หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี: อรูปจิตและฌานในพุทธศาสนา
65
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: อรูปจิตและฌานในพุทธศาสนา
…จกจิตออกไปเป็น ๑๒๑ คือ ๑๐๐ เกินไป ๒๐ เลยไป ๑ ฯ [ว่าด้วยฌานประกอบในโลกุตตรจิต] ชื่อว่าปฐมฌานโสดาปัตติมรรคจิต เพราะอรรถว่า โสดา ปัตติมรรคจิตนั้น และเป็นปฐมฌาน เพราะแม้นกับปฐมฌานเป็นต้น ด้วยอำนาจองค์ฌาน ๆ จริงอ…
ในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตยอดเยี่ยมในอรูปภพ โดยระบุถึงอรูปจิตและวิเคราะห์ประเภทของจิตที่มีความแตกต่างกันออกไปตามภูมิและความแตกต่างแห่งชาติ ซึ่งนักปราชญ์หรือบัณฑิตสามารถแจกจิตออกไปได้หลากหลายประเภทและม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
63
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…า ก็เพราะเหตุไร โลกุตตรกิริยาจิตนั้นจึงไม่มี ๆ แก้ว่า เพราะมรรคเป็นไปชั่วขณะจิต เดียว ฯ จริงอยู่ ถ้ามรรคจิตจะพึงบังเกิดขึ้นบ่อย ๆ ในเวลานั้น บัณฑิตอาจจะกล่าวมรรคจิตนั้นว่าเป็นกิริยา โดยที่บังเกิดแก่พระ ન્ ๆ …
…ัมมาสมาธิผ่านมรรค ๔ อธิบายถึงความแตกต่างของจิตและผลของการกระทำที่เกิดจากกุศลจิต อธิบายการเกิดขึ้นของมรรคจิตและการระงับกิเลสได้อย่างเด็ดขาด พร้อมทั้งการวิเคราะห์เกี่ยวกับอินทรีย์ที่มีความสามารถต่างกันในภาวะจิ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 62
62
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 62
…อันบุคคลได้โดย การบรรลุมรรคคราวแรก หรือของบุคคลผู้บรรลุมรรคคราวแรก (ผู้แรกถึงกระแส) ชื่อว่าโสดาปัตติมรรคจิต ฯ จิตที่เป็นผลนั้นด้วย เป็นอรหัตด้วย เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าอรหัตตผลจิต ฯ ન્ ๆ ๆ
ในหน้าที่ 62 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกาได้กล่าวถึงการแจกแจงนัยที่เกี่ยวข้องกับโสดาปัตติมรรค โดยมีการแสดงออกถึงประเภทนัยที่เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น การแจกออกเป็นจำนวน ๑๐๐๐ นัย โดย
เจาะลึกอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
24
เจาะลึกอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…น ฯ จิตที่ชื่อว่า โลกุตตระ เพราะอรรถว่า ข้ามขึ้นจากโลก กล่าวคือ อุปาทานขันธ์ โดยที่ไม่มีอาสวะ ได้แก่มรรคจิต ฯ ส่วนผลจิต ชื่อว่า โลกุตตระ เพราะอรรถว่า ข้ามขึ้นแล้วจากโลกนั้น ๆ อีกนัยหนึ่ง แม้มรรคจิตและผลจิตทั…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการจำแนกประเภทของจิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยจำแนกจิตตามลักษณะเฉพาะที่มีอิทธิพลต่อการเกิดผล จิตที่ถูกจำแนกออกเป็นกามาวจรจิตและโลกุตตระ โดยจิตต่างๆ จะมี
อภิธัมมัตถสังคหบาลี
7
อภิธัมมัตถสังคหบาลี
…้าที่ 7 ประเภทแห่งอารมณ์ มีอีก ๑๒ โดยความ ต่างแห่งกุศล วิบาก และกิริยา ฯ จิตทั้ง ๔ นี้ คือ โสดาปัตติมรรคจิต ๑ สกทาคามิมรรคจิต ๑ อนาคามิมรรคจิต ๑ อรหัตตมรรคจิต ๑ ชื่อว่า โลกุตตรกุศลจิต ฯ จิตทั้ง ๔ นี้ คือ โสด…
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับประเภทของอารมณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายถึงความแตกต่างระหว่างกุศล วิบาก และกิริยา และการจำแนกจิตเป็นประเภทต่าง ๆ รวมถึงจิตประเภทโลกุตตรและจำนวนที่แตกต่างกันจึงเป็นควา
