พระองค์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 55 / 225

…่าย และรวดเร็วยิ่งขึ้น เพียงเท่านี้ ก็ย่อมทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูเข้าพระทัยได้ ในทันทีว่า พระเทวทัตที่พระองค์ทรงหลงคบหาสมาคมด้วยนั้น มิได้มีคุณลักษณะของความเป็นสมณะอยู่เลยแม้เพียงน้อยนิด ฉะนั้น การหลงคบมิตรชั่…

บทความนี้กล่าวถึงการเจริญก้าวหน้าในมิติทั้งทางโลกและทางธรรม โดยเน้นความสำคัญของการมีสติและสำรวมในกาย วาจา ใจ หลังจากการบวช สิ่งเหล่านี้ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตว่าไม่ควรปล่อยใจให้คิดในทางบาป แต่ต้องมุ่งม

…ธเจ้าทรงประกาศพระพุทธคุณ ก่อนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะทรงแสดงสามัญญผลที่ ละเอียดประณีตยิ่งขึ้นไปนั้น พระองค์ได้รับสั่งก๋าชับให้พระเจ้า อชาตศัตรูตั้งพระทัยให้ดี แล้วจึงทรงประกาศพระคุณอันประเสริฐ และยิ่งใหญ่ของ…

…ดเจนในพระทัย และความกระหายที่จะเข้าใจสามัญญผลอย่างต่อเนื่อง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงได้ประกาศพระคุณของพระองค์อย่างละเอียดเพื่อเปิดใจของพระเจ้าอชาตศัตรูให้เห็นพระอรหันต์ที่ตรัสรู้แล้วโดยชอบ, ผู้เป็นศาสดาของเทวด…

…รงเป็นผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “สัมมาสัมพุทโธ” แปลตามศัพท์ว่า ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ หรือโดยถูกต้อง เมื่อพิจารณาพระบาลีในธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ที่ว่า “จก อุทปาทิ ญาณ อุทปาทิ ปญ…

…ิปรายเกี่ยวกับคำว่า ‘พระอรหันต์’ และ ‘สัมมาสัมพุทธเจ้า’ โดยอธิบายถึงความหมายที่เกิดจากการตรัสรู้ด้วยพระองค์เองอย่างถูกต้อง สัมมาสัมพุทโธแปลว่า การตรัสรู้ด้วยความเข้าใจแท้จริง โดยอิงจากบาลีในธัมมจักกัปปวัตตนส…

หรืออนุมานเอา จึงได้ชื่อว่า “ตรัสรู้” คำว่า “ส้ม” ที่นำหน้า “พุทโธ” นั้นแปลว่า ด้วยพระองค์เอง ไม่มีผู้อื่นสั่งสอน ส่วน คำว่า “สัมมา” แปลว่า “โดยชอบ” หรือ “โดยถูกต้อง” ดังนั้น พระองค์จึงเป็น …

…ตรัสรู้ในพุทธศาสนา โดยเฉพาะบทบาทของพระพุทธเจ้าในฐานะที่เป็น "สัมมาสัมพุทโธ" หรือผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ พระองค์ทรงตรัสรู้เกี่ยวกับเหตุและผลของทุกข์ สุข และสภาวะต่างๆ ผ่านการปฏิบัติสมาธิที่ทำให้จิตใสบริสุทธิ์ปราศ…

…สัจ” ซึ่งมีทั้งเหตุและผลอย่างสมบูรณ์ เนื่องจากทรงรู้และเห็นแจ้งแทงตลอดในสัจธรรมอัน ประเสริฐเช่นนั้น พระองค์จึงทรงพระนามว่า “สัมมาสัมพุทโธ” คือ “ทรงเป็นผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ” จรณะ ๓. ทรงเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชา…

บทความนี้อธิบายถึงพระพุทธคุณและแนวคิดอริยสัจ ซึ่งเป็นสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้เกี่ยวกับสาเหตุของทุกข์และสุข รวมถึงการดับทุกข์อย่างสิ้นเชิง โดยศึกษาเรื่องอโลภะ อโทสะ อโมหะ รวมถึงความสำคัญของวิชชาในก

