หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาเรื่องกามคุณและการใช้ปัญญาในพระพุทธศาสนา
268
การศึกษาเรื่องกามคุณและการใช้ปัญญาในพระพุทธศาสนา
13. คำว่าเขียงหั่นเนื้อ เป็นชื่อแห่ง “กามคุณ 5 ประการ” คือ รูปที่เห็นด้วยตา ที่น่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ ชวนให้รัก ชักให้ใคร่ พาใจให้กำหนัด เสี…
บทความนี้กล่าวถึงการอุปมาในพระพุทธศาสนาที่ใช้คำว่าเขียงหั่นเนื้อและชิ้นเนื้อเพื่อสอนให้เข้าใจเรื่องกามคุณ 5 และความกำหนัด พร้อมกับการใช้ปัญญาในการละกามคุณและการศึกษาผ่านสื่อการสอน เช่น ภาพและอุปกรณ์ต่างๆ ท…
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลสและวัตถุกาม
81
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลสและวัตถุกาม
…แก่ ความไม่เกรงกลัวต่อความชั่ว 2. วัตถุกาม หมายถึง วัตถุอันน่าใคร่ น่าปรารถนา เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า กามคุณ กามคุณ แบ่งออกเป็น 5 อย่าง คือ 1) รูป คือ สิ่งต่างๆ ที่เราเห็นได้ด้วยตา 2) เสียง คือ เสียงต่างๆ ที่…
บทความนี้กล่าวถึงความเข้าใจในกิเลสและวัตถุกามที่ส่งผลต่อจิตใจของมนุษย์ โดยการวิเคราะห์อนุสัญญาของความลังเลสงสัย ความหดหู่ และอาการต่าง ๆ ที่เกิดจากความไม่พอใจในวัตถุกามทั้ง 5 อย่าง เช่น รูป เสียง กลิ่
อรูปฌานและความประณีตในระดับต่างๆ
107
อรูปฌานและความประณีตในระดับต่างๆ
…ทั้ง 4 มีความประณีตมากกว่ากันและกันนั้น มีอุปมาดังนี้คือ อุปมาที่ 1 ในพื้นชั้นล่างแห่งปราสาท 4 ชั้น กามคุณ 5 ที่ประณีตด้วยเครื่องบำรุงบำเรอ มีการ ฟ้อนรำ ขับร้อง และบรรเลงดนตรี เครื่องหอมและพวงดอกไม้ อาหาร ท…
บทความนี้กล่าวถึงอรูปฌานและความประณีตในระดับต่างๆ โดยเน้นไปที่อันดับที่ 4 ของอรูปฌานซึ่งเป็นขั้นสูงสุด และการแบ่งระดับของอรูปฌานทั้ง 4 ซึ่งล้วนมีความประณีตที่แตกต่างกัน พร้อมยกอุปมาในการเปรียบเทียบควา
ธรรมนำปัญญาสู่สันติภาพ
308
ธรรมนำปัญญาสู่สันติภาพ
…ิสัตว์ทูลชื่นชมว่า “พระดำรัสของทุกพระองค์ ล้วนเป็นวาจาสุภาษิต คุณธรรมทั้งสี่ คือ ความไม่ยินดีในเบญจ กามคุณ ความไม่โกรธ การไม่ทำความชั่วทั้งปวงและการไม่มี ความกังวลใจ ถือเป็นคุณธรรมของผู้สงบในโลก ดังนั้น ศีล…
…าทั้งสี่เกี่ยวกับคุณธรรมที่สำคัญในการดำรงชีวิตอย่างสงบและสร้างสันติภาพ ซึ่งรวมถึงความไม่ยินดีในเบญจ กามคุณ และการไม่ทำความชั่ว เพื่อจะสามารถแก้ไขปัญหาและอุปสรรคด้วยปัญญาและความอดทน ศึกษาคุณลักษณะของพระบรมโพ…
การเรียนรู้และการประพฤติตามธรรม
478
การเรียนรู้และการประพฤติตามธรรม
ธรระพี ประช ละวางเบญจ กามคุณ ๔๗๗ พระราชอุทยาน และได้ยินเด็กน้อยร้องเพลงพระราชนิพนธ์ ท่านจึงสอนให้เรียนเพลงขับแก้ แล้วให้เด็กไปเข…
ในพระราชอุทยาน เด็กน้อยเรียนร้องเพลงพระราชนิพนธ์จากพระปัจเจกพุทธเจ้าและได้เข้าเฝ้าพระราชาเพื่อแสดงความสามารถ การสนทนาระหว่างพระราชาและพระปัจเจกพุทธเจ้าพูดถึงการประพฤติธรรมว่า บุคคลที่ประพฤติธรรมไม่ถือ
คำศัพท์และความหมายในธรรมะ
546
คำศัพท์และความหมายในธรรมะ
