หน้าหนังสือทั้งหมด

มังคลอธิษฐานเป็นแปล เล่ม ๕ หน้า ๑๐๓
103
มังคลอธิษฐานเป็นแปล เล่ม ๕ หน้า ๑๐๓
…ุปุถุไปุในหนุ่มตนหนึ่งก็ว่า ชื่อว่า เป็นเถร เพราะมี พรรวต๑๐๐ ชั่วว่า นะ เพราะมีพรรษาหย่อน ๕ ชื่อว่า มัชฌิมะ เพราะมีพรรษาเกินกว่า ๕. ฯ ฏีกาอธิษฐานสูตร ในปัญจวรรณะ ทุกติปนาณาส์ ในกินนิมาด อังคุตตรนีกายว่า "ภิ…
…จำนวนพรรษา เช่น ผู้ที่มีพรรษาไม่ครบ ๕ จะถือว่าเป็นนะ ขณะที่ผู้ที่มีพรรษา ๕ ขึ้นไปถึง ๑๐ จะถือว่าเป็นมัชฌิมะ และที่มีมากกว่า ๑๐ จะถูกเรียกว่าเถร ซึ่งแสดงถึงความก้าวหน้าในทางธรรม นอกจากนี้ยังมีแนวคิดว่าพระอรหั…
บทบาทของเศรษฐีและคหบดีในสมัยพุทธกาล
86
บทบาทของเศรษฐีและคหบดีในสมัยพุทธกาล
…ไปห้าปีสิบปี ท้องถิ่นนั้นก็รุ่งเรืองด้วยคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะ มีพระภิกษุทั้งที่เป็นนวกะ มัชฌิมะ และเถระเพิ่มขึ้นจำนวนมาก และจารึกกันออกไปอยู่ จำพรรษาทั้งในวัดบ้านและวัดป่าอย่างทั่วถึงทุกหมู่บ้านน…
การเจริญเติบโตของชุมชนในสมัยพุทธกาลเกิดจากการเผยแผ่ศาสนาพุทธ โดยมีเศรษฐีและคหบดีมีบทบาทสำคัญในการนี้ ซึ่งการเรียกชื่อตำแหน่งแสดงถึงฐานะทางสังคมส่วนการแต่งตั้งตำแหน่งเศรษฐีต้องผ่านกระบวนการตรวจสอบความโ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
46
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ม ๓ คือกายกรรม วจีกรรม และมโนกรรม จึงเป็นจิต ๕๐๔๐ ฯ และจิต ๕๐๔๐ นั้น เอา ๓ คูณ โดยความ ต่างแห่งทีนะ มัชฌิมะ และปณีตะ จึงเป็นจิต ๑๕๑๒๐ ๆ ส่วนคำที่ ท่านอาจารย์พุทธทัตตเถระกล่าวไว้ว่า บัณฑิตพึงแสดงไขออกไปว่า กา…
เนื้อหาประกอบด้วยการคำนวณจิตตามระบบอภิธัมมัตถะ โดยได้แสดงให้เห็นถึงการคำนวณจิตในลักษณะต่าง ๆ และอำนาจของกรรมที่มีผลต่อผลลัพธ์ เช่น กายกรรม วจีกรรม และมโนกรรม พร้อมด้วยการทำความเข้าใจในการแสดงออกของกาม
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
38
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…ชน ] เกิดแล้วในก่อน ชื่อปุริมะ (เกิด แล้วในก่อน ]. มชุเณ ชาโต มชฺฌิโม [ชน] เกิดแล้ว ในท่ามกลาง ชื่อ มัชฌิมะ [ เกิดแล้วในท่ามกลาง ] ปุจฉา ชาโต ปจฺฉโม [ชน ] เกิดแล้ว ในภายหลัง ชื่อ ปัจฉิมะ [ เกิดแล้วในภายหลัง …
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการใช้ปัจจัยในภาษาบาลี โดยเฉพาะในชาตาทิตัทธิต ซึ่งมีปัจจัย 3 ตัว ได้แก่ อิม, อิย และกิย พร้อมกับคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องอย่างเช่น ชน และชื่อที่ปรากฏในบริบทต่าง ๆ ซึ่งช่วยให้เข้าใจถึงคว
