ฟัน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 13

…ต่ ปลายผมลงไป มีหนังหุ้มอยู่โดยรอบ เต็มด้วยของไม่สะอาดมีประการต่างๆ ว่ามีอยู่ในกายนี้ คือผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังผืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก…

เนื้อหาเกี่ยวกับการกำหนดอิริยาบถและสัมปชัญญะในการปฏิบัติธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ประกอบไปด้วยการรับรู้ในอาการที่เกิดขึ้นขณะยืน เดิน นั่ง และนอน รวมถึงการสัมปชัญญะในการเคลื่อนไหวต่างๆ โดยการพิจารณาร่

…ษณะต่างๆ กัน รวม 10 ลักษณะ เริ่มตั้งแต่ ศพที่ขึ้นอืด ศพที่มีสีเขียวคล้ำ ศพที่มีน้ำเหลืองไหล ศพที่ถูกฟันขาดเป็นสองท่อน ศพที่ถูกสัตว์ทิ้งศพที่ อวัยวะกระจัดกระจาย ศพที่ถูกสับฟันด้วยมีด ศพที่มีเลือดไหล ศพที่…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาจริตภายในจิตใจของมนุษย์ และการเลือกกัมมัฏฐานที่เหมาะสมเพื่อการเข้าสู่ภาวะสงบ การวิเคราะห์จริตโดยการแบ่งประเภทและอธิบายถึงความหมายในเชิงลึก เช่น โมหะ, วิตก, ราคจริต และการร่วม

…่วน “ความเพียร” เปรียบได้กับ “พระบาท” ทรงเอา พระหัตถ์ ซึ่งเปรียบได้กับ “ศรัทธา” จับขวานคือ “พระญาณ” ฟันกำของจักรให้ขาดสะบั้นลง หมดสิ้น รถจึง “หยุด” นิ่งสนิท เป็นอันสิ้นภพสิ้นชาติ ชรา มรณะ นี่คือความหมายข…

บทความนี้กล่าวถึงการตีความคำว่า "พระอรหันต์" และนัยความต่างๆ ของการหักกำจักรในแง่ของกิเลสและสังสาร โดยแบ่งออกเป็นหลายนัย เช่น นัยเกี่ยวกับกิเลส ความเพียร และอวิชชา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงหักกิเลสด้วยปั

…ษณะอาการของกายส่วนต่าง ๆ 31 ประการว่า กายนี้ประกอบไปด้วย 1. ผม (เกสา) 2. ขน (โลมา) 3. เล็บ (นขา) 4. ฟัน (ทันตา) 5. หนัง (ตโจ) 6. เนื้อ (มังสัง) 7. เอ็น (นหารู) 8. กระดูก (อัฐิ) 9. เยื่อในกระดูก (อัฐิมิญช…

ในธรรมะกล่าวถึงว่าอกุศลธรรมที่ยังไม่เกิดนั้นไม่สามารถเกิดขึ้นได้ และการเปิดเผยความจริงเกี่ยวกับร่างกายมีความสำคัญต่อการปฏิบัติเพื่อให้จิตเป็นอิสระจากการยึดมั่นในร่างกาย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงเสนอแนวทา

…สุสุ วสา เขโฬ สิงฆาณิกา ลฬิกา มุตฺตนฺติ” แปลความว่า ในร่างกายเรานี้มีส่วนต่าง ๆ อยู่ คือ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังผืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก…

ในร่างกายมนุษย์ประกอบด้วยโกฏฐาสะ 32 ประการที่มีความสำคัญ เช่น ผม ขน เล็บ และอวัยวะภายใน ซึ่งการจำและพิจารณาทั้งหมดนี้อาจแบ่งออกเป็น 6 หมวดเพื่อให้ง่ายต่อการบริกรรม เริ่มตั้งแต่ตจปัญจกะจนถึงมุตตฉักกะ เ

…นและเบื้องล่างของ โดยโอกาส : ดีที่ไม่มีฝัก ซึมซาบไปทั่วร่างกาย ยกเว้นที่ที่พ้นจากเนื้อคอ ผม ขน เล็บ ฟัน และหนังที่กระด้างแห้งผากเหมือนหยาดน้ำมันที่ซึมซาบไปทั่วน้ำถ้าน้ำดีกำเริบ สัตว์ทั้งหลาย ก็จะชัก ทำให…

