หน้าหนังสือทั้งหมด

ความสันโดษในธรรมวินัย
192
ความสันโดษในธรรมวินัย
…ธรรมอยู่ ๒ ข้อ คือ “สันโดษ” (ความยินดีในของของ ตน) กับ “อัปปิจฉา” (ความมักน้อย) ซึ่งคนส่วนมากเข้าใจ สามัญญผลสูตร ที. ส. ๙/๑๒๕/๙๔ ๑๙๐
เนื้อหาเกี่ยวกับมหาบพิตรภิกษุ ที่มีความสันโดษด้วยจีวรและบิณฑบาตเป็นเครื่องบริหารกายและท้อง ในการใช้ชีวิตตามธรรมวินัย การมีความสุขและความพอใจในปัจจัย ๔ ทั้งผ้านุ่งห่ม อาหาร ที่นอน ที่นั่ง และยา เน้นการ
การพิจารณานิวรณ์ ๕ ประการในพระพุทธศาสนา
207
การพิจารณานิวรณ์ ๕ ประการในพระพุทธศาสนา
…ีลทั้งปวง ด้วยอินทรียสังวร สติสัมปชัญญะและ สันโดษอันเป็นอริยะแล้ว ถ้ายังละ “นิวรณ์” ไม่ได้ กายและใจ สามัญญผลสูตร ที. ส. ๙/๑๒๕-๑๒๗/๙๕-๙๘ ๒๐๕
ข้อความนี้กล่าวถึงการพิจารณานิวรณ์ ๕ ประการ ซึ่งมีผลต่อการเกิดปราโมทย์ ปีติ และความสงบของใจ การละนิวรณ์ไม่เพียงแต่ทำให้คนกลายเป็นอริยะ แต่ยังนำไปสู่การมีความสุขและการตั้งมั่นของจิตใจ
ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน
216
ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน
… ส่วนใด ๆ แห่งกายของเธอทั่วทั้งตัว ที่ปิติและ ๆ สุขอันเกิดแต่วิเวกจะไม่ถูกต้อง....มหาบพิตร นี้ แหละ สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผล ที่เห็นประจักษ์ข้อ ก่อน ๆ.... ๒๑๔
ฌานหมายถึงภาวะที่จิตสงบประณีตซึ่งเป็นประสบการณ์ที่ลึกซึ้งของการสมาธิ พระภิกษุที่ปฏิบัติภาวนาจะสามารถเข้าถึงฌานในระดับต่าง ๆ ผ่านการพิจารณานิวรณ์ ๕ ประการและบรรลุถึงความสงบสุขที่สูงส่ง ด้วยการปฏิบัติอย
การบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
217
การบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
…่มีส่วนใด ๆ แห่งกายของเธอทั่วทั้งตัว ที่ปีติและสุขอันเกิด แต่สมาธิจะไม่ถูกต้อง.... มหาบพิตร นี้แหละ สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ทั้งดียิ่งกว่า ทั้ง ประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อน ๆ มหาบพิตร อีกประการหนึ่…
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะ 'ทุติยฌาน' และ 'ตติยฌาน' ที่ถูกอธิบายถึงความผ่องใสภายในที่เกิดจากสมาธิ รวมถึงความรู้สึกปีติและสุขที่เกิดขึ้นในร่างกาย เมื่อภิกษุมีอุเบกขาและสติสัมปช
ผลของการปฏิบัติฌานและจตุตถฌาน
218
ผลของการปฏิบัติฌานและจตุตถฌาน
ผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่า สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อน ๆ มหาบพิตร อีกประการหนึ่ง ภิกษุบรรลุ “จตุตถฌาน” ไม่มีสุขไม่มีทุกข์ เพราะละสุข…
ในพระธรรมเทศนาเรื่องฌานทั้ง ๔ ระดับ ผู้ปฏิบัติสามารถบรรลุปฐมฌานโดยการละนิวรณ์ ๕ ทำให้กายสงบและจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิ ไม่มีความรู้สึกสุขทุกข์ มีอุเบกขา และจิตใจบริสุทธิ์ซึ่งนำไปสู่ผลที่ดีและประณีตยิ่งขึ้
สามัญญผลเบื้องสูง
229
สามัญญผลเบื้องสูง
บทที่ ๘ สามัญญผลเบื้องสูง พระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทำให้พระ เจ้าอชาตศัตรูทรงรู้สึกประทับใจ และศรัทธาในพร…
…ที่ทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูมีความศรัทธาในพระธรรมวินัย และการเคารพในพระพุทธคุณ จากนั้นพระพุทธองค์ทรงแสดงสามัญญผลซึ่งนำไปสู่วิชชา ๘ และการบรรลุมรรคผลนิพพานอย่างละเอียด.
