อาโปธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ิจารณาธาตุ 4 ที่มีอยู่ภายในตน ธาตุ 4 ที่มีอยู่ภายในตนนี้ เมื่อนับโดยพิสดารแล้วมี 42 คือ ปฐวีธาตุ 20 อาโปธาตุ 12 เตโชธาตุ 4 วาโยธาตุ 6 ปฐวีธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุที่มีอยู่ในโกฏฐาสที่มีลักษณะเป็นก้อนเป็นแท่ง มี 20…

…าย โดยมุ่งเน้นที่การเห็นเป็นกองแห่งธาตุ การพิจารณานี้แบ่งธาตุออกเป็น 42 ประเภท รวมถึงปฐวีธาตุ (20), อาโปธาตุ (12), เตโชธาตุ (4) และวาโยธาตุ (6). ธาตุแต่ละประเภทมีความสำคัญและหน้าที่ที่แตกต่างกันในร่างกาย โดยป…

… รูปกาย อาวชุชิตวา โย อิมสฺม กาเย ฤทธภาโว วา ขรภาโว วา อยู่ ปฐวีธาตุ โย อาพนธนภาโว วา ทรวภาโว วา อย อาโปธาตุ โย ปริปาจนภาโว วา อุณหภาโว วา อย เตโชธาตุ โย วิตถานภาโว วา สมุทรณภาโว วา อย วาโยธาตุ เอว์ สังขิตเตน…

บทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของสมาธิในการปฏิบัติธรรม โดยมีการศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างธาตุต่างๆ และการสร้างสรรค์จิตวิญญาณในชีวิตประจำวัน อธิบายถึงวิธีการและสภาวะที่สามารถนำไปสู่การบรรลุภาวะใด

…าะปัจจัยต่าง ๆ อันขัดแย้ง ๆ ในเกวัฏฏสูตรและอรรถกถาติตถายตนสูตรกล่าวไว้ว่า “รูป” ประกอบด้วย ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ และอากาศธาตุ ธาตุ แปลว่า ทรงไว้” หมายถึง สิ่งที่ทรงสภาวะของมันอยู่เองตามธรรมดาของ…

…สมอง นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงองค์ประกอบต่าง ๆ ของรูปขันธ์ที่ประกอบด้วยธาตุต่าง ๆ ได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ, วาโยธาตุ, และอากาศธาตุ จึงทำให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความสำคัญของสุขภาพจิตและร่างกาย และความสั…

…ม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 155 ตติยปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 155 ปทสฺส วิเสสน์ ฯ อาโป เอว ธาตุ อาโปธาตุ ฯ วชฺชียเตติ วชฺชิต ย์ ภูตตฺตย์ อาโปธาตุยา กฤตภูตาย วชฺชัยเต อิติ ตามา ติ ภูตตฺตย์ วชฺชิติ กมฺมสาธน…

…ืออภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา กล่าวถึงการวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับธาตุธรรมอย่างละเอียด โดยเน้นที่อาโปธาตุ และการจำแนกสิ่งต่างๆที่เกิดจากธาตุดังกล่าว อาทิ การสัมผัส และการมีอยู่ของธาตุ ทั้งนี้ยังมีการเชื่อม…

…ักษณะ มีความเป็นที่อาศัย อยู่ (แห่งธาตุอื่น) เป็นรส มีความรับเอา (ธาตุอื่น) ไว้ได้เป็นเครื่อง ปรากฏ อาโปธาตุ มีความไหลได้เป็นลักษณะ มีความช่วยเพิ่มพูน (ธาตุอื่น) เป็นรส มีความยึดเอา (ธาตุอื่น) ไว้ได้ เป็นเครื…

…่าด้วยลักษณะ รส และเครื่องปรากฏของแต่ละธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุ แสดงถึงคุณสมบัติที่หยาบและเป็นที่อาศัย, อาโปธาตุ ที่มีคุณสมบัติไหลได้, เตโชธาตุ ที่มีความร้อน, และ วาโยธาตุ ที่มีการเคลื่อนไหว และการแสดงท่าทางต่าง …