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 254
255
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 254
ประโยค - วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 254 อุคุส องง มี ๒ โดยเป็นปริตะ มหาคตะ เป็นหนึ่ง มัชฌิมะ เป็นมังฉัตตะ สมมตนะ เป็นนิยตะ อนันตะ มี ๓ อย่าง โดยความเป็น อภิสงฆะ มีภูติญาณสงสารเป็นต้น มี ๑ อย่า…
บทเรียนนี้เกี่ยวกับการสำรวจประเภทต่างๆ ของวิญญาณและนามรูป โดยแสดงให้เห็นถึงการอธิบายที่หลากหลายเกี่ยวกับกำเนิด สัตว์และพฤติกรรมที่มีความสัมพันธ์กับวิญญาณและกรรม โดยใช้หมวดหมู่และลักษณะเฉพาะในแต่ละประเ
ปรโตคฌ- วิญญาธรรมแปลภาค ๑ ตอน ๒
230
ปรโตคฌ- วิญญาธรรมแปลภาค ๑ ตอน ๒
…ล่านั้นด้วย กิเลส ทั้ง ๔ นั้น เป็นเจ้าหน้าที่ละธรรมหลาย ที่เรียกว่า ส่งโยชน์ กิเลส มิจฉัตตา โลกธรรม มัชฌิมะ วิญญาณ คันธะ อคติ อาสวะ โมมะ *ฉบับ ๓๑/๔๕๒
เนื้อหานี้กล่าวถึงการบูชานมัจฉา ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มการเข้าใจธรรมะโดยการละกิเลสและการมีสติสัมปชัญญะอย่างชัดเจน วิญญาธรรมได้กล่าวถึงการที่จิตจะเข้าถึงการมีอารมณ์อยู่ในความรู้สึกตนและการพ้นจากกิเลสทั้งหลา
ปฐมสมันต์ปาสกาเทป - หนี้ที่ 24
29
ปฐมสมันต์ปาสกาเทป - หนี้ที่ 24
…นนี้นัน พึงทราบมาด้วยเดียว ด้วยคำานารส, มี ๒ อย่าง ด้วยคำานารธรรมและวิญญ, มี ๑ อย่าง ด้วยคำานา ปฐมะ มัชฌิมะ ปัจจิมะ, องค์มี ๓ อย่าง ด้วยคำานา ปฏิญญ, มี ๕ อย่าง ด้วยอานานิกาย, มี ๖ อย่าง ด้วยอำนาจองค์, มี ๘๔,…
บทความนี้สำรวจพระพุทธพจน์ในนิกายต่าง ๆ ที่พระพุทธองค์ได้สอนตลอด ๔๕ ปี รวมถึงคำสอนที่ได้ตรัสในฤดูปฐมสมันต์ และวิธีการที่พระองค์ได้ถ่ายทอดพระธรรมเพื่อมนุษย์และเทวดา ทำให้เข้าใจในหลักธรรมและวิญญาณที่เกี่
พระพุทธพจน์และวิจัยในธรรม
30
พระพุทธพจน์และวิจัยในธรรม
…้วยอำนาจธรรมและวินัย ด้วยประกากระนี้ [พระพุทธพจน์มี 3 อย่าง] พระพุทธพจน์มี 3 อย่าง ด้วอำนาจปฐมะ มัชฌิมะ และปัจฉิมะ อย่างไร ? คืออันที่จริง พระพุทธพจน์ทั้งหมดนั่นแล แบ่งประเภทเป็น 3 คือ ปฐมพุทธพจน์ มัชฌ…
บทความนี้กล่าวถึงพระพุทธพจน์ที่แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ปฐมพุทธพจน์ มัชฌิมพุทธพจน์ และปัจฉิมพุทธพจน์ โดยมีการเน้นความสำคัญของธรรมและวินัยในการดำเนินชีวิต และการสอดสัมพันธ์กับคำสอนของพระพุทธเจ้าเพื่อให
