อาโปธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 5

5. อากาสธาตุ อากาศธาตุ หรือ ธาตุอากาศ คือ ช่องว่าง ที่ว่าง ความว่างเปล่า สถานที่ที่ไม่มีปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ หรือช่องว่างที่อยู่ระหว่างธาตุต่างๆ ซึ่งอากาสธาตุนี้มีทั้งอากาศธาตุที่อยู่ภายในแล…

อากาสธาตุเป็นช่องว่างในร่างกายและภายนอก มีอากาสธาตุภายในและภายนอก เช่น ช่องต่างๆ ในร่างกายและสถานที่ที่ไม่มีธาตุ ส่วนวิญญาณธาตุทำให้มีชีวิต มีการรับรู้จาก 6 ธาตุที่สำคัญ เช่น ตา หู จมูก ซึ่งเชื่อมโยงก

…เป็นที่สุด คือ ถ้าเป็นมนุษย์หรือสัตว์ หากแยกออกแล้วก็เป็นเพียงการประชุมรวมกันของธาตุ 6 คือ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ อากาสธาตุ และวิญญาณธาตุ สิ่งอื่นก็เช่นกันเมื่อแยกออกแล้วล้วนประกอบขึ้นด้วยธาตุทั้…

บทความนี้กล่าวถึงไตรลักษณ์ของธาตุทั้งหลายในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่า ทุกสิ่งในโลกเกิดจากการรวมตัวของธาตุหก ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช วาโย อากาส และวิญญาณ ธาตุเหล่านี้ไม่สามารถถือเป็นตัวตนที่มั่นคงได้ เมื่อส

…งทุกข์ เป็นที่ตั้งแห่งโรค เป็นความ ปรากฏแห่งชรามรณะ ความเกิด ความตั้งอยู่ ความบังเกิด ความปรากฏแห่ง อาโปธาตุ... แห่งเตโชธาตุ... แห่งวาโยธาตุ นั่นเป็นความเกิดแห่งทุกข์ เป็นที่ตั้ง แห่งโรค เป็นความปรากฏแห่งชราม…

ในพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ธาตุทั้งหลายถือเป็นต้นกำเนิดของโรคและความชรา อุปปาทสูตรชี้ให้เห็นว่าความเกิดของธาตุเป็นความเกิดแห่งทุกข์และชรา การหลุดพ้นจากทุกข์เกิดจากการไม่ชื่นชมธาตุทั้งหลาย อภินันทนสู

…ุติมาจากเปรต จากอสุรกาย โดยมากเป็นผู้ที่มีราคจริต ผู้ที่มีราคจริต ธาตุทั้ง 4 คือ ปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) อาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) เตโชธาตุ (ธาตุไฟ) และ วาโยธาตุ (ธาตุลม) มีกำลังเสมอทัดเทียมกัน 2. ถ้าในขณะที่บำเพ็ญบุญกุศ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตในมนุษย์ที่แบ่งออกเป็นสามประเภท คือ สัทธาจริต, พุทธจริต, และราคจริต โดยแต่ละประเภทมีลักษณะและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน โดยมีสาเหตุที่มาจากการบำเพ็ญบุญกุศล รวมถึงภพภูมิก่อนเกิดที่มีผล

…้นั้น ควรท่องบ่นโดยความเป็นปฏิกูลต่อไป ถ้าธาตุนิมิตปรากฏ ก็บอกว่าผู้เจริญเคยพิจารณาความเป็นปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ มาแต่ภพก่อน ๆ ฉะนั้นธาตุนิมิตจึงปรากฏ เป็นอันได้ชื่อว่า ธาตุกัมมัฏฐาน เป็นกัมมัฏฐ…

บทความนี้นำเสนอการพิจารณาอาการทางกายเพื่อการปฏิบัติกัมมัฏฐาน โดยกล่าวถึงทั้งวัณณนิมิต ปฏิกูลนิมิต และธาตุนิมิต ซึ่งอาจารย์จะให้ความเข้าใจแก่ผู้เจริญในการพิจารณาในแต่ละประเภท อธิบายถึงวิธีการและความหมา

