หน้าหนังสือทั้งหมด

ย้อนอดีตพระพุทธศาสนา ตอนที่ ๑๓
59
ย้อนอดีตพระพุทธศาสนา ตอนที่ ๑๓
…ี่น่าเสียใจว่าท่านทั้งสองได้สั่งขวาไปเสียก่อนนานนัก ดังนั้นที่เหมาะสมที่สุดในเวลานั้นจึงเป็นนิกายน “ปัญจวัคคีย์” นั่นเอง ซึ่งต่อมาก็เข้าถึงธรรมและเป็นพยานในการสร้างธรรมของพระพุทธองค์เป็นกลุ่มแรก จากเหตุการณ์ดัง…
… โดยมีอาภรดาบสและอุกแต่ดาบสซึ่งเป็นผู้เข้าถึงพระญาณ แต่ได้จากโลกไปก่อนเวลาอันควร. นอกจากนี้ นิกายน ‘ปัญจวัคคีย์’ คือกลุ่มแรกที่เข้าถึงธรรมและเป็นพยานในการสร้างธรรมของพระพุทธองค์. เหตุการณ์นี้ชี้ให้เห็นว่าการเลือ…
การพบกันครั้งแรกระหว่างพระพุทธเจ้าและปัญจวัคคีย์
6
การพบกันครั้งแรกระหว่างพระพุทธเจ้าและปัญจวัคคีย์
…งค์ทรงหมุนวงล้อแห่งธรรม ณ ป้อมสิปตกมุคทายวัน ในวันเพ็ญเดือน ๘ อาสาฬหปุณมี การพบกันของพระพุทธเจ้าและ ปัญจวัคคีย์ ทั้ง ๕ นี้เป็นครั้งแรก หากเป็นการพบกัน หลังจากเกิดความขัดแย้งในเรื่อง "วิธีการปฏิบัติ เพื่อให้เข้าถ…
…พ็ญเดือน ๘ อาสาฬหปุณมี พระพุทธเจ้าทรงหมุนวงล้อแห่งธรรมที่ป้อมสิปตกมุคทายวัน โดยมีการพบกันครั้งแรกกับปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ ซึ่งเห็นว่าการบำเพ็ญทุกกรัียเป็นหนทางเพื่อให้ถึงที่สุดแห่งทุกข์ แต่พระพุทธองค์ทรงเห็นเช่นนั้น…
การเข้าถึงพระรัตนตรัย
31
การเข้าถึงพระรัตนตรัย
…วัตตนสูตร พุทธประวัติ ใต้ต้นโพธิ์ ๓. ผู้มีสติปัญญา ศึกษามาก คิดว่า “พุทธ” แปลว่า ความรู้ที่ถูกดีของ ปัญจวัคคีย์ ถึง พระสุภัททะสาวก องค์สุดท้าย ตัวของท่านเองที่ ตรัสรู้ = รู้นั่นเอง ตัวท่านเอง รักษาความรู้ถูกรู้ด…
เนื้อหานี้พูดถึงการเข้าใจและปฏิบัติเกี่ยวกับพระรัตนตรัยที่ประกอบด้วยพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ โดยเริ่มจากการศึกษาและผู้นำเข้าใจพระรัตนตรัยแต่ละระดับตั้งแต่ผู้ไม่ได้ศึกษาจนถึงผู้ปฏิบัติอย่างมีสติปัญญา
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
26
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
…ู้รู้เอง ไม่ได้อยู่ที่ ตู้ใบลาน ธัมมจักกัปปวัตนสูตร ที่ทำถูกทำจริงในตัวผู้รู้ พระสงฆ์ ไม่ได้อยู่ที่ ปัญจวัคคีย์ พระยส พระสาวกทั้งหลาย พระธรรม และทรง พระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ เป็นเนมิตกนาม ตัวพุทธรัตนะ ธรรมรัต…
สาระสำคัญของพระธรรมเทศนานี้เน้นการใช้ชีวิตอย่างมีแก่นสาร โดยพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ เป็นที่พึ่งที่แท้จริง ในสัจจกิริยาคาถาได้แสดงให้เห็นว่าความบริสุทธิ์ของตัวเองเป็นที่พึ่งที่สำคัญที่สุด แสดงให้เห็
