หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
20
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ัตตุภาพ ในกิจของตน ๆ โดยยกตนขึ้นเป็นประธาน และธรรมที่จะพึงให้สำเร็จ เป็นกรณะ โดยยกกัตตุภาพขึ้นในหมู่สหชาตธรรม ด้วยความอนุกูลแก่ กัตตุนั้น ท่านย่อมได้โดยปริยายเท่านั้น ฯ การแสดงเช่นนั้น บัณฑิตพึง ทราบว่า เพื่อแ…
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับความเข้าใจในอภิธรรมว่าด้วยจิตและอารมณ์ พระอาจารย์ได้อธิบายว่าจิตเป็นธรรมชาติที่ทำให้การรู้อารมณ์เกิดขึ้น และมีการสืบค้นสิ่งที่เป็นผลมาจากกรรมและกิเลสที่สั่งสมไว้ การแสดงธรรมนี้มีแง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
49
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…ี่ชื่อว่า วิตก เพราะอรรถว่า ตรึก ซึ่งอารมณ์ คือยกสัมปยุตธรรมทั้งหลายขึ้นสู่อารมณ์ ฯ วิตกนั้นมีอัน ยกสหชาตธรรมขึ้นสู่อารมณ์เป็นลักษณะ ฯ เปรียบเหมือนอย่างบุรุษ ๆ
…กัคคตา บรรยายการประกอบด้วยองค์ฌาน และบรรยายอรรถต่างๆ ของวิตกและการตรึกในอารมณ์ให้เข้าใจในลักษณะที่ยกสหชาตธรรมสู่อารมณ์อย่างชัดเจน โดยนำเสนอหลักการสำคัญในศึกษาธรรมะผ่านอภิธัมมาที่มีความเกี่ยวข้องกับชีวิตและจิตใ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความเข้าใจในธรรม
85
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความเข้าใจในธรรม
… ได้แก่ความอุตสาหะ ฯ อุตสาหะนั้นมีการอุปถัมภ์สหชาต ธรรมเป็นลักษณะ ฯ จริงอยู่ ด้วยอำนาจวิริยะ ความที่สหชาตธรรม เหล่านั้นเป็นไปย่อหย่อนจึงไม่ได้ ก็เพราะทำอธิบายอย่างนี้ วิริยะนี้ มีความแตกต่างจากวิตกเป็นต้น จึงป…
เนื้อหานี้อธิบายถึงการเรียนรู้และความเข้าใจในธรรมของพระผู้มีพระภาค รวมถึงการพยายามบรรลุธรรมด้วยความเพียรและการศึกษา ธรรมทุกประเภทที่ได้รับการแจกจ่ายสอดคล้องกับความจริง เสนอแนะเกี่ยวกับคุณสมบัติของเจตส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
276
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ิตนทรีย์ฯ จริงอย่างนั้น ชีวิตนทรีย์นี้ มีการเลี้ยงดูกัมมชรูปเป็นลักษณะ ฯ ก็ ชีวิตนทรีย์นั้น เลี้ยงดูสหชาตธรรมทั้งหลาย แม้ที่ตั้งอยู่ชั่วขณะตามปัจจัย ของตน โดยความเป็นเหตุแห่งความเป็นไปทีเดียว ฯ กรรมเท่านั้น จะ…
เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับชีวิตรูปและความสำคัญของสหชาตธรรม ซึ่งประกอบด้วยการใช้ชีวิตในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับอธิบายถึงการแสดงวัตถุทุกข์และการมีอยู่ของชีวิตนทรีย…
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
137
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
…คำอธิบายไว้ว่า ความ ( พิจารณา) ตาม ( วิตก ) ไป วิจารนี้นั้นมีอันตามฟื้นอารมณ์เป็นลักษณะ มีอัน ประกอบสหชาตธรรมในอารมณ์นั้นไว้เป็นกิจ มีอันตามผูกพันจิต ไว้เป็นเครื่องปรากฏ เมื่อวิตกและวิจารนั้น แม้ว่าแยกกันไม่ได…
การศึกษาในวิสุทธิมรรคนี้นำเสนอการเข้าใจองค์ประกอบของปฐมฌาน โดยเฉพาะความสำคัญของวิตกและวิจารที่มีบทบาทในการนำจิตเข้ามาในอารมณ์ต่าง ๆ วิตกหมายถึงความจรดจิตลงไปในอารมณ์ ขณะที่วิจารคือการตามฟื้นอารมณ์ให้ม
ความหมายและประเภทของอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
174
ความหมายและประเภทของอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
…แผ่ไปตลอดทิศหนึ่ง อยู่" ดังนี้เป็นต้น อุเบกขานี้ชื่อว่า พรหมวิหารุเบกขา อุเบกขาใดเป็นอาการเป็นกลางในสหชาตธรรมทั้งหลาย อันมา ( ในบาลี ) อย่างนี้ว่า" ภิกษุเจริญอุเบกขาสัมโพชฌงค์อันอิงวิเวก อิงวิราคะ " ดังนี้เป็น…
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายประเภทอุเบกขา 10 อย่าง เช่น ฉฟังคุเบกขา, พรหมวิหารุเบกขา, และโพชฌงคุเบกขา พร้อมทั้งพิจารณาความสำคัญของอุเบกขาในมุมมองของพระธรรมวินัยและผลกระทบ
สังขารุเบกขากับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
175
สังขารุเบกขากับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
…รละสิ่งนั้น เสีย ย่อมได้อุเบกขา " ดังนี้ อุเบกขานี้ชื่อว่า วิปัสสนูเบกขา ส่วนอุเบกขาใดเป็นธรรมที่คุมสหชาตธรรม ทั้งหลายให้เสมอกัน อันมาใน เยวาปนกธรรมทั้งหลายมีฉันทะเป็นต้น อุเบกขานี้ชื่อว่า ตัตรมัชฌัตตุเบกขา อุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอุเบกขาและสังขารุเบกขาที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค แบ่งประเภทของอุเบกขาออกเป็นหลายชนิด รวมถึงการนำสมาธิและวิปัสสนามาใช้ในการควบคุมความรู้สึกและการวางเฉย ผลของการฝึกปฏิบัติตามหลักแนวคิดทางพุทธ
ความบริสุทธิ์ของอุเบกขาในฌาน
190
ความบริสุทธิ์ของอุเบกขาในฌาน
…ม่ได้ราตรีคือ อุเบกขาเวทนาอันเป็นสภาคกัน (สนับสนุน) ประการหนึ่ง และเมื่อ อุเบกขาไม่บริสุทธิ์แล้ว แม้สหชาตธรรมทั้งหลายมีสติเป็นอาทิ ก็ไม่บริสุทธิ์ไปตามกัน ดุจแสงของจันทรเลขาไม่กระจ่างใน กลางวันก็ย่อมไม่แจ่มฉะนั…
บทความนี้พิจารณาความบริสุทธิ์ของอุเบกขาในฌาน ตั้งแต่ฌานเบื้องต่ำไปจนถึงจตุตถฌาน โดยใช้ล比จันทรเลขาเป็นสัญลักษณ์ในการเปรียบเทียบว่าทั้งสติและสัมปยุตธรรมสามารถเป็นบริสุทธิ์ได้ในสภาพที่เหมาะสม การค้นหาควา
วิถีธรรมเราปท. ภาค ๑ ตอนที่ 267
268
วิถีธรรมเราปท. ภาค ๑ ตอนที่ 267
…้น ธรรม ๕ ประการ คำว่าคือ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิงสา พึงทราบว่าชื่อ สหชาติจิตปัจจัย (เป็นอธิปิจฉัยแห่งสหชาตธรรม) โดยนัยว่า “ฉันทาธิสิดี เป็นปัจจัยโดยเป็นอธิปิจฉัยแห่งธรรม ทั้งหลายที่สัมปุฏฺฐบันเทินะ และเหงื่อปิง…
ในบทนี้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับอารมมนปัจจัยและอธิปิติปัจจัยที่ส่งผลต่อจิตเจตสิก โดยอธิบายว่ามีองค์ประกอบอย่างไร และความสำคัญของฉันทะ วิริยะ จิตตะและวิงสาเป็นอธิปปัจจัยในการพัฒนาธรรมด้านจิตใจที่มีความสำคัญใ
การศึกษาเกี่ยวกับวิจารในจิตและอารมณ์
268
การศึกษาเกี่ยวกับวิจารในจิตและอารมณ์
…ธิบายว่า " การที่จิตท่องเที่ยวเรือไป. " วิจารนั้น มีกรมคล้ำ อารมณ์เป็นลักษณะ มีอันประกอบเนือง ๆ ซึ่งสหชาตธรรมในอารมณ์นั้นเป็นรส มีการตามผูกพันธ์ ซึ่งเป็นสภาพธรรมในอารมณ์นั้นเป็นรส มีการตามผูกพันธ์นั้นเป็นปัจจั…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของวิจารในจิตที่มีอารมณ์เป็นปัจจุบัน โดยอธิบายถึงลักษณะและความสัมพันธ์ของอารมณ์ที่เกิดขึ้นในจิต วิจารนั้นมีความแข็งแกร่งและความเป็นไปที่สงบ ซึ่งส่งผลกระทบต่อความคิดและความรู้สึ