ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน:พระธรรมเทศนา คำสอน

ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน พระแท้ หน้า 216

หน้าที่ 216 / 371

สรุปเนื้อหา

ฌานหมายถึงภาวะที่จิตสงบประณีตซึ่งเป็นประสบการณ์ที่ลึกซึ้งของการสมาธิ พระภิกษุที่ปฏิบัติภาวนาจะสามารถเข้าถึงฌานในระดับต่าง ๆ ผ่านการพิจารณานิวรณ์ ๕ ประการและบรรลุถึงความสงบสุขที่สูงส่ง ด้วยการปฏิบัติอย่างตั้งมั่น. ความสุขที่เกิดจากวิเวกจะนำไปสู่การตั้งมั่นของจิต จึงเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการปฏิบัติธรรมโดยเฉพาะในการบรรลุปฐมฌาน.

หัวข้อประเด็น

-ฌานและสมาธิ
-ปฐมฌาน
-การปฏิบัติภาวนา
-นิวรณ์ ๕ ประการ
-ความสงบในจิต

ข้อความต้นฉบับในหน้า

ฌาน ๔ ฌาน คือ ภาวะที่จิตสงบประณีต เป็นสมาธิแน่วแน่ เหนือ กว่าสมาธิธรรมดา เมื่อพระภิกษุกระทำจิตให้สงบสงัด เป็น สมาธิละเอียดอ่อน ก็จะเข้าฌานระดับต่าง ๆ ไปตามลำดับ ๆ ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระเจ้าอชาตศัตรูว่า ๆ “เมื่อเธอ (ภิกษุผู้ปฏิบัติภาวนา) พิจารณา เห็นนิวรณ์ ๕ ประการเหล่านี้ที่ละได้แล้วในตน ย่อมเกิดปราโมทย์ เมื่อปราโมทย์แล้วย่อมเกิด ปีติ เมื่อมีปีติในใจ กายย่อมสงบ เธอมีกายสงบ แล้วย่อมได้เสวยสุข เมื่อมีสุข จิตย่อมตั้งมั่น เธอสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ “ปฐมฌาน” มีวิตก มีวิจาร มีปีติและสุขเกิดแต่ วิเวกอยู่ เธอท่ากายนี้แหละให้ชุ่มชื่นเอิบอิ่ม ซาบซ่านด้วยปีติและสุขอันเกิดแต่วิเวก ไม่มี ส่วนใด ๆ แห่งกายของเธอทั่วทั้งตัว ที่ปิติและ ๆ สุขอันเกิดแต่วิเวกจะไม่ถูกต้อง....มหาบพิตร นี้ แหละ สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผล ที่เห็นประจักษ์ข้อ ก่อน ๆ.... ๒๑๔

ฌาน ๔: การทำจิตให้สงบและเข้าถึงปฐมฌาน : หน้า 216/371

พระแท้ : หน้า 216/371 การสำรวจภาวะฌานที่สูงส่งที่เกิดจากการปฏิบัติภาวนา และการบรรลุถึงความสงบและสุขภายในจิต.

สรุปเนื้อหา

หัวข้อประเด็น

ข้อความต้นฉบับในหน้า

หน้าหนังสือทั้งหมด

หนังสือที่เกี่ยวข้อง