สมาธิ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 44 / 144

สมาธิ 5 : หลักสมถวิปัสสนากัมมัฏฐาน ลิขสิทธิ์ มหาวิทยาลัยธรรมกาย แคลิฟอร์เนีย คณะผู้จัดทำ กองวิชาการ มหาวิ…

บทเรียนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับหลักการและการฝึกสมาธิ ตามแนวทางสมถวิปัสสนากัมมัฏฐาน ซึ่งเป็นกระบวนการที่ช่วยพัฒนาจิตใจ พบความสงบ และเพิ่มสมาธิให้กับผู้ฝึ…

…ัมมัฏฐาน เป็นคำที่มุ่งหมายถึงวิธีการฝึกอบรมจิตและวัตถุที่ใช้ในการฝึกจิต โดยมีคำที่ใช้ แทนกันได้ คือ สมาธิ และภาวนา 2. กัมมัฏฐานในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา ท่านกล่าวไว้ว่ามี 2 ประเภท คือ สมถะและวิปัสสนา กัมมัฏ…

กัมมัฏฐานหมายถึงวิธีการฝึกอบรมจิต ใช้แทนกันได้กับสมาธิและภาวนา มี 2 ประเภทคือสมถะและวิปัสสนา การฝึกมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้ฝึกจิตสงบ รู้ทันประสบการณ์ทางชี…

บทที่ 1 กัมมัฏฐานและวิธีปฏิบัติในพระไตรปิฎก ในชุดวิชาสมาธิที่ผ่านมา นักศึกษาได้ศึกษาหลักพื้นฐานของการเจริญสมาธิ ทำให้ทราบแนวทาง ในการปฏิบัติสมาธิในชีวิตประจำว…

…ีปฏิบัติในพระไตรปิฎก โดยเริ่มจากการทำความเข้าใจความหมายและความสำคัญของกัมมัฏฐาน รวมถึงหลักการปฏิบัติสมาธิในชีวิตประจำวัน เนื้อหาครอบคลุมถึงพื้นฐานของการเจริญสมาธิภาวนา และสิ่งที่นักศึกษาได้ฝึกปฏิบัติอย่างจ…

…หรับความหมายของคำว่า กัมมัฏฐาน ที่มีความแคบลงและเราคุ้นเคยกันว่า หมายถึง การอบรมจิต หรือเป็นการเจริญสมาธินั้น เป็นคำรุ่นหลังที่พระอรรถกถาจารย์ชาวพุทธใช้กัน โดยเฉพาะ พระพุทธโฆษาจารย์หรือพระพุทธโฆสะ ผู้รจนาค…

บทความนี้อธิบายถึงความหมายของกัมมัฏฐานในพระสูตร โดยเฉพาะการเปรียบเทียบกับการทำงานเกษตรกรรม ซึ่งมีความต้องการและกิจกรรมที่สูง รวมถึงการศึกษาหนทางปฏิบัติต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการประกอบอาชีพทั้งของฆราวาส

…พุทธศาสนาไว้ ได้ใช้คำว่า กัมมัฏฐานนี้ในวิสุทธิมรรคว่า หมายถึง อารมณ์กัมมัฏฐาน 40 อย่าง เพื่อการบรรลุสมาธิ พระอนุรุทธเถระผู้รจนาคัมภีร์อภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งเป็นคัมภีร์ที่ย่อเนื้อความในอภิธรรมทั้ง 7 คัมภีร์ไ…

…ธิบายจากคัมภีร์ต่าง ๆ เช่น วิสุทธิมรรค และอภิธัมมัตถสังคหะ คำว่า กัมมัฏฐาน หมายถึงอารมณ์และวิธีเจริญสมาธิ โดยอารมณ์มักบ่งถึงวัตถุที่ใจจดจ่อ โดยจิตจะไม่เกิดการรับรู้โดยไม่มีการกระตุ้นจากวัตถุภายนอก ผ่านการส…

…นยามที่จะต้องประสบทุกข์ดังกล่าว ดังที่พระพุทธองค์ ตรัสไว้ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเจริญสมาธิ ภิกษุมีจิตตั้งมั่นแล้ว ย่อม รู้ชัดตามเป็นจริง ก็ภิกษุย่อม รู้ชัดตามเป็นจริงอย่างไร ย่อมรู้ชัดซึ่งคว…

… ต่อต้านความทุกข์ และควบคุมใจตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ พระพุทธองค์ได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการเจริญสมาธิและการมีจิตตั้งมั่น เพื่อให้รู้ชัดตามเป็นจริงเกี่ยวกับความเกิดและความดับของสิ่งต่างๆ ในชีวิต.

