วินิจฉัย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 5 / 12

…รมตฺเถน [๒] นาวิชุชมาน ฯ วุตตกเหต อตฺถิ ภิกฺขเว อชาติ อภูติ อกต์ อสังขตนฺติ ฯ อิท ทุกขนิโรธ นิทเทเส วินิจฉัยกถามุข ฯ ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทานิทเทเส วุตตา ปน อฏฺฐ ธมฺมา กาม ขนฺธนิทเทเสส อตฺถโต ปกาสิตาเยว ฯ อิธ ป…

เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺสที่นำเสนอปรัชญาและแนวทางการปฏิบัติในศาสนา โดยเน้นที่การทำความเข้าใจในความรู้ที่เกี่ยวกับทุกข์ ความดับทุกข์ และการเข้าถึงนิพพาน ซึ่งมุ่งหวังให้ผู้อ่านได้สัมผัสถึงหลักธรรมท

…ิจจตาย อนุโลมติ อุปริ จ สตฺตตีสาย โพธิปักขิยธมฺมาน ตาย ปฏิบัตติยา ปตฺตพฺพตฺตา ฯ ยถา หิ ธมฺมิโก ราชา วินิจฉัยฏฐาเน นิสินโน อฏฐนน โวหารึกมหามตฺตานํ วินิจฉัย สุตวา อคติคมน์ ปหาย มชฺฌตฺโต หุตวา เอว์ โหติ อนุโมทมา…

…พิเคราะห์ให้เห็นธรรม จึงนำไปสู่การเข้าใจในสัจธรรมที่นำพาไปสู่การหลุดพ้น เช่นเดียวกับการที่ราชาสามารถวินิจฉัยสิ่งต่าง ๆ ได้ จนเข้าใจจนถึงการตั้งอยู่บนความเจริญ โดยไม่มีอุปสรรคทางจิตใจ ซึ่งบทความนี้สร้างแรงบันด…

…้น ในส่วนที่เป็นศีลอย่างเดียว พึงทราบ เนื้อความตามนัยที่กล่าวแล้วนั้นเถิด [ ทุกะ (ศีลหมวด ๒) ที่ ๑] วินิจฉัยในส่วนศีลที่เป็นที่ ๒ อย่างดังต่อไปนี้ การบำเพ็ญสิกขาบท อันพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติไว้ว่า นี่ควร…

เนื้อหาในวิสูทธิมรรคแปลพูดถึงศีลในพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็นหลายประเภท เช่น ศีล อวิสุทธศีล และเวมติกศีล โดยมีการกล่าวถึงประเภทต่าง ๆ ของศีลและความหมายที่ประกอบอยู่ในแต่ละประเภท เช่น ภิกขุศีล และอาจารศีล

…ิตศีล สำเร็จด้วยศรัทธา (อย่างเดียว) ดังนี้ ศีลเป็น ๒ อย่าง โดยเป็นจาริตศีลและวาริตศีล [ ทุกะที่ ๒ ] วินิจฉัยในทุกะที่ ๒ มรรยาทอย่างสูง ชื่ออภิสมาจาร อภิ สมาจารนั่นแล เรียกว่าอภิสมาจาร ชื่ออภิสมาจาริกะ อีกอย่า…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการสำรวจศีลในแง่มุมต่างๆ โดยเน้นที่จาริตศีลและวาริตศีล ซึ่งเป็นเครื่องมือในการรักษาหมายและเป็นข้อปฏิบัติที่สำคัญในทางพระพุทธศาสนา ศีลแบ่งเป็น ๒ ประเภท คือ จาริตศีลที่สำเร็จด้วยศรัทธา

…ริบูรณ์ ดังนี้ นี่มิใช่ฐานะจะมีได้" ดังนี้ ศีลเป็น ๒ อย่างโดย เป็นอภิสมาจาริกศีลและอาทิพรหมจริยกศีล วินิจฉัยในทุกที่ က [ ทุกะที่ ๓ ] คุณคือความเว้นจากโทษมีปาณาติบาต เป็นต้นอย่างเดียว เป็นวิรัติศีล คุณที่เหลือ…

…งให้เห็นความสำคัญของการทำธรรมที่เป็นอภิสมาจาริกะก่อนที่จะทำธรรมที่เป็นอาทิพรหมจริยกะ ทั้งนี้ยังมีการวินิจฉัยในทุกะที่เกี่ยวข้องกับศีลและนิสสัย ตลอดจนการให้ความสำคัญในแต่ละประเภทของศีลอย่างลึกซึ้ง เพื่อประโยชน…

