เวท : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 131

ระวังอารมณ์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีสติอยู่เสมอ โดยเฉพาะ อย่างยิ่ง สติที่ตรึกเข้าไปในกาย เวทนา จิต ธรรม ๑๑) ปัญญา คือ ความรอบรู้ในกองสังขาร เพราะมอง เห็นตามความเป็นจริง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงม…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นผู้ทรงมีสติอยู่เสมอ โดยเฉพาะในด้านกาย เวทนา จิต และธรรม ทรงมีปัญญารอบรู้ในกองสังขาร สามารถมองเห็นความเป็นจริงได้อย่างถูกต้อง พร้อมทั้งทรงผ่าน…

๒. เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน หมายถึง การตั้งสติ ตามเห็นเวทนาในเวทนา คือ ความรู้สึกสุข ทุกข์ หรือไม่สุขไม่ ทุก…

เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน คือ การตั้งสติในการเห็นเวทนาในตนเอง เช่น ความรู้สึกสุข ทุกข์ หรือไม่สุขไม่ทุกข์ข…

…่าง ๆ แต่มิได้หมายความว่าในฌาน ต่าง ๆ จะมีเฉพาะอารมณ์เหล่านี้เท่านั้น เพราะในฌานทุกระดับยังมี ผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา วิญญาณ ฉันทะ อธิโมกข์ วิริยะ สติ อุเบกขา มนสิการ ด้วย (ม. อุ. ๑๔/๑๕๕-๑๕๘/ ๑๑๖-๑๑๙) สำ…

บทเรียนนี้อธิบายอารมณ์ที่เกิดขึ้นในฌานระดับต่าง ๆ รวมทั้งผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา วิญญาณ และอื่น ๆ โดยเฉพาะอุเบกขาที่เด่นชัดในจตุตถฌาน โดยไม่มีข้อจำกัดที่อารมณ์เหล่านี…

…ีย 1 เมล็ด เวลานานกระทั่งเมล็ดผักกาดหมด กระนั้นก็ยังไม่ครบเวลาของหนึ่งมหากัป 10. ขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาน 11. เราย่อมรู้ชัดตามความเป็นจริง พระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนความจริงไว้ 4 ประการ คื…

…วามหมายของอสงไขยกัป และมหากัปที่มีระยะเวลายาวนาน นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความจริงที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเกี่ยวกับทุกข์และส…

…ึ้น 7. สัมมาสติ ความระลึกถูก หมายถึง ไม่ปล่อยใจให้ฟุ้งซ่าน มีสติรู้ตัวอยู่เสมอหมั่นตามเห็น กายในกาย เวทนาในเวทนา จิตในจิต ธรรมในธรรมอยู่เสมอ 8. สัมมาสมาธิ ความตั้งใจมั่นถูก หมายถึง มีใจตั้งมั่นหยุดนิ่งที…

คำสอนในพระพุทธศาสนามุ่งเน้นให้ผู้ปฏิบัติตนให้สะอาดทั้งกาย วาจา ใจ โดยกำจัดกิเลสตามหลักคำสอนในพระไตรปิฎกที่เป็นแม่บทคือ อริยมรรคมีองค์ 8 อันประกอบด้วยสัมมาทิฏฐิ, สัมมาสังกัปปะ, สัมมาวาจา, สัมมากัมมันตะ

บาปกรรมแม้ประมาณน้อยอย่างเดียวกัน บุคคลชนิดไรทำแล้ว กรรมนั้นจึงเป็นทิฏฐธรรม เวทนียกรรม ไม่ปรากฏผลมากต่อไปเลย บุคคลลางคนในโลกนี้ เป็นผู้มีกายได้อบรมแล้ว มีศีลได้อบรมแล้ว มีจิตได้อบ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงบาปกรรมที่แม้จะมีปริมาณน้อย แต่ก็อาจส่งผลต่อจิตใจและชีวิตของบุคคลได้ โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบระหว่างน้ำในถ้วยกับน้ำในแม่น้ำ เพื่อสื่อถึงผลกรรมที่เกิดจากการกระทำต่างๆ ผู้เขียนเน้นใ

…ียด กายอรูป พรหม กายอรูปพรหม ละเอียด กายเหล่านี้ ล้วนประกอบด้วยเบญจขันธ์ หรือขันธ์ 5 อัน ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ส่วนกายธรรมนั้นมิได้ตกอยู่ในไตร ลักษณ์ จึงเรียกว่า ธรรมขันธ์ ด้วยเหตุว่า เ…

บทความนี้กล่าวถึงหลักการกายในกายตามหลักสติปัฏฐาน 4 ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสอนไว้ โดยให้เห็นถึงความไม่เที่ยง ความทุกข์ และความอนัตตาของกายต่างๆ และการปล่อยวางกิเลสเพื่อเข้าถึงกายธรรม กายธรรมนั้นไม่ต

