หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
45
การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
…ยศัพท์มโนคณะนี้ จึงเป็น สา เป็น โส เป็น สิ ดังจะแจกให้เห็นเป็นตัวอย่าง มนศัพท์เป็น ทวิลิงค์ คือเป็น ปุ๊ลิงค์ และ นปุสกลิงค์ มน ศัพท์เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ เอก. ป. มโน ท. มน์ (มโน) เหมือน อ การันต์ใน ปุ๊ลิง…
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ที่อธิบายการใช้คำในแบบตัปปุริสสมาสและการแจกวิภัตติของศัพท์หมู่ 'มน ศัพท์' การแจกวิภัตติแสดงถึงความคล้ายคลึงกับ อ การันต์ในปุ๋ลิงค์และนปัสกลิงค์ โดยมีตัวอย่างการแจกเป็นส่วนห
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
3
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 31 สมมติ ให้เป็นปุ๊ลิงค์ และอิตถีลิงค์ เหมือนคำว่า ทาโร เมีย สมมติ ให้เป็นปุ๊ลิงค์, ปเทโส ประเทศ สมมติให้เป็นปุ๊ลิงค์, ภูมิ …
บทนี้นำเสนอแนวทางการศึกษาบาลีไวยากรณ์เกี่ยวกับวจีวิภาค โดยการจำแนกคำต่างๆ เป็นลิงค์ เช่น ปุ๊ลิงค์ ที่มักเกี่ยวข้องกับเพศชาย และอิตถีลิงค์ ที่เกี่ยวข้องกับเพศหญิง ตัวอย่างคำที่ยกขึ้นมีทั้งคำที่เป็นล…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
4
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…กรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 32 [๔๐] นามนามศัพท์เดียว มีรูปอย่างเดียว เป็น ๒ ลิงค์ ปุ๊ลิงค์ นปุสกลิงค์ คำแปล อกฺขโร อกฺขริ อักษร อคาโร อคาริ เรือน อุต อุต ฤดู ทิวโส ทิวส์ วัน มโน มนิ ใจ สํวจฺ…
เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์นามและอัพพยศัพท์ในภาษาบาลี โดยมีตัวอย่างของคำที่แบ่งตามประเภทต่าง ๆ เช่น ลิงค์ รูปคำ และความหมายของแต่ละคำที่สำคัญในบริบททางศาสนาและวรรณกรรม โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับการใช
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
39
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
…านี้ ไม่ใคร่มีคำใช้นัก ถึงใช้บ้างก็เป็นบางวิภัตติไม่ ทั่วไป ไม่ต้องแจกไว้ในที่นี้ให้พิสดาร ปุม เป็น ปุ๊ลิงค์ มีที่ใช้บ้าง แต่ ป. เอก, บุมา เท่านั้น สา เป็นคำกลางๆ ไม่นิยมว่าตัวผู้หรือตัวเมีย เหมือนกับศัพท์ คื…
บทนี้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับศัพท์เฉพาะในบาลีและการใช้งาน รวมถึงการกระจายการันต์ในลิงค์ต่าง ๆ โดยมีการยกตัวอย่างศัพท์ที่ไม่ค่อยได้ใช้งานในบริบททั่วไป เช่น บาลีว่า 'โค' ในรูปแบบต่าง ๆ ของเพศและการใช้ศัพท์ในส
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
226
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…มโน เอตสฺส บุคคลสฺส อตฺถิ อิติ ตสฺมา โส สุมโน ฯ สุนทร์ มโนติ กมฺมธารโย ฯ สุนทรนุติ นสกลิงค์ ฯ มโนติ ปุ๊ลิงค์ ฯ มนสทฺโท หิ ปุมนสกลิงควเสน ทวิลิงโค ฯ มโนติ ปุ๊ลิงค์ ฯ มนนฺติ นปุสก์ ฯ นน มโนติ ปท์ อเปกขิตวา สุนฺ…
เนื้อหาในหน้าที่ 226 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา เสนอการตีความเชิงลึกเกี่ยวกับคำว่า 'สุนฺทร์ มโน' และเชื่อมโยงกับหลักอภิเทสต่าง ๆ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของจิตใจและการแสดงผลในทางปฏิบ