…ในเสนาสนะตาม ที่ท่านจัดให้เป็นปกติ ๑๓. เนสัชชิกังคะ องค์แห่งภิกษุผู้มีอันอยู่ด้วยความนั่งเป็น ปกติ. วินิจฉัยธุดงค์ในนั้น พึงทราบโดยอรรถ (แห่งคำ) ๑ โดยปกิณณกะมีลักษณะเป็นต้น ๑ โดยการสมาทาน ๑ โดยวิธี (ปฏิบัติ) …

บทความนี้พูดถึงองค์แห่งภิกษุผู้มีอันอยู่ในสภาพแวดล้อมต่างๆ เช่น ป่า โคนไม้ และที่แจ้ง ซึ่งจะมีวินิจฉัยเกี่ยวกับธุดงค์ในบทที่ว่าด้วยการสมาทานและวิธีการปฏิบัติ โดยพิจารณาถึงอานิสงส์และต่าง ๆ ของการปฏิบัติ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - [วินิจฉัยโดยลักษณะเป็นต้น] - หน้าที่ 127 ก็ธุดงค์ทั้งหมดนี้ มีสมาทานเจตนาเป็นลักษณะ จริงอยู่แม้คำนี้ ท่านก็ได…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการธุดงค์และสมาทานเจตนาในพิธีกรรมที่พระพุทธเจ้าทรงแนะนำ รวมถึงการวินิจฉัยเกี่ยวกับธุดงค์ต่างๆ ที่มีความสำคัญในการปฏิบัติธรรม หลังจากมรณภาพของพระพุทธเจ้า การสมาทานควรเกิดขึ้น…

…บัติ) ในอรัญญิกังคะ] ก็อารัญญิกภิกษุนั้น พึงละเสนาสนะชายบ้านเสียแล้ว ยังอรุณ ให้ตั้งขึ้นในป่าเถิด. [วินิจฉัยเสนาสนะป่า] บ้านกับทั้งอุปจารนั่นแล ชื่อว่า เสนาสนะชายบ้าน ในคำนั้น บ้านมีกระท่อมหลังเดียวหรือหลายหล…

บทนี้อธิบายถึงการสมาทานอารัญญิกังคะ ซึ่งเป็นการให้พระภิกษุไม่อยู่ในเสนาสนะชายบ้าน โดยมีการเน้นย้ำถึงการปฏิบัติและวินัยของภิกษุที่ต้องละเสนาสนะเขตบ้านไปอยู่ในป่า การระบุคุณสมบัติของบ้านและเสนาสนะในบริบ

…นสัชชิกังคะ, ต่อไปนี้เป็นคำพรรณนาตามบทบังคับแห่งคาถานี้ คือ กุสลตติโก เจว ๆ เป ฯ วิญญาตพโพ วินิจฉโย วินิจฉัย.... พึงทราบ... โดยกุศลติกะ โดยจําแนกศัพท์ 0 * ม. ม. ๑๒/๒๐๗,

บทความนี้วิเคราะห์อานิสงส์ของการตั้งสติในการปฏิบัติธรรม โดยเน้นที่ประโยชน์ของการละความสุขจากการนอนและการหลับ ซึ่งช่วยให้ภิกษุสามารถดำเนินต่อไปสู่ความเจริญในกรรมฐานและสัมมาปฏิบัติ โดยทบทวนคาถาและหลักกา

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - มีธุตศัพท์เป็นต้น ๑ โดยย่อและโดยพิสดารอีก ๑. [ วินิจฉัยโดยกุศลติกะ ] - หน้าที่ 174 ส่วนผู้ใด ในบทเหล่านั้น บทว่า โดยกุศลติกะ ความว่า ก็ธุดงค์ทั้งหมด เป็นกุ…

เนื้อหาการศึกษานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์ธุดงค์ในวิสุทธิมรรค โดยเน้นที่ความหมายของคำว่า 'ธุตะ' และคำอธิบายเกี่ยวกับสภาพจิตของภิกษุที่เวียนว่ายอยู่ในป่า อภิปรายความสัมพันธ์ระหว่างธุดงค์ กุศล และอกุศล พร้

