หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
45
การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
…ยศัพท์มโนคณะนี้ จึงเป็น สา เป็น โส เป็น สิ ดังจะแจกให้เห็นเป็นตัวอย่าง มนศัพท์เป็น ทวิลิงค์ คือเป็น ปุ๊ลิงค์ และ นปุสกลิงค์ มน ศัพท์เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ เอก. ป. มโน ท. มน์ (มโน) เหมือน อ การันต์ใน ปุ๊ลิง…
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ที่อธิบายการใช้คำในแบบตัปปุริสสมาสและการแจกวิภัตติของศัพท์หมู่ 'มน ศัพท์' การแจกวิภัตติแสดงถึงความคล้ายคลึงกับ อ การันต์ในปุ๋ลิงค์และนปัสกลิงค์ โดยมีตัวอย่างการแจกเป็นส่วนห
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
3
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 31 สมมติ ให้เป็นปุ๊ลิงค์ และอิตถีลิงค์ เหมือนคำว่า ทาโร เมีย สมมติ ให้เป็นปุ๊ลิงค์, ปเทโส ประเทศ สมมติให้เป็นปุ๊ลิงค์, ภูมิ …
บทนี้นำเสนอแนวทางการศึกษาบาลีไวยากรณ์เกี่ยวกับวจีวิภาค โดยการจำแนกคำต่างๆ เป็นลิงค์ เช่น ปุ๊ลิงค์ ที่มักเกี่ยวข้องกับเพศชาย และอิตถีลิงค์ ที่เกี่ยวข้องกับเพศหญิง ตัวอย่างคำที่ยกขึ้นมีทั้งคำที่เป็นล…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
4
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…กรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 32 [๔๐] นามนามศัพท์เดียว มีรูปอย่างเดียว เป็น ๒ ลิงค์ ปุ๊ลิงค์ นปุสกลิงค์ คำแปล อกฺขโร อกฺขริ อักษร อคาโร อคาริ เรือน อุต อุต ฤดู ทิวโส ทิวส์ วัน มโน มนิ ใจ สํวจฺ…
เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์นามและอัพพยศัพท์ในภาษาบาลี โดยมีตัวอย่างของคำที่แบ่งตามประเภทต่าง ๆ เช่น ลิงค์ รูปคำ และความหมายของแต่ละคำที่สำคัญในบริบททางศาสนาและวรรณกรรม โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับการใช
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
39
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
…านี้ ไม่ใคร่มีคำใช้นัก ถึงใช้บ้างก็เป็นบางวิภัตติไม่ ทั่วไป ไม่ต้องแจกไว้ในที่นี้ให้พิสดาร ปุม เป็น ปุ๊ลิงค์ มีที่ใช้บ้าง แต่ ป. เอก, บุมา เท่านั้น สา เป็นคำกลางๆ ไม่นิยมว่าตัวผู้หรือตัวเมีย เหมือนกับศัพท์ คื…
บทนี้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับศัพท์เฉพาะในบาลีและการใช้งาน รวมถึงการกระจายการันต์ในลิงค์ต่าง ๆ โดยมีการยกตัวอย่างศัพท์ที่ไม่ค่อยได้ใช้งานในบริบททั่วไป เช่น บาลีว่า 'โค' ในรูปแบบต่าง ๆ ของเพศและการใช้ศัพท์ในส
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
226
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…มโน เอตสฺส บุคคลสฺส อตฺถิ อิติ ตสฺมา โส สุมโน ฯ สุนทร์ มโนติ กมฺมธารโย ฯ สุนทรนุติ นสกลิงค์ ฯ มโนติ ปุ๊ลิงค์ ฯ มนสทฺโท หิ ปุมนสกลิงควเสน ทวิลิงโค ฯ มโนติ ปุ๊ลิงค์ ฯ มนนฺติ นปุสก์ ฯ นน มโนติ ปท์ อเปกขิตวา สุนฺ…
เนื้อหาในหน้าที่ 226 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา เสนอการตีความเชิงลึกเกี่ยวกับคำว่า 'สุนฺทร์ มโน' และเชื่อมโยงกับหลักอภิเทสต่าง ๆ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของจิตใจและการแสดงผลในทางปฏิบ
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