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
11
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…มและสัพพนาม และต้อง ประกอบให้มีลิงค์เป็นอย่างเดียวกันนามนาม ในภาษามคธท่านแบ่ง คำพูดเป็น ๓ ลิงค์ คือ ปุ๊ลิงค์ เครื่องหมายที่ไม่ใช่เพศชายและเพศหญิง ถึงจะจัดไว้เป็น ๓ ก็จริง แต่ถึงดังนั้น เมื่อว่าโดยต้นเค้าแล้ว …
บทความนี้อธิบายถึงบทบาทของนามในบาลีไวยากรณ์ โดยแบ่งนามออกเป็นลิงค์ต่างๆ เช่น ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ และนปุสกลิงค์ พร้อมกับการจัดประเภทตามกำเนิดและสมมติ ด้วยการนำเสนอตัวอย่างที่เกี่ยวข้อง เ…
การวิเคราะห์บาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
92
การวิเคราะห์บาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…ย่าง ซึ่งต่างจากศัพท์อื่นๆ ในประเภทเดียวกัน พึงสังเกตในหัวข้อต่อไปนี้ :- ๑. การแจกวิภัตติ ก ศัพท์ ในปุ๊ลิงค์ท่านให้แปลง กึ เป็น ก แล้วแจกตามแบบ ย ศัพท์ ดังนี้ :- ป. ทุ เอก. โก ກໍ ปุ๊ลิงค์ พหุ. เก เก ต. เกน เก…
บทความนี้อธิบายถึงการใช้คำว่า 'เอก' ในบริบทต่าง ๆ ของบาลี โดยเฉพาะการแปลและการแจกวิภัตติคำ โดยเน้นการทำความเข้าใจความหมายในแง่มุมต่าง ๆ เช่น 'คนหนึ่ง' หรือ 'พวกหนึ่ง' และวิธีการใช้คำถามที่มีความเฉพาะเ
หน้า8
63
…ยศัพท์ - หน้าที่ 91 ฉ. อมสฺสา ส. อมุสล อมูหิ อมูส์ อมูสานํ อมูส อมุ ศัพท์ ใน นปุสกลิงค์ แจกเหมือนใน ปุ๊ลิงค์ แปลกแต่ ป. ท. เอก, อท, พหุ, อมูน เท่านั้น ที่เป็น อทิ นั้น ใน น. เอา อม กับ สิ หรือ อู๋ เป็น อ. จบน…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
52
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…ฺมึ เป็น สฺสํ แล้ว รัสสะ การันต์ ให้เป็น อ บ้าง แปลงเป็น อิ บ้าง. ต ศัพท์ใน นปุสกลิงค์ แจกเหมือน ใน ปุ๊ลิงค์ แปลกแต่ ป. เอก, ตี, พหุ, ตานิ, ท, พหุ, ตานิ เท่านั้น, ต ศัพท์ ที่เป็น ประถมบุรุษ มิใช่วิเสสนสัพพนาม…
บทนี้ครอบคลุมความรู้เกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ในด้านนามและอัพพยศัพท์ โดยเน้นที่การแปลงคำศัพท์และการใช้ในบริบทต่าง ๆ เช่น การแปลง 'ส' เป็น 'สฺสา' และ 'อิ' การใช้คำในนปุสกลิงค์ รวมถึงการเปรียบเทียบ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
50
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…ี้ เป็น ไตรลิงค์ แจกได้ทั้ง ๓ ลิงค์ ในสัพพนามทั้งปวงไม่มีอาลปนะ วิธีแจกปุริสสัพพนาม [๘๓] ต ศัพท์ ใน ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้: เอก. พหุ. ป. โส เต ทุ ติ น เต เน ต. เตน เตชิ จ. ปญฺ. ต ส อ ส ตสฺส อสมา ตมหา เตสิ เตสาน…
บทที่ ๒ นี้นำเสนอวิธีการแจกสัพพนามต่าง ๆ ในภาษาบาลี โดยเฉพาะการใช้วิเสสนสัพพนามที่เกี่ยวข้องกับคุณนามและอัพพยศัพท์มีการแบ่งการแจกที่แตกต่างกันและการใช้ศัพท์ที่หลากหลายในการแปลความหมาย เช่น ย อญฺญ กับ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒
47
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒
