หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
616
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…า นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 614 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 614 มิตตาทีน วินิจฉโย ย์ ตสฺส วินิจฉัยสุส นิรากรณ์ นิวารณ์ จ ย สพฺพถาปิ...มตปฏิกเขปน จ อิธ อิมิสส์ วณฺณนาย มยา อวุตต์ ติ ตสฺส นิรากรณ์ จ ส…
เอกสารนี้นำเสนอเนื้อหาที่เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจกา จากหน้า 614 โดยมีการวิเคราะห์และวินิจฉัยในด้านต่างๆ เช่น มิตตาทีนและวินิจฉัยสุส พร้อมทั้งวินิจฉัยเกี่ยวกับการนิรากรณ์ ซึ่งมีหลักการที่สำคัญใ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
663
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…๔๒๕) วุตตรจน์ อาจริยวจเนน สาเธนฺโต อาห วุตตน ตยาที่ ฯ หิ สจจ์ เวห์...เรติ เอต์ วจน์ อาจริเยน ปรมตฺถ วินิจฉัย วุตฺตนฺติ สมพนฺโธ ฯ เวหปุผล...ตา สพฺเพ อริยบุคคลา อญฺญตฺถ พฺรหฺมโลเก น ปุน ชายนฺติ พรหมโลกคตา อุปรุ…
บทความนี้กล่าวถึงรายละเอียดของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา โดยเน้นที่การวิเคราะห์และตีความตัวบท เพื่อให้เห็นความสำคัญของอริยบุคคลในพรหมโลกและการมีอยู่ของกรรมในชีวิต ตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา. นอกจากน
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 51
51
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 51
…จเยหีติ นิปผนนตฺตาติ กรณ์ ฯ นิปฺผนฺนตฺตาติ นิปผนนรูปนติ เหตุ ฯ นิปผนรูปนติ สญฺญา ฯ รูปรูปนฺติ เอตฺถ วินิจฉัย ญาเป็นโต อาห รุปปน สภาโวฑฺยาทิ ฯ [๔๕] รูปสทฺทสฺส รูปกฺขนฺธาทิวาจกตฺตา รุปปนสภาโว รูปนฺติ วุตต์ ฯ รู…
บทนี้เป็นส่วนหนึ่งของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ที่กล่าวถึงลักษณะและการแยกประเภทของรูปที่เกี่ยวข้องกับการอภิธรรม อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับการแยกแยะประเภทต่างๆ เช่น ปริจฉิชและเบญจลักษณะ โดยเฉพาะการพิจารณาในเชิงอ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปัญหาของจุติจิตต์
114
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปัญหาของจุติจิตต์
…ิจิตฺตสฺส รูปาสมุฏฺฐาปเน อฏฐกถาย วุตตการณ์ ทสเสนโต จุติจิตเต ปนาติอาทิมาห์ ฯ ตตฺถ จุติจิตเตติ เอตฺถ วินิจฉัย์ วทามาติ เสโส ฯ อฏฐกถายนฺติ สมฺโมหวิโนทนีอฏฐกถาย ๆ วุตตญหิ ตตฺถ ขีณาสวสฺส ปูน จุติจิตต์ วฏฺฏมูลสส ร…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์จุติจิตต์และรูปสมุฎฐาปกตามที่ระบุในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 114 เกี่ยวกับการเกิดและการดับของจุติจิตต์ รวมทั้งการสำรวจถึงความสัมพันธ์ของรูปสมุฎฐาปก การพิจารณาในบริบทนี้
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และ นวมปริจเฉทตฺถโยชนา
562
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และ นวมปริจเฉทตฺถโยชนา
…ขณ์ เอตฺถ มคฺคาทิเกติ ภูมิ ฯ ทสเสตุนุติ วุตฺตนฺติ สมปทาน ฯ มค....ที่ติ วุตฺตนฺติ กมุม ฯ [๓๔๕] คาถาย วินิจฉัย ญาเป็นโต อาห ตตฺถาตยาที่ 1 ตตฺถ เตสุ มคฺคาทีสุ อห์ อิมินา....ขติ ปณฺฑิโต ๆ ตตฺถาติ นิทธารณ์ ฯ มคฺคน…