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…นจริง ปัญญา-ญาณสัมปยุตตจิต โตรลักษณ์ นามปรมัตถ์ 20. อนัญญตัญญัส- การรู้แจ้งอริยสัจ 4 ปัญญา-โสดาปัตติมรรคจิต รู้นิพพานติดอกุศล 5 นามปรมัตถ์ สามิตินทรีย์ ที่ตนไม่เคยรู้ 21. คันทรี การรู้แจ้งอริยสัจ 4 ปัญญา-โสด…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
สัมมาทิฏฐิและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา
169
สัมมาทิฏฐิและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา
…นว่าผลนี้สืบเนื่องมาจากมรรค เมื่อมรรคเกิด ผล ก็ต้องเกิดเพราะเป็นอกาลิกธรรม คือ ไม่มีอะไรมาคั่นได้ พอมรรคจิตเกิด ผลจิต ก็เกิดต่อทันทีในวิถีจิตเดียวกัน แล้วลงมือเจริญวิปัสสนา จนถึงผลญาณ 6. ปจฺจเวกขณสมมาทิฏฐิ เ…
เนื้อหาเกี่ยวกับสัมมาทิฏฐิ 6 ประการในพระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นหลักการสำคัญในการช่วยให้ปัญญาและการเข้าใจในธรรมชาติของการกระทำและผลรวมทั้งทำให้สามารถเข้าถึงความธรรมรู้แจ้งในพระนิพพาน โดยแต่ละประเภทมีรายละเอ
การเข้าถึงพระธรรมและการเจริญธัมมานุสติ
56
การเข้าถึงพระธรรมและการเจริญธัมมานุสติ
…บของตน ไม่ต้องรอ ต่างจากพืชที่เราปลูก เมื่อปลูกแล้วต้องรอเวลาให้ผล แต่ธรรม ไม่ใช่เช่นนั้น เพราะเมื่อมรรคจิตเกิดขึ้นผลจิตก็เกิดทันที ไม่ขึ้นอยู่กับเวลา ไม่ต้องรอคอย 2.6.4 เอหิปัสสิโก เป็นพระธรรมที่ควรเชื้อเชิ…
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมที่เห็นประจักษ์ เช่น สันทิฏฐิโก อกาลิโก เอหิปัสสิโก รวมถึงแนวทางในการเจริญธัมมานุสติเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย ซึ่งได้กล่าวถึงมรรค ผล และนิพพาน พร้อมแสดงให้เห็นว่าธรรมสามารถ
สัมมาวาจาและมรรคมีองค์ 8
203
สัมมาวาจาและมรรคมีองค์ 8
…ียวกันก็ปิดกั้นอกุศลที่ยังไม่บังเกิด มิให้บังเกิดขึ้นได้ ยังกุศลอันมิเคยบังเกิดมา ก่อน คือ โสดาปัตติมรรคจิตให้บังเกิดขึ้น และยังกุศลอันบังเกิดแล้วให้พัฒนายิ่งๆ ขึ้นไป สัมมาสติ อันเป็นไปในอารมณ์ทั้ง 4 ก็พิจาร…
…นชีวิต เมื่อใช้งานสัมมาวายามะที่ช่วยปิดกั้นอกุศลและส่งเสริมให้เกิดกุศลที่เป็นประโยชน์ เช่น โสดาปัตติมรรคจิต สัมมาสติที่วิเคราะห์อารมณ์จากรูปขันธ์ผ่านไตรลักษณ์ แสดงให้เห็นทุกข์ อนิจจังและอนัตตา การพัฒนาทั้ง 8…
การทำใจให้หยุดเพื่อไปสู่วิราคธาตุ
14
การทำใจให้หยุดเพื่อไปสู่วิราคธาตุ
…เป็นอย่างนี้” นี่แหละ เอส มคฺโค วิสุทฺธิยา หนทางหมดจดวิเศษ หมดจดวิเศษ กว้างขวางนัก ได้แก่ทางปฐมมรรค มรรคจิตมรรคปัญญา โคตรภู โสดา สกทาคา อนาคา อรหัต ทางมรรค ทางผล ทางศีล สมาธิ ปัญญา วิมุตติ วิมุตติญาณทัสสนะ ท…
ในเรียนรู้พระธรรมที่พระตถาคตตรัสสอนไว้ การทำใจหยุดถือเป็นตัวมรรคที่จะนำไปสู่วิราคธาตุหรือวิมุตติ ด้วยการบวชและปฏิบัติจากผู้สอนจะทำให้ผู้บวชเข้าถึงมรรคผลได้ การฟังธรรมอย่างตั้งใจสำคัญในการเข้าถึงความจร
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) และความหมายของสุคโต
23
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) และความหมายของสุคโต
…งจนกิเลสของกายในโลก (4 กายแรก) เข้าไป ทำให้ขุ่นไม่ได้ จึงเข้าถึงธรรมกาย เรียกสุคโต จิตของธรรมกายเป็นมรรคจิต ญาณธรรมกายเป็นมรรคปัญญา ธรรมกายเข้าสมาบัติ ดูอริยสัจ เข้าถึงโสดา สกิทาคา อนาคา จนตกศูนย์เป็นพระพุทธ…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) มีความรู้และธรรมชาติแสดงถึงความบริสุทธิ์ทั้งกาย วาจา ใจ โดยอาศัยการศึกษาและการเข้าถึงธรรมกาย พระองค์มีแนวทางการปฏิบัติที่นำไปสู่การดับขันธ์และไปสู่สุคติ นิพพาน นอกจากนี้ยัง