การฝึกสมาธิและการบรรลุฌาน
230
การฝึกสมาธิและการบรรลุฌาน
…่วเข้าสู่ภายในต่อไปอีก ทำให้ผู้เจริญภาวนาบรรลุฌานทั้ง ๔ ระดับไปตามลำาดับ ๆ ดังได้กล่าวแล้วในบทที่ ๗ สามัญญผล าดับที่ ๑ หลังจากบรรลุฌาน ๔ แล้ว ถ้าผู้เจริญภาวนายังสามารถ ประคองใจเป็นสมาธินิ่งแน่วต่อไปอีก ใจย่อม…
การฝึกสมาธิจำเป็นต้องฝึกใจให้ถาวรที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ซึ่งจะทำให้เกิดความนิ่งและใสบริสุทธิ์เมื่อทำได้สำเร็จ ผู้ฝึกจะเห็นดวงกลมสุกสว่าง สภาวะนี้เกิดจากความสงบระงับของกิเลส ทำให้สามารถบรรลุฌาน ๔ ระดั
วิปัสสนาญาณและการเจริญภาวนา
232
วิปัสสนาญาณและการเจริญภาวนา
…กายนี้ เนื่องอยู่ในกายนี้... มหาบพิตร นี้แหละสามัญญ ผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่า สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อน ๆ” จากพุทธดำรัสนี้ จะเห็นว่าสามัญญผลที่ผู้เจริญภาวนา จะพึงบรรลุต่อจากฌาน ๔ ก็…
…วามรู้เกี่ยวกับอริยสัจ ๔ ซึ่งช่วยให้เข้าใจทุกข์และวิธีการดับทุกข์ในชีวิต โดยเฉพาะบทความนี้อ้างอิงถึงสามัญญผลสูตรที่มีความสำคัญในพุทธศาสนา ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการวางเฉยไม่ยินดียินร้ายต่อร่างกาย
การพัฒนาจิตสู่ธรรมกายพระโสดา
233
การพัฒนาจิตสู่ธรรมกายพระโสดา
…ได้อีกอย่างหนึ่งว่า ผู้ที่บรรลุ “ญาณทัสสนะ” หรือ “วิปัสสนาญาณ” ก็คือผู้บรรลุธรรมกายโคตรภูนั่นเอง ดู สามัญญผลลำาดับที่ ๒ เมื่อผู้เจริญภาวนาบรรลุวิปัสสนาญาณแล้ว ถ้ายังสามารถ ประคับประคองจิตให้เป็นสมาธิแน่วแน่ต่…
บทความนี้กล่าวถึงการพัฒนาจิตของผู้บรรลุธรรมกายโคตรภูไปสู่ธรรมกายพระโสดา โดยเน้นที่วิปัสสนาญาณและการฝึกฝนจิตให้มีสมาธิแน่วแน่ เนื้อหายังพูดถึงความสำคัญของการไม่ประมาทในการฝึกจิต เพื่อให้สามารถเข้าถึงระ
การทำจิตให้บริสุทธิ์และฤทธานุภาพ
235
การทำจิตให้บริสุทธิ์และฤทธานุภาพ
…รมิตกาย อื่นจากกายนี้ มีรูปเกิดแต่ใจ มีอวัยวะน้อยใหญ่ ครบถ้วน มีอินทรีย์ไม่บกพร่อง มหาบพิตร นี้ แหละสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้ง ประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อน ๆ” ดู จากพระพุทธ ารัสนี…
บทเรียนจากพระพุทธอารมณ์ที่อธิบายถึงการทำจิตให้บริสุทธิ์ และจำแนกฤทธานุภาพที่เกิดขึ้นจากการเรียนรู้และเจริญภาวนา สรุปว่าเป้าหมายหลักของการภาวนาคือการทำจิตให้บริสุทธิ์ โดยฤทธานุภาพเป็นผลพลอยได้ที่เกิดขึ