ปฐมสมเด็จ: การตรัสรู้และประการของพระพุทธเจ้า
31
ปฐมสมเด็จ: การตรัสรู้และประการของพระพุทธเจ้า
…ไว้ในระหว่างแห่งกาลทั้ง 2 นั่น ชื่อว่าชติสมพุทธภูมิ พระพุทธน่าชื่อว่าอัฏ อง อย่าง ด้วย อำนาจเป็นปฐม มัชฌิมะ และปฐมินะ ด้วยประกาศนี้. [ ปฐก 3 ] พระพุทธน่าทั้งปฐมเป็น ีอย่าง ด้วยอำนาจแห่งปกฏอย่างไร ? ก็พระพุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับปฐมพุทธภูมิ ซึ่งเกิดจากการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงพิจารณาอาการต่าง ๆ ในการบรรลุธรรมและการประกาศสำคัญ ๆ เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา อธิบายถึงธรรมทั้งหลายที่ปฏิบัติในพระพุทธศาสนาและศึก
การวิเคราะห์ทางพระพุทธศาสนา
95
การวิเคราะห์ทางพระพุทธศาสนา
…ายเอาตนเอง ก็ทำนองโอกาสไว้ว่า "ท่านงฆมบุคคลชื่อเห็นปานนี้ ซึ่งนั่งอยู่บนอาสนะพระเถร หรือออนนาสนะพระ มัชฌิมะ ในที่พักกลางคืนหรือที่พักกลางวัน ชื่อโบ้นไออกตาย," แต่ในโอกาสนั้น มีภิกษุอิ่นนั่งแทนอยู่, ถ้าภิกษุผ…
บทความนี้สำรวจความคิดเห็นเชิงลึกเกี่ยวกับการกำหนดโอกาสในบริบทของภิกษุผู้สั่ง โดยชี้ให้เห็นว่าความสามารถในการพิจารณาโอกาสหมายถึงการรักษาความถูกต้องภายในพระธรรม และอธิบายว่าทำไมภิกษุผู้สั่งจึงไม่ต้องพัน
ธรรมาธารา: การศึกษาในสำนักมัชฌิมะ
9
ธรรมาธารา: การศึกษาในสำนักมัชฌิมะ
…ารา วาสวัตวิชชาการพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 7) พ.ศ. 2561 ถึงมุ่งศึกษาว่า สำนักมัชฌิมะมีวิธีวิธีในโกลกได้นั้นยืนยันคำสอนของพระพุทธเจ้าและ ทัศนะนั้นมีความสมเหตุสมผลหรือไม่ตามหลักตรรกวิทยา…
บทความนี้มุ่งศึกษาเกี่ยวกับสำนักมัชฌิมะว่ามีการยืนยันคำสอนของพระพุทธเจ้าอย่างมีเหตุผลหรือไม่ โดยมุ่งเน้นการวิเคราะห์จากคัมภีร์มัชฌิมะการีวา…
การศึกษาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพเบื้องต้นของพระนาอารามในคัมภีร์อรรถบท
8
การศึกษาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพเบื้องต้นของพระนาอารามในคัมภีร์อรรถบท
…uskoti by Nāgarjuna in Mūlamadhyamakakārikā Scripture รองรับภาวะนั้น^4 วิทยาวิธีแบบตุตุ-ภูกโดยสำนักมัชฌิมะจิงเกิดขึ้นเพื่อหลักฐานดังกล่าวและประกาศคำของตน สมาธิ มหญงงค์ได้สรุปกลุ่มความเชื่ออันหลากหลายของผนัง…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเชิงวิเคราะห์เกี่ยวกับความเชื่อและกลุ่มทฤษฎีต่างๆในคัมภีร์อรรถบทที่ถูกเชื่อมโยงกับพระนาอาราม โดยแสดงถึงแนวคิดที่หลากหลายซึ่งแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ยืนยันการมีอยู่ กล
