หน้าหนังสือทั้งหมด

อายตน ธาตุนิทเทโส
71
อายตน ธาตุนิทเทโส
…ฤต ภาวสุญฺญโต ปจฺจยายตฺตวุตติโต จ ทฏฺฐพฺพา ฯ วิเสสโต ปเนตฺถ เกริตส์ วัย จกฺขุธาตุ ทฏฺฐพฺพา ทณโฑ วิย รูปธาตุ สทฺโท วิย จกฺขุวิญญาณธาตุฯ ตถา อาทาสตล์ วิย จกฺขุธาตุ มุข วิย รูปธาตุ มุขนิมิตต์ วิย จกฺขุวิญญาณธาต…
เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์และประเด็นที่เกี่ยวข้องกับอายตน ธาตุนิทเทโสในพุทธศาสนา โดยพิจารณาถึงวิธีการที่วิญญาณต่างๆ เกิดขึ้นและถูกกำหนดจากองค์ต่างๆ การทำความเข้าใจถึงธาตุและการเกิดขึ้นแห่งวิญญาณ เพื
ธาตุกระทบและธาตุรับในพุทธศาสนา
146
ธาตุกระทบและธาตุรับในพุทธศาสนา
ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ คือ สีต่าง ๆ 2. สัททธาตุ คือ เสียงต่าง ๆ 3. คันธธาตุ คือ กลิ่นต่างๆ 4. รสธาตุ คือ รสต่าง ๆ 5. โผฏฐั…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับธาตุกระทบ 6 ประเภท ได้แก่ รูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธาตุ และ ธัมมธาตุ ซึ่งช่วยให้เข้าใจการสัมผัสโลก สิ่งที่เกี่ยวข้…
ธาตุกระทบและอายตนะ
147
ธาตุกระทบและอายตนะ
…ตุรับ) อายตนะภายใน 6 18 (ธาตุรู้) เกิดการกระทบของอายตนะภายนอก กับอายตนะภายใน 13. จักขุวิญญาณธาตุ 1. รูปธาตุ 7. จักขุธาตุ 2. สัททธาตุ 8. โสตธาตุ 14. โสตวิญญาณธาตุ 3. คันธธาตุ 9.มานธาตุ 15. ฆานวิญญาณธาตุ 4. รส…
เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว
วิสุทธิมคฺคสฺส - อายตน ธาตุ นิทฺเทโส
65
วิสุทธิมคฺคสฺส - อายตน ธาตุ นิทฺเทโส
…่ 65 อายตน ธาตุ นิทฺเทโส อิท ตาว อายตนานํ วิตถารกถามุข ฯ ตทนนุตรา ปน ธาตุโย อฏฐารส ธาตุโย จกฺขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิญญาณธาตุ โสตธาตุ สททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ ฆานธาตุ คนฺธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหา…
…ะธาตุในมุมมองของพระพุทธศาสนา โดยเน้นการชี้แจงความสัมพันธ์และลักษณะของธาตุแต่ละประเภท เช่น จักขุธาตุ รูปธาตุ และอื่นๆ ในการทำความเข้าใจสิ่งต่างๆ รอบตัวและประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน อธิบายถึงการเชื่อ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
99
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 99 ฉฏฐปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 99 ปาตุภวนฺติ ฯ ปญจธาตุโย ปาตุภวนที่ติ วุตต์ ฯ ตถา รูปธาตุยา ฉายานาน นวธาตุโยติ สพฺพสงฺคหวเสน วิชุชมานายตนธาตุโย ทสเสต์ วุตต์ ฯ กถาวัตถุมหิ จ ฆ่านายตนาทีน วัย…
… ปญฺจิกา ที่อ้างอิงถึงการตีความและความหมายขององค์ธรรมต่างๆ ภายในบทรูปธรรมและปฏิบัติการทางศาสนา เช่น รูปธาตุ ปฐมมิติ และการอธิบายความตีความที่ละเอียดของฐานความรู้พร้อมกับการเชื่อมโยงไปยังปัญหาต่างๆ ในการปฏิบั…
วิสุทธิมรรคเปล่าภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๙
140
วิสุทธิมรรคเปล่าภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๙
…็แล้วแต่ลำดับแห่งการแสดงนี้นั้น ท่านกล่าวโดย กำหนดลำดับแห่งเหตุและผล จริงอยู่ ราธดองนี้คือจักษุธาตุ รูปธาตุ เป็นเหตุ ธาตุหนึ่งคืออัญญญาธาตุเป็นผล ลำดับอย่างนี้ นับติ ดิทิตย์ ฟังทราบในธาตุที่เหลือทั้งปวง [โด…
