หน้าหนังสือทั้งหมด

ปล่อยอารมณ์และการใช้ปัจจัย 4 ในการฝึกจิต
139
ปล่อยอารมณ์และการใช้ปัจจัย 4 ในการฝึกจิต
“ปล่อยอารมณ์ทั้ง 6 คือ รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ธัมมารมณ์ ใจหยุด นิ่ง เฉย ไม่ไปแตะ ไปเกี่ยวกับอารมณ์ เหล่า…
ในบทเรียนนี้เสนอการปล่อยอารมณ์ทั้ง 6 ได้แก่ รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ และ ธัมมารมณ์ โดยใจควรหยุด นิ่ง และพินิจพิจารณา ปัจจัย 4 ค…
การศึกษาวิสุทธิมคฺคสฺส และวิธีการวิเคราะห์จิต
278
การศึกษาวิสุทธิมคฺคสฺส และวิธีการวิเคราะห์จิต
…ถ ๆ ตโต ยถา ต โหติ ที่ ทสฺเส รูปารมมณฑาติอาทิ วุตต์ ฯ ตตฺถ รูปา รมมณฑา จิตต์ อุปฺปชฺชิตวา ภิชฺชตีติ รูปารมณ์ จิตต์ อุปปัชชิตวา ภิชชติ ฯ อถวาฯ รูปารมฺมณภาเว จิตฺติ อุปฺปชฺชิตวา ภิชฺชตีติ อตฺโถ ๆ ติ อารมมณ์ ปฏิ…
บทความนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคสฺสและกระบวนการวิเคราะห์จิตตามหลักหลักธรรมที่ช่วยในการเข้าใจความทุกข์ โดยแบ่งแยกองค์ประกอบต่าง ๆ ของจิตและอธิบายถึงการปฏิบัติเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์ ผ่านการพิจารณาอนิจจาและองค
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
149
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ทุติโย ภาโค
…ิวิสัยจิตฺตานิ ฯ จสทฺโท สมุจฺจโย ฯ สงค...โหติ ทวย ลิงฺคตฺโถ ฯ สรุปโตตยาทีสุ สรูปโตติ อาลมุมพนสงฺคเห รูปารมณ์ สทฺทารมฺมณ์...ธมฺมารมฺมณญชาติ นพพิธานิ ภวนฺตีติ ฯ วิภาคโตติ ตตฺถ รูปเมว รูปารมณ์.....ธา สงฺคยฺหตีติ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นี้มีหลักการวิเคราะห์และทำความเข้าใจในแนวคิดพุทธศาสตร์ โดยเฉพาะในบริบทที่กล่าวถึงเรื่องของเอกเทสและสรูป รวมถึงเทรนด์การศึกษาที่มีความเกี่ยวข้องกับจิตใจหรือสงฺคโห โดยมีตัวอ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ มโนธาตุกมฺปน
17
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ มโนธาตุกมฺปน
…จ สพฺพถาฯ ฉัตตีสติ ตถาติ เอกตตีส ยถากกม ทสุธา นวธา เจติ ปญฺจธา ปริทีปเย ฯ อาลมพนสงฺคเห อาลมพนาน นาม รูปารมณ์ สทฺทารมณ์ คนธารมุมณ์ รสารมุมณ์ โผฏฺฐพฺพารมณ์ ธมมารมฺมณญเจติ ฉพพิธานิ ภวนฺติ ฯ ตตฺถ รูปเมว รูปารมณ์
เนื้อหานี้สำรวจการศึกษาอภิธรรมจากอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาที่เน้นการเข้าใจจิตตาและรูปธรรมในมิติความรู้ต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทของจิตภายใน ห้าหมวด และการวิเคราะห์ถึงธรรมชาติของจิตตาในกรอบของพระอภิธรรม พร้อ
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
22
สมาธิ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง
…ดยปริยัติเบื้องสูง : อิธ ภิกขุ วิวิจเจว ฯ พระอริยสาวกในพระธรรมวินัย กระทำให้ปราศจากอารมณ์ทั้ง 5 คือ รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ธรรมารมณ์ ไม่ได้เกี่ยวแก่ใจเลย เรียกว่า ปราศจากอารมณ์ ทำให…
บทเทศนานี้กล่าวถึงสมาธิในสองระดับ: สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูง โดยอธิบายลักษณะและวิธีการเข้าถึงสมาธิตามคำสอนของพระพุทธเจ้า หลวงพ่อวัดปากน้ำสรุปสมาธิเบื้องต่ำว่าจำเป็นต้องสละอารมณ์ทั้ง 5 และเข้าใจว