…วามเข้าใจในบริบทที่มีความลึกซึ้งน้อยลง โดยเฉพาะในประเด็นที่กล่าวถึงกรรมและผลบุญที่สามารถเข้าใจได้จากวินิจฉัยของนักปราชญ์และการตีความต่าง ๆ ในพระธรรม ซึ่งสามารถนำไปสู่การพิจารณาเกี่ยวกับความเชื่อและการปฏิบัติใ…
การวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
97
การวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…อกตวา ปกิณณกสงขาเร สมมตวา อุปปาทิตมคฺโคปิ วิปสฺสนานิยเมเนว ปญฺจงคิโก โหติ อยเมตฺถ อฏฐกถาทิโต อุทธโฎ วินิจฉัยสาโร ฯ เถรวาททสสนาทิวสปปวตฺโต ปน อติปปญโจ อฏฐกถาที่สุ วุฒิตนเยน เวทิตพฺโพ ฯ ยถา เจตฺถ เอวํ สพฺพตฺถาป…
เนื้อหาดังกล่าวนำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงการพิจารณาเวทนาและความหมายของการปฏิบัติสมาธิและวิปัสสนาในหลายบริบท การแสดงถึงการเชื่อมโยงระหว่างอภิธรรมและการฝึกประสบการณ์จิต โดยมีแนวทางที
จิตและการจำแนกอกุศลในอภิธรรม
34
จิตและการจำแนกอกุศลในอภิธรรม
…นต้น และกิจมีสัมปฏิจฉันนกิจเป็นต้น ในลำดับอกุศล จึงกล่าวคำเป็นอาทิว่า จักขุวิญญาณ สหรคตด้วยอุเบกขาฯ วินิจฉัยในคำนั้น ดังต่อไปนี้ ๑-๑. เฉลยสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๐๕-๖.
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับจิตที่เป็นปฏิปักษ์ต่อกุศลจิตซึ่งเรียกว่าอกุศล โดยเปรียบเทียบเหมือนชนที่เป็นคู่ปรับกับมิตรและอธิบายถึงการจำแนกประเภทของอกุศลจิตที่มี 12 ประเภท เน้นความแตกต่างของมูลและอาการของจ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
67
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…าปกิณณกสังขาร (สังขาร เบ็ดเตล็ด) แล้วให้เกิดขึ้น ก็ประกอบด้วยองค์ ๕ โดยความนิยมคือ วิปัสสนาเท่านั้น วินิจฉัยที่เป็นสาระอย่างว่ามานี้ ในอธิการว่าด้วย การนิยมองค์ฌานนี้ พระอรรถกถาจารย์ยกขึ้นจากอรรถกถาเป็นต้น ฯ …
เนื้อหาที่อธิบายเกี่ยวกับการนิยมองค์ฌานและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา โดยวิปัสสนาถือเป็นวุฏฐานคามินี ในขณะที่ฌานมีหน้าที่เป็นบาท แต่พระผู้สุกขวิปัสสกไม่จำเป็นต้องใช้ฌานในการบรรลุมรรค นอกจากนี้ การพิจารณาว่
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: กิจและฐานของจิต
123
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: กิจและฐานของจิต
…าจแห่งฐาน เพราะเหตุนั้น บัดนี้เพื่อแสดง ฐานนั้นโดยประเภท ท่านอาจารย์ จึงกล่าวคำเป็นต้นว่า ปฏิสนธิ ฯ วินิจฉัยในคำว่า ปฏิสนธิ เป็นต้นนั้น ที่ตั้งแห่งปฏิสนธิ ชื่อว่าปฏิสนธิ ฐานฯ บัณฑิตพึงเห็นว่า ชื่อว่าฐานที่พ้น…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการทำงานของจิต โดยยกตัวอย่างถึงกิจที่เกิดขึ้นและการเคลื่อนที่ของจิต เช่น ชวนกิจ, ตทาลัมพนกิจ, และจุติกิจ ซึ่งอธิบายการเชื่อมโยงของฐานที่เกี่ยวข้องภายใต้หลักอภิธัมมาที่จำเป็นต่อการเ
อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
247
อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…กิดในพรหมโลกชั้นสูง ๆ ขึ้นไป ไม่เกิด ในพรหมโลกชั้นต่ำลงมา ' [อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ ๔ อย่าง วินิจฉัยในคำว่า "อายุกฺขเยน" เป็นต้น ดังต่อไปนี้ แม้เมื่อ ยังมีกรรมานุภาพ ความตายเพราะความสิ้นไปแห่งอายุ ตาม…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ตามที่ได้อธิบายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยจำแนกประเภทความตายเป็นสามแบบ คือ อายุกขยมรณะ (ตายเพราะสิ้นอายุ), กัมมักขยมรณะ (ตายเพราะสิ้นกรรม) และอุภยักขยม
