หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
242
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…โป วิย สรุปปันนาน สรุปปาทภาเวน ปจฺจโย สหชาตปจฺจโย ฯ อรูปิโน จตุกฺขนฺธา จตฺตาโร มหาภูตา ปฏิสนธิกฺขเณ วัตถุวิปากา จ ธมฺมา ฯ อญฺญมญญ์ อุปัตถมภัยมาน ติทณฑ์ วิย อตฺตโน อุปการกธมฺมานํ อุปถัมภกภาเวน ปจฺจโย อญฺญมญ…
บทนี้มีการอธิบายหลักการและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหและการแยกแยะปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงบทบาทของรูปธมฺมและปัจจยตาในการกำหนดสถานะต่าง ๆ ของของสสารในทางอภิธรรม โดยเน้นการอธิบายถึงปัจจัยที่ทำให้เกิ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และการวิเคราะห์ตำรา
243
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และการวิเคราะห์ตำรา
…เฉทวณฺณนา หน้าที่ 243 นิสสโย ปจฺจโย อุปนิสสยปจฺจโย อุปสาทสฺส อติสยโชตกตฺตา ฯ ตสฺส ปน เภท วกฺขติ ฯ 2 วัตถุน ฉาลมพนาน จาติ อิเม ปัจจุปฺปนฺนโต ปฐม อุปฺปชฺชิตวา ปวตฺตมานภาเวน อุปการกา ปุเรชาตปจฺจโย ฯ ปจฺฉา ชาต…
ในเอกสารนี้มีการวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ที่มีบทสำคัญในอภิธรรม โดยเฉพาะการพูดถึงนิสสโยและปจฺจโยที่เชื่อมโยงกับการสร้างปัจจัยต่างๆ ข้ามภูมิที่เกี่ยวข้อง ทั้งยังมีการสัมภาษณ์ถึงเจตนาที่มา
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
245
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ว สมฺปยุตฺตปจฺจโย ฯ อญฺญมญญสมพนฺธตาย ยุตฺตาปี สมานา วิปฺปยุตฺตภาเวน วิสสฎฐตาย นานๆตูปคมเนน อุปการกา วัตถุจิตตเจตสิกา วิปฺปยุตฺตปจฺจโย ฯ ปัจจุปฺปนฺนสภาเวน" อตฺถิ- ภาเวน ตาทิสสฺเสว ธมฺมสฺสปตฺถมภกตุเตน อุปการ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอภิธรรมและหลักสำคัญในการพัฒนาสติในชีวิตประจำวัน รวมถึงการสัมผัสกับอาหารและการอุปการในสรรพสิ่ง ทั้งนี้เนื้อหายังได้กล่าวถึงความสำคั
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อฏฺฐมปริจเฉทวณฺณนา
248
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อฏฺฐมปริจเฉทวณฺณนา
…รติ น โกจิ วิโรโธ ฯ ปฏิสนธิย์ จกฺขุวาทิวตถุน อสมภวโต สติ จ สมุภเว ติดวิญญาณาห์ ปจจัยภาวานุปคมนโต หทยวัตถุโน จ ปฏิสนธิวิญญาเณน สรุปฺปนฺนสฺส ปุเรชาตกตาภาวโต วุตต์ 2 วัตถุน ปวตฺติยนฺติ ฯ ปัญจาลพนานิ ปัญจวิญญา…
ในบทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และตีความเกี่ยวกับอุปสรรคและปัจจัยที่ส่งผลต่อเจตนาในทางอภิธรรม รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับนามรูป และการปฏิสนธิของวิญญาณที่มีอิทธิพลต่อการเกิดขึ้นของเจตนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
251