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
6
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
…นมหาสมุทรไม่ล้นฝั่ง สมาธิมีเบื้องต่ำและเบื้องสูง สมาธิเบื้องต่ำ คือ ปล่อยอารมณ์หลุดจากอารมณ์ทั้ง 5 (รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ธรรมมารมณ์) ใจหยุดนิ่งเป็นเอกัคคตา ไม่ไปกินหรือเอารสของอาร…
หลวงพ่อวัดปากน้ำได้แสดงพระธรรมเทศนาแก่พระภิกษุบวชใหม่และเจ้าภาพ โดยนำเสนอหลักคำสอนสำคัญ 3 ประการ คือ ละชั่ว ทำดี และทำจิตใจให้บริสุทธิ์ โดยเน้นถึงความสำคัญของศีล สมาธิ และปัญญา ทั้งศีลเบื้องต่ำ ตามหลั
สัมมาสมาธิ: สมาธิชอบที่เป็นพื้นฐานแห่งความสำเร็จ
199
สัมมาสมาธิ: สมาธิชอบที่เป็นพื้นฐานแห่งความสำเร็จ
…ิธ อริยสาวโก แปลว่า พระ อริยสาวกในพระธรรมวินัย โวสสคคารมมณ์ กริตวา ทำให้ปราศจากอารมณ์ทั้ง 6 ทาง ตา (รูปารมณ์) ทางหู (สัทธารมณ์) ทางจมูก (คันธารมณ์) ทางลิ้น (รสรมณ์) ทางกาย (โผฏฐัพพารมณ์) ทางใจ (ธรรมารมณ์) ไม่…
สัมมาสมาธิเป็นสมาธิที่ชอบ ซึ่งเป็นพื้นฐานของความสำเร็จในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นงานที่สูงหรือต่ำ สมาธิแบ่งออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ขณิกสมาธิ, อุปจารสมาธิ และ อัปปนาสมาธิ ซึ่งล้วนสำคัญต่อการบำเพ็ญกุศลธรรม ทั
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
63
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
…ยายเบื้องต่ำ ท่านถือเอาตามพระบาลีที่ว่า พระอริยสาวกในพระธรรมวินัย ทำให้ ปราศจากอารมณ์ทั้ง 6 ทาง ตา (รูปารมณ์) ทางหู (สัททารมณ์) ทางจมูก (คันธารมณ์) ทางลิ้น (รสารมณ์) ทางกาย (โผฏฐัพพารมณ์) ทางใจ (ธรรมารมณ์) ไม…
บทความนี้สำรวจถึงการปฏิบัติสมถะของพระมงคลเทพมุนีที่แบ่งออกเป็นสองระดับคือ สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำ และเบื้องสูง ทั้งสองระดับเน้นการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบและละเอียดที่เริ่มจากการกำหนดบริกรรมนิมิตจนถึงการ
โยคะและบทบาทในวัฏฏะ
34
โยคะและบทบาทในวัฏฏะ
… ทำให้ยึดมั่นในอารมณ์ของตน ๆ ไม่ยอมปล่อย มี 4 อย่าง คือ 1. กามุปาทาน ความยึดมั่นในวัตถุกามทั้ง 6 มี รูปารมณ์ เป็นต้น 2. ทิฏฐปาทาน ความยึดมั่นในการเห็นผิด มี นิยตมิจฉาทิฏฐิ 3 และ ทิฏฐิ 62 3. สีลัพพตุปาทาน ความ…
บทความนี้สำรวจความหมายของโยคะในบริบทของวัฏฏะและการกระทำที่ทำให้มนุษย์ติดอยู่ในสภาวะเศร้าโศก การเข้าใจถึงกามโยคะ, ภวโยคะ, ทิฏฐิโยคะ, และอวิชชาโยคะ รวมถึงบทบาทของคันถะและอุปาทานในชีวิตประจำวัน ทำให้มีคว
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
100
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
…มหาภูตรูป อุปาทายรูปก็มีไม่ได้ อุปาทายรูป 24 ประกอบด้วย จักขุปสาท โสตปสาท ฆานปสาท ชิวหาปสาท กายปสาท รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ อิตถีภาวะ ปุริสภาวะ หทยรูป ชีวิตรูป อาหารรูป กายวิญญัติ วจีวิญญัติ ปริจ…
บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับธาตุไฟและธาตุลมซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานของร่างกายมนุษย์ โดยธาตุไฟแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามคุณสมบัติ เช่น อุสุมาเตโชและทหนเตโช ที่มีผลกระทบต่อร่างกาย รวมถึงธาตุลมที่มีหลา