…ถึง อฏฺฐสฏฐี แจกตามแบบ อี การันต์ ใน อิตถีลิงค์ [นารี] [๘๐] ปูรณสังขยา นับในลิงค์ทั้ง ๓ อย่างนี้ :- ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ นปุสกลิงค์ คําแปล ปฐโม ปฐมา ปฐม ที่ ทุติโย ทุติยา ทุติย ที่ ๒ ตติโย ตติยา ตติย ที่
บทเรียนนี้เน้นเรื่องการศึกษาบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะการแจกแจง แนวทางเกี่ยวกับเอกูนวีสในภาษาบาลี พร้อมทั้งรายละเอียดเกี่ยวกับนามและอัพพยศัพท์ในบริบทต่างๆ ซึ่งมีการอ้างอิงถึงอิตถีลิงค์และประกอบด้วยตัวอย่าง
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
45
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…กับ อิ ที่สุด แห่ง ติ เป็น อิณณ์ อิณณนุน, ใน อิต. เอา นิ เป็น สฺสนุน. [๒๔] จตุ ศัพท์ แจกอย่างนี้ :- ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ พหุ. พหุ. ป. จตฺตาโร จตุโร ป. จตสฺโส ทุ จตฺตาโร จตุโร ทุ จตสฺโส ต. จตูหิ ต. จตูหิ จ. จตุ…
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับไวยากรณ์บาลีในวจีวิภาคที่ ๒ โดยเน้นการแจกคำศัพท์ในหมวดนามและอัพพยศัพท์ รวมถึงศึกษาวิธีเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ โดยมีการแจกจตุศัพท์ในหลายประเภท และความสัมพันธ์ระหว่างคำในประโยคต
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
47
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…ต์และลิงค์ของศัพท์หลังเป็นเกณฑ์ เช่น มโนคโณ ก็ ให้กำหนดว่า คุณ เป็นศัพท์หลังซึ่งเป็น อ การันต์ เป็น ปุ๊ลิงค์ แม้ จะเข้าเป็นบทสมาสกับศัพท์พวก มโนคณะ คือ มน ศัพท์ก็จริง แต่ เมื่อถึงคราวแจกวิภัตติ ก็ต้องรวมเป็นศ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการใช้ทุติยาวิภัตติและศัพท์มโนคณะ รวมถึงการแจกวิภัตติในบทสมาส เช่น การใช้สระและรูปแบบการแจกตามการันต์และลิงค์ในศัพท์ โดยยกตัวอย่างเช่น มโนคโณและอนึ่งเกี่ยวกับการแจกตามระบบ อ กา
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
95
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…93 ๕. กึ ศัพท์ที่มี ย นำหน้า มี จิ ต่อท้าย ถ้าแจกวิภัตติในลิงค์ ทั้งสาม ก็จะสำเร็จรูปดังนี้ :- เอก. ปุ๊ลิงค์ พหุ. ป. โย โกจิ ทุ ยงฺกญฺจิ ต. จ. เยน เกนจิ ยสฺส กสฺสจิ เย เกจิ เย เกจิ เยหิ เกหิจิ เยส์ เกสญฺจิ, เ…
เอกสารนี้นำเสนอการแจกวิภัตติของศัพท์บาลีที่มี ย นำหน้า และ จิ ต่อท้าย โดยแสดงตัวอย่างและรูปแบบต่างๆ ของการเชื่อมคำในภาษาบาลี ซึ่งมีประโยชน์ในการศึกษาภาษาบาลีทั้งในด้าน语法และคำศัพท์ การแข่งขันทางภาษาและ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
33
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
…แล้ว ต้องรัสสะ อาร เป็น อร. ๕ ศัพท์มี ตุ ปัจจัย เป็นที่สุด ใน ปุ๋. แจกอย่างนี้ [๖๗] ปิตุ [พ่อ] เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ :- เอก. พหุ. ป. ปิตา ปิต โร ทุ ปิตร์ ปิต โร ต. ปิตรา ปิตุนา ปิตเรหิ ปิตเรกิ ปิตูห์ ปิต …
บทนี้กล่าวถึงวิธีการเปลี่ยนแปลงวิภัตติและการันต์ในภาษาบาลี โดยเน้นที่การเปลี่ยน อุ การันต์ กับ สิ เป็น อา รวมถึงกฎการลบและการปรับเปลี่ยนคำต่างๆ เช่น การใช้ปัจจัยและการแจกศัพท์ เช่น ปิตุ เพื่อความเข้าใ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