…้วย เพราะฉะนั้น คำของเธอ ทั้งหลายนั้น จึงไม่ควรถือเอาแล, นี้เป็นคำพรรณนาโดยกุศลติกะ เป็นอันดับแรก. [วินิจฉัยโดยจำแนกธุตาทิศัพท์] ในข้อว่า โดยจำแนกศัพท์มีธุตศัพท์เป็นต้นนั้น พึงทราบธุตะ พึงทราบว่าธุตวาทะ พึงทร…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงความสำคัญของการกำจัดกิเลสและการศึกษาธุดงค์ของภิกษุ โดยให้ความสำคัญกับข้อเท็จจริงว่า หากผู้ใดมีความละโมบในจีวร หรือไม่สามารถสละกิเลสออกไปได้ จะไม่สามารถเรียกสิ่งนั้นว่าเป็นธุดงค์ได้

…บกระทั่งอยู่ในป่าและโคนไม้นั้น แม้โทสะก็ย่อมสงบแล นี้ เป็นคำพรรณนาโดยจำแนกศัพท์ มีธุตศัพท์เป็นต้น. [วินิจฉัยโดยย่อและโดยพิสดาร ] [ โดยย่อ ] ข้อว่า โดยย่อและโดยพิสดารนั้น มีวินิจฉัยว่า ก็ธุดงค์เหล่านี้ โดยย่อม…

บทความนี้กล่าวถึงธุดงค์ในวิสุทธิมรรคและการรักษาสศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติธรรม โดยเน้นองค์ประธานและหลักการที่เกี่ยวข้อง เช่น สปาทานจาริกังคะ และเอกาสนิกังคะ รวมถึงการปฏิบัติเพื่อสร้างความสงบในชีว

…้บกพร่องไป เจริญขึ้นเถิด นี้เป็นความสังเขปในการเจริญสมาธินั้น ส่วนความพิสดารดังต่อไปนี้ (ปลิโพธ ๑๐] วินิจฉัยในข้อที่ว่า " บรรดาปลิโพธ ๑๐ ประการ ปลิโพธใด ของเธอมีอยู่ ตัดปลิโพธนั้นเสีย " นี้ก่อน เครื่องกังวลนั…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการเจริญสมาธิและปลิโพธ ๑๐ ที่เป็นเครื่องกังวลที่ส่งผลต่อภิกษุ โดยปลิโพธ ๑๐ ประกอบด้วย อาวาส ตระกูล ลาภ คณะ การงาน การเดินทาง ญาติ อาพาธ การเล่าเรียน และฤทธิ์ สาระสำคัญของอาวาสถูก

…่ากรรมฐานนั้นจักมีแจ้งโดยแท้ในความพิสดาร แห่งบทมาติกอันจะกล่าวเป็นลำดับ เพราะเหตุนั้น บัณฑิตพึงทราบ วินิจฉัยในกรรมฐาน ในคำที่ข้าพเจ้ากล่าวแล้วว่า " ถือเอากรรมฐาน ในกรรมฐาน ๔๐ ข้อใดข้อหนึ่ง " นั้น โดยอาการ ๑0 …

บทความนี้กล่าวถึงสัปปายะที่เหมาะสมกับคนวิตกจริต โดยแนะนำว่าเสนาสนะควรเป็นสถานที่สงบและไม่เปิดเผย เช่น ซอกเขาหรือถ้ำ เพื่อหลีกเลี่ยงความวิตกกังวล เสนาสนะที่มีป่าสมควรจะเป็นที่พักที่ลดการกระตุ้นจากภายนอ

…านั้น ) พอ เป็นปฏิภาคก็แนบนิ่ง กรรมฐานที่เหลือ ๓๒ ( เป็น นจลิตารมณ์) มีอารมณ์ไม่ไหว แล บัณฑิตพึงทราบวินิจฉัยโดยอารมณ์ ดังนี้ [ภูมิโต] บทว่า " โดยภูมิ " มีวินิจฉัยว่า ก็ในกรรมฐาน ๔๐ นี้ กรรมฐาน ๑๒ คือ อสุภ ๑๐ …

…นวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ กล่าวถึงกรรมฐานที่สำคัญต่าง ๆ โดยอธิบายถึงอารมณ์และภูมิของกรรมฐาน รวมถึงการวินิจฉัยที่เกี่ยวข้อง เช่น การทำความเข้าใจกรรมฐานในภูมิที่แตกต่างระหว่างเทวดา และมนุษย์ โดยแสดงให้เห็นความสำ…