อวัยวะรับรู้และการรับรู้ในมนุษย์
101
อวัยวะรับรู้และการรับรู้ในมนุษย์
…สาท โคจรรูป หรือวิสัยรูป 4 คือ รูปที่เป็นอารมณ์หรือแดนรับรู้ของอายตนะ ได้แก่ 1. วัณณรูป หรือ รูปสี (รูปารมณ์) 2. สัททรูป หรือ รูปเสียง (สัททารมณ์) 3. คันธรูป หรือ รูปกลิ่น (คันธารมณ์) 4. รสรูป หรือ รูปรส (รสา…
บทความนี้สำรวจอวัยวะรับรู้ที่สำคัญในมนุษย์ซึ่งรวมถึงประสาทหู (โสตปสาท) ที่ฟังเสียง, ประสาทจมูก (ฆานปสาท) ที่รับรู้กลิ่น, ประสาทลิ้น (ชิวหาปสาท) ที่รู้รสชาติ, และประสาทกาย (กายปสาท) ที่สัมผัสด้วยความรู
องค์ประกอบของธาตุทั้ง 18
143
องค์ประกอบของธาตุทั้ง 18
…งออกเป็น 18 ประการ มีชื่อเรียกดังต่อไปนี้ 1. จักขุธาตุ : จักขุ ชื่อว่า ธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งความใสที่รูปารมณ์มากระทบได้ องค์ธรรม ได้แก่ จักขุปสาท 2. โสตธาตุ : โสตะ ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ โสตปสาท 3. ฆานธาตุ : ฆ…
ธาตุทั้ง 18 มีบทบาทสำคัญในการเข้าสัมผัสโลกผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ อาทิเช่น จักขุธาตุที่เกี่ยวข้องกับการมองเห็นและโสตธาตุที่เกี่ยวข้องกับการได้ยิน โดยแต่ละธาตุมีองค์ธรรมที่สัมพันธ์และให้ความเข้าใจในธรรมช
ธาตุกระทบและอายตนะ
147
ธาตุกระทบและอายตนะ
…ณธาตุ 7.4 ลักษณะของธาตุ 18 7.4.1 ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ มีหน้าที่กระทบตา องค์ธรรมได้แก่ รูปารมณ์ คือ รูปภาพหรือสีต่าง ๆ ที่อาศัยแสงสว่าง แล้วสะท้อนไปกระทบประสาทตา มีลักษณะที่หนาทึบด้วยเม็ดปรมาณูขอ…
เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
150
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 150 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 150 วิรุชฺฌติ ฯ กสฺมา ฯ รูปารมณ์....พิพิธานีติ อิมสฺส สรุปสฺเสว ปฐม ทสฺสิตตฺตา ฯ [๑๕๒] อวยวัตถ์ ญาเป็นโต อาห วณฺณวิการนุตยาที่ ฯ วณฺ…
ในหน้า 150 ของหนังสืออภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยมีการนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอารมณ์และรูป โดยวิเคราะห์การปรากฏของอารมณ์ในบริบทต่างๆ รวมถึงการประเด็นถึงการหมายถึงธาตุ และการเคลื่อนไหวของอารมณ์ในจิตใจของบุคคล
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
152
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…พฺโพ รม รมเณ กตฺตุ... สุ จ ยุ อโน โณ ฯ ฎีกายนฺตุ อาลมพนนุติ ปท ปุริมนยวเสน วุตต์ ฯ รูป เอว อารมฺมณ์ รูปารมณ์ ฯ อุปริ รูปาลมพนนฺติ ฯ ตตฺถ วจนตุเกส ปุริโม เหฏฐา จ อุปริ จ อาลมพนานีติ รูปาลมพนนุติ จ ปทานํ อตฺถิภ…
บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธัมม์และการแยกแยะอารมณ์ที่เกี่ยวข้องหมายถึงการเข้าใจอารมณ์และจิตร่วมกับพฤติกรรมที่แสดงออกมา โดยอากรณ์ต่างๆจะถูกจัดกลุ่มไว้ในเชิงลึกเกี่ยวกับจิตและความรู้สึกที่เกิดขึ้นในส
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
162