ความสำคัญของการดูแลผู้อื่นในชุมชน
39
ความสำคัญของการดูแลผู้อื่นในชุมชน
…่วไป ไม่มีใครเป็นอิสระเฉพาะตน เป็นแต่มีหัวหน้าผลัดเปลี่ยนกันตามวาระประชุม พร้อมกันในสัณ - ฐาคารสถาน วินิจฉัยกรณียกิจไปตามสมควร ให้พวกวัชชีหมั่นประชุมกัน เมื่อถึงคราวประชุมก็ ให้พร้อมเพรียงกันประชุม เมื่อเลิกก…
เนื้อหานี้สอนให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาประโยชน์ของกันและกันในหมู่ชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา ซึ่งระบุว่าเมื่อผู้คนใส่ใจดูแลผลประโยชน์ของผู้อื่น ประโยชน์ของตนเองก็จะมั่นคงและยั่งย
คำสอนทางธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
285
คำสอนทางธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…ป็นหมู่ เจ้าลิงฉวีทั้งหลายพร้อมกันเป็นหมู่คณะผู้บัญชากิจการบ้านเมืองทั่วไปไม่มีใครเป็นอิสระ เฉพาะตน วินิจฉัยกรณียกิจไปตามสมควร ให้พวกวัชชีหมั่นประชุมกัน เมื่อถึงคราวประชุมกันก็ ให้
บทความนี้นำเสนอคำสอนทางธรรมจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับการมีความสัมพันธ์ที่เข้มแข็งในหมู่คณะ โดยเน้นการดูแลและรักษาประโยชน์ของกันและกัน ทั้งนี้ การรักษาประโยชน์ของผู้อื่นจะช่วยให้ประโยชน์ของตนมั
สีลนิทฺเทโส - วิสุทธิมคฺคสฺส
19
สีลนิทฺเทโส - วิสุทธิมคฺคสฺส
…นปริสุทฺโธ จตุปัจจยปริโภโค อิท ปัจจยสนนิสสิตสีห์ นาม ฯ ตตฺราย อาทิโต ปฎฐาย อนุปุพฺพปทวณฺณนาย สุทธิ์ วินิจฉัยกถา ฯ อิธาติ อิมสฺม สาสเนฯ ภิกขุติ สาเร ภย์ อิกขนตาย วา ๑. อภิ.ว. ๒๕/๓๒๘ - ๒. อง, ตึก, ๒๐/๑๔๓ - ๓. ม…
เนื้อหาวิสุทธิมคฺคสฺสนี้พูดถึงสีลนิทฺเทโส ซึ่งเป็นแนวทางการปฏิบัติที่สำคัญสำหรับภิกขุ โดยมีการกล่าวถึงหลักการการรักษาศีลและสวัสดิภาพ ในการดำเนินชีวิตโดยใช้ประโยชน์จากธรรมนิยมเพื่อให้เกิดความสุขความสงบ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
236
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
…ก โหติ ตตฺถปี อุทธุมาตก์ อุทธุมาตกนฺติ จิตติ เปตพฺพ์ ฯ อิทานิ โส ต์ นิมิตต์ สุคคหิต กโรติ อาทิสุ อย วินิจฉัยกถาฯ เตน โยคินา ตสฺมึ สรีเร ยถาวุตตนิมิตฺตคฺคาหวเสน สุฏฺฐ นิมิตต์ คเหตุพพฯ สติ สุปฏฐิติ กตฺวา อาวชุช…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการวิเคราะห์สาระสำคัญในด้านการทำสมาธิ วิธีการเข้าถึงธรรมชาติที่แท้จริงผ่านวิสุทธิมคฺค โดยมีการกล่าวถึงลักษณะและยืนยันต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอยู่ในจิตใจที่สงบและก
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
17
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
… วิจาเรติ. วิเสส โชตกนิบาต ๕. ถ้าความท่อนต้นกล่าว ลักษณะแห่งคน หรือของอะไร ๆ โดย อาการเสมอกัน ไม่ได้วินิจฉัยว่า วิเศษกว่ากันอย่างไร, ความท่อนหลัง วินิจฉัยวิเศษออกไป นิบาตซึ่งเป็นเครื่องหมายความข้อนี้ในท่อนหลั…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงผลโชตกนิบาตซึ่งเป็นการกล่าวถึงผลที่จะเกิดขึ้นจากเหตุการณ์ที่ถูกกล่าวในท่อนต้น โดยนำเสนออุทาหรณ์เพื่อให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงวิเสสโชตกนิบาตซึ่งใช้ในการระบุว่า