ความไม่หวั่นไหวของจิตภิญญา
104
ความไม่หวั่นไหวของจิตภิญญา
ประโยค – มังกลีตทีเป็นเปล เล่ม ๕ หน้า 104 ๖๙ ๑๐ ชื่อว่านะ ตั้งแต่ ๑๐ พระมารไป ชื่อว่านะมัชฌิมะ ตั้งแต่ ๒๐ พระมารชื่อว่านะ มีฎีกาสูตรนั้นว่า พระอธิการยิ้มว่าช่า วิตติBirthสุด ปฏุ ธายเถโร หมายเอา …
ในบทนี้ชี้ให้เห็นถึงจิตของภิญญาที่ได้ถูกต้องแล้วซึ่งไม่หวั่นไหวต่ออนโลกธรรม โดยอธิบายผ่านคำสอนเกี่ยวกับความเมตตาและความสูงส่งในโลก และการที่พระอรหันต์ไม่ตกอยู่ภายใต้ความกระสันหรือโกรธ จากการสนทนาระหว่
การแปลสมุดปลาสากกาที่ ๓ เป็นภาษไทย
6
การแปลสมุดปลาสากกาที่ ๓ เป็นภาษไทย
…้ นอกจากบัณฑิต บาลีประโยชน์ จะพิสูจน์ได้แล้ว ย่อมเป็นภูมิรู้ที่เป็นสำหรับท่านผู้มี อายุพระฤทัยในชั้นมัชฌิมะ และชั้นพระเณร โดยตรงเทียว เช่นเรื่อง นิสารุ, อุโบสถ, สิมา, และสังฆกรรมต่างชนิดมีอุปสมบท, อุบาลวิธีเ…
…งให้ผู้ศึกษาได้เข้าใจประโยชน์ของหนังสือ อีกทั้งยังเป็นพื้นฐานที่สำคัญสำหรับผู้ที่มีอายุพระฤทัยในชั้นมัชฌิมะและพระเณร.
การอธิบายอัปปนาในวิสุทธิมรรค
151
การอธิบายอัปปนาในวิสุทธิมรรค
…ฌานด้วยอฌานธรรม ผิดจากพระบาลี ซึ่งกล่าวไว้ว่าเป็นเรื่องภายใน อัปปนาทั้งนั้น ๒. มหาฎีกาว่า ที่ชื่อว่ามัชฌิมะ (สายกลาง) ก็เพราะไม่ข้องแวะส่วนสุดทั้งสอง กล่าวคือ ความย่อหย่อนและความฟุ้งซ่าน ๓. มหาฎีกาว่า ปุริมจ…
เนื้อหานี้ว่าด้วยการอัปปนาในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงบทบาทของจิตที่หมดจดจากกิเลสและนิวรณ์เพื่อนำไปสู่สมถนิมิตสายกลาง โดยอธิบายว่าจิตต้องเผชิญกับปัจจัยที่ทำให้เข้าถึงสถานะมั่นคงและทำให้เกิดความปราศจาก
ธรรมธารา: การศึกษาเกี่ยวกับความจริงในพระพุทธศาสนา
19
ธรรมธารา: การศึกษาเกี่ยวกับความจริงในพระพุทธศาสนา
… และหลักปฏิจสมุปบาท อย่างไรก็ดีตาม แม้เราจะพบว่าศลกข้างต้นเป็นศิลยืนยัน คำสอนของพระพุทธเจ้าโดยสำนักมัชฌิมะ และจากการศึกษาเพิ่มเติม ในเรื่องไขความกทางภาษาอันสลักฉทและหลักการของการเป็นคู่ตรงข้าม ที่ไม่ชัดแจ้ง…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์คำสอนของพระพุทธเจ้าในด้านความจริง โดยเฉพาะในนิกายมัชฌิมะที่มีการถกเถียงกันถึงความเป็นจริงและความไม่เป็นจริงของสรรพสิ่ง ในการศึกษาความหมายลึกซึ้งของสัจจะและห…
