วิจิกิจฉา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 11

2) วิจาร คือ การประคองจิตให้มั่นอยู่ในอารมณ์ที่เพ่ง และในขณะเดียวกันก็ขจัดวิจิกิจฉานิวรณ์ คือ ความที่จิตเกิดลังเลสงสัย วิจารนี้ย่อมทำให้ผู้ปฏิบัติไม่เกิดความสงสัยในสภาวธรรมที่ปรากฏ ว่…

เนื้อหานี้พูดถึงการทำสมาธิผ่านการวิจารและปีติ โดยวิจารหมายถึงการประคองจิตไม่ให้ลังเล และปีติคือความรู้สึกปลาบปลื้มจากการทำสมาธิ อธิบายความสัมพันธ์ของวิตกและวิจาร เช่น เสียงระฆังและการบินของนก ให้ความเ

…จ ณ จุดที่สุดของลมหายใจภายในตัวคือ ที่ศูนย์กลางกายเรื่อยไปโดยไม่ต้องคิด อะไรทั้งสิ้น การนับย่อมระงับวิจิกิจฉา ทำให้ละวิจิกิจฉา การติดตามย่อมระงับวิตกที่หยาบและทำให้ อานาปานสติเกิดขึ้นไม่ขาดตอน การกระทบย่อมกำจั…

เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกอานาปานสติ ซึ่งนำไปสู่อาการของร่างกายที่เบา รู้สึกเหมือนลอย และหยุดหายใจขณะปฏิบัติภาวนา สิ่งเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาจิตใจ และสามารถพาไปสู่ระดับที่สูงกว่าในสมาธิ การทำความ

… ๒ ไว้ด้วยคำเป็นต้นว่า สิลนฺุธร ดั่งนี้ ก็เพื่อ แสดงว่า "จิตย่อมหนุดในภกใด ย่อมฟังชนะในภากใด และถูก วิจิกิจฉารอบงำ คือถูกวิจิกิจฉานั้นประทุษร้ายแล้วในภาคใด การ สนทนาธรรมแมในภาคนัน ๆ ชื่อว่า การสนทนาธรรมตามภาค.…

บทความนี้พูดถึงการสนทนาธรรมที่เกิดขึ้นในภาคที่เหมาะสม รวมถึงการกำหนดความมิดและการฟังชนะในภาคนั้น ๆ ท่านได้กล่าวถึงจิตที่หนุดในภกใด ซึ่งจะสามารถฟังชนะในภาคนั้นได้ และการสนทนาธรรมที่เกิดขึ้นภายใต้ความสา

…า เนกขมเมน กามฉินฺทสฺส อพฺยาปาเทน พยาปาทสฺส อาโลก สญฺญาย ถีนมิทธสฺส อกเขเป็น อุทธัจจสส ธมฺมววฏฐาเนน วิจิกิจฉาย ญาเณน อวิชชาย ปามุชเชน อรติยา ปฐเมน ฌาเนน นิวรณาน ทุติเยน ฌาเนน วิตกวิจาราน ตติเยน ฌาเนน ปีติยา จต…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติทางศีลในพุทธศาสนา โดยเน้นการรักษาศีลห้าและการทำจิตให้บริสุทธิ์ จากการศึกษาหลักกุศลและอวิชชา รวมถึงการพัฒนาสมาธิและการมีสติในชีวิตประจำวัน การทำความเข้าใจในธรรมะที่เป็นการหลุด

…ิ หิ วุตฺตนฺติ อิมมา มนส์ นิธายาห์ ปัญจวิญญาณสูติอาทิ ฯ ฌาน คานิ น ลภนฺตีติ สมพนฺโธ ฯ อธิโมกขวิรหโต วิจิกิจฉาจิตฺเต เอกคุคตา จิตตฏฐิติ มตต์ น ปน มิจฉาสมาธิสมาธินฺทฺริยสมาธิพลโวหาร คนที่ติ อาห ตถา วิจิกิจฉาจิตเ…

เนื้อหาดังกล่าวเกี่ยวกับการวิเคราะห์และอธิบายหลักการของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวกับจิตและวิธีการในอภิธรรม การประพฤติปฏิบัติในการใช้สติและการควบคุมอารมณ์ เนื้อหาเปิดเผยการดำเนิน