11
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…มและสัพพนาม และต้อง ประกอบให้มีลิงค์เป็นอย่างเดียวกันนามนาม ในภาษามคธท่านแบ่ง คำพูดเป็น ๓ ลิงค์ คือ ปุ๊ลิงค์ เครื่องหมายที่ไม่ใช่เพศชายและเพศหญิง ถึงจะจัดไว้เป็น ๓ ก็จริง แต่ถึงดังนั้น เมื่อว่าโดยต้นเค้าแล้ว …
บทความนี้อธิบายถึงบทบาทของนามในบาลีไวยากรณ์ โดยแบ่งนามออกเป็นลิงค์ต่างๆ เช่น ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ และนปุสกลิงค์ พร้อมกับการจัดประเภทตามกำเนิดและสมมติ ด้วยการนำเสนอตัวอย่างที่เกี่ยวข้อง เ…
การศึกษาบาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์
34
การศึกษาบาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์
…ับกล่าวถึงคน ๒ คน ภควนฺโต ใช้เป็นพหุวจนะ สำหรับกล่าวถึงคนมากตั้งแต่ ๓ ขึ้นไป ศัพท์นี้ท่านใช้เฉพาะแต่ปุ๊ลิงค์อย่างเดียว ไม่ใช้ในอิตถีลิงค์ และนปุ๊สกลิงค์, ตามรูปศัพท์ก็น่าจะเป็นคุณนาม แจกได้ทั้ง ๓ ลิงค์ ที่ไม่…
… ๆ เช่น 'ภควนฺตา', 'ภฺูมิ', 'คุณวนฺตุ' และวิธีใช้งานภายในไวยากรณ์ รวมถึงการจำแนกประเภทของลิงค์ เช่น ปุ๊ลิงค์ และอิตถีลิงค์ในบริบทของพระพุทธเจ้า ซึ่งให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ศัพท์อย่างถูกต้องและเหมาะสม สำหรับผ…
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
51
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…ท่านก็กล่าวว่า เป็นอัพยยตัทธิต เหมือนกัน. [๑๐๖] ศัพท์ตัทธิตที่เป็น ๓ ลิงค์ เปลี่ยนอย่างนี้ ณ ปัจจัย ปุ๊ลิงค์ วาสิฏฺโฐ, อิตถีลิงค์ นปุ๊สกลิงค์ มานโว, วาสิฏฐี, ณว ปัจจัย มานวิกา, วาสิฏฐิ. มานวิก. ณิก ปัจจัย นาว…
ในบทนี้พูดถึงประเด็นต่างๆ เกี่ยวกับไวยกรณ์บาลี และการใช้ตัทธิต โดยอธิบายถึงประการของศัพท์และการเปลี่ยนแปลงภายในศัพท์ รวมถึงการใช้ปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อความหมายและรูปของคำศัพท์ในภาษาบาลี นอกจากนี้ยังน
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
40
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…ารเรียกหลายพระองค์รวมกัน ทั้งนี้จะรู้ได้ เพราะมี อตีเต หรือ ปุพเพ เป็นต้น กำกับอยู่ ปิตุ (พ่อ) เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ :- เอก. ป. ปิตา เอา อุ การันต์ กับ สิ เป็น อา ทุ. ปิตร์ เอา อุ การันต์ เป็น อาร อาเทส เ…
เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับวิธีการใช้คำในบาลี โดยเฉพาะนามและอัพยยศัพท์ พร้อมตัวอย่างเช่น การใช้คำว่า 'ปิตุ' (พ่อ) และรูปแบบการเปลี่ยนแปลงของคำในประโยค โดยแบ่งตามเอกพจน์และพหูพจน์ และการกำกับด้วยคำต่างๆ เช่
การวิเคราะห์บาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
92
การวิเคราะห์บาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…ย่าง ซึ่งต่างจากศัพท์อื่นๆ ในประเภทเดียวกัน พึงสังเกตในหัวข้อต่อไปนี้ :- ๑. การแจกวิภัตติ ก ศัพท์ ในปุ๊ลิงค์ท่านให้แปลง กึ เป็น ก แล้วแจกตามแบบ ย ศัพท์ ดังนี้ :- ป. ทุ เอก. โก ກໍ ปุ๊ลิงค์ พหุ. เก เก ต. เกน เก…
บทความนี้อธิบายถึงการใช้คำว่า 'เอก' ในบริบทต่าง ๆ ของบาลี โดยเฉพาะการแปลและการแจกวิภัตติคำ โดยเน้นการทำความเข้าใจความหมายในแง่มุมต่าง ๆ เช่น 'คนหนึ่ง' หรือ 'พวกหนึ่ง' และวิธีการใช้คำถามที่มีความเฉพาะเ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