… ก็คือประสบการณ์ทั้งปวงล้วนต้องอาศัยการปฏิบัติจึงเกิดขึ้น เป็นสิ่งที่พระพุทธองค์เรียกว่า “ปัจจัตตัง เวทิตัพโพ” คือ พึงรู้ได้เฉพาะตน ดังนั้น หลังจากที่นักศึกษาได้ศึกษาแล้ว ควรนำความรเหล่านี้ไป เพื่อใช้ เป…

…ที่แท้จริงต้องอาศัยการปฏิบัติ และพระพุทธองค์ได้เสนอแนวทางถึงการรู้ได้เฉพาะตน ที่เรียกว่า “ปัจจัตตัง เวทิตัพโพ” การนำความรู้นี้ไปปฏิบัติจึงมีความสำคัญมาก เพื่อความก้าวหน้าในเส้นทางการปฏิบัติพระธรรมกายหลัง…

…ขันธ์ 5 5.1 ความหมายของขันธ์ 5 5.2 ธรรมชาติของขันธ์ 5 5.3 องค์ประกอบของขันธ์ 5 5.3.1 รูปขันธ์ 5.3.2 เวทนาขันธ์ 5.3.3 สัญญาขันธ์ 5.3.4 สังขารขันธ์ 5.3.5 วิญญาณขันธ์ 5.4 ประเภทของขันธ์ 5 5.5 ขันธ์ 5 ตามหลั…

บทที่ 5 นี้นำเสนอความหมายและองค์ประกอบของขันธ์ 5 ที่ประกอบไปด้วย รูปขันธ์, เวทนาขันธ์, สัญญาขันธ์, สังขารขันธ์, และวิญญาณขันธ์ ซึ่งมีความสำคัญในการเข้าใจชีวิตมนุษย์ ตามหลักคำสอนข…

แนวคิด 1. ขันธ์ 5 หมายถึง กลุ่มแห่งรูปและนาม ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ มีทั้งขันธ์ที่เป็นอุปาทานขันธ์ ซึ่งทำให้เกิดความยึดมั่น ถือมั่น เป็นทุกข์ และ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงขันธ์ 5 ซึ่งประกอบไปด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่เป็นภาระหนักในชีวิตของมนุษย์และเทวดา พระมงคลเทพมุนีได้สอนให้ปล่อยวางขัน…

…วรปรียบเสมือนเงาที่แผ่กระจายไปโดยไม้ 3 อันที่ค้ำกันอยู่นี้เป็นความแตกต่างกันระหว่าง รูปทั้ง 2 5.3.2 เวทนาขันธ์ เวทนาขันธ์ หมายถึง การเสวยอารมณ์ การรับอารมณ์ การรู้อารมณ์ เวทนาเมื่อแยกแบ่งได้ 3 อย่าง คือ …

…น หรือการเสื่อมโทรม โดยอธิบายถึงมหาภูตรูป 4 และความสัมพันธ์ระหว่างมันกับอุปทายรูป รวมถึงการแยกประเภทเวทนา 3 อย่างที่เกิดขึ้นจากการประสบการณ์ทางอารมณ์ทั้งหมดนี้เชื่อมโยงไปยังนิสัยการรับประทานและการใช้ชีวิ…

…ยธาตุ 6 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ อากาศธาตุ และวิญญาณธาตุ เราทุกคนที่อยู่ในโลกนี้ล้วนมี รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณด้วยกันทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นพระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา ก็ประกอบด้วย 5 …

…รถรับรู้ได้ด้วยอวัยวะต่างๆ เช่น ตา, หู, จมูก, ลิ้น และกาย และยัง อธิบายถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ โดยแบ่งขันธ์ออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ขันธ์ที่ประกอบด้วยอุปาทาน และขันธ์ของป…

…ารเกิดดับตลอดเวลา เมื่อเห็นเช่นนี้จึงทำให้รู้ว่า ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ดังนี้ “รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เรียกว่า เบญจขันธ์ คือ ขันธ์ 5 รูป จะกล่าวในที่นี้ เฉพาะรูปหยาบๆ คือ สิ่งซึ่ง…

บทความนี้กล่าวถึงการเห็นขันธ์ 5 ผ่านทางธรรมจักขุ ซึ่งทำให้เข้าใจว่า ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา โดยการพิจารณาองค์ประกอบที่เกิดขึ้นและดับไปเหมือนฟองน้ำ การเข้าใจลักษณะนี้ช่วยให้มองเห็นควา