เส้นทางสู่วิสัยทัศน์ของพระโคดม
148
เส้นทางสู่วิสัยทัศน์ของพระโคดม
และอัสสชิ ทั้ง 5 นี้รวมเรียกว่า ปัญจวัคคีย์ ทั้ง 5 คนนี้ได้ตัดสินใจออกบวชติดตามหาพระ โคดมต่อไป และพระเจ้าพิมพิสารผู้ครองแคว้นมคธ เมื่อได้ทรงทรา…
…ลาเสนานิคม เมื่อพระองค์เห็นว่าสถานที่นั้นน่ารื่นรมย์และสงบ จึงได้เลือกบำเพ็ญเพียรที่นั่น หลังจากนั้นปัญจวัคคีย์ได้ตามมาเข้าอยู่เพื่อช่วยปรนนิบัติพระองค์ที่กำลังมุ่งหวังจะตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ขณะที่พระองค์บำเพ็…
การแสดงปฐมเทศนาและความสำคัญของปัญจวัคคีย์
152
การแสดงปฐมเทศนาและความสำคัญของปัญจวัคคีย์
… คือ อาฬารดาบส และอุททกดาบส แต่ขณะนั้นทั้งสองท่านได้เสียชีวิตไปก่อนแล้ว บุคคลต่อมาที่ระลึกถึงได้แก่ ปัญจวัคคีย์ ซึ่งได้หนีจากพระองค์ไปอยู่ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เป็นผู้มีอุปการคุณต่อ พระองค์ระหว่างทรงบำเพ็ญทุกรก…
…นในคุณธรรมความดีเปรียบเสมือนดอกบัวที่มีหวังจะบาน ในการแสดงปฐมเทศนา พระพุทธเจ้าทรงพิจารณาและเสด็จไปหาปัญจวัคคีย์ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน โดยทำให้โกณฑัญญะซึ่งเป็นผู้ที่มีอาวุโสที่สุดได้ดวงตาเห็นธรรม ถือเป็นการเริ่มต…
การแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้า
153
การแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้า
…ทกดาบสรามบุตร ก็ทรงทราบว่า แม้ อุททกดาบสก็ได้เสียชีวิตไปแล้วเมื่อพลบค่ำ เย็นวานนี้ จึงทรงระลึกถึงพวกปัญจวัคคีย์ และได้ตกลงพระทัยที่จะแสดงธรรมโปรด ปัญจวัคคีย์ หลังจากที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง ปรารภที่จะแสดงธรรมโป…
เมื่อพระพุทธเจ้าได้ทราบว่าอุททกดาบสได้เสียชีวิตไปแล้ว พระองค์จึงตัดสินใจแสดงธรรมโปรดปัญจวัคคีย์ในป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ในการแสดงธรรมครั้งแรกนี้ พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับมรรคมีองค์ 8 และอริยสัจ 4 ซึ่งน…
คำสอนจากพระมหามาย จานวุฒิโต
86
คำสอนจากพระมหามาย จานวุฒิโต
…ม่ได้รับหมาย ในวันมามุขา พระสัมสัมพุทธเจรงค์ตรัสรู้ธรรมในวันวิาปวูชา และแสดงธรรมครั้งแรกแก่พระภิกษุ ปัญจวัคคีย์ ทั้ง ๓ ณ วันอาสาฬหบูชา ในวันนั้นเมื่อฟังปฐมเทศนาเสร็จ พระอัญญาโกณฑัญญะได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน แล…
…ถึงเหตุการณ์สำคัญในพระพุทธศาสนาในวันมาสุชา ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสรู้และแสดงธรรมครั้งแรกแก่พระปัญจวัคคีย์ และทำให้มีพระอรหันต์เกิดขึ้นในโลก พุทธองค์ทรงแสดงธรรมแก่ชาวพุทธเพื่อให้บรรลุธรรมและส่งเสริมการเข้าใ…