…นผู้รู้คุณ กตัตตากรรม กรรมสักว่าทำ คือ ไม่ได้จงใจจะให้เป็นอย่างนั้นโดยตรง กสิณ กหาปณะ กัป กัมมัฏฐาน กามคุณ กามฉันท์ กามตัณหา กามภพ ทำไปโดยไม่ตั้งใจชัดเจน วัตถุอันจูงใจ คือ จูงใจให้เข้าไปผูกอยู่ ใช้สำหรับเพ่…
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับศัพทาธรรมะที่สำคัญรวมถึงความหมายและการใช้คำว่า กตัญญู, กรรม, กามคุณ และการฝึกฝนจิตผ่านการทำสมาธิ โดยอธิบายเบื้องต้นเกี่ยวกับการใช้วัสดุธรรมะและความสำคัญของมันในชีวิตปร…
กฐินและความหมายทางธรรมะ
546
กฐินและความหมายทางธรรมะ
…นผู้รู้คุณ กตัตตากรรม กรรมสักว่าทำ คือ ไม่ได้จงใจจะให้เป็นอย่างนั้นโดยตรง กสิณ กหาปณะ กัป กัมมัฏฐาน กามคุณ กามฉันท์ กามตัณหา กามภพ ทำไปโดยไม่ตั้งใจชัดเจน วัตถุอันจูงใจ คือ จูงใจให้เข้าไปผูกอยู่ ใช้สำหรับเพ่…
…าสนาและมีความหมายอื่น ๆ เช่น กตัญญูตา รวมถึงความหมายของคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับธรรมะ เช่น กัมมัฏฐาน กามคุณ และหลักธรรมที่ช่วยให้เข้าใจถึงการทำสมาธิและการบริหารงานในทางธรรม เพื่อการพัฒนาจิตใจ และการรู้คุณต่อ…
กฐินและความกตัญญูในพระธรรม
559
กฐินและความกตัญญูในพระธรรม
…นผู้รู้คุณ กตัตตากรรม กรรมสักว่าทำ คือ ไม่ได้จงใจจะให้เป็นอย่างนั้นโดยตรง กสิณ กหาปณะ กัป กัมมัฏฐาน กามคุณ กามฉันท์ กามตัณหา กามภพ ทำไปโดยไม่ตั้งใจชัดเจน วัตถุอันจูงใจ คือ จูงใจให้เข้าไปผูกอยู่ ใช้สําหรับเพ…
… เช่น กสิณ, กัมมัฏฐาน และความทะยานอยากในกาม ทั้งนี้ ศัพท์ที่ใช้ยังมีรายชื่ออื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น กามคุณ ซึ่งรวมถึงรูป เสียง กลิ่น รส และผฏฐัพพะ ในการทำกรรมและการปฏิบัติธรรม เพื่อก่อให้เกิดสมาธิและสติในจิ…
ประโยคโต - ธมมปัณฑกา (ทองโญภาคโล)
13
ประโยคโต - ธมมปัณฑกา (ทองโญภาคโล)
…ป ต จดป้อนานมิตติ วิว ธัญญ์ อนุตราว ตำ ปฏิญ ขีด อนุตราว กำลัง คำโรตี เว้า ปฏิญ ขมณ เวที นาม. อปลิโร กามคุณ ปรีญญาโน สติสมโมเสน อาหาร ปรึญ ญาติา กินมกาโย กำลัง คโรโต เอ้ว อาหารกุมเขย เวที นาม. อปลิโร ปรัสสุ …
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการใช้ชีวิตที่มีสติผ่านทางการรับประทานอาหาร โดยศึกษาความสำคัญของการปฏิรูปและการใช้ชีวิตที่ดี ด้วยการมีส่วนร่วมอย่างสำคัญในทุกมิติของชีวิต เนื้อหานี้ยังพูดถึงหลักการทำงานร
ศัพท์และความหมายทางธรรมะ
6
ศัพท์และความหมายทางธรรมะ
…es; sensual world กามภเลส คือความสนุกสนานใคร ‘subjective sensuality’; moods that are pleasurable กามคุณ sensual pleasure กามคุณ ๕ five s…
ในเนื้อหานี้เราจะพูดถึงคำศัพท์ทางธรรมะที่เกี่ยวข้องกับ 'กาม' ซึ่งหมายถึงความปรารถนาในโลกของสัมผัส รวมถึงคำศัพท์ที่อธิบายความรู้สึกและประสบการณ์ที่เกี่ยวพันกับความสุขและความทุกข์ในชีวิต นอกจากนี้ยังมีค
เนกขัมมบารมีและการประพฤติพรหมจรรย์
4
เนกขัมมบารมีและการประพฤติพรหมจรรย์
…กิเลส อาสวะเกาะติดแน่นอยู่ ก็ได้เห็นว่า สาเหตุมาจาก มนุษย์ยังหลงติดอยู่ในเหยื่อล่อของพญามาร คือ เบญจกามคุณ จึงไปนิพพานไม่ได้ กามคุณนี่เอง ที่ครอบงำหมู่สัตว์ให้ติดในภพ แม้จะร่ำรวยเป็น มหาเศรษฐี ได้รูปร่างงดง…