ผลกรรม เวียนว่ายตายเกิดอยู่ในวัฏฏสงสารโดยหาทางออกไม่ได้ ส่วนพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น พระองค์ทรงเป็นผู้ที่ สมบูรณ์ด้วยวิชชา ๘ ประการ อันทำให้พระองค์รู้เห็นความเป็น ไปของสรรพสิ่งอย่างถูกต้องตามค…

บทความนี้กล่าวถึงวิชชา ๘ ประการซึ่งเป็นความรู้และการเข้าถึงความจริงในชีวิตที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงอธิบายไว้ เพื่อช่วยให้ผู้มีความสนใจเห็นความเป็นไปของสรรพสิ่งให้ถูกต้อง ได้แก่ วิปัสสนาญาณ, มโนมยิท

…๔ นัย คือ ๑) เสด็จไปดี ๒) เสด็จไปถูกต้อง ๓) เสด็จไปสู่ฐานะที่ดี เสด็จไปงาม ๑) เสด็จไปดี หมายความว่า พระองค์ทรงประพฤติดี ทั้ง ทางกาย วาจา ใจ คือ กายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต ทรง ประพฤติสม่ำาเสมอมาเป็นอเนกชาต…

…และการดำเนินตามอริยมรรค ซึ่งนำไปสู่การเกิดใหม่ในสุคติอย่างต่อเนื่อง บอกเล่าคุณธรรมที่เป็นประโยชน์ที่พระองค์ถ่ายทอดให้แก่สาวกทั้งหลายเพื่อเป็นแนวทางสำหรับการดำเนินชีวิตที่ดีและเหมาะสม ด้วยเหตุนี้พระองค์จึงทรง…

เป็น ศีล สมาธิ ปัญญา ในเบื้องต้น พระองค์ทรงอบรมกายและวาจาด้วยศีล เรียกว่า ทรงดำเนินทางศีล ทรงมีศีลสะอาดบริสุทธิ์อย่างยิ่ง จนปรากฏผลในการปฏิบ…

เนื้อหาเกี่ยวกับกระบวนการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการปฏิบัติศีล จนไปถึงการฝึกสมาธิและปัญญา ซึ่งนำไปสู่การเข้าถึงกายภายในและธรรมกาย อธิบายถึงการก้าวผ่านขั้นต่าง ๆ เช่น โสดาบัน และพระอรหันต์ ที่

…ระชนม์อยู่ ก็เข้าสอุปาทิเสสนิพพาน หรือ นิพพานเป็น ซึ่งอยู่ ในศูนย์กลางของธรรมกาย และเมื่อจะดับขันธ์ พระองค์ก็เข้า สมาบัติ อนุปาทิเสสนิพพาน หรืออายตนนิพพานก็จะดึงดูด ธรรมกายของพระองค์เข้าสู่นิพพานไป เช่นนี้เร…

…ดงถึงความมั่นคงและอุดมคติ การเข้าถึงนิพพานแบบต่างๆ รวมถึงการเสด็จไปสู่แดนอันเกษมและการดำเนินชีวิตของพระองค์ ในฐานะที่ทรงพระเป็นผู้รู้แจ้งโลก ดึงดูดผู้ที่สงสัยให้เข้าใจถึงเกมแห่งธรรมที่นำไปสู่นิพพานหรือศูนย์ก…

…ไปถึงได้ด้วยยวดยานใด ๆ ทั้ง ยังไม่ปรากฏว่า มีบุคคลอื่นใดจะพึงทราบ จึงเห็น พึงถึงที่สุด ของโลกเลย แต่พระองค์นั้นทรงทราบชัดด้วยญาณทัสสนะอัน เกิดจากการปฏิบัติธรรม และทรงถึงที่สุดแห่งโลกแล้ว ทรงอยู่ จบพรหมจรรย์แ…

…จะไม่ต้องหวังในโลกนี้และโลกหน้าอีกเลย ข้อความนี้จึงมีความสำคัญในการเข้าใจหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยพระองค์ได้กล่าวไว้ว่า ไม่มีใครสามารถเข้าถึงที่สุดแห่งโลกได้และสามารถทำให้สิ้นสุดทุกข์ได้ หากยังไม่ถึงนิโรธ …

