หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเพื่อประช: เดินตามทางของบัณฑิต (๒)
228
ธรรมะเพื่อประช: เดินตามทางของบัณฑิต (๒)
…ัตนตรัยภายใน เมื่อนั้นเราจะรู้เห็นทุกสิ่งไปตามความเป็นจริง มีวาระพระบาลีใน มัจฉรีสูตรว่า “มจฺเฉรา จ ปมาทา จ เอว์ ทานํ น ทียติ ปุญฺญมากงุขมาเนน ยสุเสว ภีโต น ททาติ เทยุวํ โหติ วิชานตา ตเทวาททโต ภย์ ชิฆจฺ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแสวงหาความบริสุทธิ์และความสุขที่แท้จริงผ่านการปฏิบัติธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยเน้นว่าพระรัตนตรัยมีอยู่ภายในตัวมนุษย์ และต้องมาปรับใจให้ละเอียดเพื่อเข้าถึงสิ่งเหล่านี้ ข้อความยั
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา)
403
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา)
…ัญญา) ๔๐๒ พระเจ้าวิเทหราชทรงดำริว่า จักทดลองปัญญาของ มโหสถอีกสักสองครั้ง หากมโหสถสามารถแก้ปัญหา และ ปมปริศนาของพระองค์ได้ ก็จะนำมโหสถเข้ามาในราชสำนัก วันต่อมาพระองค์จึงได้ส่งข่าวไปว่า ชาวบ้านยวมัชฌคาม จ…
พระเจ้าวิเทหราชส่งโจทย์ยากให้มโหสถในการหุงข้าวโดยไม่ใช้ส่วนประกอบตามปกติ มโหสถใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการหาทางออก โดยแนะนำให้ใช้วิธีที่ไม่ขัดต่อคำสั่งของพระราชา จนสำเร็จในการหุงข้าวได้ตามที่ทรงรับสั่งแล
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๔
9
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๔
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๔ (๙) ปฏิกฺขิตฺโต ติกิจฉาย เวชฺเชนาสิ วิวชฺชิโต นิยโต มจจุราชสฺส, กี ปาลิต ปมชฺชสีติ “ท่านปาลิตะ ท่านถูกหมอเขาบอกเลิกจากการรักษาทิ้งเสียแล้ว เที่ยงต่อมัจจุราช ไฉนจึงยังประมาทอยู…
ในคาถาธรรมบทนี้มีการเล่าถึงการเตือนใจเกี่ยวกับชีวิตและความตาย โดยเฉพาะการไม่ประมาทเมื่อเผชิญกับความตาย มหาปาลิตะกล่าวถึงการรับรู้ความจริงของสภาพชีวิตและการมีสติในการเผชิญกับปัญหา. เนื้อหายังบ่งบอกถึงก
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
22
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
…่สุคติ ย่อมเพลิดเพลินยิ่งขึ้น ๑๔. เรื่องภิกษุ ๒ สหาย [๑๔] พหุมฺปิ เจ สหิต ภาสมาโน น ตกุกโร โหติ นโร ปมตโต โคโปว คาโว คณย์ ปเรส อปฺปญฺปิ เจ สหิต ภาสมาโน ราคญฺจ โทสญฺจ ปหาย โมห์ อนุปาทิยาโน อิธ วา ทุร์ วา…
คาถาธรรมบทในภาค ๑-๘ กล่าวถึงผู้ที่มีบุญและการทำบุญที่ส่งผลต่อความเพลิดเพลินในโลกนี้และโลกหน้า การปฏิบัติตามพระพุทธพจน์ที่มีประโยชน์ ทั้งนี้ผู้ที่กล่าวพระพุทธพจน์แม้เพียงน้อย แต่มีการประพฤติดี ก็สามารถ
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘
27
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘
…ยาช้างชาติกุญชร ที่ฝึกแล้ว ก็เป็นสัตว์ประเสริฐ (แต่) ผู้ฝึกตนเองได้แล้ว ประเสริฐกว่านั้น สมฺมุยหามิ ปมุยฺหามิ, สพฺพา มุนฺหนฺติ เม ทิสา, ตวญฺจ เม สรณ์ ภวาติ สามาวติ ม ตายสฺสุ เราฟันเฟือน เลือนหลง, ทิศทั้…
บทความนี้กล่าวถึงการอดกลั้นถ้อยคำล่วงเกิน โดยเน้นความสำคัญของการฝึกตนเพื่อเป็นผู้ประเสริฐ. ผู้ที่สามารถอดกลั้นได้อย่างช้างที่อดทนในสงคราม และเปรียบเทียบกับชายผู้มีการฝึกที่นำพาหนะ. เนื้อหายังอ้างถึงพร
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
28
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘ (๒๘) เอส ภิยโย ปมุยหามิ สพฺพา มุนฺหนฺติ เม ทิสา, สามาวติ ม์ ตายสฺสุ ตัวญฺจ เม สรณ์ ภวาติ เรานี้เลือนหลงยิ่งขึ้น, ทิศท…
บทความนี้เน้นถึงความสำคัญของการไม่ประมาทซึ่งนำไปสู่อมตะและการหลุดพ้นจากความมืดมัวของโมหะ โดยแสดงให้เห็นว่าความไม่ประมาทและการเข้าใจในธรรมช่วยให้บัณฑิตบรรลุถึงนิพพานและหลุดพ้นจากความทุกข์ที่เกิดจากการป
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘
31
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘ (๓๑) ๔. เรื่องพาลนักษัตร [๑๔] ปมาทมนุยุญชนติ อปฺปมาทญฺจ เมธาวี มา ปมาทมนุยุญเช อปปมตฺโต หิ ฌายนฺโต พาลา ทุมุเมธิโน ชนา ธนํ เสฏฐิว รก…
บทคาถานี้เน้นถึงความสำคัญของการไม่ประมาท โดยกล่าวถึงพาลที่มีปัญญาน้อยและการรักษาความไม่ประมาทเหมือนทรัพย์ที่ประเสริฐ ทั้งนี้เมื่อไรที่บัณฑิตลดละความประมาทได้ จะสามารถเห็นและเข้าใจธรรมชาติของชีวิตได้ชั
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
32
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘ (๓๒) 5. เรื่องภิกษุ ๒ สหาย [๒๐] อปปมตโต ปม เตสุ สุตฺเตสุ พหุชาคโร อพล สํว สีฆสุโส หิตวา ยาติ สุเมธโส ผู้มีปัญญาดี เมื่อชนทั้งหลายประมาทแ…
คาถาธรรมบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการไม่ประมาท และความเป็นผู้มีปัญญา ผู้ที่ไม่ประมาทจะถูกยกย่องในสังคม อีกทั้งยังยกตัวอย่างการประพฤติที่ถูกต้องต่อผู้มีอำนาจและการใช้วาจาที่สุภาพในการสื่อสาร ซึ่งนำไปสู่
พระสุธรรมเถระและพระวนวาสีติสสเถระ
59
พระสุธรรมเถระและพระวนวาสีติสสเถระ
…ถระ ๕๔ จตุส สมุทเทสุ ชลํ ปริตฺตก, ทุกฺเขน ผฏฺฐสุส นรสฺส โสจโต, ตโต พหุ อสสุชล อนปุปก การณา สมุม ตว์ ปมชฺชสีติ
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับพระสุธรรมเถระและพระวนวาสีติสสเถระ ซึ่งให้ข้อคิดเกี่ยวกับความสำคัญของศีลและการบูชาในชุมชน ศีลเป็นหัวใจสำคัญของชีวิตที่นำไปสู่ความเคารพและบูชาในสังคม โดยมีการเปรียบเปรยถ
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
78
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
…ยวกัน จตุสุ สมุทเทสุ ชนํ ปริตฺตก, ตโต พหุ อสสุชล อนปุปก ทุกเป็น ผฏฐิสส นรสส โสจโต ก็การณา อมุม ตฺวํ ปมชฺชสีติ น้ำในสมุทรทั้ง ๔ มีประมาณน้อย, น้ำตาของคนผู้อันทุกข์ถูกต้อง แล้ว เศร้าโศก ไม่ใช่น้อย มากกว่า…