50
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…ี้ เป็น ไตรลิงค์ แจกได้ทั้ง ๓ ลิงค์ ในสัพพนามทั้งปวงไม่มีอาลปนะ วิธีแจกปุริสสัพพนาม [๘๓] ต ศัพท์ ใน ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้: เอก. พหุ. ป. โส เต ทุ ติ น เต เน ต. เตน เตชิ จ. ปญฺ. ต ส อ ส ตสฺส อสมา ตมหา เตสิ เตสาน…
บทที่ ๒ นี้นำเสนอวิธีการแจกสัพพนามต่าง ๆ ในภาษาบาลี โดยเฉพาะการใช้วิเสสนสัพพนามที่เกี่ยวข้องกับคุณนามและอัพพยศัพท์มีการแบ่งการแจกที่แตกต่างกันและการใช้ศัพท์ที่หลากหลายในการแปลความหมาย เช่น ย อญฺญ กับ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒
47
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒
…ถึง อฏฺฐสฏฐี แจกตามแบบ อี การันต์ ใน อิตถีลิงค์ [นารี] [๘๐] ปูรณสังขยา นับในลิงค์ทั้ง ๓ อย่างนี้ :- ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ นปุสกลิงค์ คําแปล ปฐโม ปฐมา ปฐม ที่ ทุติโย ทุติยา ทุติย ที่ ๒ ตติโย ตติยา ตติย ที่
บทเรียนนี้เน้นเรื่องการศึกษาบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะการแจกแจง แนวทางเกี่ยวกับเอกูนวีสในภาษาบาลี พร้อมทั้งรายละเอียดเกี่ยวกับนามและอัพพยศัพท์ในบริบทต่างๆ ซึ่งมีการอ้างอิงถึงอิตถีลิงค์และประกอบด้วยตัวอย่าง
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
45
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…กับ อิ ที่สุด แห่ง ติ เป็น อิณณ์ อิณณนุน, ใน อิต. เอา นิ เป็น สฺสนุน. [๒๔] จตุ ศัพท์ แจกอย่างนี้ :- ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ พหุ. พหุ. ป. จตฺตาโร จตุโร ป. จตสฺโส ทุ จตฺตาโร จตุโร ทุ จตสฺโส ต. จตูหิ ต. จตูหิ จ. จตุ…
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับไวยากรณ์บาลีในวจีวิภาคที่ ๒ โดยเน้นการแจกคำศัพท์ในหมวดนามและอัพพยศัพท์ รวมถึงศึกษาวิธีเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ โดยมีการแจกจตุศัพท์ในหลายประเภท และความสัมพันธ์ระหว่างคำในประโยคต
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
43
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 71 [๗๕] เอก ศัพท์ แจกอย่างนี้ ปุ๊ลิงค์ เอก. อิตถีลิงค์ เอก. ป. เอโก ป. เอกา ทุ เอก ทุ เอก็ ต. เอเกน ต. เอกาย จ. เอกสฺส จ. เอกาย ปญฺ. เอกสม…
เนื้อหานี้พูดถึงการแจกเอก ศัพท์ในแบบต่าง ๆ ในบาลี รวมถึงรูปแบบและตัวอย่างการใช้ในประเภทของคำต่าง ๆ ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจการใช้คำและการประยุกต์ในภาษาได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับคำป
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
36
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
… แบบการันต์ของลิงค์นั้นเถิด ในศัพท์ที่จะเขียนต่อไปนี้ มน เป็น ทวิลิงค์ คือ ปุ๋. นปุ๋. เหลือนั้นเป็น ปุ๊ลิงค์ สิ้น G ศัพท์ชื่อมโนคณะ เตช เคช มน ใจ อย เหล็ก ปย น้ำนม อุร เจต ตป ตม อก ยส ยศ ใจ วา วาจา ความร้อน ว…
บทนี้มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ในแง่มุมของวจีวิภาคที่ ๒ โดยมีการอธิบายถึงนามและอัพพยศัพท์ พร้อมให้ตัวอย่างหลากหลายศัพท์ เช่น เตช, เคช, มน และอื่น ๆ ผู้อ่านสามารถเทียบศัพท์ในแบบการันต์ได้ ซึ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