…็ อาศัยอยู่ในโอกาสโลกนี้อีกชั้นหนึ่ง ที่ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นผู้รู้แจ้งโลก จึงหมาย ถึงการที่พระองค์ทรงรู้ถึงจริต อัธยาศัย อินทรีย์ กรรม ทิฏฐิ ธรรมอันทําให้เกิดแห่งสัตว์ทั้งหลายอย่างกระจ่างแจ้ง ทรงรู้…

เนื้อหาเกี่ยวกับขันธ์ ๕ และการเข้าใจโลกภายนอก โดยมีการอธิบายถึงการรู้แจ้งของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับจริต, อัธยาศัย, อินทรีย์, กรรม, ทิฏฐิ และธรรมที่เป็นไปตามกฎแห่งไตรลักษณ์ รวมถึงการเป็นสารถีฝึกบุ

…็นมนุษย์ อมนุษย์ หรือติรัจฉานก็ตาม ๓) สารถ หมายถึง ผู้บังคับหรือผู้ฝึก ปุริสทัมมสารถ จึงหมายความว่า พระองค์ทรงสามารถ ฝึกผู้ที่ควรฝึกได้ ไม่ว่าจะเป็นติรัจฉาน มนุษย์ หรืออมนุษย์ก็ตาม ดังที่ปรากฏในพระไตรปิฎกว่า…

…า โดยคำว่า 'อนุตตโร' หมายถึง ยอดเยี่ยมไม่มีใครเสมอเหมือน ซึ่งสะท้อนถึงพระคุณและคุณธรรมอันประเสริฐของพระองค์ ขณะที่ 'ปุริสทัมม' แปลว่า ผู้ที่ควรฝึก และ 'สารถ' คือ ผู้บังคับหรือผู้ฝึก พระองค์ทรงสามารถฝึกผู้ที่…

จึงมีความหมายว่า เมื่อนำคำ “อนุตตโร” และ “ปุริสทัมมสารถี” มารวมกัน พระองค์ทรงพระคุณอันประเสริฐอย่างหาใคร เสมอเหมือนมิได้ จึงทรงสามารถฝึกอบรมผู้ที่ควรฝึก ให้มีคุณ ธรรมและมีดวง…

…ระเสริฐ ซึ่งสามารถฝึกอบรมผู้ที่ควรฝึกให้มีคุณธรรมและมีดวงตาเห็นธรรม แม้ผู้ที่ผู้อื่นไม่สามารถฝึกได้ พระองค์ก็ยังทรงสอนให้เข้าใจได้ จึงมีพระนามว่า 'สารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า' นอกจากนี้พระองค…

…ชคดี หรือบุญ กุศล ผู้มีภาคย์จึงหมายความว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง บริบูรณ์ด้วยกุศลธรรม ผลบุญจึงทำให้พระองค์ได้รูปกายที่เปี่ยม ด้วยบุญลักษณะครบถ้วน ทรงได้รับความสุขอันประณีต ทั้ง ฝ่ายโลกิยะและโลกุตตระ ทรงเป็น…

…มจากคำว่า 'ภาคย์' ที่แปลว่าโชคดีหรือบุญ กุศล ซึ่งหมายถึงความบริบูรณ์ของทรงด้วยกุศลธรรมที่ให้ผลบุญแก่พระองค์ ทำให้ทรงมีรูปกายที่เปี่ยมด้วยบุญและความสุขอย่างแท้จริง พระองค์ยังถือเป็นผู้หักกิเลสที่สามารถกำจัดรา…

…ะการนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ย่อมยังประโยชน์ให้สําเร็จได้ตามปรารถนาทุกเรื่อง ไม่ว่าจะ เป็นประโยชน์ของพระองค์เองหรือประโยชน์ของผู้อื่น เพราะ เหตุนี้พระองค์จึงทรงพระนามว่า “ภควา ๔) ผู้จำแนกธรรม หมายความว่า เมื่…

…ำทางธรรม ได้แก่ ธัมมะ, ยศ, สิริ, กาม, และปยัตตะ ซึ่งทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการดำเนินชีวิตและช่วยให้พระองค์บรรลุเป้าหมายในพระธรรม ในการตรัสรู้ พระองค์ได้ทรงเป็นสัพพัญญู ที่สามารถจำแนกแยกแยะธรรมที่ละเอียดได้ …