เนื้อหาในบทนี้ได้กล่าวถึงผู้ที่มีความเพียรมั่นและความสำคัญของการตั้งใจในชีวิต โดยเปรียบเทียบกับผู้ที่ขาดความพยายาม นอกจากนี้ยังพูดถึงความทุกข์ของนางปฏาจาราที่สูญเสียคนที่รัก ผ่านการใช้น้ำตาเป็นสัญลักษ
ภิกษุหนุ่มและบทเรียนธรรม
50
ภิกษุหนุ่มและบทเรียนธรรม
៣២ เรื่องภิกษุหนุ่ม หีนํ ธมฺนํ น เสเวยฺย ปมาเทน น ส่วเส มิจฉาทิฏฐิ น เสเวยฺย น สิยา โลกวฑฺฒโนติ บุคคลไม่พึงเสพธรรมอันเลว ไม่พึงอยู่ร่วมด้วย ควา…
เนื้อหาบรรยายเรื่องภิกษุหนุ่มที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการประพฤติดี ไม่ประมาทในก้อนข้าวและการยึดถือในทำความสุจริต ผู้ที่ปฏิบัติธรรมจะมีชีวิตที่สงบสุขทั้งในโลกนี้และโลกหน้า เช่นเดียวกับคำสอนของพระเจ
เรื่องพระสัมมัชชนเถระ
52
เรื่องพระสัมมัชชนเถระ
๓๔ เรื่องพระสัมมัชชนเถระ โย จ ปุพฺเพ ปมชฺชิตฺวา ปจฺฉา โส นปฺปมชฺชติ โสม์ โลก์ ปภาเสติ อพฺภา มุตฺโตว จนฺทิมาติ. ก็ผู้ใดประมาทในก่อน ภายหลังไ…
บทความนี้สัมผัสถึงเรื่องราวของพระสัมมัชชนเถระและการประมาทในชีวิต โดยชี้ให้เห็นว่าผู้ที่ไม่ประมาทย่อมทำให้โลกสดใสเหมือนดวงจันทร์ที่พ้นจากหมอก เรื่องราวอังคุลีมาลเถระยังยกตัวอย่างการละบาปกรรมด้วยกุศลเพื
ความรู้แจ้งในพระธรรม
71
ความรู้แจ้งในพระธรรม
…ิ วนานิ จ อารามรุกขเจตยาน มนุสสา ภยตาชิตา เนต์ โข สรณ์ เขม เนต์ สรณมุตฺตม์ เนต์ สรณมาคมุม สพฺพทุกขา ปมุจฺจติ โย จ พุทฺธญฺจ ธมฺมญฺจสงฺฆญฺจ สรณ์ คโต จตุตาริ อริยสจฺจาน สมฺมปญฺญาย ปสฺสติ ทุกข์ ทุกขสมุปปาท …
ในบทนี้กล่าวถึงความรู้แจ้งของบัณฑิตที่ไม่ยินดีในกาม การเข้าใจในความสิ้นไปแห่งตัณหา และการแสวงหาที่พึ่งที่แท้จริงในสังฆะ พระพุทธและธรรมะ โดยเน้นว่าแม้ในยามทุกข์มนุษย์ยังแสวงหาที่พึ่งในภูเขา ป่า และอารา
เรื่องพระโลฬุทายีเถระ
97
เรื่องพระโลฬุทายีเถระ
…าท่านประสงค์ต่อสู้ เราจะให้ ความชนะแก่ท่านนะสหาย อสชฌายมลา มนฺตา อนุฏฐานมลา ฆรา มล์ วณฺณสฺส โกสชฺช์ ปมาโท รกฺขโต มลนติ มนต์ทั้งหลาย มีอันไม่ท่องบ่นเป็นมลทิน เรือน มีความไม่หมั่นเป็นมลทิน ความเกียจคร้านเ…
เรื่องพระโลฬุทายีเถระกล่าวถึงการสนทนาเกี่ยวกับความสะอาดและมลทินในชีวิต โดยมีการเปรียบเสมือนสีหะและสุกรในการพูดถึงลักษณะของความไม่สะอาด เช่น ขนนุ่นที่เปื้อนด้วยของเน่าที่ทำให้เกิดกลิ่นเหม็น. ความไม่สะอ
การควบคุมจิตและการทรงธรรมในพระพุทธศาสนา
105
การควบคุมจิตและการทรงธรรมในพระพุทธศาสนา
…่อ น ตาวตา ธมฺมธโร ยาวตา พหุ ภาสติ โย จ อปฺปิ สุตฺวาน ส เว ธมฺมธโร โหติ ธมฺม กาเยน ปสฺสติ โย ธมฺม น ปมชฺชตีติ บุคคล ไม่ชื่อว่าทรงธรรม เพราะเหตุที่พูดมาก ส่วนบุคคลใด ฟังแม้นิดหน่อย ย่อมเห็นธรรมด้วย นามกา…
