การทำความเข้าใจในพระนามของพระพุทธเจ้า : หน้า 109/371

อันประเสริฐ และเป็นอมตะตลอดไป ดังพระบาลีว่า เขม ทิส คจฺฉมาโน แปลว่า ไปสู่แดนอันเกษม คือ นิพพาน ในขณะทรง มีพระชนม์อยู่ ก็เข้าสอุปาทิเสสนิพพาน หรือ นิพพานเป็น ซึ่งอยู่ ในศูนย์กลางของธรรมกาย และเมื่อจะดับขันธ์ พระองค์ก็เข้า สมาบัติ อนุปาทิเสสนิพพาน หรืออายตนนิพพานก็จะดึงดูด ธรรมกายของพระองค์เข้าสู่นิพพานไป เช่นนี้เรียกว่า เสด็จไปสู่ แดนอันเกษม หรือเสด็จไปสู่ฐานะที่ดี เพราะเหตุนี้จึงทรง พระนามว่า “สุคโต” ๔) เสด็จไปงาม หมายความว่า ทรงพระดำเนินงาม เช่น เมื่อครั้งเสด็จพระดำาเนินไปโปรดปัญจวัคคีย์ยังป่าอิสิปตนะนั้น เสด็จพระดำเนินไปโดยพระบาท มีฉัพพรรณรังสีรุ่งโรจน์ จน แม้แต่สัตว์จตุบาททวิบาทที่ได้แลเห็น ต่างก็งงงันพากันหยุดนิ่ง ตะลึงไปหมด ทรงพระดำเนินงามหรือเสด็จไปงามเช่นนี้ จึงทรง พระนามว่า “สุคโต” ๕. ทรงเป็นผู้รู้แจ้งโลก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “โลกวิทู” แปลว่า “ผู้รู้แจ้งโลก” คำว่า โลก ในที่นี้ มีความหมายเป็น ๒ นัย คือ ๑๐๗