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… ธมมารมณ์ ปน ติณณมปี เตสํ ปฏิ- สนธิภวงคจุตน์ มโน...สมมติ อารมณ์ โหติ ตถา เตส ติณณมฺปิ เอกเม...สมมติ รูปารมณ์ โหติ อิติ เอว กามา....ทีน ยถาสมุภวํ สมฺภวานุรูปโต ฉทวาร....อารมณ์ โหตีติ โยชนา ฯ ตถาติ อนุกฑฒน์ ฯ ต…
ในหน้าที่ 162 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ได้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และรูปา พร้อมทั้งอธิบายเกี่ยวกับการปฏิสนธิและความหมายของคำศัพท์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับจิตและอารมณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - การวิเคราะห์และศึกษาจิตตา
123
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - การวิเคราะห์และศึกษาจิตตา
…ิเสน ทณฺฑาทิ วิย จิตตเจตสิเกหิ อาลมพียติ ตานิ วา อาคนฺตฺวา เอตฺถ รมนตีติ อาลมพน์” ฯ รูปเมว อารมฺมณ์ รูปารมณ์ ฯ สททิยติ กถียตีติ สทฺโท ฯ โสเยว อารมฺมณนฺติ สทฺทารมฺมณ์ ฯ คนฺธยติ อตฺตโน วัตถุ สูเจติ อิทเมตฺถ อตฺ…
เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับอภิธมฺมและการวิเคราะห์ของจิตตามแนวทางในอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา การพูดถึงปฏิสนธาทิวเสน การจำแนกประเภทของจิต และการวิเคราะห์อารมณ์ในแง่ของอภิธรรม แสดงให้เห็นถึงแนวทางการพัฒนาสมาธิแ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
125
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
… ตถา จุติจิตฺตสฺส อดีตเมว ธัมมารมณ์ ปูน เตส ติณณมปี มโนทวารคฺคหิตเมว อตีต์ กมุม กมุมนิมิตตสมมติ ตถา รูปารมณ์ เอกเมว มโนทวารคุคหิต เอกนต์ ปัจจุปปันน์ คตินิมิตตสมมตนฺติ เอว์ กามาวจรปฏิสนธาที่น ยถาสมุภวํ ฉทวารคฺ…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและตติยปริจเฉทวณฺณนา โดยมุ่งเน้นการอธิบายถึงการปฏิสนธิภวงคที่ซับซ้อนและแนวทางในการรับรู้ความเป็นจริงในทางธรรม การเข้าใจในส่วนของอดีตและเหตุการณ์ซึ่
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้าที่ 17 และ 176
176
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้าที่ 17 และ 176
…์ สาเธติ ฯ นน จ ปฏิสมฺภิทาวิภงฺเค ยสฺมี สมเย อกุสต์ จิตต์ อุปปันน โหติ อุเปกขาสหคติ อุทธจจสมุปยุตต์ รูปารมณ์ วา ฯเปฯ ธัมมารมณ์ วา ย ย วา ปนารพุก ตาม สมเย ผสฺโส โหติ ฯเปฯ อวิกเขโป โหติ อิเม ธมฺมา กุสลา อิเมสุ …
เนื้อหาในอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ภาวนาและเจตนา ผ่านการศึกษาทางอภิธรรมว่ามีวิธีการอย่างไรในการปฏิบัติที่ส่งผลต่อเจตนาและการเกิดของจิต รวมถึงการพิจารณาคุณลักษณะของจิตที่เกิดขึ้นใน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
114
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… โดยประการ ๕ อย่าง คือจิต ๓๖-๓-๓๑-๑๐ และ ๕ ตามลำดับ ન્ ชื่อว่าอารมณ์ ในอาลัมพนสังคหะ มี 5 อย่าง คือ รูปารมณ์ ๑ สัททารมณ์ ๑ คันธารมณ์ ๑ รสารมณ์ ๑ โผฏฐัพพารมณ์ ๑ ธัมมารมณ์ ๑ ฯ บรรดาอารมณ์เหล่านั้น รูปนั่นแล ชื่…
เนื้อหาในหน้าที่ 114 แสดงถึงการศึกษาจิตในทวารต่างๆ โดยแบ่งหมวดหมู่ของจิตและอารมณ์ตามประเภทต่างๆ รวมทั้งการอธิบายถึงวิญญาณและอารมณ์ที่สัมพันธ์กัน พร้อมการยกตัวอย่างจิตและอารมณ์ในทวารเฉพาะ เช่น จักขุทวา