การบรรลุเป้าหมายของพระโพธิสัตว์
5
การบรรลุเป้าหมายของพระโพธิสัตว์
…ถาบรมมุตร์” ซึ่งทราบไบ่งบนี้การทำกะจะไปแล้วเมื่อวันก่อน เมื่อเป็นเช่นนี้ พระพุทธองค์จึงทรงระลึกถึง “ปัญจวัคคีย์” มีนกเกณฑ์ญาณะ เป็นต้น และสุดแต่จากรมี ฯ “แม้นาเรุณธาร” ไปยัง “ปานิลปนมฤคูทวัน”
เนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรลุเป้าหมายของพระโพธิสัตว์ที่ใช้ความเพียรพยายามและฌานนิภานในการก้าวข้ามมายาและมาร มุ่งสู่การเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สถานการณ์สำคัญเกิดขึ้นในขณะที่พระพุทธองค์ทบทวนการตรัสรู้ในช่ว
มรรคมีองค์ ๘ และวันอาสาฬหบูชา
31
มรรคมีองค์ ๘ และวันอาสาฬหบูชา
…เป็นวันที่มีพระสงฆ์บังเกิดขึ้น เป็นครั้งแรก คือ หลังจากพระพุทธองค์ตรัส พระปฐมเทศนาจบลง หัวหน้านักบวชปัญจวัคคีย์ คือท่านโกญฑัญญะได้เกิดดวงตาเห็นสัจธรรม ภายในตามคำเทศน์ของพระองค์ การเห็นธรรม ของท่านในครั้งนี้จึงกล…
ในวันที่อาสาฬหบูชา เป็นวันสำคัญในพระพุทธศาสนา มีการบรรยายเกี่ยวกับมรรคมีองค์ ๘ ซึ่งเป็นหนทางเดียวสู่การบรรลุธรรม โดยมีการกล่าวถึงพระสงฆ์องค์แรกที่เกิดขึ้นหลังจากการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และการศึกษาธรร
บทที่ ๔: การเจริญเติบโตของมนุษย์ในสังคม
111
บทที่ ๔: การเจริญเติบโตของมนุษย์ในสังคม
…บส เป็นอาจารย์สอนสมาธิให้ จนกระทั่งทรงบรรลุสมาบัติ ๘ ขณะที่เสด็จไปบำเพ็ญทุกกรกิริยา ก็ได้ทรงอาศัยพระปัญจวัคคีย์ติดตาม อุปัฏฐาก อ่านวยความสะดวกต่างๆ ให้ แม้ในวันตรัสรู้ ก็ได้ทรงอาศัย นางสุชาดาถวายข้าวมธุปายาส จึง…
บทที่ ๔ เน้นว่าการเจริญเติบโตของมนุษย์ไม่สามารถเกิดขึ้นได้โดยลำพัง เราจำเป็นต้องพึ่งพาผู้อื่นในสังคมแม้แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ทรงต้องพึ่งพาผู้อื่นเช่นกันตั้งแต่การเลี้ยงดูในวัยเด็ก จนถึงการเรียนรู้ต่
ธรรมะเพื่อประช: พระพุทธคุณ ตอน ผู้รู้แจ้งด้วยตนเอง
50
ธรรมะเพื่อประช: พระพุทธคุณ ตอน ผู้รู้แจ้งด้วยตนเอง
…บด้วยแมกไม้นานาพันธุ์ เขียวชอุ่ม สดชื่น เย็นสบาย มีธารน้ำใสไหลเย็น เหมาะแก่การ บำเพ็ญเพียร และมีดาบสปัญจวัคคีย์ติดตามมาเป็นอุปัฏฐาก คอยรับใช้ พระองค์ทรงเริ่มบำเพ็ญทุกรกิริยา ซึ่งเป็นสิ่งที่ นักบวชในสมัยนั้นเชื่อ…
…รเสาะแสวงหาทางแห่งความหลุดพ้นของพระพุทธเจ้า ที่เริ่มจากการบำเพ็ญทุกรกิริยา โดยที่พระองค์ได้พบกับดาบสปัญจวัคคีย์และได้เริ่มบำเพ็ญตนเพื่อค้นหาทางสู่พระนิพพาน แต่แม้จะมีการปฏิบัติที่เข้มงวด พระองค์ก็ยังไม่บรรลุธรรม…
การพิจารณาไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนา
67
การพิจารณาไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนา
…ม่ใช่ตัวตนก็ยังยืนยึดว่าเป็นตัวตน เหตุที่ให้ขึ้นธรรมดาของขันธ์ 5 นี้ เรียกว่า อุปาทาน ยกตัวอย่าง พระปัญจวัคคีย์ตอบคำถามของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ตรัสถามว่า เมื่อขันธ์ 5 มีอาการแปรผันไปเป็นธรรมดา แก่ เจ็บ ตา…
…การเปลี่ยนแปลงและไม่สามารถยึดเป็นตัวตนได้ อุปาทานเป็นเหตุที่ทำให้เรายึดมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยงนี้ พระปัญจวัคคีย์ได้ให้ข้อคิดการรับรู้ถึงความไม่เที่ยงซึ่งเป็นธรรมดาของขันธ์ 5 ว่า ขันธ์ 5 จึงไม่สามารถที่จะถือว่าเป็…
การสอนธรรมของพระพุทธเจ้าในพุทธศาสนา
120
การสอนธรรมของพระพุทธเจ้าในพุทธศาสนา
…งการเผยแพร่พระศาสนา พระพุทธเจ้าประทับอยู่ที่กรุงราชคฤห์ เช้าวันหนึ่ง ขณะ ที่พระอัสสชิ (1 ใน 5 ของพระปัญจวัคคีย์) กำลังเดินบิณฑบาตอยู่ในเมือง อุปติสสปริพาชก สาวกคนสำคัญ ของเจ้าลัทธิชื่อสัญชัยได้มาพบเข้าและรู้สึกป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการแสดงธรรมของพระพุทธเจ้าในช่วงต่างๆ ตั้งแต่การสอนพาหิยะจนถึงการสอนพระอัสสชิ รวมถึงแนวทางการเรียนรู้และการปฏิบัติธรรมแบบไม่ต้องพูด แต่เปิดโอกาสให้ศึกษาและค้นพบความจริงด้วยตนเอง โดยเฉ
อัฏฐบริขารและอุดมการณ์ของพุทธศาสนา
43
อัฏฐบริขารและอุดมการณ์ของพุทธศาสนา
…สร็จเรียบร้อยด้วยอำนาจของพุทธานุภาพ และบุญเก่าของผู้นั้นเอง 14. อนัตตลักขณสูตร ชื่อพระสูตรที่แสดงแก่ปัญจวัคคีย์ ทำให้สามารถทำจิตให้หลุดพ้นจากอาสวกิเลส จนได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์ มีใจความสำคัญโดยย่อว่า รูป (ร่างกา…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเครื่องอัฏฐบริขารที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้แก่ภิกษุ รวมถึงอุดมการณ์ของพุทธศาสนาที่สื่อสารในโอวาทปาฏิโมกข์ ซึ่งมุ่งหวังทำให้ชาวพุทธเข้าใจในเครื่องหมายของการหลุดพ้นจากทุกข์ โ
การศึกษาเกี่ยวกับธมมจักกับปวัตนสูตร
13
การศึกษาเกี่ยวกับธมมจักกับปวัตนสูตร
พระปัญจวัคคีย์15 งานวิจัยที่เกี่ยวกับ “ธมมจักกับปวัตนสูตร” โดยการเปรียบเทียบ ชั้นของคัมภีร์ที่อายุในยุคเดียวกันในแ…
บทความนี้นำเสนอการวิจัยที่เกี่ยวข้องกับ “ธมมจักกับปวัตนสูตร” โดยการเปรียบเทียบชั้นของคัมภีร์ที่อายุในยุคเดียวกันและการศึกษาคัมภีร์ 23 ฉบับที่รวบรวมโดย Prof. Kogen Mizuno ซึ่งจัดกลุ่มออกเป็น 5 ประเภท ค
