิกขัมภน์ วุตต์ ฯ ติ ปากฏตตา วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพฯ นิวรณานิ หิ ฌานสุส ปุพพภาเคป…
เนื้อหานี้เน้นการเข้าถึงวิสุทธิมคฺคผ่านการใช้สมาธิโลกีย์ และการวิเคราะห์ปัญหาทางจิตใจ เพื่อเข้าใจถึงนิวรณาและแนวทางในการปฏิบัติอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การใช้วิปัสสนาในการมองเห็นธรรมะ เช่น อนิจจา ทุกขา
พรหมปุโรหิตาภูมิและพรหมภูมิ
403
พรหมปุโรหิตาภูมิและพรหมภูมิ
… ๓ ชั้นนี้ ตั้งอยู่บนภาคพื้นเดียวกัน แต่แยกกันเป็น ๓ เขต มีอาณาเขตอยู่เป็นพวกๆ ตามกําลังฌาน แม้จะได้ปฐมฌานเหมือนกัน แต่ว่ามีประเภทต่างกัน คือ ปฐมฌานชั้นสามัญส่งผลให้เกิดในพรหมปาริสัชชา ปฐมฌาน ชั้นกลางส่งผลใ…
เนื้อหาเกี่ยวกับพรหมปุโรหิตาภูมิและองค์ประกอบของพรหมภูมิในมนุษยโลก แบ่งเป็น 3 ชั้น คือ ปริติชาน, มหาพรหม และ อัปปมาณาภา โดยแต่ละชั้นมีลักษณะที่แตกต่างกันทั้งอาณาเขตและคุณสมบัติของพรหม อายุขัยในพรหมโลก
วิสุทธิมคฺคสฺส: การบรรลุฌานในพุทธศาสนา
196
วิสุทธิมคฺคสฺส: การบรรลุฌานในพุทธศาสนา
…ว สา คาวี ปพพเตยยา พาลา อพฺยตฺตา อกฺเขตฺตญฺญู อกุสลา วิสเม ปพฺพเต วิจริตนฺติ ฯ ตามาเนน ตสฺมีเยว ตาว ปฐมฌาน ปญฺจหากาเรหิ จิณณวสินา ภวิตพฺพ ฯ ตตฺริมา ปญฺจ วสิโย อาวชุชนวสี สมาปชฺชนวสี อธิฏฐานวสี วุฏฐานวสี ปจจ…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺสที่มีการอธิบายถึงปฐมฌานและการบรรลุฌานต่างๆ ในพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงวิธีการเข้าถึงฌานผ่านอุปสมฺปชฺช วิหรา ซึ่งสำคัญสำหรับภิกษ…
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
22
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
…ั่น จิตเป็นธรรมชาติหนึ่ง ไม่มีสองต่อไป ภิกษุผู้ศึกษาในธรรมวินัย สงัดแล้วจากกาม อกุศลทั้งหลายเข้าถึง ปฐมฌาน ความเพ่งที่หนึ่ง ประกอบด้วย องค์ ๕ ประการคือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา สงบวิตก วิจาร ได้แล้ว เข้…
…ละอารมณ์ทั้ง 5 และเข้าใจว่าจิตต้องปราศจากอารมณ์เพื่อจะได้สมาธิที่มั่นคง ส่วนสมาธิเบื้องสูงประกอบด้วยปฐมฌานถึงจตุตถฌาน โดยมีการจัดองค์ประกอบอย่างชัดเจนและแสดงถึงความสงบที่เกิดขึ้นเมื่อศึกษาธรรมวินัยอย่างจริง…
การสละสิ่งทั้งห้าเพื่อเข้าถึงสุขอันไพบูลย์
150
การสละสิ่งทั้งห้าเพื่อเข้าถึงสุขอันไพบูลย์
…ี้ได้แล้ว ทำศีลให้มั่นขึ้น ศีลมั่นแล้วเจริญเป็นทางสมาบัติทีเดียว ให้เข้าสู่รูปฌาน ทั้ง ๔ ให้ได้ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน จะได้ไปรับสุขยิ่งใหญ่ไพศาลไปกว่านี้และยิ่งไปกว่านั้น เมื่อเข้าถึงฌานทั้งส…
บทความนี้กล่าวถึงการสละสิ่งทั้งห้าเพื่อประสบกับความสุขอันไพบูลย์ในระดับที่สูงขึ้น โดยเฉพาะการรักษาศีลและการเจริญฌานในทางธรรม เพื่อให้บรรลุถึงจุดสูงสุดของความสุขในชั้นพรหม รวมถึงแสดงให้เห็นถึงความสำคัญ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
364
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…จจเวกขณวสี ฯ ปฐมชฺฌาน ยตฺถิจฉก ยที่จฉก ยาว ติจฉก อาวชฺชติ อาวชุชนาย ทนุธายิตตฺติ นตฺถิติ อาวชุชนวสี ปฐมฌาน ยตฺถิจฉก ยาจฉก ยาวติจนก สมาปชฺชติ สมาปชฺชนาย ทนุธายิตตต์ นตฺถิติ สมาปชฺชนวสี อธิฎฐาติ อธิฏฐาน วุฏฺฐ…
บทความนี้สรุปเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและปกรณ์วิเสสสฺว โดยเน้นถึงการวิเคราะห์ความสำคัญของสมาธิและญาณในระดับต่างๆ ในบริบทของการปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา เช่น อาจจุดมุ่งหมายของการเข้าถึงนิพพาน และอธิบายถึงขั
ความเข้าใจในฌานขั้นสูง
225
ความเข้าใจในฌานขั้นสูง
ปฐมฌาน คราวนี้ละวิตก วิจารได้แล้ว เหลือแต่ “ปีติ” ชอบ อกชอบใจว่ามันดีกว่าเก่า ใสสะอาดกว่าเก่ามาก จึงปลื้มอ…
ปฐมฌานเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้เกิดความวิตก แต่เมื่อถึงปีติที่ชอบใจจะเกิดความสุขตามมา เมื่อความสุขเต็มส่วนก็…