บทความนี้อธิบายถึงการทำงานของกระเพาะอาหารใหม่ ในการเผาผลาญสารอาหาร รวมถึงการสร้างมันสมองและดีในร่างกาย โดยมันสมองมีลักษณะเฉพาะและแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ดีมีทั้งที่มีฝักและไม่มีฝักซึ่งส่งผลต่อสุขภาพขอ

…วร่างกายไปตามกระแสเส้นโลหิตทั้งในอวัยวะ ทั้งปวงของร่างกาย ยกเว้นผิวหนังที่กระด้างและแห้ง เช่น ผม ขน ฟัน และ เลือดข้นท่วมอยู่ ภายใต้แห่งตับมีประมาณเต็มบาตรหนึ่งค่อยๆ ซึมไปบนไต หัวใจ ตับ และปอด ทำไต หัวใจ …

โลหิตมี 2 ประเภทคือ โลหิตข้น และ โลหิตจาง ซึ่งต่างกันที่สีและการไหลในร่างกาย โลหิตจางมีสีใสไหลซึมชุ่มทั่วร่างกาย ทำให้หัวใจ ตับ และปอดไม่แห้ง เหงื่อเกิดจากอาโปธาตุไหลออกผ่านขุมขน ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิแล

…งกายที่เป็นปฏิกูล ไม่สะอาด มีกลิ่นเหม็น เสมอเหมือนกัน ไม่มีความแตกต่างกันเลย ร่างกายนี้ เมื่อเราแปรงฟันหรือบ้วนปาก แล้วปกปิดอวัยวะที่น่าละอายให้หายไป ด้วย ผ้านานาชนิด ไล้ทาด้วยเครื่องลูบไล้มีกลิ่นหอม ประ…

บทความนี้เน้นความเข้าใจเกี่ยวกับร่างกายมนุษย์ว่าเป็นปฏิกูล แม้จะถูกปกปิดด้วยเครื่องสำอางหรือเสื้อผ้าแต่แท้จริงแล้วมีความน่าเกลียด ส่งผลให้มนุษย์หลงใหลซึ่งอวิชชา เข้าใจว่าเป็นของปรารถนา การเจริญอสุภกัม

…้นเท้า เบื้องบนสุดเพียง ปลายผม ทั้งตัวสุดแค่ผิวหนัง เต็มไปด้วยของเน่าเหม็น 32 อย่าง เช่น ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เป็นต้น บุคคลที่มีบุญวาสนา ได้สั่งสมการเจริญอสุภกัมมัฏฐานไว้ในอดีต เมื่อพิจารณาด้วย อากา…

พระภิกษุหนุ่มตกอยู่ในความรักจนไม่สามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ เมื่อพิจารณาอสุภะตามหลักการจากคัมภีร์วิสุทธิมรรคด้วยอาการ 11 ซึ่งแบ่งเป็น 2 ขั้นตอน ได้แก่ อาการ 6 และ 5 เพื่อสร้างนิมิตในการพิจารณาความไม่เที

…ยการบริโภคว่า เมื่อหยิบอาหารเข้าปากแล้ว อาหารก็คละเคล้าปนกับน้ำลายใสที่ปลายลิ้นน้ำลายข้นที่กลางลิ้น ฟันล่างทำหน้าที่เหมือนครก ฟันบนทำหน้าที่เหมือนสาก ลิ้นเหมือนมือ เวลาเคี้ยวอยู่ อาหารนั้นก็แปดเปื้อนไปด้…

บทความนี้พูดถึงการแสวงหาอาหารของภิกษุที่ต้องผ่านความลำบากในสภาพอากาศต่าง ๆ และต้องพบกับความไม่สะอาดเมื่อเข้าไปในบ้าน มีการพิจารณาถึงความเป็นปฏิกูลตั้งแต่การเดินทางไปตลาด การซื้อหาอาหาร จนถึงการบริโภคอ