…ตุน่าออกจากทุกข์ เมื่อทรงจําแนกธรรมแล้ว ก็ทรง นำไปสั่งสอนตลอดเวลาแห่งการประกาศพระศาสนา อนึ่ง ภาวะที่พระองค์ทรงเป็นที่นับถือของชาวโลกอย่าง กว้างขวาง การที่พระองค์ทรงบำบัดทุกข์ทางกายและใจให้แก่ หมู่ชนที่เข้าไป…

…า' หมายถึงเหตุที่นำออกจากทุกข์ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบำบัดทุกข์ทางกายและใจให้กับผู้มาเฝ้า ภาวะที่พระองค์ได้รับการนับถืออย่างกว้างขวางและการประกาศพระศาสนาเป็นสิ่งสำคัญ การที่พระองค์มีความสงบสุขอยู่ในธรรมกา…

… ก่อนที่จะอภิปราย หรือแสดงปาฐกถา ในกรณีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็เช่น เดียวกัน ในเมื่อไม่มีผู้ใดแนะนำพระองค์ก็ทรงจำเป็นต้องแนะนำ พระองค์เองต่อพระเจ้าอชาตศัตรู การแนะนำตัวของวิทยากรต่อที่ประชุมนั้นเป็นสิ่งจำเป…

…แต่แรก ช่วยให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพมากขึ้น. ในกรณีที่ไม่มีผู้แนะนำ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงต้องแนะนำพระองค์เองต่อพระเจ้าอชาตศัตรู การแนะนำนี้ไม่เพียงแค่ทำให้เข้าใจคุณสมบัติของพระองค์ แต่ยังช่วยสร้างบรรยากาศท…

…ลนั้น สัมพันธ์กับอาชีวปาริสุทธิศีลโดยตรงทีเดียว เมื่อพระเจ้าอชาตศัตรูได้สดับเรื่องศีลจากพระบรมศาสดา พระองค์ก็บังเกิดความนับถือเลื่อมใสพระภิกษุอย่างยิ่ง ทรง เห็นว่าสมควรแล้วที่พระภิกษุจะพึงได้รับการเคารพกราบไ…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของศีลในการให้ความสุขแก่พระภิกษุ อธิบายว่าศีลที่ดีทำให้มีจิตใจที่สงบและปราศจากภัยจากภายนอก โดยเฉพาะเมื่อมีการเคารพศีลจะทำให้พระภิกษุได้รับการนับถืออย่างจริงใจซึ่งส่งผลต่อความสงบข

…เป็นที่พึ่งที่ระลึก และทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา อย่างยากที่จะหาผู้ใดเสมอเหมือน แม้หลังพุทธปรินิพพาน พระองค์ก็ยังทรงอุปถัมภ์การสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งแรกอีก ด้วย ถึงกระนั้นก็ตาม พระเจ้าอชาตศัตรูก็ยังต้องเสวยว…

เนื้อหาพูดถึงเรื่องราวของพระเจ้าอชาตศัตรูที่กระทำบาปร้ายแรง เช่น ปลงพระชนม์พระราชบิดา และร่วมมือกับพระเทวทัตในการทำร้ายพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สะท้อนถึงโทษของการคบคนพาล แม้พระเจ้าอชาตศัตรูจะได้สำนึกผิดและ

…รุษผู้สูงสุด” จากสามัญญผลสูตรนี้ จะเห็นว่าเพราะเหตุที่พระเจ้า อชาตศัตรูทรงคบคนพาล คือพระทุศีลเทวทัต พระองค์จึง ประพฤติผิดพลาดถึงกับก่อบาปอย่างร้ายแรงที่สุด ซึ่งยังผลให้ ทุกข์ร้อนพระทัยจนไม่สามารถบรรทมหลับได้…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการมีเพื่อนที่ดี หรือ 'กัลยาณมิตร' ที่คอยยับยั้งและสนับสนุนเราตลอดเวลา เพื่อสร้างสัมพันธภาพที่ยั่งยืนตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การเลือกคบคนจึงควรคำนึงถึงคุณธรรมและความส