การพัฒนาจิตผ่านมโนมยิทธิ
236
การพัฒนาจิตผ่านมโนมยิทธิ
…ารที่เราตั้งใจซื้อสินค้าอย่างหนึ่งอย่างใด แล้วได้ของแถมเพิ่มมาอีก ข้อนี้ฉันใด “มโนมยิทธิ” ก็ฉันนั้น สามัญญผลลำาดับที่ ๓ เมื่อผู้เจริญภาวนาบรรลุ “มโนมยิทธิ” แล้วถ้ายังสามารถ ประคองจิตให้เป็นสมาธิแน่วแน่ต่อไปอี…
เมื่อผู้เจริญภาวนาได้บรรลุมโนมยิทธิแล้ว หากยังสามารถรักษาสมาธิได้ จะทำให้จิตบริสุทธิ์ขึ้น สามารถแสดงอิทธิฤทธิ์ได้ เช่น การแปลงกายและล่องหน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนว่า เมื่อจิตเป็นสมาธิและปราศจากกิเลส
อิทธิวิธีและผลจากการเจริญภาวนา
238
อิทธิวิธีและผลจากการเจริญภาวนา
…าง นี้ ย่อมโน้มน้อมจิตไปเพื่อแสดงฤทธิ์ เธอบรรลุ อิทธิวิธีหลายประการ (ดังกล่าวแล้ว) มหาบพิตร นี้แหละ สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อ ก่อน ๆ” ฤทธิ์ทางใจ ซึ่งเป็นส…
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับอิทธิวิธีในทางจิตที่เกิดจากการเจริญภาวนา โดยเน้นถึงความสำคัญของการบริสุทธิ์ผ่องแผ้วของจิตใจซึ่งนำไปสู่การแสดงฤทธิ์และผลพลอยได้ที่สำคัญ อิทธิวิธีเป็นผลที่เกิดขึ้นเมื่อจิตใจสามาร
เสียงทิพย์และการรู้ใจผ่านการภาวนา
240
เสียงทิพย์และการรู้ใจผ่านการภาวนา
9 เสียงทิพย์และเสียงมนุษย์ดังกล่าวแล้ว) มหา บพิตร นี้แหละสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้ง ดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็น ประจักษ์ข้อก่อน ๆ” “ทิพยโสต” หรือ “ทิพ…
เสียงทิพย์คือสามัญญผลจากการทำใจให้บริสุทธิ์ ทำให้จิตผ่องแผ้วและสามารถรู้ใจของผู้อื่นได้ เช่น ในเหตุการณ์ที่อาฬวกยักษ์ไปเฝ…
การเจริญภาวนาและเจโตปริยญาณ
243
การเจริญภาวนาและเจโตปริยญาณ
…่อ “เจโตปริยญาณ” เธอย่อมกำาหนดรู้ใจของสัตว์ อื่น ของบุคคลอื่นด้วยใจ (ดังกล่าวแล้ว) มหา บพิตร นี้แหละสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดี ยิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่า สามัญญผลที่เห็น ประจักษ์ข้อก่อน ๆ” ญาณกําหนดรู้ใจผู้อ…
…างๆ เพื่อนำไปสู่การบรรลุเจโตปริยญาณที่สามารถรู้ใจผู้อื่นได้อย่างชัดเจน พร้อมทั้งอธิบายถึงความหมายของสามัญญผลในบริบทนี้.