…ฺจ ปณฺณาสวิตกุกจิตฺเตสุ เอกาทสสุ ทุติยฌานจิตเตสุ ชาติ ฉสฏฐิ จิตเตสุ วิจาโร ชายติ ฯ ทวิปัญจวิญญาเณหิ วิจิกิจฉาสหคเตน จาติ เอกาทสหิ วชฺชิเตสุ อฏฐสตฺตติจิตเตสุ อธิโมกโข ชายติ ฯ ปญฺจทวาราวชุชเนน ทวิปญฺจวิญญาเณหิ ส…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกาและการศึกษาจิต ซึ่งครอบคลุมการเข้าใจระบบการทำงานของจิต, การเกิดขึ้นของจิตอฺจิต และการจัดอันดับต่างๆของจิตในมุมมองอภิธรรม การศึกษาเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงกา

…1 ธ...นาม กสฺมา ปฐม... ตตฺถ เตส วิเธ อกุสเลส ทิฏฐิ... ตพฺพตฺตาติ โยชนา ฯ ทิฏฐิยา สหคโต ทิฏฐิสหคโต ๆ วิจิกิจฉาย สหคโต วิจิ... ง...คตา คโต ฯ ทิฏฐิสหคโต จ วิจิกิจฉาสหคโต จ ทิฏฐิ...ค จิตฺตญฺจ อุปปาทา จ จิตตุปปาทา …

…อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาเนื้อหานี้มีการพูดถึงความเข้าใจและการประยุกต์ใช้อภิธรรมเพื่อควบคุมความเห็นและการวิจิกิจฉา โดยเสนอว่าอนาคตคือสิ่งที่เราต้องพิจารณาและเข้าใจถึงเหตุที่มีผลต่อการเกิดขึ้นของจิต ขอแนะนำให้เข้าใจ…

…ใจได้หมดสิ้นเชื้อไม่เหลือเศษแล้วหรือยัง เช่น โสดาปัตติมรรค สามารถฆ่าอนุสัยกิเลส ๓ ตัว คือทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และ สีลัพพตปรามาส ถ้าได้บรรลุสกทาคามิมรรค จะทำให้กามราคานุสัย และปฏิฆานุสัยเบาบางลง เมื่อได้บร…

…อนุสัยที่อิงแอบอยู่ในขันธสันดาน การบรรลุโสดาปัตติมรรคสามารถกำจัดอนุสัยกิเลส 3 ตัว ได้แก่ ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และสีลัพพตปรามาส และเมื่อบรรลุสกทาคามิมรรค จะทำให้กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยเบาบางลง ส่วนการบรร…

…ถอนสัตตสัญญา ความ สำคัญว่าสัตว์หรือสิ่งของลงเสียได้ เมื่อกำหนดเห็นอย่างนี้เป็น ประจํา จิตก็ตั้งมั่น วิจิกิจฉานิวรณ์ก็สงบระงับไป เป็นจิตที่ นุ่มนวลควรแก่การงาน คือสามารถละความยึดมั่นถือมั่นใน ขันธ์และธาตุ ซึ่งเ…

เนื้อหาคือการแนะนำให้พิจารณาธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม เพื่อปลดปล่อยจากความยึดมั่นในตัวตนและสิ่งต่าง ๆ พระพุทธองค์สอนว่าเมื่อแยกธาตุเหล่านี้ออกจากกัน จะเข้าใจว่าทุกสิ่งไม่มีตัวตนที่แท้จริง การเข้าใจในไตรลักษณ์

… ต ร ต อ น ที่ ๓ ( ปั ญ ห า จ อ ม เทพ) ก็ข้าพระองค์ได้เห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้ยังหมู่ชนให้ ข้ามพ้นวิจิกิจฉาในกาลใด ในกาลนั้น ข้าพระองค์ปราศจาก ความกลัว ไปเข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ในวันนี้ ข้าพระองค์ ขอถวา…

…ายเกี่ยวกับปัญหาจอมเทพ ข้าพระองค์ได้เห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งทรงช่วยให้ผู้คนข้ามพ้นจากความสงสัยและวิจิกิจฉา ข้าพระองค์จึงไม่มีความกลัวในการเข้าเฝ้าพระองค์ เพื่อถวายบังคมและได้รับการหลุดพ้นจากตัณหา พระองค์ทรง…