…ท้อง ย่อมจะขึ้นมากกว่า ( ท่อนล่าง ) พึงตั้งจิตบริกรรมว่า อุทธุมาตก์ อุทธุมาตก ที่ร่างท่อนนั้นก็ได้ [วินิจฉัยอุคคหนิมิตเป็นอาทิ คำต่อไปนี้ เป็นคำวินิจฉัยในอรรถกถาปาฐะมีคำว่า " เธอย่อม ทำนิมิตนั้นให้เป็นสิ่งที่…

ในบทนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยเกี่ยวกับอุทธุมาตก์และการปฏิบัติของพระโยคีนที่เกี่ยวข้องกับนิมิตและการตั้งจิตบริกรรม เพื่อการเข้าถึง…

…นแห่งไขข้อนั้น ส่วน (วิสภาคบริ เฉท) ตัดตอนด้วยส่วนที่ผิดกับตน ก็เช่นเดียวกับผมนั่นแล [มุตติ - มูตร] วินิจฉัย คำว่า มุตติ - บุตร บุตรนั้น โดยสี มีสีดังน้ำด่างถั่ว มาส โดยสัณฐาน มีสัณฐานดังน้ำอยู่ภายในหม้อน้ำที…

บทนี้อธิบายถึงการทำงานของไขข้อต่าง ๆ ในร่างกายที่มีผลต่อการเคลื่อนไหว โดยไขข้อแต่ละประเภทจะมีหน้าที่ต่างกัน ผลกระทบต่อการเคลื่อนไหวและความเจ็บปวดของผู้ที่มีไขข้อน้อยหรือมาก ทั้งยังกล่าวถึงการไหลของมุต

…พรหมอุตตมา จารย์ตรัสไว้เหล่านี้ดังนี้แล้ว พึงทราบ ปกิณณกกถาในพรหมวิหารทั้งหลายนั่นอีกบ้าง ต่อไปนี้ [วินิจฉัยโดยอรรถ] ก็ในเมตตากรุณามุทิตาอุเบกขานี้ บัณฑิตพึงทราบวินิจฉัยโดย อรรถก่อน (ดังต่อไปนี้) ธรรมชาติใดย่…

เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับพรหมวิหาร โดยเฉพาะเมตตาและกรุณา ซึ่งบรรยายถึงธรรมชาติแห่งความรักและความเห็นใจที่มีต่อผู้อื่น ในการทำความเข้าใจธรรมชาติของเมตตา ไม่ว่าจะเป็นความรักของบุคคลที่

…้าถึงความ (วางใจ) เป็นกลางเสีย เหตุนั้น ธรรมชาตินั้น จึงชื่อว่า อุเบกขา (แปลว่า ธรรมชาติผู้วางเฉย) (วินิจฉัยโดยลักษณะเป็นต้น] ส่วนวินิจฉัยโดยประการอื่นมีลักษณะเป็นต้น ในพรหมวิหาร ธรรม ๔ นั้น พึงทราบ (ต่อไปนี้…

เนื้อหานี้พูดถึงธรรมชาติที่เรียกว่า กรุณา และ มุทิตา โดยสาธุชนจะบันเทิงต่อบุคคลที่มีสมบัติทางธรรม รวมถึงการวิเคราะห์ธรรมชาติที่วางเฉยซึ่งเรียกว่า อุเบกขา ธรรมชาติทั้ง ๔ ตามพรหมวิหารที่ส่งผลต่อการดำเนิ

…เจตสิกอันเป็นกามาวจรทั้งสิ้น [แก้ อนนฺโต อากาโส] ในปาฐะว่า "อนนฺโต อากาโส - อากาศเป็นอนันตะ" นี้ มี วินิจฉัยว่า ที่สุดข้างเกิดก็ดี ที่สุดข้างเสื่อมก็ดี ของอากาศนั้น ไม่ ปราก เหตุนั้น อากาศนั้นจึงชื่อ อนันตะ (…

บทความนี้นำเสนอข้อมูลจากวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ โดยมีการวิเคราะห์ความหมายของปาฐะซึ่งกล่าวถึงรูปสญฺญาน์และคำสอนเกี่ยวกับอากาศที่เป็นอนันตะ โดยชี้ให้เห็นถึงการละทิ้งอารมณ์ต่าง ๆ และแนวคิดในธรรมะว่าด้