…นดด้วย ส่วนของมันเอง มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่นๆ 27. น้ำตา (อสฺสุ) น้ำตา ได้แก่ อาโปธาตุ ซึ่งหลั่งออกจากดวงตาทั้งหลาย โดยสี : มีสีดังน้ำมันงาใสๆ โดยสัณฐาน : มีสัณฐานตามที่อยู่ โดยทิศ : เกิ…

…ในสถานการณ์ต่างๆ โดยมีรายละเอียดว่า มันข้นมีสีและสัณฐานตามลักษณะของคนอ้วนและคนผอม ขณะที่น้ำตาเกิดจากอาโปธาตุที่หลั่งออกจากดวงตาในช่วงเวลาอารมณ์แตกต่างกัน เช่น ดีใจหรือเสียใจ น้ำตาไหลออกจากดวงตาเมื่อมีการกระตุ…

…พิจารณาเห็นกายอันนี้นี่แล ตามที่ ตั้งอยู่ ตามที่ดำรงอยู่ โดยความเป็นธาตุว่า มีอยู่ในกายนี้ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนคนฆ่าโค หรือลูกมือของคนฆ่าโคผู้ขยัน ฯลฯ วาโยธาตุ …

ธาตุทั้ง 4 ประกอบขึ้นเป็นร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย สัตว์ หรือบุคคล เมื่อพิจารณาถึงธาตุดังกล่าว เราจะเห็นว่าเป็นเพียงรูปแบบที่เกิดจากกรรม การพิจารณาโดยย่อและพิสดารเป็นหนทางในการเข้าใจ โดยอุปมาคล้ายก

…ายนี้ ส่วนที่แข็งหรือกระด้าง ส่วนนั้นเป็นปฐวีธาตุ ส่วนที่เกาะกุมเหนียว เอิบอาบซึมซาบไหล ส่วนนั้นเป็นอาโปธาตุ สิ่งที่ทำให้สุกโดยอาการเจริญเติบโตเป็นหนุ่มสาว หนังเหี่ยวย่นแก่หง่อมลงก็ดี ความเย็นร้อนในกายทั่วไปก…

ในร่างกายมนุษย์แบ่งออกเป็นธาตุ 4 ประเภท ได้แก่ ปฐวีธาตุซึ่งเป็นส่วนที่แข็งหรือกระด้าง, อาโปธาตุซึ่งเป็นน้ำ, เตโชธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับความร้อน, และ วาโยธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว. การพิจาร…

…ส ปัจจุปัฏฐาน กล่าวคือ ปฐวีธาตุ มีความแข็งเป็นลักษณะมีการทรงอยู่เป็นกิจ มีการรองรับรูปอื่นเป็นอาการ อาโปธาตุ มีการไหลหรือเกาะกุมเป็นลักษณะ ทำให้รูปที่เกิดร่วมด้วยมีความเจริญ เป็นกิจ มีความเกาะกุมรูปที่เกิดร่ว…

…าเกี่ยวกับลักษณะและการระบุธาตุในธรรมชาติ ตามปัจจุบัน อธิบายถึงธาตุต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุที่มีความแข็ง, อาโปธาตุที่มีการไหล, เตโชธาตุที่อบอุ่น, และวาโยธาตุที่มีความเคร่งตึง รวมถึงการกำเนิดและความแตกต่างของธาตุแต่…

…อเรียกแต่ละอย่าง ๆ ก็มีชื่อต่าง ๆ กัน ชื่อว่า ผม เล็บ ฟันเป็นต้น ครั้นจัดเป็นหมวดๆ ก็เรียก ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ครั้นว่าธาตุทั้ง 4 ประการ ประชุมกันเข้าเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ก็เรียกว่า รูปชีวิ…

บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ ซึ่งแสดงถึงลักษณะของทรวดทรงและกิริยาอาการของเพศหญิงและเพศชาย โดยอิตถินทรีย์เป็นรูปธรรมที่ทำให้สามารถระบุเพศหญิงได้ ขณะเดียวกันปุริสินทรีย์เป็

…ภูตานิ จตุนุนญฺจ มหาภูตานํ อุปาทาย รูปญเจติ ทุวิธี เจต์ รูป์ เอกาทสวิเธน สงฺคห์ คานติ ฯ กก ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ จ มหาภูตรูปนนาม จกฺขุ โสต

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหและปริจฺเฉโทหลายเรื่อง เช่น ปฏิสนธิ, จุติ และการวิเคราะห์จิตฺตเจตสิก โดยมีการพูดถึงบรรทัดฐานและการแบ่งประเภทต่างๆ ของธรรมฝ่ายจิต โดยบทต่อไปนี้จะแยกแยะความเข้าใจในประเภทข

…วิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 193 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 194 สีตตาติ ฯ เย ปูน ทรวตา อาโปธาตุ สา จ ผุสิตวา คหที่ติ วทนฺติ เต วตฺตพฺพา ทรวตา นาม ผุสิตวา คยุหตีติ อิท อายสฺมนฺตานํ อภิมานมตฺติ สณฺ…

เนื้อหาเพื่อการศึกษาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี และอภิธมฺมตฺถการศึกษา ของผู้เรียนเกี่ยวกับเรื่องของวิญญาณและชื่อที่เกี่ยวข้องในบริบทต่างๆ การสนทนาเรื่องอิทธิพลของลิงค์ และการจำแนกประเภทของออตมิตต และ

0 ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 260 ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ชื่อว่ามหาภูตรูป ๑ จักขุ โสตะ ฆานะ ชิวหา กาย ชื่อว่าปสาทรูป ๑ รูป เสียง กลิ่น รส …

เอกสารนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับรูปทรงและธาตุต่างๆ ในอภิธัมมะ โดยแยกรูปทรงออกเป็นประเภทต่างๆ เช่น มหาภูตรูป, ปสาทรูป, และลักษณะรูป รวมถึงการแสดงออกถึงลักษณะต่างๆ ที่สำคัญในการดำรงชีวิตและการเข้าถึงควา

…อภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 273 เย็น เมื่ออยู่ในร่มนั้นแลนาน ๆ เข้า จึงจะรู้สึกว่าร้อน ๆ ก็ถ้า อาโปธาตุจึงเป็นธาตุเย็นไซร้ ก็พึงหาอาโปธาตุได้ในหมวดเดียวกับความ ร้อน แต่หาไม่ได้อย่างนี้ เพราะฉะนั้น จึงไม่…

บทนี้ว่าด้วยการอธิบายเกี่ยวกับอาโปธาตุเป็นธาตุที่ถูกเข้าใจว่าเย็นและความเป็นของเหลวที่ชัดเจนในการรับรู้ของบุคคล โดยอ้างถึงความเชื่อในสัณฐา…

…ตไว้ในพระบาลีเป็นต้นว่า ธรรมเหล่านี้ คือรูปายตนะ สัททายตนะ คันธายตนะ รสายตนะ โผฏฐัพพายตนะ อากาศธาตุ อาโปธาตุ ความเบาแห่งรูป ความอ่อนโยนแห่งรูป ความเหมาะแก่ การงานแห่งรูป ความเจริญขึ้นแห่งรูป ความสืบต่อแห่งรูป…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับลักษณะของรูปและชาติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของปัจจัยที่ทำให้เกิดรูป ชาติ และการเกิดแก่และตายตามหลักการในพระบาลี กล่าวถึงว่าชาติอันเป็นผลมาจา

…าภาเคน ปริจฺฉินนา ฯ อยมสฺส สภาคปริจฺเฉโท ฯ วิสภาคปริจฺเฉโท ปน เกสสทิโสเยวฯ เขโชติ อนุโตมเข เผณมิสสา อาโปธาตุ ฯ โส วณณโต เสโต เผณวณฺโณ ฯ สัณฐานโต โอกาสสณฺฐาโน ฯ เผณ สณฺฐาโนติปิ วัตต์ วฏฺฏติ ฯ ทิสโต อุปริมาย ทิ…

บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างสภาวะและธาตุในวิสุทธิมคฺค โดยเน้นที่การเปลี่ยนแปลงและธรรมชาติของธาตุต่างๆ เช่น อากาศ น้ำ และไฟ ซึ่งมีผลต่อสภาพแวดล้อมและการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต โดยใช้ทฤษฎีและแนวคิด

… เอวเมว โข ภิกฺขเว ภิกขุ อิมเมว กาย ยถาจิต ยถาปณิหิต ธาตุโส ปัจจเวกฺขติ อตฺถิ อิมสฺมึ กาเย ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ” เอว์ ติกฺขปญฺญสฺส ธาตุกมุมฏฐานิกสฺส วเสน มหา สติปฏฐาเน สังเขปโต อาคติ ฯ ตสฺสตฺ…

เนื้อหาเจาะจงไปที่การอธิบายสมาธิและการปฏิบัติเกี่ยวกับธาตุสี่ และการเข้าถึงความเข้าใจในธรรมชาติของสิ่งต่างๆ ผ่านการปฏิบัติที่เป็นไปในทางที่ถูกต้อง โดยใช้กลไกของความคิดและการตั้งมั่นในจิตใจเพื่อให้เกิด

…ฺฌตฺติ ปจฺจตฺติ กักขฬ บริคต์ อุปาทินน์ อย วุจฺจตาวุโส อรุณฤติกา ปฐวีธาตุติ จ กตมา จาวุโส อชฺฌตฺติกา อาโปธาตุ ย อชฺฌตฺติ ปจฺจตฺติ อาโป อาโปคต์ อุปาทินน์ เสยฺยถีท ปิตติ ฯเปฯ มุตติ ย วา ปนญญมปี กิญจิ อชฺฌตต์ ปจฺ…

เนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับสมาธิและธาตุต่างๆในวิสุทธิมคฺคสฺส โดยเน้นถึงข้อดีและลักษณะของธาตุทั้งสี่ ได้แก่ อักขละ, อาโป, เตโช, และวาโย ทั้งนี้มีการพูดถึงวัสดุที่เกี่ยวข้องกับสมาธิ ผ่านการอธิบายถึงแ

…าเคน ต ต์ ฐาน อปโปติ ปาโปตีติ อาโป ๆ กมฺมสมุฏฺฐานาทิวเสน นานาวิเธสุ อาเปส คตนฺติ อาโปคต์ ฯ กินฺติ ฯ อาโปธาตุยา อาพนธนลกฺขณ์ ฯ નૂ เตชนวเสน เตโช ฯ วุฒิตนเยเนว เตเชส คตนฺติ เตโชคติ ฯ กินต์ ฯ อุณหตุตลกขณ์ ฯ เยน จ…

…มคฺคและการตีความเกี่ยวกับธาตุต่างๆ โดยเน้นการอธิบายลักษณะของธาตุในรูปแบบที่เข้าใจง่าย เช่น ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ และเตโช โดยใช้ตัวอย่างและการเปรียบเทียบเพื่อให้เห็นภาพชัดเจน ในที่นี้ยังมีอธิบายเกี่ยวกับลักษณะของก…

…จตุสมุฏฐานา อนุสาสปสสาสา จิตฺต สมุฏฐานาว ฯ สพฺพตฺถ ย วา ปนญฺญมปี กิญจิติ อิมินา ปเทน อวเสสโกฏฐาเสสุ อาโปธาตุอาทโย สงฺคหิตาฯ อิติ วีสติยา อากาเรหิ ปฐวีธาตุ ทวาทสหิ อาโปธาตุ จตุหิ เตโชธาตุ ฉห์ วาโยธาตุติ ทวาจตฺ…

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับสมาธิและหลักเกณฑ์ในการพัฒนาจิตใจตามแนวทางของพระพุทธศาสนา ซึ่งเน้นถึงการปฏิบัติสมาธิที่ถูกต้องและการเข้าใจในธรรมชาติของรสชาติต่างๆ โดยยกตัวอย่างจากข้อพระธรรมต่างๆ ที่แ