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
204
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…า ปเนตฺถ โยโค กาตพฺโพ ติ วิธี ทสเสนโต ภควา โส เอว สมาหิเต จิตเตติอาทิมาห์ ฯ ตตฺราย ปาลินยานุสาเรเนว วินิจฉัยกถา ๆ ตตฺถ โสติ โส อธิคตจตุตถฌาโน โยคี ๆ เอวนติ ન จตุตถชุฌานกุกมนิทสฺสนเมต์ ฯ อิมินา ปฐมชุฌานาธิคมาท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล ซึ่งที่เกี่ยวข้องกับความเข้าใจในธรรมะและการพัฒนาจิต โดยยกตัวอย่างถึงการทำสมาธิและปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาทางจิตใจ อาทิเช่น การทำวิปัสสนาและสมาธิ การเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
57
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…ขนฺธปริยาปนฺนตฺตา เอตฺเถว อวโรธ์ คจฺฉนฺติ ฯ ตสฺมา อญฺเญส ตทวโรธโตปิ ปญฺเจว วุตตาติ ฯ เอว อนูนาธิกโต วินิจฉัยนโย วิญฺญาตพฺโพ ฯ อุปมาโตติ เอตฺถ หิ คิลานสาลูปโม รูปูปาทานกฺขนฺโธ คิลานปมสฺส วิญญาณูปาทานกฺขนฺธสฺส …
ในบทนี้ได้กล่าวถึงการอธิบายขันธ์เป็นหลักสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยระบุถึงหลักการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชื่อขันธ์ และการแยกแยะขันธ์ที่มีอยู่ ถึงแม้ว่าในขันธ์นั้นจะมีตัวตนที่เราสามารถมีส่วนร่วมหรือเห็นเป็นข
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
58
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ฯ อาจ จารึกการฌอปราธการณ์การกอปราธิกุปมา เอเต ภาชนโภชน- พฺยญฺชนปริเวสกภุญชนอุปมา จาติฯ เอว์ อุปมาโต วินิจฉัยนโย วิญฺญาตพฺโพ ทฏฺฐพฺพโต ทวิชาติ ฯ สังเขปโต วิตถารโต จาติ เอว ทวิธา ทฏฺฐพฺพโต เจตฺถ วินิจฉยนโย วิญญ…
เนื้อหาในวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) ให้ความสำคัญกับแนวคิดเกี่ยวกับการรับรู้และการอิงอยู่ของเวทนาถือเป็นการสำคัญในการประเมินความทุกข์และความสุข ซึ่งประกอบไปด้วยการวิเคราะห์ความหมายขอ
ประโยควิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
74
ประโยควิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ิมคเค มนฺทตฺตาติ ฯ อย ตาเวตฺถ อตฺถโต วินิจฉโย ฯ ลักขณาที่ที่ติ ลักขณรสปัจจุปฏฐานปทฎฐาเนหิ จกฺขาที่น วินิจฉัย วิชานิยาติ อตฺโถ ๆ ตานิ จ เนส ลักขณาที่น ขนฺธนิทเทเส วุตตาเนว ฯ ปญญินทรียาที่นี่ ที่ จตฺตาริ อตฺถโต…
เนื้อหานี้ให้การวิเคราะห์เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส และการตีความหมายของแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาทางจิตใจและปรัชญา มุ่งเน้นการแสดงถึงความหมายของลักษณะต่างๆ และขั้นตอนในการเข้าถึงสภาวะที่บริสุทธ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
76
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…มนสฺสินทรีย์ กามาวจรรูปาวจร โลกุตตรวเสน ภูมิตตยปริยาปนน์ อวสาน ณ โลกุตตราเนวาติ ฯ เอวเมตฺถ ภูมิโตปี วินิจฉัย วิชานิยา ฯ เอว หิ วิชานนฺโต สเวคพหุโล ภิกขุ ฐิโต อินฺทฺริยสิวเร อินทริยานิ ปริญญาย ทุกฺขสฺสนฺติ กริ…
เนื้อหานี้สำรวจและวิเคราะห์การศึกษาในด้านวิสุทธิมคฺค โดยพูดถึงสภาวะจตุภูมิและอินทรียานิ แล้วอธิบายถึงอริยสัจจ์ที่ประกอบด้วยทุกข์ สาเหตุของทุกข์ การดับทุกข์ และเส้นทางการดับทุกข์ของอริยสงค์ นอกจากนี้ยั