…นกขัมมบารมีในปัญญาของพระมหาเสถียร สุวณฺณฐิโต และพระมหาวิริยะ ธมฺมสารี โดยเสนอให้ผู้บำเพ็ญตนให้พ้นจากกามคุณและลงมือปฏิบัติพรหมจรรย์ เพื่อเข้าถึงความบริบูรณ์ในชีวิต มุ่งหวังไปสู่พระนิพพานโดยชี้ให้เห็นว่า การค…
หิริโอตตัปปะ และธรรมอันประเสริฐ
24
หิริโอตตัปปะ และธรรมอันประเสริฐ
…ด้ชื่อว่า ถึงพร้อมแล้วด้วยหิริโอตตัปปะ ๒. ตั้งอยู่แล้วใน “ธรรมอันขาว” ไม่มีเศร้าหมอง ๓. สงบระงับใน “กามคุณ” ทั้ง ๕ รูป รส กลิ่น เสียง โผฏฐัพพะ เมื่อธรรมกายผ่องใสเช่นนั้น ก็สงบสะอาดสะอ้าน หย่อนลงมา คือ ตั้งม…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของหิริโอตตัปปะ และธรรมอันประเสริฐในการสงบระงับจิตใจ โดยอธิบายถึงความมุ่งมั่นในการรักษาศีลและการตั้งอยู่ในธรรมอันขาว เพื่อให้เกิดความบริสุทธิ์ในจิตใจ นอกจากนี้ยังเน้นถึงผลกร
มรรคมีองค์ 8
169
มรรคมีองค์ 8
…ลอดโปร่ง ไม่หมกมุ่นพัวพันอยู่ในสิ่งที่สนองความอยาก อันได้แก่ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ที่เรียกว่า “กามคุณ” รวมถึงความคิดเสียสละ ปราศจากการครุ่นคิดหาผลประโยชน์ใส่ตัว (เนกขัมมวิตก) 2) ความคิดที่ไม่พยาบาทมุ่ง…
มรรคมีองค์ 8 ประกอบด้วย 1. สัมมาทิฐิ - ความเข้าใจทุกข์และแนวทางดับทุกข์ 2. สัมมาสังกัปปะ - ความคิดที่ชอบ 3. สัมมาวาจา - การพูดที่เหมาะสม 4. สัมมากัมมันตะ - การทำงานที่ถูกต้อง โดยมุ่งเน้นไปที่การไม่ทำร
ทุกข์และอุปาทาน
157
ทุกข์และอุปาทาน
…ัณหา ตัณหาแบ่งเป็น 3 ประเภท คือ กามตัณหา ภวตัณหา และวิภวตัณหา กามตัณหา แปลว่า ความอยากในกาม นั่นคือ กามคุณ 5 อันเป็นความอยากของมนุษย์ และสัตว์ที่อยู่กามภพ ได้แก่ ความอยากได้รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัสที่น่…
บทความนี้กล่าวถึงทุกข์ทั้ง 12 ประการที่สรุปเป็นอุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งหมายถึงการถือมั่นในขันธ์ 5 ว่าเป็นของเรา ทำให้เกิดความทุกข์ หากไม่ถือมั่น จะไม่ทุกข์ เช่น ชีวิตคู่ที่หย่าขาดกันไม่ได้สร้างความทุกข์เพร
คำสอนและการอุปสมบทในพระพุทธศาสนา
270
คำสอนและการอุปสมบทในพระพุทธศาสนา
…าว่า ด้วยพรหมจรรย์นี้ เราจักเป็นเทวดาหรือเทพเจ้าตนใดคนหนึ่ง” “การถูกเกลียวน้ำวนดูดไว้” เป็นชื่อของ “กามคุณ 5” คือ รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัส “ความเน่าภายใน” คือ “ภิกษุบางรูปในธรรมวินัยนี้เป็นคนทุศีล ไม่ใช…
บทนี้กล่าวถึงการสอนธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ด้วยวิธีใช้สื่อเปรียบเทียบเพื่อให้ผู้ฟังเข้าใจธรรมอย่างชัดเจน ตัวอย่างเช่น นายนันทโคบาลที่บรรพชาอุปสมบทหลังจากเห็นความสำคัญของการรักษาจิตใจให้บริสุทธิ์ แล
ปฏิปุจฉาพยากรณ์และเบญจกามคุณ
90
ปฏิปุจฉาพยากรณ์และเบญจกามคุณ
…ถ้าตนตั้งหน้าตั้งตาทำบุญ ต่อไปในภายหน้าก็ย่อมจะ ได้เสวยผลบุญ เป็นผู้มีอำนาจวาสนา พรั่งพร้อมด้วยเบญจ กามคุณ และข้าทาสบริวารมากมายเช่นเดียวกับมหาบพิตร คิด การตอบปัญหาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามี ๔ แบบ คือ ๑. เอกั…
…ระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยจำแนกเป็น 4 รูปแบบ รวมถึงการทำบุญและผลบุญที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อมั่น และเบญจกามคุณที่ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ การทำความเข้าใจผ่านการแยกแยะปัญหาอย่างละเอียด และการย้อนถามเพื…
ความเข้าใจเกี่ยวกับอนัตตัปปะและวัตถุกาม
130
ความเข้าใจเกี่ยวกับอนัตตัปปะและวัตถุกาม
…ก่ ความไม่เกรงกลัวต่อความชั่ว ๒. วัตถุกาม หมายถึง วัตถุอันน่าใคร่ น่าปรารถนา เรียก อีกอย่างหนึ่งว่า กามคุณ แบ่งออกเป็น ๕ อย่าง คือ ๑) รูป คือ สิ่งต่าง ๆ ที่เราเห็นได้ด้วยตา ๒) เสียง คือ เสียงต่าง ๆ ที่เราได…
บทความนี้อธิบายถึงอนัตตัปปะ ซึ่งเป็นความไม่เกรงกลัวต่อความชั่ว รวมถึงวัตถุกามที่แบ่งเป็น 5 ประเภท ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส และโผฏฐัพพะ ที่สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการโลภะและโมหะ เมื่อไม่ทำการอบรมจิตใจ อ
ความทุกข์และกิเลสในชีวิตมนุษย์
131
ความทุกข์และกิเลสในชีวิตมนุษย์
…อทางมาแห่งธุลีหรือ กิเลสประการหนึ่ง ๆ ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกสุขหรือทุกข์ อันเนื่องมาจากวัตถุ กามหรือกามคุณ ๕ ล้วนมีแต่โทษภัยต่อใจคนเราทั้งสิ้น ตราบ ใดที่คนเรายังมีความคิดว่า กามคุณ ๕ เท่านั้นที่จะทำให้มีควา…
…ใจ อาจทำให้เกิดความคิดเบียดเบียนผู้อื่น เป็นการสั่งสมบาปอย่างโง่เขลา เรื่องความรู้สึกสุขหรือทุกข์จากกามคุณ ๕ เป็นโทษภัยต่อใจมนุษย์เมื่อคนเราไม่มีการพิจารณาว่าความสุขที่แท้จริงอยู่ตรงไหน การแสวงหาความสุขจึงท…
การบำเพ็ญเนกขัมมบารมีและศีลบารมีเพื่อพระโพธิญาณ
66
การบำเพ็ญเนกขัมมบารมีและศีลบารมีเพื่อพระโพธิญาณ
…อกบวช การ หลีกออกจากกาม ซึ่งเป็นบารมีที่จะช่วยให้มีความ อิสระในการสร้างบารมีอย่างอื่นได้สะดวก เพราะ กามคุณ คือสิ่งที่ครอบงำสรรพสัตว์ทั้งหลายให้ติดใน วัฏสงสาร แม้มีทรัพย์สมบัติมากและได้อัตภาพมนุษย์ แล้ว แต่ถ…
…โพธิญาณ โดยยกตัวอย่างถึงจามรีที่รักษาขนหางและวิธีการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกพระองค์พยายามหลีกหนีจากกามคุณ การหลุดพ้นจากวัฏสงสารนั้นต้องการความมุ่งมั่นในการบำเพ็ญบารมี ทั้งนี้เพื่อไม่ให้ชีวิตเสียเวลาไปกับสิ…
การรับรู้เวทนาในธรรมวินัย
30
การรับรู้เวทนาในธรรมวินัย
…ขมสุขเวทนา คือ ความรู้สึกเฉยๆ ไม่สุข ไม่ทุกข์ บางทีเรียกว่า อุเบกขาเวทนา อามิส หมายถึง เหยื่อล่อ คือกามคุณ 5 ดังนั้นสุขที่มีอามิสในพุทธพจน์ จึงหมายถึง สุขจาก กามคุณ 5 สุขที่ไม่มีอามิส หมายถึง สุขที่ไม่ต้องอ…
เนื้อหาในบทความนี้อธิบายการรับรู้เวทนาของภิกษุในธรรมวินัย โดยมีการแบ่งประเภทของเวทนาเป็น สุขเวทนา, ทุกขเวทนา และ อทุกขมสุขเวทนา พร้อมทั้งคำอธิบายเกี่ยวกับอามิสหรือเหยื่อล่อที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกต่