ข้อความต้นฉบับในหน้า
3) โยคะ คือ เครื่องประกอบเหล่าสัตว์เข้าในวัฏฏะ ไม่ให้หลุดพ้นไปได้ มี 4 อย่าง คือ
1. กามโยคะ ตรึงให้ติดอยู่กับกามคุณ
2. ภวโยคะ ตรึงให้ติดอยู่กับความยินดีในอัตภาพของตน
3. ทิฏฐิโยคะ ตรึงให้ติดอยู่กับความเห็นผิดจากความเป็นจริงของสภาวธรรม
4. อวิชชาโยคะ ตรึงให้ติดอยู่กับความหลง เพราะไม่รู้เหตุผลตามความเป็นจริง
4) คันถะ คือ เครื่องร้อยรัด ผูกมัดทำให้เป็นปม หรือเป็นห่วงที่ร้อยรัดในระหว่างจุติ
กับปฏิสนธิ และปฏิสนธิกับจุติติดต่อกันไปเรื่อยๆ ไม่ให้พ้นวัฏฏะทุกข์ไปได้ มี 4 อย่าง
1. อภิชฌากายคันถะ ผูกมัดอยู่กับความยินดี ชอบใจ อยากได้
2. พยาบาทกายคันถะ ผูกมัดอยู่กับความโกรธ คิดปองร้าย
3. สีลัพพตปรามาสกายคันถะ ผูกมัดอยู่ในความชอบใจในการปฏิบัติที่ผิด
4. อิทังสัจจาภินิเวสกายคันถะ ผูกมัดอยู่ในความชอบใจในการปฏิบัติที่ผิด
แต่ว่ารุนแรงมั่นคงแน่วแน่กว่าข้อ 3 ไม่สามารถแก้มาในทางที่ชอบได้
5) อุปาทาน คือ เครื่องยึดมั่นในอารมณ์ ทำให้ยึดมั่นในอารมณ์ของตน ๆ ไม่ยอมปล่อย
มี 4 อย่าง คือ
1. กามุปาทาน ความยึดมั่นในวัตถุกามทั้ง 6 มี รูปารมณ์ เป็นต้น
2. ทิฏฐปาทาน ความยึดมั่นในการเห็นผิด มี นิยตมิจฉาทิฏฐิ 3 และ ทิฏฐิ 62
3. สีลัพพตุปาทาน ความยึดมั่นในการปฏิบัติที่ผิด บางทีเรียกว่า สีลัพพตทิฏฐิ
4. อัตตวาทุปาทาน ความยึดมั่นในขันธ์ 5 ว่าเป็นตัวเป็นตน ได้แก่ สักกายทิฏฐิ
6) นีวรณะ คือ ธรรมที่เป็นเครื่องห้ามหรือกั้นความดี ไม่ให้กุศลธรรมต่าง ๆ เกิด และ
ทำให้กุศลบางอย่าง เช่น ฌานที่เกิดอยู่แล้ว ทำให้เสื่อมสิ้นไป มี 6 อย่าง คือ
1. กามฉันทนิวรณ์ ขัดขวางไว้เพราะชอบใจอยากได้ในกามคุณอารมณ์
2. พยาบาทนิวรณ์ ขัดขวางไว้เพราะความไม่ชอบใจในอารมณ์
3. ถีนมิทธนิวรณ์ ขัดขวางไว้เพราะความหดหู่ท้อถอยในอารมณ์
4. อุทธัจจกุกกุจจนิวรณ์ ขัดขวางไว้เพราะคิดฟุ้งซ่าน รำคาญใจ
24 DOU สมาธิ 8 วิ ปั ส ส น า กัมมัฏฐาน