ในบทความนี้มีการวิเคราะห์เนื้อหาที่เกี่ยวกับขันธ์นิติเทคนิค โดยมีการกล่าวถึงลำดับแห่งความเกิดและลำดับการแสดงทำนั้นๆ โดยยกตัวอย่างเหตุและผลที่สัมพันธ์กัน รวมถึงการพิจารณาธาตุต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในพระพุ
วิจัยมฺิธรรรมเปนภาค คำ ตอน ๑
136
วิจัยมฺิธรรรมเปนภาค คำ ตอน ๑
…ลาย เป็นอันดับแรก ธาตุํทศ ส่วนธาตุ อัญกล่าวไว้ตัวอายตนะนั้นไป มีวิจัยว่า ธาตุ ๑๔ คืออัญชูรทฺู รูปธาตุ จักวฺิวญาณธาตุ โสตธาตุ สํทธารฺธาตุ โสต- วิญญาณธาตุ มานฺฐานธาตุ คันธํธาตุ มานวิญญาณธาตุ ชิวหาธาตุ …
เอกสารนี้นำเสนอการวิจัยเกี่ยวกับอายตนะและธาตุจำนวน 14 ประการ โดยเน้นที่ความรู้ตามลักษณะและอันดับของธาตุ รวมถึงการเข้าใจอรรถและธรรมชาติของอายตนะต่างๆ ที่กล่าวถึงในวิจัย โดยการศึกษาเหล่านี้จะช่วยให้บันฑ
วิสุทธิมรรค: ความเข้าใจเกี่ยวกับตัณหา
4
วิสุทธิมรรค: ความเข้าใจเกี่ยวกับตัณหา
…เอียดเป็นที่สูงต่ำกว่า กันก็ชอบอยู่ สมด้วยพระบาลีในติกังคุตตระ สูตรที่ ๒๒ ว่า กามธาตุ เป็น หินธาตุ, รูปธาตุ เป็นมัชฌิมธาตุ, อรูปธาตุ เป็น ปณีตธาตุ, บุคคลจะอยู่ในฐานะอย่างไรก็ตาม แต่ตัณหาใน สันดานของบุคคลนั้น…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับตัณหาในวิสุทธิมรรค โดยการวิเคราะห์ว่า ตัณหานั้นมีลักษณะเป็นเหมือนข่ายที่เกิดขึ้นในอารมณ์ต่างๆ ทั้งในภายในและภายนอก โดยมีการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ที่ต่ำและสูง พ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
234
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…ายตน์ ธมฺมายตน์ จกฺขุธาตุ จกฺขุวิญญาณธาตุ มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุ จักขุนทรีย์ อญฺญาตาวินทรีย์ กามธาตุ รูปธาตุรูปธาตุ กามภโว รูปภโว อรูปภโว สญฺญาภโว อสัญญาโว เนวสัญญานาสญฺญาภโว เอกโวการภโว จตุโวการภโว ปญฺจ โว…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคซึ่งเป็นทางสู่การปลดปล่อยจากทุกข์ โดยมีการอธิบายถึงวิญญาณและธาตุต่างๆ เช่น จกฺขุ มโน และอื่นๆ สัมพันธ์กับการพัฒนาจิตให้สูงขึ้น ผ่านการเข้าถึงฌานและการประสบกับโลกุตตรธร
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
70
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ตุ ตาว จกฺขุวิญญาณธาตุยา วิปป ยุตฺตปุเรชาตอตถือวิคตนิสสยินทริยปัจจยาน วเสน ฉหิ ปจฺจเยหิ ปจฺจโย โหติ รูปธาตุ ปุเรชาตอตถือวิคตารมฺมณปจฺจยาน วเสน จตุหิ ปจฺจเยหิ ปจฺจโย โหติ ฯ เอว์ โสตวิญญาณธาตุอาทีน โสตธาตุสทฺท…
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาของวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งเกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์จิตและวิญญาณ โดยใช้หลักการทางธรรมะเพื่อเข้าใจถึงธรรมชาติของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อจิตใจและการรับรู้ นอกจากนี้ยังสำรวจถึงการเชื่อมโยงร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
315