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ: การระลึกชาติในพุทธศาสนา
246
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ: การระลึกชาติในพุทธศาสนา
…ไปเพื่อ “ปุพเพนิวาสานุสสติ ญาณ" เธอย่อมระลึกถึงชาติก่อนได้เป็นอันมาก (ดังกล่าวแล้ว) มหาบพิตร นี้แหละสามัญญผล ที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่า สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อน ๆ” ญาณที่ทำให้ระลึกชาต…
เนื้อหานี้พูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งเป็นญาณที่ทำให้สามารถระลึกถึงชาติที่ผ่านมาของพระพุทธเจ้า และการบำเพ็ญทศบารมีในอดีต ผ่านตัวอย่างจากชาดก เช่น เวสสันดรชาดก ที่แสดงให้เห็นถึงเส้นทางก่อนการตรัสรู้
สามัญญผลลำาดับที่ ๗
247
สามัญญผลลำาดับที่ ๗
สามัญญผลลำาดับที่ ๗ เมื่อผู้เจริญภาวนาสามารถประคองจิตให้เป็นสมาธิแน่ว แน่ยิ่งขึ้นต่อไปอีก จิตย่อมบริสุทธิ์ยิ…
เมื่อผู้เจริญภาวนาเข้าถึงสมาธิที่แน่วแน่ ทำให้จิตบริสุทธิ์ปราศจากกิเลส ส่งผลให้สามารถเห็นการเกิดและการตายของสัตว์ รวมถึงความแตกต่างตามอำนาจกรรม โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงการประคองจิตในสภาวะนี้อย
ทิพยจักษุและการเวียนว่ายตายเกิด
249
ทิพยจักษุและการเวียนว่ายตายเกิด
…ิสุทธิ์ ล่วงจักษุของมนุษย์ ย่อมรู้ชัดซึ่งหมู่ สัตว์ผู้เป็นไปตามกรรม ด้วยประการฉะนี้ มหาบพิตร นี้แหละสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็น ประจักษ์ข้อก่อน ๆ” ญาณที่ทำให้สามารถเล็…
เนื้อหาดังกล่าวพูดถึงความสามารถของภิกษุในการเห็นการจุติและอุบัติของสัตว์ด้วยทิพยจักษุ ซึ่งหมายถึงดวงตาที่บริสุทธิ์ล่วงจักษุมนุษย์ โดยสามารถระบุได้ว่าหมู่สัตว์ที่เกิดขึ้นนั้นเป็นไปตามกรรม การเห็นนี้เรี
สามัญญผลลำาดับที่ ๔
250
สามัญญผลลำาดับที่ ๔
สามัญญผลลำาดับที่ ๔ เมื่อผู้เจริญภาวนาสามารถประคองจิตให้เป็นสมาธิแน่ว แน่ยิ่งขึ้นต่อไปอีก จิตย่อมบริสุทธิ์หม…
…่างไสว บรรลุอันหยั่งรู้เกี่ยวกับอริยสัจ ๔ และหลุดพ้นจากกิเลสทั้งหมด นั่นคือการบรรลุอรหัตตผล ซึ่งเป็นสามัญญผลสูงสุดที่พุทธเจ้าตรัสว่าจิตที่บริสุทธิ์จะสามารถเข้าถึงความจริงได้ตามที่เป็นจริงเกี่ยวกับทุกข์และกิเล…
อาสวักขยญาณ และ วิชชา ๘
252
อาสวักขยญาณ และ วิชชา ๘
…ม่หวั่นไหวอย่างนี้ ย่อมโน้ม น้อมจิตไปเพื่อ “อาสวักขยญาณ” ย่อมรู้ชัดตาม ความเป็นจริง มหาบพิตร นี้แหละสามัญญผล ที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่า สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ข้อก่อน ๆ มหาบพิตร 9 ก็สามัญญผ…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการทำงานที่ตั้งมั่นและไม่หวั่นไหว เพื่อที่จะเข้าใจอาสวักขยญาณ ซึ่งนำไปสู่การรู้ชัดตามความเป็นจริง การหยั่งรู้แด่สิ่งอัศจรรย์ในศาสนาเป็นชื่อนี้ ซึ่งช่วยในการปลดปล่อยจิตจากอาส
ความงดงามของพระธรรมคํา สั่งสอนในพระพุทธศาสนา
255
ความงดงามของพระธรรมคํา สั่งสอนในพระพุทธศาสนา
…ะผู้มีพระภาคเจ้า โปรดทรงจ๋าข้าพระองค์ว่า เป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิต ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป ๒ 9-1 สามัญญผลสูตร ที. ส. ๙/๑๓๔/๑๑๐ ๒๕๓
ในบทนี้ได้กล่าวถึงการตั้งหลักในพระ ธรรมคํา สั่งสอนที่มีความงดงามดุจดั่งการเปิดเผยความจริงให้ผู้คนเห็น พระเจ้าอชาตศัตรูได้แสดงความเห็นด้วยการกราบทูลสรรเสริญจึงได้ขอถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะตลอดชีวิต ตั้งแ