โอวาทปาฏิโมกข์ และนโยบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
79
โอวาทปาฏิโมกข์ และนโยบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
…ีบุตรและพระโมคคัลลานะจำนวน ๒๕๐ รูป ได้มาประชุมกันในเวลาบ่าย เพื่อเข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ส่วนพระปัญจวัคคีย์มิได้มาร่วมประชุมด้วย ในที่ประชุมสงฆ์นี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงสถาปนา พระสารีบุตร ให้เป็นอัครสาวก…
ในวันเพ็ญขึ้น ๓ ค่ำ มาฆบูชา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการเผยแผ่พระพุทธศาสนาไปทั่วโลก โดยมีพระอรหันต์จำนวน ๑,๒๕๐ รูปเข้าร่วมประชุม ที่หน้าวัดเวฬุวนาราม หลังการตรัส
พระมหากษัตริย์และโลกัตถจริยา
73
พระมหากษัตริย์และโลกัตถจริยา
…ได้ลุคุณสมบัติอย่างอื่น ๆ พระองค์ก็เสด็จไปโปรด ด้วย พระมหากรุณา ตั้งต้นแต่ตรัสประถมเทศนาโปรดพระภิกษุปัญจวัคคีย์ พอมีพระสาวกขึ้นบ้าง ก็ส่ง จาริกไปในทิศานุทิศ เพื่อประกาศพระศาสนา ข้อนี้ก็ทรงปรารภหิตสุขแห่งสัตวโลกเ…
บทความนี้กล่าวถึงพระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่มุ่งหมายเพื่อประโยชน์แก่โลกและประชาชน โดยเน้นความสำคัญของพระพุทธศาสนาในการสร้างสันติสุขและการให้การอนุเคราะห์แก่สัตว์โลก รวมถึงการ
ธรรมะเพื่อประชา
374
ธรรมะเพื่อประชา
…น สูตร (๒) ကောက นอกจากนั้น ก็ต้องอธิบายกันยาวหน่อย จึงจะเข้าใจได้ถ่องแท้ พระพุทธองค์ทรงรับสั่งกับพระปัญจวัคคีย์ว่าที่สุดทั้งสองอย่างนั้น ที่บรรพชิตไม่ควรเสพ คือ อย่าเอาใจไปจรดไว้ในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัสที่ชอบ…
ข้อความนี้นำเสนอคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เน้นการไม่ยึดติดกับรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัสที่สร้างความพอใจ ซึ่งเป็นเหตุของทุกข์ คนที่ติดกับกามคุณจะยากต่อการหลุดพ้นจากกิเลส แม้มีความพยายามมากแค่ไหน แต่การทรมาน
การย่อย่นสกลพุทธศาสนา
38
การย่อย่นสกลพุทธศาสนา
…พุทธเจ้าที่ใต้ต้นศรีมหาโพธิ์ เสวยวิมุตติสุขที่มหาสถาน ๗ แห่ง เป็นเวลา ๔๙ วัน จึงได้เสด็จออกไปโปรดพระปัญจวัคคีย์ เป็นพระพุทธเจ้าสุขเหลือเกิน จึงทำให้เสวยวิมุตติสุขแล้วจึงออกไปโปรดเวไนยสัตว์ เช่นเสด็จ โปรดอุปกาชีว…
…ถึงสถานะนี้ รวมถึงการบำเพ็ญบารมีของพระพุทธเจ้า การตรัสรู้ในวันที่ใต้ต้นศรีมหาโพธิ์และการเสด็จโปรดพระปัญจวัคคีย์ ซึ่งทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นถึงความสุขที่เกิดจากทางปฏิบัติและทางปริยัติ โดยเน้นการเข้าถึงกายธรรมในชั้น…