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…) ๑ ธัมมายตนะ (อายตนะคือธรรม) ๑ ฯ ธาตุ ๑๘ คือ จักขุธาตุ ๑ โสตธาตุ ๑ ฆานธาตุ 9 ชิวหาธาตุ ๑ กายธาตุ ๑ รูปธาตุ ๑ สัททธาตุ ๑ คันธธาตุ ๑ รสธาตุ ๑ โผฏฐัพพธาตุ ๑ จักขุวิญญาณธาตุ ๑ โสตวิญญาณธาตุ ๑ ฆาน วิญญาณธาตุ ๑ ช…
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่ธรรม ๓๓ ในโลกุตตรจิต รวมถึงขันธ์ ๕ อุปาทานขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ ซึ่งสำคัญต่อการศึกษาและเข้าใจอริยสัจ ๔ในพุทธศ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
44
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
… หน้าที่ 43 อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล หน้าที่ 44 อฏฐารส ธาตุโย จกฺขุธาตุ โสตธาตุ ฆานธาตุ ชิวหาธาตุ กายธาตุ รูปธาตุ สฤทธาตุ คนธธาตุ รสธาตุ โผฏฐพฺพธาตุ จักขุวิญญาณ ธาตุ โสตวิญญาณธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ กาย…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธรมที่ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ที่อยู่ในจิตและการรับรู้ รวมถึงการกล่าวถึงอริยสัจสี่ที่สำคัญต่อการศึกษาทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะความทุกข์และการไปสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ ซึ่งเน้นถึงก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
189
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ทวิโรธิปจฺจเยหิ กตฺตุภูเตหิ รุปปติ วิการ อาปาทิยติ อิติ ตสฺมา ติ ธมฺมชาติ รูป์ กมฺมสาธน์ ฯ รุปปตีติ รูปธาตุ เตวิกฤติ ภาวกเมสุ โย ปุพฺพรูปญฺจาติ ยการสุส ปาเทโส นาย อตฺตโนปทาน ปรสฺสปตฺติ ฯ รูปนติ รุป รูปปเน สพ…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยมีการศึกษาถึงเจตสิกและการวิเคราะห์ธรรมชาติในด้านต่างๆ เช่น เจตนา, รูป และวิธีการพิจารณาธรรมชาติของมัน ในการดำเนินชีวิตเพื่อให้เกิดความเข้าใจในธรรมชาติท
ธาตุ 18 และลักษณะของมัน
242
ธาตุ 18 และลักษณะของมัน
…ุรับรส กายธาตุ คือ ธาตุรับสิ่งสัมผัสทางกาย มโนธาตุ คือ ธาตุสำหรับรับอารมณ์ทางใจ 2. ธาตุกระทบ ได้แก่ รูปธาตุ คือ ธาตุของรูป สี สัณฐาน สัททธาตุ คือ ธาตุของเสียง คันธธาตุ คือ ธาตุของกลิ่น รสธาตุ คือ ธาตุของรส โ…
…ธาตุ, มานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และ มโนธาตุ ที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ทางกายและใจ ธาตุกระทบ ซึ่งมีรูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธาตุ, และ ธัมมธาตุ ที่แสดงถึงสิ่งที่ก่อให้เกิดความรู้สึก และธาต…
ธาตุ 18 และวิญญาณในสรรพสิ่งที่มีชีวิต
154
ธาตุ 18 และวิญญาณในสรรพสิ่งที่มีชีวิต
…นธาตุได้ ความใสของ จักขุธาตุรับสีได้เพียงอย่างเดียวตลอดเวลา ไม่ว่าเป็นจักขุธาตุที่เกิดกับผู้ใด หรือ รูปธาตุ (สี) มีสภาพแสดงสี ให้ปรากฏได้ในทางตา ก็คงทรงสภาพแสดงสีอยู่ ดังนั้นไม่มีเปลี่ยนแปลง ไม่สามารถแสดงสีใ…
เนื้อหานี้ชี้ให้เห็นถึงความหมายของวิญญาณว่าเป็นความรู้แจ้งในอารมณ์ ซึ่งเกิดจากการกระทบกับอายตนะทั้งภายนอกและภายใน หนุนสำรวจธาตุ 18 ที่รวมการรู้ต่างๆ ที่เกิดจากตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ความเป็นไปของชี
ธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา
145
ธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา
1. จักขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิญญาณธาตุ 2. โสตธาตุ สัททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ 3. ฆานธาตุ คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ 4. ชิวหาธาตุ รส…
เนื้อหานี้สำรวจธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย จักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และมโนธาตุ ซึ่งแบ่งออกเป็นพวกใหญ่ๆ สี่สิบเจ็ดพวกตามลักษณะอาการ ธาตุเหล่านี้ช่วยในการรับรู้สิ่งต่า
องค์ประกอบของธาตุทั้ง 18
143
องค์ประกอบของธาตุทั้ง 18
…ธาตุ : ชิวหา ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ ชิวหาปสาท 5. กายธาตุ : กายะ ; ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ กายปสาท 6. รูปธาตุ : รูปารมณ์ ชื่อว่า ได้แก่ สีต่างๆ ธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งความใสที่สัททารมณ์มากระทบได้ ธาตุ เพราะทรงไว้…
ธาตุทั้ง 18 มีบทบาทสำคัญในการเข้าสัมผัสโลกผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ อาทิเช่น จักขุธาตุที่เกี่ยวข้องกับการมองเห็นและโสตธาตุที่เกี่ยวข้องกับการได้ยิน โดยแต่ละธาตุมีองค์ธรรมที่สัมพันธ์และให้ความเข้าใจในธรรมช
การแผ่เมตตาและการบรรเทาความโกรธ
58
การแผ่เมตตาและการบรรเทาความโกรธ
…ยตนะ ชิวหายตนะ รสายตนะ กายายตนะ โผฏฐัพพายตนะ มนายตนะ ธัมมายตนะ หรือ ในธาตุ 18 นั้น เราโกรธจักขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิญญาณธาตุ หรือโกรธโสตธาตุ สัททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ หรือโกรธมานธาตุ คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ หรือโ…
การแผ่เมตตาเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้เกิดความสุขและสามารถเข้าถึงพรหมโลกรวมทั้งวิธีการบรรเทาความโกรธโดยการพิจารณาและแยกธาตุต่าง ๆ ให้เห็นว่า ธาตุเป็นสิ่งที่ไม่ควรนำมาสู่ความโกรธอย่างแน่นอน หากเรามีการพิจา
ปกรณวิเสสสุล - วิสุทธิมคฺคสฺส
107
ปกรณวิเสสสุล - วิสุทธิมคฺคสฺส
… กี รูปายตนสฺส กุชฺฌสิ ฯเปฯ ที่ มนายตนสฺส กุชุฌสิ ก็ ธมฺมายตนสฺส กุชุฌสิ ก วา จกฺขุธาตุยา กรุฌสิ กี รูปธาตุยา กี จกฺขุวิญญาณธาตุยา ฯเปฯ ก็ มโนธาตุยา กี ธมมธาตุยา * มโนวิญญาณธาตุยาติ ๆ เอวญหิ ธาตุวินิพโภค กโร…
บทความนี้กล่าวถึงการศึกษาเรื่องธาตุและวิธีการที่รูปแบบการรับรู้ทำงานในบริบทของธรรมะ โดยเฉพาะในพระพุทธศาสนา เนื้อหาจะพูดถึงธาตุและการสัมผัสทางอารมณ์ โดยมีกล่าวถึงมิติที่ลึกซึ้งและซับซ้อนของความหมายของก
การเวียนเกิดและกรรมในพระพุทธศาสนา
92
การเวียนเกิดและกรรมในพระพุทธศาสนา
ในภพใหม่ต่อไปอีก ดูก่อนอานนท์ ก็กรรมที่อำนวยผลให้อรูปธาตุจักไม่มีแล้ว อรูปภพจึง ปรากฏบ้างหรือหนอ” พระอานนท์ “ไม่พึงปรากฏเลย พระเจ้าข้า” พระสัมมาสัมพุทธเจ้า “…
บทสนทนาระหว่างพระอานนท์และพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในเรื่องกรรมและการเกิดใหม่ การเข้าใจถึงกรรมที่เป็นเหตุในการเกิดในภพใหม่ และการเดินทางในเหล่าจิตวิญญาณที่ไม่มีที่สิ้นสุดนับตั้งแต่การปฏิสนธิจนถึงความตาย รวม