…เป็นใหญ่ของใจ มีหน้าที่ รู้อารมณ์ ได้แก่ จิตทั้งหมด เป็นนามธรรม 10. สุขินทรีย์ ความเป็นใหญ่เรื่องสุขเวทนา มีหน้าที่ สบาย ได้แก่ สุขเวทนาเจตสิก เป็น นามธรรม 11. ทุกขินทรีย์ ความเป็นใหญ่ทางทุกขเวทนา มีหน้า…

…อาการของชาย ชีวิตินทรีย์ที่รักษารูปและนาม มนินทรีย์ที่รู้สึกอารมณ์ รวมถึงอินทรีย์ที่เกี่ยวข้องกับสุขเวทนา ทุกขเวทนา โสมนัสเวทนา และโทมนัสเวทนา นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงอุเปกขินทรีย์ที่วางเฉย สัทธินทรีย์ที่…

…ะลึกถึงสิ่งนั้นบ่อยๆ ในขั้นสูงขึ้นไป ท่านสอนให้ระลึกสติปัฏฐาน 4 คือ 7.1 กายานุปัสสนา พิจารณากาย 7.2 เวทนานุปัสสนา พิจารณาเวทนา คือ สุข ทุกข์ และไม่สุข ไม่ทุกข์ 7.3 จิตตานุปัสสนา พิจารณาจิตว่ามีราคะ โทสะ …

ในบทความนี้พูดถึงความเพียร 4 ประการที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม เช่น สัมมาสติ ซึ่งรวมถึงการพิจารณากาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และช่วยสกัดกั้นกิเลส นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการทำสมาธิทั้ง 3 ระดั…

… ปฏิจจสมุปบาท คือ การเกิดขึ้นร่วมกันของธรรม 12 ประการ คือ อวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ 2. ความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาท มีทั้งสายเกิด และสายดับ โดยสายเกิดนั…

ปฏิจจสมุปบาทคือการเกิดขึ้นร่วมกันของธรรม 12 ประการที่เกี่ยวข้องกับวงจรของสังสารวัฏ โดยมีความสัมพันธ์ทั้งสายเกิดและสายดับ。ที่มาของความสัมพันธ์นี้คือ อวิชชา ทำให้เกิดสังขาร และดำเนินต่อไปจนถึงชรามรณะ。กา

4. นามรูป คือ นามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา (ความเสวยอารมณ์) สัญญา (ความจำได้หมายรู้) เจตนา (ความจงใจ) ผัสสะ (ความกระทบ หรือสัมผัส) มนสิการ (…

นามรูปในพระพุทธศาสนาแบ่งเป็นนามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวี…

4. ความรู้สึกเป็นทุกข์ทางใจ (โทมนัสเวทนา) 5. ความรู้สึกเฉย ๆ คือ รู้สึกเป็นกลางๆ ไม่สุข ไม่ทุกข์ (อุเบกขาเวทนา) เมื่อกล่าวโดยสรุปแล้ว เวทน…

…้อหาในบทนี้สรุปความรู้สึกทางใจและการแยกแยะตัณหาที่เกิดจากความอยากมีความสุขหรือความทุกข์ การวิเคราะห์เวทนาที่แบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่ เวทนาทางกายและเวทนาทางใจ ตัณหาที่เกิดขึ้นแบ่งเป็นต่าง ๆ ตามรูป เสียง กลิ…

…ะชาติ หมายถึง ความแก่ของรูปที่ปรากฏ ออกมาในลักษณะ อวัยวะหย่อนยาน หนังเหี่ยวย่น หูตาฝ้าฟาง ความแก่ของเวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณที่ปรากฏออกมาในลักษณะ การรับรู้ต่างๆ ไม่ชัดเจน ความจำเสื่อม ความคิดไม่แจ่มชัด …

…มนี้กล่าวถึงความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 ในแต่ละภพแต่ละชาติ ซึ่งอธิบายถึงความแก่ในปัจจัยต่าง ๆ เช่น รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่ส่งผลต่อการรับรู้ ส่วนความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาทอธิบายว่าทุก ๆ องค์นั้…

…ด้แก่ ความยึดมั่นในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ที่เป็นไปในทางกายและทางใจ หรือยึดมั่นในขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ว่าเป็นอัตตา 10. ดับภพได้ ชาติจึงดับ ดับภพ หมายถึง ดับกรรมภพ คือ ดับการกระทำก…

การดับตัณหาและอุปาทานถือเป็นทางในการดับเส้นทางการเกิดและการตายตามแนวคิดของพระพุทธศาสนา โดยการดับตัณหานั้นหมายถึงการดับความอยากในรูปรวมถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เราอยากได้ เมื่อเราเลิกยึดมั่นในอุปาทานแล้วจะสามา