พรหมโลกและอายุของพรหม
404
พรหมโลกและอายุของพรหม
…๘ ชื่อ อัปปมาณสุภาภูมิ มีความสว่าง สวยงามไม่มีประมาณ อายุยืน ๓๒ มหากัป เพราะได้สำเร็จ ตติยฌาน ประเภทมัชฌิมะ คือ ชั้นกลาง พรหมโลกชั้นที่ ๙ ชื่อ สุภกิณหาภูมิ พรหมชั้นนี้มีรัศมี สว่างสวยงาม รัศมีออกสลับกันตลอดท…
พรหมโลกมีหลายชั้น ได้แก่ อาภัสสราภูมิ, ปริตตสุภา, อัปปมาณสุภาภูมิ และ สุภกิณหาภูมิ โดยพรหมในแต่ละชั้นมีรัศมีและอายุที่แตกต่างกัน ในชั้นที่ 5 อาภัสสราภูมิ มีรัศมีประจักษ์และอายุ 4 มหากัป ขณะที่ชั้นที่
พรหมปุโรหิตาภูมิและพรหมภูมิ
403
พรหมปุโรหิตาภูมิและพรหมภูมิ
…ุ มีอายุยืนนานถึง ๔ มหากัป บุญที่หนุน ส่งให้ได้มาเกิดในพรหมโลกชั้นนี้ เพราะได้สําเร็จทุติยฌาน ประเภทมัชฌิมะ คือปานกลาง
เนื้อหาเกี่ยวกับพรหมปุโรหิตาภูมิและองค์ประกอบของพรหมภูมิในมนุษยโลก แบ่งเป็น 3 ชั้น คือ ปริติชาน, มหาพรหม และ อัปปมาณาภา โดยแต่ละชั้นมีลักษณะที่แตกต่างกันทั้งอาณาเขตและคุณสมบัติของพรหม อายุขัยในพรหมโลก
ความเคารพในการศึกษาในสมัยพุทธกาล
75
ความเคารพในการศึกษาในสมัยพุทธกาล
…กจาก นั้นยังทรงสรรเสริญพระอุบาลีในฐานะที่ท่านเป็นผู้เลิศในทางวินัยนี้ยิ่งกว่าพระภิกษุรูปใดพระเถระพระมัชฌิมะ และพระนวกะทั้งหลาย จึงขวนขวายไปเรียนพระวินัยกับพระอุบาลี ในขณะที่เรียนนั้น พระอุบาลีต้องยืนสอน ไม่ก…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเคารพในการศึกษาในสมัยพุทธกาล โดยเฉพาะการเรียนพระวินัยที่พระอุบาลีสอนให้แก่พระเถระและนักเรียน ซึ่งแสดงถึงความเคารพซึ่งกันและกันระหว่างครูและนักเรียน ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ
สวดมนต์ฉบับธรรมทายาท: ท่าวัตรเช้า
18
สวดมนต์ฉบับธรรมทายาท: ท่าวัตรเช้า
…ูชาแล้ว ด้วยธรรมทาน ฉะนั้น จงทำความสวัสดีในบริเวณวิหารนี้เถิด ขอภิกษุทั้งหลาย ทั้งที่เป็นพระเถระ พระมัชฌิมะ และพระนวกะ ตลอดจนผู้เป็นเจ้าของทาน ผู้ที่อาศัยอยู่ในอาราม ชาวบ้าน ชาวเมือง ชาวนิคม ผู้เป็นใหญ่ทั้งห…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าใจธรรมะในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายความหมายของทุกข์ที่เกิดจากความเกิด ความแก่ ความตาย รวมถึงการไม่เป็นไปตามสิ่งที่ปรารถนา อุปทานขันธ์ ๕ และการปฏิบัติตามคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