…นหลง ก็ละโมหา คนหัวดี ก็ละมานะ คนดิบมัน ก็ละทิฐิ คนมิจฉาทิฏฐิพุ่งๆ ไป ก็ละอุจริจจะ คนปลดใจไม่ตก ก็ละวิจิกิจฉา คนมีกิเลสเร่ร่าน ก็อาจสู็ย ธรรมค้านธรรมบาว ก็ (เลย) เป็นคู่แอกกันเป็นไป มรรกาวานก็เป็นสิ่งกลิสิกสาธ…

เนื้อหานี้เผยแพร่แนวคิดเกี่ยวกับสถานภาพของกิเลสในปัจจุบันและอนาคต แม้ว่ากิเลสที่ดำรงอยู่จะสามารถมองเห็นการหยุดยั้งจากความปรารถนา โทสะ ความหลง และอื่นๆ แต่ก็มีการตั้งคำถามเกี่ยวกับการตรัสรู้ธรรมที่อาจไ

…ต ๒๑ อกุศลจิต ๓ และผลจิต เบื้องต่ำ ๓ เว้นจิต ๓๓ ด้วยสามรถแห่งกิริยาชวนจิต ๑๘ จิตที สหรคตด้วยทิฏฐิและวิจิกิจฉาทั้ง ๕ อัคคผลจิต ๑ แลมหัคคต วิบากจิต (8) ตามสมควรแก่ความเป็นไปโดยไม่แปลกกัน ๆ แต่ โดยแปลกกัน จึงแสดง…

เนื้อหานี้เสนอการวิเคราะห์จิตตามอภิธรรมที่กล่าวถึงอรหัตตผลจิตและความสามารถแห่งจิตในแง่มุมต่างๆ รวมถึงวิถีจิตของพระโสดาบัน, พระสกทาคามี, และพระอนาคามี โดยนำเสนอความแตกต่างระหว่างจิตแต่ละประเภทที่มีอำนา

… ฯ ตถา หิ สมาธิ กามจุฉนฺทสฺส ปฏิปกโข ปีติ พยาปาทสฺส วิตกโก ถีนมิทธสฺส สุข อุทธัจจ กุกกุจจสฺส วิจาโร วิจิกิจฉายาติ เปฎเก วุตต์ ฯ เอวเมต วิวิจฺเจว กาเมชีติ อิมินา กามฉินฺทสฺส วิกขัมภนวิเวโก วุตโต โหติ วิวิจจ อกุ…

บทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺค การวิเคราะห์กิเลสและการปฏิบัติธรรมเพื่อความสงบ การแยกแยะระหว่างปัจจัยที่ก่อให้เกิดกิเลสและการเสริมสร้างความเข้าใจในหลักธรรมที่จัดเพื่อพัฒนาความสงบสุขในจิตใจ เทคนิคและแนวทางการ

…ศลชวนะ ย่อมมีไม่ได้แก่พระขีณาสพทั้งหลาย ฯ อนึ่ง กริยาชวนะ ย่อมมีไม่ได้ แก่พระเสขบุคคลและปุถุชน ฯ และวิจิกิจฉาชวนะที่ประกอบด้วยทิฏฐิ ย่อมมีไม่ได้แก่พระเสขะทั้งหลาย ฯ ก็และปฏิฆชวนะ ย่อมมีไม่ได้แก่ บุคคลผู้เป็นอน…

ในบทนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับวิถีจิตในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยอธิบายถึงกิริยาชวนะและอัปปนาชวนะที่มีต่อบุคคลในแต่ละประเภท รวมถึงการเข้าถึงวิบากและการแสดงถึงความต่างของบุคคลในโลกุตตรชวนะซึ่งเกิดขึ้นเฉพาะ

…ติ วกขาม โส โส ปุริมญาเณหิ หตาปาย- คมนียาทิภาโวว หุตวา อุปริญาณวชฺโฌ โหติ เวทิตพฺโพ ฯ กิเลเสสุ ทิฏฐิวิจิกิจฉา ปฐมฌาณวิชญา โทโส ตติยญาณวชฺโฌ โลภโมหมาน ถิ่นอุทฺธจจอหิริก อโนตฺตปาน จตุตถฌาณวชฺฌาน ๆ มิจฉาเตสุ มิจฉ…

บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ญาณทัศนวิสุทธิในหลายๆ ด้านที่เกี่ยวข้อง เช่น การตีความหมวดของญาณทั้งสี่และการเจริญรู้การต่างๆ เพื่อละวางกิเลสและลักษณะของการเห็นที่ถูกต้อง บทนี้ยังได้กล่าวถึงความเชื่อมโยงระหว

…ุตฺตนฺติ ปเท ปุพพกาลกิริยา ฯ วุตฺตนฺติ กมฺมวาจก ฯ [๑๖๖] กสฺมา ปเนตฺถ อุทธจจ์ ปธานนฺติ ปุจฉา ฯ โลภโทสวิจิกิจฉานมภาวโต ๆ โลภจิตฺเตสุ หิ โลภทิฏฐิมานานิ ปธานาน โทสจิตฺเต ปฏิฆ์ ปธาน วิจิกิจฉาสหคเต เอวญจาตุยาที่ ฯ เ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธรรมที่เกี่ยวกับการเรียนรู้และบ่มเพาะจิตใจ โดยเน้นถึงการละจากความโลภ โทสะ และความสงสัย นอกจากนี้ยังอธิบายเกี่ยวกับบทบาทของพระภควาในการสอนธรรมและวิธีการทำความเข้าใจในปัญหาและอุปส

…ยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 427 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 427 ถีนมิทธอุทธจจกุกกุจจวิจิกิจฉาน คหณ์ ฯ อริยเต อกุฏิลภาเวน ปวตฺติยเต อุชุ ภาวสาธน์ ฯ อร คติย์ วิชาที่นิตยาทนา ชุปจฺจโย อรสส อุ จ ฯ …

บทความนี้เปรียบเทียบและวิเคราะห์ว่าวิถีการปฏิบัติที่เรียกว่าอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยานั้นมีความสำคัญอย่างไรในศาสตร์แห่งการเข้าถึงธรรม มีการกล่าวถึงการใช้สูตรและกระบวนการที่ช่วยให้เกิดความเข้าใจในธรรมชาติแล

…ยารูปป์ สนฺตเมต์ ปณีตเมตนฺติ ปริกมุม กโรนฺตสฺส จตุตถารุปปมปเปตีติ วจเน อาวิภวิสฺสติ ฯ โลกุตตร ทิฏฐิ วิจิกิจฉาทิกิเลสปุปหานวเสน ลพฺภมานวิเสโส อุปริ นวมปริเฉเท เอตฺถ ปน โสตาปัตติมคฺค ภาเวตวา ทิฏฐิวิจิกิจฉาปหาเนน…

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวข้องกับอรูปโลกุตตเราและการวิเสสทางอภิธมฺมที่สำคัญ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา มีการกล่าวถึงธรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น อรูปและโลกุตตร รวมถึงวิจิเสสต่างๆ ที่จะนำไปสู่ความร

…ะโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 338 วิสุทธิมคเค เอเสว นโย ฯ นีวรเณสุ วิจิกิจฉานิวรณ์ ปฐมฌาณวิชญ์ กามฉินฺโท พยาปาโท กุกกุจจนฺติ ตีน ตติยฌาณวชฌาน ถีนมิทธอุทฺธจจานิ จตุตถฌาณวชฺฌาน ฯ…

บทนี้มุ่งเน้นการศึกษาในด้านวิสุทธิมคฺคและสภาวะของจิตที่เกี่ยวข้องกับกรรมฐานต่าง ๆ รวมถึงการวิเคราะห์ลักษณะของทิฏฐิและความเกี่ยวข้องระหว่างกามและความรู้สึกในกระบวนการปฏิบัติธรรม นอกจากนี้ยังสูงขึ้นในจิ

…มัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 183 ด้วยปฏิสนธิวิญญาณ ฯ คำว่า ทิฏฐิ ฯเปฯ เสกขาน ความว่า ชวนะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉานั้น และกิริยาชวนะเฉพาะของพระขีณาสพต่างหาก ที่ จ ศัพท์ชักมา ย่อมไม่ได้แก่โสดาบัน และพระสกทาคา าคามีผ…

บทนี้กล่าวถึงการศึกษาถึงความเข้าใจในอภิธรรมเกี่ยวกับปฏิสนธิวิญญาณและคำว่า ทิฏฐิ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาของพระขีณาสพและสภาพจิตของพระอริยบุคคลในมรรคและผล โดยเน้นช่วงสำคัญเกี่ยวกับการเข้าถึงความเป็นบุค