…ผลการปฏิบัติก้าวหน้าไปตามลำดับ จำต้องสมาทานรักษาศีลให้บริสุทธิ์ ศีลจึงเปรียบเสมือนบันได เพื่อนำไปสู่สมาธิและธรรมเบื้องสูงยิ่งๆ ขึ้นไป (2) เกิดจากการได้ศึกษาธรรมะ ฟังธรรมและปฏิบัติธรรม จึงเกิดความปราโมทย์ ส…

…ี่มีศีลย่อมไม่เดือดร้อนใจ และทำให้จิตสงบได้ตามลำดับ การรักษาศีลบริสุทธิ์ถือเป็นเสมือนบันไดที่นำไปสู่สมาธิและธรรมเบื้องสูง การศึกษาธรรมะ ฟังธรรม และปฏิบัติธรรมสร้างความปราโมทย์ ทำให้เกิดปีติและทำให้กายสงบ ก…

อิทธิบาทเป็นสิ่งที่ต้องใช้พร้อมๆ กันเพื่อทำให้สมาธิเกิดขึ้น แต่สมาธิทั้ง 4 ประเภท ที่แบ่งตาม อิทธิบาทนี้ ก็เพื่อจำแนกให้เห็นความเด่นของธรรมแต่ละข้อ 1.5…

เนื้อหาเกี่ยวกับอิทธิบาทที่จำเป็นสำหรับการเจริญสมาธิ มีการอธิบายถึงการใช้สติเป็นตัวนำในการปฏิบัติ โดยยกตัวอย่างหลักปฏิบัติจากสติปัฏฐานสูตร ซึ่งเน้นการกำ…

…ล่มที่ 17 ข้อ 140 หน้า 614 * มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 141 หน้า 615-616 22 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า กั ม ม ฏ ฐ า น

…ังมีการสำรวจขันธ์ 5 ว่าเป็นอย่างไรและมีความสัมพันธ์กับจิตอย่างไร ความเข้าใจนี้มีความสำคัญต่อการพัฒนาสมาธิและการหลุดพ้นจากทุกข์

26 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า ก ม ม ฏ ฐ า น

…ิบัติสมถะและวิปัสสนาเพื่อการบรรลุธรรม 2.4 ความแตกต่างระหว่างสมถกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐาน 28 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า ก ม ม ฏ ฐ า น

บทที่ 2 กล่าวถึงสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน ซึ่งเป็นแนวปฏิบัติในพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากสมถกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐาน อธิบายความหมาย อารมณ์ และผลของแต่ละวิธีการ หัวข้อยังสอดคล้องกับความสัมพันธ์ระหว่าง

…ห่งจิต ความมั่นอยู่แห่งจิต ความไม่ส่ายไป แห่งจิต ความไม่ฟุ้งซ่านแห่งจิต ภาวะที่จิตไม่ส่ายไป ความสงบ สมาธินทรีย์หรืออินทรีย์คือสมาธิ สมาธิพละ สัมมาสมาธิ สมถะ คือ คุณธรรมอันระงับกิเลสหรือธรรมหยาบอย่างอื่นมีว…

บทที่ 2 นี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน ซึ่งเป็นการฝึกจิตเพื่อพัฒนาให้สูงส่งขึ้น โดยเฉพาะสมถกัมมัฏฐานซึ่งเน้นถึงความสงบของจิต การทำให้จิตไม่ฟุ้งซ่านและตั้งมั่น โดยการฝึกนี้มีวิธีการแล

…่ปรากฏนั้นเป็นสภาวธรรมภายในจริงๆ วิตกและวิจารนี้มีส่วนสนับสนุนกันในการยกจิตให้เข้าสู่สภาวะแห่งอัปปนาสมาธิ โดยเมื่อวิตก ยกจิตขึ้นสู่อารมณ์กรรมฐานแล้ว วิจารก็ประคองจิตนั้นไว้ไม่ให้ตกไป แต่ถ้าวิตกไม่ยกจิตขึ้น…

เนื้อหานี้พูดถึงการทำสมาธิผ่านการวิจารและปีติ โดยวิจารหมายถึงการประคองจิตไม่ให้ลังเล และปีติคือความรู้สึกปลาบปลื้มจากการทำสมาธ…

…งค์ คือ วิตก วิจาร ปีติ และสุข ก็จะเกิดขึ้น อย่างเต็มที่ เพราะฉะนั้นเอกัคคตาจึงมีความสำคัญมากในการทำสมาธิ เพราะเมื่อได้เอกัคคตาจิตแล้ว ความ ผ่องใส ความสุข ความเข้มแข็ง ความมีพลัง ความสามารถ และการที่จิตใช้…