… โกฏฐานสั้นเป็น (ทสธรรมกลาป) กลุ่มแห่งธรรม ๑๐ กับ ชีวิตนทรีย์และภาวะบ้าง แต่ก็คงนับว่า เป็นปฐวีธาตุ อาโปธาตุ โดย อำนาจแห่งลักษณะที่เด่น พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยกลาปดังกล่าว มาฉะนี้ [โดย (ย่อยให้) เป็นจุณ] ข้อ…

…มมติในคำว่า "ผม" และการทำงานของธาตุทั้ง ๔ ในสรีระมนุษย์ โดยเน้นเรื่องการทำงานร่วมกันระหว่างปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ ที่สนับสนุนการดำรงอยู่ของชีวิตมนุษย์ ทำให้เข้าใจถึงพื้นฐานของชีวิตและธรรมชาติข…

…การแขนแข็งในโกฏฐาส ๒๐ ว่าปฐวีธาตุ กำหนดเอาอาการซึมซาบ อันเป็นความเหลวกล่าวคือเป็นน้ำในโกฏฐาส ๑๒ ว่า อาโปธาตุ กำหนดเอาความร้อนอันเป็นเครื่องเผาไหม้ใน โกฏฐาส ๔ ว่าเตโชธาตุ กำหนดเอาอาการพัดไปมาในโกฏฐาส ๖ ว่า วาโ…

ในบริบทของพระศาสนา ภิกษุได้กำหนดและจำแนกธาตุตามอาการต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ โดยใช้หลักการสลักขณและสสัมภาร ซึ่งทั้งสองวิธีนี้เป็นเครื่องมือในการทำความเข้าใ…

…สมุฏฐานอย่างเดียว ด้วยบทนี้ว่า "ยำ วา ปนญฺญมฺปิ กิญจิ หรือแม้สิ่งใดสิ่งหนึ่งอื่น อีก" ในทุกนิเทศ (มีอาโปธาตุนิเทศเป็นต้น) เป็นอันท่านสงเคราะห์ เอา (สิ่งที่เป็น) อาโปธาตุเป็นต้น (อันพึงมีอยู่) ในส่วน (แห่ง ธาต…

…ยว่าลมอัสสาสะและปัสสาสะมีบทบาทสำคัญต่อจิตและสรีระทั้งยังเชื่อมโยงกับธาตุทั้ง 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ อธิบายถึงการพิจารณาและความเข้าใจในธาตุผ่านทางสูญญากาศและการหายใจ

…า อย เกสา โลมาติอาทินา นเยน วีสติยา อากาเรหิ ปฐวีธาตุ ปิตต์ เสมุหนฺติ จ อาทินา นเยน ทวาทส- หากาเรหิ อาโปธาตุ นิททิฏฐา ตตฺถ ยสฺมา วณฺโณ คนฺโธ รโส โอชา จิตสุโส จาปิ ธาตุโย อฏฐธมฺมสโมธานา โหติ เกสาติ สมมติ เตส์เ…

บทนี้กล่าวถึงองค์ประกอบสำคัญที่เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมคฺคสฺส อธิบายถึงธาตุต่างๆ ได้แก่ ธาตุที่เกิดจากอาโป เตโช วาโย และการมีอยู่ของทุกขาธานโต ซึ่งมีการวิเคราะห์ถึงการเสด็จผ่านกระบวนการทางจิตใจและความเข้

…ติ กินลูกขณตตา” ฯ เอกนิสสยานปี หิ ตาว รูปรสาที่น ลกฺขณเภทโต อสงฺกิณฺณานิ ฯ กิมปน กินนนิสสยา ปสาทา ฯ อาโปธาตุยา สุขุมภาเวน ผุสิต อสกกุเณยยตฺตา วุตต์ อาโป ฯเปฯ สงฺขาตนฺติ ฯ กิญจาปี สัตตา ผุสิตวา คยุหติ สา ปน เต…

เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหภายในและภายนอก ผ่านการเปรียบเทียบการทำงานของธาตุกับสภาวะของวิญญาณ โดยมีการอธิบายถึงการเกิดขึ้นและการสลายตัวของพลังงาน รวมถึงการสื่อสารระหว่างธาตุต่าง ๆ ในชีว

…มตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 33 ฉฏฐปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 33 อุปลพเภยย อาโปธาตุ เอว น จ อุปลพภูติ ฯ ตสฺมา อา...ตา อิติ น วิญญายติ ปณฺฑิเตนาติ โยชนา ฯ ยที่ติ ปริกปโป ฯ จสทฺโท วากฺย…

…หาในบทนี้สอดคล้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา โดยมีการอธิบายคำศัพท์และความหมายในรูปแบบต่างๆ เช่น อาโปธาตุ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการเสนอแนวคิดและความเข้าใจที่เป็นนามธรรม ซึ่งช่วยในการวิเคราะห์และตีความในบริ…

…ร ฯ จิรกาลนุติ ฐิตานนฺติ อจฺจนฺตส์โยโค ฯ ฐิตานนฺติ พุทฺธีติ สมพนฺโธ ฯ อุณหพุทธติ โหติ กตฺตา ฯ สีตตา อาโปธาตุ เวยยาติ โจทน์ สนธายาห์ อทิตยาห์ ฯ G). [๒๓] อาโป...ตา ยที่ จ สิยา อุณห....เป อาโปธาตุ ปวิฎฐานนฺติ ภว…

เนื้อหาในหน้านี้เสนอแนวคิดทางอภิธมฺม ที่เกี่ยวข้องกับการตีความอัตถในหลายมิติ โดยมีการอธิบายถึงการปรับแนวคิดในบริบทต่าง ๆ รวมถึงการวิเคราะห์ถึงสภาพต่าง ๆ ที่สามารถเกิดขึ้นในการตีความอัตถะ ซึ่งสามารถนำไ

… กระเพาะอาหาร ไต ปอด ลำไส้ใหญ่ ลำไส้เล็ก อาหารใหม่ อาหารเก่า สิ่งเหล่านี้ ท่านเรียกว่าเป็น ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เป็นของเหลวเอิบอาบ มีลักษณะซึมซาบไป มาได้ ซึ่งก็คือ น้ำดี เสมหะ น้ำหนอง เลือด เหงื่อ มันข้น น้ำมัน …

เนื้อหากล่าวถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ที่ทำให้ร่างกายมนุษย์ดำรงอยู่ ได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ ซึ่งจะมีบทบาทสำคัญในการรักษาความสมดุลทางร่างกายและจิตใจ โดยธาตุเหล่านี้หากมี…

…่อาศัยมหาภูตรูป (อุปาทายรูป) 24 มหาภูตรูป 4 คือ ธาตุ 4 ได้แก่ ปฐวีธาตุ คือ ธาตุดิน มีลักษณะแข้นแข็ง อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษณะเหลว เตโชธาตุ คือ ธาตุไฟ มีลักษณะร้อน วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะพัดไปมา 5. สฬ…

…ญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ยังมีสฬายตนะซึ่งประกอบด้วย 6 แดนติดต่อกัน ได้แก่ จักขวายตนะ โสตายตนะ…

…นึ่งในร่างกายนี้ ไม่มีความคิด เป็นของกลาง ๆ ว่างเปล่า ไม่มีวิญญาณ เป็นของเหลว มีอาการซึมซาบได้ เป็น อาโปธาตุ 2.12 มุตฺต์ : น้ำมูตร น้ำมูตร อยู่ข้างในกระเพาะปัสสาวะ ในกระเพาะปัสสาวะกับน้ำมูตรนั้น กระเพาะ ปัสสา…

บทความนี้สำรวจลักษณะและการทำงานของโกฏฐาสในร่างกาย รวมถึงน้ำอาโป, เตโช และวาโย โดยอธิบายลักษณะไม่ปราศจากความคิดและจิตใจ แต่มีอาการซึมซาบและเผาไหม้ บทความยังให้แนวทางการพิจารณาเกี่ยวกับไฟต่าง ๆ ที่ส่งผล