…่าเกลียดทั้งนั้น 8. ผลโต พิจารณาความเป็นปฏิกูลโดยผลที่สำเร็จว่า อาหารที่ย่อยแล้วกลายเป็น ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง กระดูก เป็นอวัยวะต่าง ๆ แม้จะย่อยออกมาได้ดีดังนั้น ก็เป็นเพียงเหมือน 110 DOU สมาธิ 7 : ส ม ถ ก…

เนื้อหานี้เน้นการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหารที่เราเข้าไปบริโภค ซึ่งก่อให้เกิดส่วนประกอบที่ไม่สะอาดในร่างกาย มีการเน้นย้ำว่าท้องของเราคล้ายมหาสมุทรที่จะต้องรับสิ่งสกปรกต่าง ๆ อาหารที่เรากินเข้าไปจะมี

…ฐวีธาตุที่มีอยู่ในโกฏฐาสที่มีลักษณะเป็นก้อนเป็นแท่ง มี 20 คือ เกสา (ผม) โลมา (ขน) นขา (เล็บ) ทันตา (ฟัน) ตโจ (หนัง) มังสัง (เนื้อ) นหารู (เอ็น) อัฏฐิ (กระดูก) อัฏฐิมิญชัง (เยื่อในกระดูก) วักกัง (ม้าม) หท…

จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยมุ่งเน้นที่การเห็นเป็นกองแห่งธาตุ การพิจารณานี้แบ่งธาตุออกเป็น 42 ประเภท รวมถึงปฐวีธาตุ (20), อาโปธาตุ (12), เตโชธาตุ (4) และวาโยธาตุ (6).

…ร่างกายนี้ ไม่มีความคิด เป็นของกลาง ๆ ว่างเปล่า ไม่มีวิญญาณ เป็นของแขนแข็ง เป็นปฐวีธาตุ 1.4 ทนฺตา : ฟันทั้งหลาย ฟันทั้งหลายเกิดที่กระดูกคาง ในกระดูกคางกับฟันทั้งหลายนั้น กระดูกคางหารู้ ไม่ว่าฟันทั้งหลายเ…

…หานี้เกี่ยวข้องกับการอธิบายการเกิดขึ้นของส่วนต่างๆ ของร่างกายมนุษย์ ซึ่งประกอบด้วย ผม, ขน, เล็บ, และฟัน โดยส่วนประกอบเหล่านี้ถูกนำเสนอผ่านการเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ ในธรรมชาติ ซึ่งไม่มีความคิดและวิญญาณ ส…

…ัสด้วยอวัยวะนี้แล้ว กายวิญญาณจึงเกิดขึ้น กายประสาทนี้ตั้งอยู่ทั่ว ๆ ไปในร่างกาย ยกเว้นที่ผม ขน เล็บ ฟัน และ ส่วนอื่นในร่างกายที่ปราศจากความรู้สึก สร้างขึ้นโดยมหาภูตรูปทั้ง 4 ตามกรรมในอดีต และ ตั้งอยู่ในท…

บทความนี้สำรวจอวัยวะรับรู้ที่สำคัญในมนุษย์ซึ่งรวมถึงประสาทหู (โสตปสาท) ที่ฟังเสียง, ประสาทจมูก (ฆานปสาท) ที่รับรู้กลิ่น, ประสาทลิ้น (ชิวหาปสาท) ที่รู้รสชาติ, และประสาทกาย (กายปสาท) ที่สัมผัสด้วยความรู

…บ เช่น ความร้อนหนาว เป็นต้น เป็นปัจจัยให้เกิดกายวิญญาณ ตั้งอยู่ทั่วสรรพางค์กาย เว้นแต่ที่ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง ที่ไม่มีประสาทและที่กระดูก มีลักษณะแตกดับตามธรรมชาติโดยอาศัยกรรมเป็นปัจจัยให้เกิด เมื่อเกิดขึ้…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับองค์ธาตุทั้งห้าของประสาทสัมผัส ได้แก่ จักขุธาตุ (ตา), โสตธาตุ (หู), ฆานธาตุ (จมูก), ชิวหาธาตุ (ลิ้น), และกายธาตุ (กาย) ซึ่งแต่ละองค์ธาตุมีลักษณะแตกสลายอยู่เสมอและทำหน้าที่ในการ

…ายปสาทนี้แทรกอยู่ในอุปาทินนกรูปทั้งหมด คือ เฉพาะส่วนที่เป็นเนื้อหยิกเจ็บ ส่วน ที่เป็นปลายเล็บ ผม ขน ฟัน ซึ่งพ้นจากเนื้อ หยิกไม่เจ็บนั้น เป็นอนุปาทินนกรูป ในอนุปาทิน นกรูปนี้ ไม่มีกายปสาท กายปสาทจะแทรกอยู…

บทความนี้กล่าวถึงโสตินทรีย์และบทบาทของอวัยวะสัมผัสต่างๆ ในการรับเสียง กลิ่น รส สัมผัส และการรับรู้ด้านอารมณ์ ซึ่งประกอบด้วยโสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ และมนินทรีย์ โดยอธิบายถึงลักษณะก

…ก่ อาการ 32 ที่ประชุมกัน แท้จริง อาการ 32 เมื่อเรียกแต่ละอย่าง ๆ ก็มีชื่อต่าง ๆ กัน ชื่อว่า ผม เล็บ ฟันเป็นต้น ครั้นจัดเป็นหมวดๆ ก็เรียก ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ครั้นว่าธาตุทั้ง 4 ประการ ประช…

บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ ซึ่งแสดงถึงลักษณะของทรวดทรงและกิริยาอาการของเพศหญิงและเพศชาย โดยอิตถินทรีย์เป็นรูปธรรมที่ทำให้สามารถระบุเพศหญิงได้ ขณะเดียวกันปุริสินทรีย์เป็

…็นทุกข์ เมื่อความแก่เกิดขึ้น ย่อมครอบงำสังขารร่างกายของ สัตว์ทั้งหลายให้คร่ำคร่า เปลี่ยนแปลง ผมหงอก ฟันหัก แก้มตอบ ตามืดมัว หูตึง อาการเหล่านี้ เป็นเพียงร่องรอยของชราที่ปรากฏให้เห็น เหมือนพายุกรรโชกรุนแร…

ในธัมมจักกัปปวัตนสูตร พระพุทธองค์ได้แสดงความทุกข์ไว้ 11 หัวข้อ ได้แก่ ชาติทุกข์ ซึ่งเป็นความเจ็บปวดที่เริ่มต้นจากการเกิดรวมถึงความเจ็บปวดในครรภ์ของมารดา ชราทุกข์ ซึ่งหมายถึงความเจ็บปวดจากการแก่ตัวและก

…เรียกว่า ปฏิสนธิ 12. ชราและมรณะ ชรา คือ ความแก่ ความเฒ่า ความคร่ำคร่าของสัตว์ มีอาการที่ ปรากฏ เช่น ฟันหลุด ผมหงอก หนังเหี่ยวย่น หย่อนยาน อายุและกำลังวังชาลดน้อยถอยลง แบ่งเป็น 2 อย่าง คือ ความเสื่อมโทรมข…

อภิธรรมกล่าวถึงอุปาทานเป็นปัจจัยให้เกิดกรรมภพและอุปปัตติภพ โดยกรรมภพหมายถึงเจตนาและธรรมที่มีออภิชฌา แบ่งออกเป็นกุศลกรรมและอกุศลกรรมที่จะนำไปสู่กามภพ รูปภพ และอรูปภพ ขณะที่อุปปัตติภพคือภาวะที่เกิดขึ้นห

…สัมผัสได้ เป็นส่วนของร่างกายนี้ ประกอบด้วยธาตุ 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ เช่น ธาตุดินคือเนื้อหนัง ขน เล็บ ฟัน เป็นต้น ธาตุน้ำคือน้ำเลือด น้ำหนอง น้ำตา เป็นต้น ธาตุลมคือลมที่พัดอยู่ภายในช่องท้อง ลมหายใจเข้าออก …

เอกสารนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างวิญญาณธาตุและวิญญาณขันธ์ โดยวิญญาณธาตุคือส่วนที่ประกอบด้วยความสามารถในการเห็น จำ คิด และรู้ ขณะที่วิญญาณขันธ์เป็นเพียงผลผลิตของการรับรู้เท่านั้น ขันธ์ 5 ประกอบด้วย ร