…งๆ เกิดขึ้นตามมา ความสำคัญของเอกัคคตาคือการขจัดความเผลอแปรและทำให้จิตแน่วแน่ การฝึกฌานจึงช่วยให้เกิดสมาธิที่ลึกซึ้งมีหลายระดับ รวมถึงรูปฌานและอรูปฌานที่จะนำไปสูภาวะแห่งจิตที่สงบและพลังที่แข็งแกร่ง พร้อมกัน…

…งาม - อภิธัมมัตถสังคหะ และปรมัตถทีปนี พระคันธสาราภิวงศ์ แปล, สำนักพิมพ์ตาลกุด, 2546 หน้า 760 36 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า ก ม ม ฏ ฐ า น

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับทิพพญาณที่ช่วยในการรับรู้สภาวะต่าง ๆ เช่น ทิพพโสตญาณ ที่ทำให้ได้ยินสิ่งที่คนทั่วไปไม่ได้ยิน, เจโตปริยญาณ ที่รู้ความคิดของผู้อื่น, และปุพเพนิวาสานุสติญาณ ที่ระลึกชาติได้ นอกจากน

…ัมภาคิยสังโยชน์ 6. รูปราคะ คือ ความยินดีในรูปฌาน หรือในรูปภพที่จะพึงเข้าถึงได้ด้วยรูปฌานนั้น 38 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า ก ม ม ฏ ฐ า น

อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั

…ย่อมละอวิชชาได้” ในพุทธพจน์นี้ได้ชี้ให้เห็นถึงหลักการของสมถะและวิปัสสนาว่า คือ การอบรมจิต หรือตัวของสมาธิ ส่วนวิปัสสนา คือ การอบรมปัญญา เป็นปัญญาในขั้นสูงที่เรียกว่า ภาวนามยปัญญา นอกจากนี้ ยังได้ กล่าวถึงผ…

บทความนี้นำเสนอถึงจุดมุ่งหมายของการเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐานที่มุ่งมั่นสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ เพื่อการบรรลุนิพพานและพระอรหันต์ โดยมีการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสมถะและวิปัสสนาที่ต้องทำควบคู่กันเพื่อการรู้

…ฏิบัติของผู้ฟังธรรมที่ชี้ให้เห็นถึง ลักษณะของการปฏิบัติที่เป็นไปตามขั้นตอนคือ ได้ผลคือใจหยุดนิ่งเป็นสมาธิแล้ว จึงใช้สมถะเป็นบาทเพื่อ เจริญวิปัสสนาต่อไป ดังตัวอย่างของพระยสกุลบุตร “เมื่อยสกุลบุตรนั่งเรียบร้…

…วามเชื่อมโยงกับการปฏิบัติทั้งสมถะและวิปัสสนา โดยมีประสบการณ์จากพระยสกุลบุตรที่แสดงให้เห็นถึงการเจริญสมาธิและการเห็นอริยสัจ 4 ที่ต้องอาศัยการพิจารณาอย่างจริงจัง เพื่อเข้าสู่การบรรลุธรรม จึงจำเป็นต้องมีความเ…

…ว มีความเข้าใจถูกต้องในธรรม ไปตามอารมณ์ ทั้งปวง 4. เหตุใกล้ให้เกิด (เหตุปัจจัยที่ทำให้เกิด) ความสุข สมาธิ 5. องค์ธรรม 6. อารมณ์ 7. จิต 8. ผล 9. อานิสงส์ เอกัคคตาเจตสิก กสิณ อสุภะ อนุสติ พรหมวิหาร อรูป กัมม…

…ดยแบ่งออกเป็นลักษณะ, กิจ, ผลปรากฏ, เหตุใกล้ที่เกิดความสุขและองค์ธรรมที่เกี่ยวข้อง มีการสนับสนุนการทำสมาธิและวิปัสสนา เพื่อให้เกิดสติปัญญาและความสุขในชีวิต รวมถึงอานิสงส์ที่ได้รับจากการปฏิบัติธรรมที่ถูกต้อง…

…ต่างของสมถะและวิปัสสนา 3.3.1 สมถะและวิปัสสนาในกายต่างๆ 3.3.2 ความแตกต่างของการเห็นในกายต่างๆ 46 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ถ วิปัสสนากัมมัฏฐาน

บทที่ 3 นี้จะกล่าวถึงสมถะและวิปัสสนาตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยเริ่มจากการอธิบายความหมายของสมถะ วิธีปฏิบัติและผลของสมถะ รวมถึงระดับและการศึกษาสมถะ ต่อมาเป็นการวิเคราะห์วิปัสสนา ทั้งความหมาย วิธี