บทความนี้พูดถึงความโศกและการควบคุมจิตใจที่มั่นคง ซึ่งเกิดขึ้นจากการฝึกฝนในทางแห่งธรรม การที่ผู้มีจิตมั่นคงและไม่ประมาทจะไม่ต้องเผชิญกับความโศก และผู้ที่ศึกษาธรรมจะเห็นความจริง แม้จะฟังเพียงน้อยนิดไป ก
เรื่องภิกษุชาวนครภัททิยะ
120
เรื่องภิกษุชาวนครภัททิยะ
๑๐๒ เรื่องภิกษุชาวนครภัททิยะ ย์ หิ กิจฺจํ ตทปวิทธ์ อกิจจ ปน กยีรติ อุนนฬาน ปมตฺตานํ เตสํ วฑฺฒนฺติ อาสวา เยสญฺจ สุสมารทธา นิจจ์ กายคตา สติ อกิจจ์ เท น เสวนฺติ กิจเจ สาตจจการิโน ส…
เนื้อหาเกี่ยวกับภิกษุในนครภัททิยะที่ละทิ้งสิ่งที่ควรทำและทำสิ่งที่ไม่ควรทำ นำไปสู่อาสวะที่เจริญขึ้น การมีสติและสัมปชัญญะจึงสำคัญในการทำกิจที่ควรทำเพื่อหลีกเลี่ยงอาสวะ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงพระลกุณฏ
บุตรเศรษฐีชื่อเขมกะ
130
บุตรเศรษฐีชื่อเขมกะ
เรื่องบุตรเศรษฐีชื่อเขมกะ จตุตาริ ฐานาน นโร ปมตฺโต อาปสฺชตี ปรทารูปเสวี อปุญฺญลาภ์ นนิกามเสยย นินท์ ตติย์ นิรย์ จตุตถ์ อปุญญลาโภ จ คดี จ ปาปิกา กี…
เรื่องนี้กล่าวถึงบุตรเศรษฐีชื่อเขมกะและอันตรายจากการเสพภรรยาของคนอื่น โดยอธิบายถึงผลกรรมที่ตามมาซึ่งมีถึง 4 ประการ เช่น ได้สิ่งที่มิใช่บุญ, การนอนไม่ได้ตามความปรารถนา, นินทา, และการตกนรก. การกระทำเช่น
การสอนใจจากพระอรหันต์เกี่ยวกับการทำบาป
140
การสอนใจจากพระอรหันต์เกี่ยวกับการทำบาป
…วชฺชาติ มากาสิ ปาปก กมุม สเจ ตว์ ปาปก กมุม ยกขาน วจน์ อิท อาว วา ยทวารโห กริสสส กโรติ วา น เต ทุกขา ปมุตยตฺถิ อุปจฺจาปิ ปลายโตติ ขอท่านจงบอกคำนี้ของยักษ์ทั้งหลาย กะสานุ สามเณรผู้รู้สึกขึ้นแล้วว่า ท่านอย…
บทความนี้เน้นการเตือนใจเกี่ยวกับการทำบาปกรรม โดยอ้างถึงคำสอนของพระอรหันต์ที่ย้ำว่าไม่ควรกระทำบาปไม่ว่าจะอยู่ในที่ใด กำลังทำอยู่หรือไม่ การหลีกหนีจากอันตรายก็ไม่สามารถพ้นจากทุกข์ได้ การปฏิบัติตนให้ถูกต
เรื่องปลาชื่อกปิละ
150
เรื่องปลาชื่อกปิละ
១៣២ เรื่องปลาชื่อกปิละ มนุชสุส ปมตฺตจาริโน ตณฺหา วฑฺฒติ มาลวา วิย โส ปริปุลวติ หฺราหฺร์ ผลมิจฺฉิว วนสฺมึ วานโร ย์ เอสา สหเต ชมุมี โสก…
เนื้อหาเกี่ยวกับความตัณหาที่เป็นธรรมชาติของคน และการเร่ร่อนไปสู่อนาคตที่มีความโศกเศร้า นำเสนอผ่านการเปรียบเทียบกับวานรในป่า ปรากฏการณ์นี้ไม่นำมาซึ่งความสุข แต่กลับสร้างความทุกข์ทรมาน เข้าสู่เรื่องเกี่
ความสำรวมในทวารทั้งปวง
167
ความสำรวมในทวารทั้งปวง
…กาเยน สํวโร สาธุ สาธุ วาจาย สํวโร มนสา สํวโร สาธุ สาธุ สพฺพตฺถ สํวโร, สพฺพตฺถ สํวโต ภิกขุ สพฺพทุกขา ปมุจฺจติ ความสำรวมทางตา เป็นคุณยังประโยชน์ให้สำเร็จ ความสำรวมทางหู เป็นคุณยังประโยชน์ให้สำเร็จ ความสำร…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสำรวมทางตา หู จมูก ลิ้น กาย วาจา และใจ ซึ่งเป็นคุณยังประโยชน์ให้สำเร็จในชีวิต การมีความสำรวมในทวารทั้งปวงช่วยให้เราห่างไกลจากภัยและนำไปสู่ความสวัสดี ความสุขและความสงบสุขในชีวิตนั้นน