…ียง 4 อย่าง คือ สิ่งที่แข็งกระด้างเป็นปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) สิ่งที่เกาะกุมเหนียวและเอิบอาบซึมซาบไหลเป็นอาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) สิ่งที่ทำให้สุก โดยอาการให้ร่างกายเจริญเติบโตเป็นหนุ่มสาวหนังเหี่ยวย่นแก่หง่อมลงและความเย…

…รีบุตรแนะนำให้รู้ว่า ที่อาศัยของคนคือสิ่งที่ดูดีนั้น แท้จริงแล้วประกอบขึ้นจากธาตุต่างๆ ทั้งปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ การพิจารณาด้วยการทำความเข้าใจสิ่งต่างๆ โดยการวิเคราะห์ตามลักษณะและคุณสมบัติของ…

…ามเป็น ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เป็นต้น ประการเดียว ไม่ต้องพิจารณาโดยความเห็นสี เป็นปฏิกูล เป็น ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ แต่อย่างใด ฝ่ายอาจารย์ผู้สอนก็ไม่ต้องสอนให้พิจารณาถึงสี ถึงความปฏิกูล ถึงธาตุแต่อย่างใด เพียงแต่สอน…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจริญกัมมัฏฐานแบ่งเป็น 2 หมวด รวมเป็น 15 วัน ซึ่งประกอบด้วยติกขบุคคล มัชฌิมบุคคล และมันทบุคคล โดยมีการปฏิบัติที่แตกต่างกันตามบารมี แนะนำนำให้ท่องบ่นโดยเฉพาะที่กล่าวถึงขน ผม เล็บ ฟัน

…าเห็นเป็นสิ่งต่างๆ เพราะว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านั้น อาศัยปฐวีธาตุ หรือธาตุดินจึงมีรูปร่างต่างๆ นานา 2. อาโปธาตุ อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ เช่นเดียวกัน ธาตุน้ำในที่นี้ก็ไม่ได้จำเพราะเจาะจงว่าเป็นน้ำตามแหล่งน้ำ ต่างๆ ท…

บทความนี้กล่าวถึงปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) และอาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในธรรมชาติ ปฐวีธาตุมีความสำคัญในการทำให้วัตถุมีลักษณะแข็งหรืออ่…

…็งหรืออ่อน โดยที่ธาตุอื่นไม่มีคุณสมบัติเช่นนี้ ถ้าปราศจาก ปฐวีธาตุแล้ว สิ่งอื่นไม่สามารถดำรงอยู่ได้ อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำมีคุณสมบัติทำให้วัตถุหรือสิ่งต่างๆ เกาะกุมรวมตัวเข้าเป็นกลุ่มก้อน หรือไหลได้ เตโชธาตุ คื…

แนวคิดเกี่ยวกับธาตุในธรรมชาติมีความสำคัญในการศึกษา สรรพสิ่งทั้งหลายไม่ว่าจะเป็นชีวิตหรือไม่มีชีวิตล้วนเกิดจากธาตุ ธาตุทั้ง 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ในขณะที่ธาตุ 6 เพิ่มธาตุอากาศและธาต

…้นั้น ควรท่องบ่นโดยความเป็นปฏิกูลต่อไป ถ้าธาตุนิมิตปรากฏ ก็บอกว่าผู้เจริญเคยพิจารณาความเป็นปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ มาแต่ภพก่อน ๆ ฉะนั้นธาตุนิมิตจึงปรากฏ เป็นอันได้ชื่อว่า ธาตุกัมมัฏฐาน เป็นกัมมัฏฐ…

บทความนี้นำเสนอการพิจารณาอาการทางกายเพื่อการปฏิบัติกัมมัฏฐาน โดยกล่าวถึงทั้งวัณณนิมิต ปฏิกูลนิมิต และธาตุนิมิต ซึ่งอาจารย์จะให้ความเข้าใจแก่ผู้เจริญในการพิจารณาในแต่ละประเภท อธิบายถึงวิธีการและความหมา