26
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
ป. ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 54 [๖๑] อตฺต [ตูน] เป็น ปุ๊ลิงค์ แจกอย่างนี้ :- เอก. อตฺตา อตฺตานํ อตฺตนา อตฺตโน ทุ ต. จ. ปญฺ. ฉ. ส. อตฺตนิ อา. อตฺต อตฺตนา อตฺตโน ว…
บทนี้พูดถึงการเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ในภาษาบาลี ด้วยคำที่เป็นเอกวจนะ เช่น 'อตฺต' และ 'พรหม' โดยอธิบายการแจกคำทั้งในรูปเอกพจน์และพหุพจน์ พร้อมนำเสนอวิธีการเปลี่ยนท่ามกลางตัวอย่างที่เข้าใจง่าย เช่น การ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒
25
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒
…หนึ่ง แจกตามการันต์ที่มีมาแล้วใน ลิงค์ทั้ง ๓ เหมือนหนึ่ง ราช ศัพท์ เป็น ๒ ลิงค์ จะแจกแต่แบบที่ เป็น ปุ๊ลิงค์ แบบที่เป็น อิตถีลิงค์ จะไม่แจก เพราะ ราช ศัพท์ ใน อิตถีลิงค์ เป็น ราชินี มีวิธีแจกเหมือน อี การันต์…
ในบทนี้จะแสดงการแจกศัพท์ในบาลีไวยากรณ์ โดยเน้นที่ศัพท์ที่มีการแจกเพียงลิงค์เดียวหรือสองลิงค์ พร้อมตัวอย่างและการอธิบายว่าแต่ละศัพท์ใช้อะไรบ้าง วิธีการแจกจะแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างในแบบที่เรียน เนื้อห
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
15
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…กพ้อง เสตุ สะพาน พพพุ เสือปลา, แมว เหตุ เหตุ วิธีเปลี่ยนวิภัตติทั้งปวง เหมือน อิ การันต์ แปลกแต่ อุ ปุ๊ลิงค์ อยู่หน้า เอา โย เป็น โว, อาลปนะ พหุ, เป็น เว แล้ว อุ เป็น อ เท่านั้น. ดังนี้ :- [๕๑] อู การันต์ ในป…
ในส่วนนี้ของบาลีไวยากรณ์จะกล่าวถึงศัพท์ที่เป็นอุ การันต์ เช่น ครุ, เกตุ, ธง และภิกษุ โดยมีการแจกจ่ายและอธิบายการใช้คำต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีการเปลี่ยนวิภัตติของคำที่มีอาการต่าง ๆ พร้อมการยกตัวอย่างศัพท์
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
5
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…่นกิน พระราชินี สมา สขี หตุถี หตุถินี [๔๒] คุณนามเป็น ๓ ลิงค์ เพื่อน (ชาย - หญิง) ช้างพลาย, ช้างพัง ปุ๊ลิงค์ อิตฟีลิงค์ นปุสกลิงค์ คําแปล กมฺมกาโร กมฺมการินี กมุมการ ทําการงาน คุณวา คุณวดี คุณวิ มีคุณ
ในการศึกษาไวยากรณ์บาลี วจีวิภาคที่ ๒ จะเน้นไปที่นามและอัพพยศัพท์ ในระหว่างการศึกษา เนื้อหาได้กล่าวถึงการใช้คำที่แบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่าง ๆ เช่น ชายหนุ่ม หญิงสาว, พระเถระ พระเถรี, และอื่น ๆ รวมถึงการตีค
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
2
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
… นั้นต้องประกอบ ด้วยลิงค์ วจนะ วิภัตติ ลิงค์ က [๓๘] นามศัพท์ ในบาลีภาษานั้น ท่านแบ่งเป็นลิงค์ ๓ คือ ปุ๊ลิงค์ เพศชาย ๑. อิตถีลิงค์ เพศหญิง ๑, นสกลิงค์ มิใช่เพศ ชาย มิใช่เพศหญิง ๑, นามนาม เป็นลิงค์เดียว คือจะเป…
บทเรียนนี้นำเสนอการใช้ภาษาในบริบทของบาลี โดยเน้นเรื่องนามและอัพพยศัพท์ เช่น การจำแนกประเภทของลิงค์ตามเพศ การใช้คำว่า ปณฺฑิตตโม และปาปตโม รวมไปถึงสัพพนามและลิงค์ที่เกี่ยวข้องกับเพศชาย เพศหญิง และไม่ใช่