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…์ สหชาตนามรูปาน ปวตฺติย์เยว สหชาตาธิปติวเสน ปจฺจโย ฯ รูปธมฺมสฺส อรูปธมฺม ปติ สหชาตปัจจยตา ปฏิสนธิย์ วัตถุวเสเนว วุตตาติ อาห วัตถุวิปากา อญฺญมญฺญญัติฯ ยสฺมา ปน อญฺญมญฺญูปตฺถมภนวเสเนว อญฺญมญฺญปจฺจยตา น สหชาต…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ที่สำรวจความเข้าใจในหลักการและปรัชญาของอภิธรรม ซึ่งนอกจากจะครอบคลุมถึงหลักการปฏิบัติ ยังมีการเน้นย้ำเรื่องอาการและปัจจัยที่มีผลต่อจิตใจ ทำให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจค
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
264
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…นุติ อุคคหนิมิตตสทิส ฯ ตโตเยว หิ ปฏิภาคนิมิตฺตนฺติ วุจจติ ฯ ตมปน อุคคหนิมิตฺตโต อติปริสุทธิ์ โหติ ฯ วัตถุธมฺมวิมุจจิตนฺติ ปรมตฺถธมฺมโต วิมุตติ วัตถุธมฺมโต วา กสิณมณฑลคตกสิณ โต วินิมุตติ ภาวนาย นิพฺพตฺตตฺตา…
…เช่น การใช้การทรงฌานและการสร้างสมาธิ รวมถึงองค์ประกอบในการปฏิบัติเพื่อให้เข้าถึงนิพพาน โดยอ้างอิงถึงวัตถุธมฺมที่สำคัญ และการวินิจฉัยอนุสัยต่างๆ ในการพัฒนาจิตใจเข้าถึงธรรมะได้อย่างลึกซึ้ง
การศึกษาเกี่ยวกับจิตและอภิธรรมในพระพุทธศาสนา
45
การศึกษาเกี่ยวกับจิตและอภิธรรมในพระพุทธศาสนา
…วย ปิ ศัพท์ ในบทว่า อฏฺฐปิ นี้ ท่านอาจารย์ย่อมประมวล ความที่จิตมีมากมายมาไว้ ด้วยสามารถแห่งบุญกิริยาวัตถุ สมจริงตามที่ท่านอาจารย์ทั้งหลายกล่าวไว้ว่า ผู้ฉลาดในนัย พึงนับจิตทั้งหลาย โดย ลำดับ โดยบุญวัตถุ โดย…
…กี่ยวกับการพัฒนาจิตและอภิธรรมตามศาสตร์ทางพระพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงแนวทางในการนับจิตตามบุญกิริยาวัตถุ รวมถึงวิธีการจำแนกจิตในระดับต่างๆ และแนวคิดเกี่ยวกับอำนาจอธิบดี โดยสรุปแล้วจิต ๔ ดวงสามารถกลายเป็นจ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 138
138
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 138
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 138 พอใจในจักษุและโสตะ ฯ วัตถุ ๖ ทั้งหมด ไม่มีอยู่ในอรูปโลก เพราะ ความเป็นไปแห่งรูปไม่มีแก่พวกอรูปพรหม โดยประการทุกอย่าง ใน อรูปโล…
ในหน้าที่ 138 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมและแนวคิดเกี่ยวกับวิญญาณและธาตุ ทั้งในรูปโลกและอรูปโลก อธิบายว่าวิญญาณและธาตุเป็นความรู้ที่มิใช่สัตว์และชีวิต โดยมีการเชื่อมโยงและควา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 224
224
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 224
…านอาจารย์กล่าวไว้ว่า "และมิจฉาทิฏฐิ ย่อมเกิดร่วมกับจิตที่มีโลภะเป็นมูล " เพราะความเห็นผิดเชื่อมั่นในวัตถุ ที่ควรเชื่อมั่น มีโลภะออกหน้าเท่านั้น ฯ ๆ หลายบทว่า เสสานิ ฯเปฯ สมฺภวนฺติ ความว่า อทินนาทาน ของผู้ม…
…ิตต่างกัน รวมไปถึงการเปรียบเทียบกับพฤติกรรมของพระราชาในการตัดสินใจโดยสัมฤทธิ์ของโทสะและความเห็นผิดในวัตถุต่าง ๆ.
ความหมายของทานและศีลในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
226
ความหมายของทานและศีลในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
… ન [อธิบายความหมายของศัพท์ว่า ทาน เป็นต้น] ธรรมชาติที่ชื่อว่าทาน เพราะอรรถว่า เป็นเหตุอันเขาให้แห่ง วัตถุมีข้าวเป็นต้น ได้แก่เจตนาเป็นเหตุบริจาค ฯ ในบุญกิริยาวัตถุมี ศีลเป็นต้น แม้ที่เหลือ ก็มีนัยอย่างนี้ …
บทความนี้อธิบายความหมายของศัพท์ต่างๆ เช่น ทาน, ศีล ซึ่งมีความสำคัญในทางธรรม โดยยกตัวอย่างเกี่ยวกับการทำบุญและการรักษาศีล เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติตนตามหลักธรรมจากคำสอนของพระผู้มีพระภาค.
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
266
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…์ ในรูปโลกเหล่านั้น ย่อมได้กลาปที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน ๔ คือ ๓ ทสกะ ด้วยสามารถแห่งจักขุทสกะ โสตทสกะ และวัตถุทสกะ กับชีวิตนวกะ และในปวัติกาล ย่อมได้กลาปที่มีจิตและฤดูเป็นสมุฏฐาน ฯ แต่ สำหรับพวกอสัญญีสัตว์ ย่อม…
บทความนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับสมุฏฐานตามหลักอภิธัมม ซึ่งกล่าวถึงรูปของสัตว์ที่ตายและการปฏิสนธิในต่างภพ ภายใต้สังคหคาถาเกี่ยวกับการมีกายและความรู้ในภพต่างๆ วิจารณ์เกี่ยวกับจิตและฤดูที่เป็นสมุฏฐานสำหรับสัต
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับหทัยวัตถุและธาตุ
275
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับหทัยวัตถุและธาตุ
…หทัยนั่นแล เป็นที่อยู่ด้วย เพราะเป็นที่ อาศัยแห่งมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าหทัย วัตถุฯ จริงอย่างนั้น หทัยวัตถุนั้น มีความเป็นที่อาศัยแห่งธาตุทั้ง ๒ เป็นลักษณะ ฯ ก็หทัยวัตถุนั้น อาศัยโลห…
เนื้อหาได้บรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่างหทัยวัตถุและธาตุ โดยเฉพาะมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ นอกจากนี้ยังอธิบายว่าหทัยวัตถุมีความสำคัญเป็นที่อาศัยแห่งธาต…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
276
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…บในกิจอื่น และไม่ อาศัยภาวรูปทั้ง ๒ เพราะแม้เมื่อภาวรูป ทั้ง ๒ นั้นไม่มีก็เป็นไปได้ เพราะฉะนั้น หทัยวัตถุนั้น เป็นวัตถุอื่นจากประสาท- รูปเป็นต้นนั้น บัณฑิตพึงทราบว่า เป็น อุปาทายรูป อาศัยมหาภูตรู) ก็หทัยวั…
…กับชีวิตรูปและความสำคัญของสหชาตธรรม ซึ่งประกอบด้วยการใช้ชีวิตในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับอธิบายถึงการแสดงวัตถุทุกข์และการมีอยู่ของชีวิตนทรีย์ การเลี้ยงดูกัมมชรูปและความสัมพันธ์กับกรรมที่เกิดจากเหตุปัจจัยในชีวิต…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 308
308
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 308
…ี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 308 อภิธัมมัตถสังคหบาลีแปล ปริเฉทที่ ๗ [ชื่อสมุจจัยสังคหภาค] [วัตถุธรรม ๗๒] [สังคหคาถา] บัดนี้ ข้าพเจ้าจักกล่าวสมุจจัย (การรวม หมวด) แห่งวัตถุธรรม ๓๒ อย่าง พร้อมทั้ง ล…
ในหน้าที่ 308 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ข้าพเจ้าได้กล่าวถึงสมุจจัยในการจัดหมวดหมู่ของวัตถุธรรม 32 ประการ พร้อมกับอธิบายลักษณะที่เกี่ยวข้องตามที่ได้มีการนำเสนอ โดยสมุจจัยที่กล่าวถึงแบ่งออกเป็…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความปริเฉทที่ ๒
317
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความปริเฉทที่ ๒
…บาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 317 พรรณนาความปริเฉทที่ ๒ [ข้อความเบื้องต้น] ประกอบความว่า วัตถุธรรม คือสภาวธรรม มี ๗๒ ประเภท พร้อมทั้งลักษณะ คือมีความคิดเป็นต้นเป็นลักษณะ ที่พระอนุรุทธาจารย์ ได้ก…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะชี้ให้เห็นถึงการจัดกลุ่มวัตถุธรรมที่มีลักษณะต่างๆ โดยแบ่งแยกตามอำนาจและคุณภาพของธรรม มีการสงเคราะห์ธรรมที่เป็นอกุศล, กุศล, และโพธ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
350
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ย แก่กายนี้ ซึ่งเกิดก่อนด้วยอำนาจแห่งปัจฉาชาตปัจจัย ๑ ฯ รูปย่อมเป็น ปัจจัยแก่นามเพียงอย่างเดียว คือ วัตถุ ๖ เป็นปัจจัยแก่วิญญาณธาตุทั้ง ๓ ในปวัติกาล และอาลัมพนะ (อารมณ์) ทั้ง ๕ เป็นปัจจัยแก่ปัญจ วิญญาณวิถี…
ข้อความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างนามและรูป รวมถึงปัจจัยต่างๆที่มีอิทธิพลต่อการเกิดของนามและรูปในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา เนื้อหานี้อภิปรายถึงความสำคัญของเจตนาและวิบากขันธ์ โดยช
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
351
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ปัจจัยแก่นามรูป
…กันและกัน และแก่รูปที่เกิดร่วม ๑ ๑ มหาภูตรูปเป็นปัจจัยแก่กันและกัน และแก่ อุปาทายรูป ๑ ในขณะปฏิสนธิ วัตถุและวิบากเป็นปัจจัยแก่กันและกัน ๑ ฯ อัญญมัญญปัจจัยมี ๓ อย่าง คือ ธรรมทั้งหลาย คือจิตและเจตสิกเป็น ปัจ…
ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงปัจจัยแก่นามรูปซึ่งมีความสำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ตามอาการ 8 อย่าง รวมถึงอธิปติปัจจัย สหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย และอื่น ๆ ที่เป็นส่วนสำคัญในการเกิดนามรู
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 352
352
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 352
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 352 วัตถุย่อมเป็นปัจจัยแก่วิบาก ด้วยอำนาจแห่งสหชาตปัจจัย (และ) ธรรมทั้งหลาย มทั้งหลาย คือจิตและเจตสิกเป็นปัจจ…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของปัจจัยที่ทำให้เกิดวิบากและธรรม รวมถึงการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและเจตสิกที่มีผลต่อการเกิดของรูปและวิญญาณ ธรรมทั้งหลายสามารถแบ่งออกได้ตามลักษณะและกาลเวลา แต่ทั้งหมด
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
375
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ป็น อุปการะโดยลักษณะคือสัมประโยค กล่าวคือมีความเกิดขึ้นเป็นอันเดียว กันเป็นต้น ชื่อสัมปยุตตปัจจัย ฯ วัตถุ (หทยวัตถุ) จิต และเจตสิก ถึงแม้เป็นธรรมประกอบกัน โดยความเป็นธรรมที่เกี่ยวเนื่องกันและกัน ๆ ก็เป็นอุ…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอุปการะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยให้ความสำคัญกับการแยกประเภทธรรมและความสัมพันธ์ระหว่างจิตและเจตสิก การเกิดขึ้นของธรรมในลักษณะต่างๆ เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อมโย
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
384
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ท่านอาจารย์ทำในใจว่า ความที่รูปธรรม อาศัยอรูปธรรมเป็นสหชาตปัจจัย พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ด้วยอำนาจ แห่งวัตถุในปฏิสนธิกาลเท่านั้น จึงกล่าวคำว่า วัตถุวิปากา อญฺญมญญ์ ดังนี้ ฯ [อธิบายจิตและเจตสิกเป็นอัญญมัญญปัจจ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา พูดถึงอารมณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์สหชาตาธิบดี ซึ่งประกอบด้วยฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธิบดี ที่มีอำนาจร่วมกันในการเกิดนามร