33
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
…แล้ว ต้องรัสสะ อาร เป็น อร. ๕ ศัพท์มี ตุ ปัจจัย เป็นที่สุด ใน ปุ๋. แจกอย่างนี้ [๖๗] ปิตุ [พ่อ] เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ :- เอก. พหุ. ป. ปิตา ปิต โร ทุ ปิตร์ ปิต โร ต. ปิตรา ปิตุนา ปิตเรหิ ปิตเรกิ ปิตูห์ ปิต …
บทนี้กล่าวถึงวิธีการเปลี่ยนแปลงวิภัตติและการันต์ในภาษาบาลี โดยเน้นที่การเปลี่ยน อุ การันต์ กับ สิ เป็น อา รวมถึงกฎการลบและการปรับเปลี่ยนคำต่างๆ เช่น การใช้ปัจจัยและการแจกศัพท์ เช่น ปิตุ เพื่อความเข้าใ
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
47
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…ต์และลิงค์ของศัพท์หลังเป็นเกณฑ์ เช่น มโนคโณ ก็ ให้กำหนดว่า คุณ เป็นศัพท์หลังซึ่งเป็น อ การันต์ เป็น ปุ๊ลิงค์ แม้ จะเข้าเป็นบทสมาสกับศัพท์พวก มโนคณะ คือ มน ศัพท์ก็จริง แต่ เมื่อถึงคราวแจกวิภัตติ ก็ต้องรวมเป็นศ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการใช้ทุติยาวิภัตติและศัพท์มโนคณะ รวมถึงการแจกวิภัตติในบทสมาส เช่น การใช้สระและรูปแบบการแจกตามการันต์และลิงค์ในศัพท์ โดยยกตัวอย่างเช่น มโนคโณและอนึ่งเกี่ยวกับการแจกตามระบบ อ กา
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
15
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…กพ้อง เสตุ สะพาน พพพุ เสือปลา, แมว เหตุ เหตุ วิธีเปลี่ยนวิภัตติทั้งปวง เหมือน อิ การันต์ แปลกแต่ อุ ปุ๊ลิงค์ อยู่หน้า เอา โย เป็น โว, อาลปนะ พหุ, เป็น เว แล้ว อุ เป็น อ เท่านั้น. ดังนี้ :- [๕๑] อู การันต์ ในป…
ในส่วนนี้ของบาลีไวยากรณ์จะกล่าวถึงศัพท์ที่เป็นอุ การันต์ เช่น ครุ, เกตุ, ธง และภิกษุ โดยมีการแจกจ่ายและอธิบายการใช้คำต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีการเปลี่ยนวิภัตติของคำที่มีอาการต่าง ๆ พร้อมการยกตัวอย่างศัพท์
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
5
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…่นกิน พระราชินี สมา สขี หตุถี หตุถินี [๔๒] คุณนามเป็น ๓ ลิงค์ เพื่อน (ชาย - หญิง) ช้างพลาย, ช้างพัง ปุ๊ลิงค์ อิตฟีลิงค์ นปุสกลิงค์ คําแปล กมฺมกาโร กมฺมการินี กมุมการ ทําการงาน คุณวา คุณวดี คุณวิ มีคุณ
ในการศึกษาไวยากรณ์บาลี วจีวิภาคที่ ๒ จะเน้นไปที่นามและอัพพยศัพท์ ในระหว่างการศึกษา เนื้อหาได้กล่าวถึงการใช้คำที่แบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่าง ๆ เช่น ชายหนุ่ม หญิงสาว, พระเถระ พระเถรี, และอื่น ๆ รวมถึงการตีค
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
2
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
… นั้นต้องประกอบ ด้วยลิงค์ วจนะ วิภัตติ ลิงค์ က [๓๘] นามศัพท์ ในบาลีภาษานั้น ท่านแบ่งเป็นลิงค์ ๓ คือ ปุ๊ลิงค์ เพศชาย ๑. อิตถีลิงค์ เพศหญิง ๑, นสกลิงค์ มิใช่เพศ ชาย มิใช่เพศหญิง ๑, นามนาม เป็นลิงค์เดียว คือจะเป…
บทเรียนนี้นำเสนอการใช้ภาษาในบริบทของบาลี โดยเน้นเรื่องนามและอัพพยศัพท์ เช่น การจำแนกประเภทของลิงค์ตามเพศ การใช้คำว่า ปณฺฑิตตโม และปาปตโม รวมไปถึงสัพพนามและลิงค์ที่เกี่ยวข้องกับเพศชาย เพศหญิง และไม่ใช่