หน้าหนังสือทั้งหมด

การพิจารณาไตรลักษณ์และวิปัสสนาญาณ
424
การพิจารณาไตรลักษณ์และวิปัสสนาญาณ
…ไม่เที่ยงเป็นต้น) ) [อธิบายวิปัสสนาญาณ] ๆ ญาณที่เป็นไปด้วยอำนาจการพิจารณาธรรมมีขันธ์เป็นต้น โดย વ્ર หมวด ชื่อว่าสัมมสนญาณ ฯ ญาณที่เป็นไปด้วยอำนาจการตามเห็น ความเกิดและความดับ ชื่อว่าอุทยัพพยญาณ ฯ ญาณที่ปล…
บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ของกรรมฐานกับความไม่เที่ยง ทุกข์ และอนัตตาในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการพิจารณาไตรลักษณ์และการพัฒนาญาณในกรรมฐาน นอกจากนี้ยังอธิบายแต่ละชนิดของญาณ อาทิ สัมมสนญาณ, อ
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
9
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
…งปวงให้สำเร็จแก่ เทวดามนุษย์ทั้งหลาย ต่อนี้ท่านบรรยายผลที่ต้องประสงค์ของเทวดามนุษย์ทั้งหลายนั้นเป็น หมวด ๆ ไป เมื่อยื่นเข้าก็ได้ ๓ ประการ คือ มนุษยสมบัติ สวรรคสมบัติ นิพพานสมบัติ ล้วนเป็น คุณที่จะพึงได้ด้…
เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
2
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ความให้ วิภัตต (๑๐๕) วิภัตตินั้นท่านจำแนกไว้เพื่อเป็นเครื่องหมายให้รู้ กาล บท วจนะ บุรุษ, จัดเป็น 4 หมวด, ในหมวดหนึ่ง ๆ มี ๑๒ วิภัตติ อย่างนี้ :- ๑. วตฺตมานา ปรสฺสปท์ อตฺตโนปท ปุริส. ป. เอก. พหุ. เอก. พหุ…
…ท์กล่าวกิริยาและการจำแนกแต่ละวิภัตติเพื่อเป็นเครื่องหมายรู้แสดงถึงกาล บท และวจนะ. เนื้อหาแบ่งออกเป็นหมวดต่าง ๆ และอธิบายถึงวิภัตติที่หลากหลาย ทำให้เข้าใจถึงการใช้งานในบริบทต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน. สาระสำคัญ…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
13
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
…รูปเป็น มุสฺสติ ย่อมลืม. เป็นไปในความ ย้อม [รช + ย = ชช + ติ] สำเร็จรูปเป็น รชุ รชฺชติ ย่อมย้อม. ๔. หมวด สุ ธาติ สุ เป็นไปในความ ฟัง [q + ณา + ' - ติ] สำเร็จรูปเป็น สุณาติ ย่อมฟัง. ว สิ เป็นไปในความ ร้อย …
บทความนี้นำเสนอการศึกษาบาลีไวยากรณ์ในหมวดต่าง ๆ เช่น การใช้คำว่า 'สิว', 'พุธ', และ 'ขี' รวมถึงการสร้างคำให้สำเร็จรูป และความหมายของคำต่าง ๆ เ…
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
41
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
…้ โดยสังสัคคะ ( ความระคนกัน ) และ สันนิบาต (ความรวมกัน แห่งวัตถุ ๒ ข้างหน้ามีราคะเป็นต้น ได้จริยา ๔ หมวด ๑ แห่งวัตถุ ๓ ข้างหลัง มีสัทธาเป็นต้น ก็ได้จริยา ๔ อีกหมวด ๑ เหมือนกัน แต่เมื่อจะกล่าวประเภทออกไปอย…
เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในกรรมฐานและจริยาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ความสำคัญของการเข้าไปหากัลยาณมิตรเมื่อกายใจมีความพร้อม ในบทนี้จะพูดถึงจริยา ๖ และการแบ่งกลุ่มของจริยา ๑๔ ดังที่ได้กล่าวไว้ การที่ราคะ
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
15
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 1 เสียหายอย่างไร วิภัตตินั้นว่าโดยหมวดมี ๒ หมวด คือ เอกวจนะหมวด ๑ พหุวจนะหมวด ๑ โดยหมู่มี ๒ คือ ตั้งแต่ปฐมาวิภัตติจนถึงสัตตมี วิภัตติ. อนึ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิภัตติในบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหมวด ได้แก่ เอกวจนะและพหุวจนะ มีทั้งปฐมาวิภัตติและวิภัตติอื่น ๆ เช่น ทุติยา ตติยา โดยอธิบายความหมายและกา…
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
100
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…ายไป" หรือ "ไม่เสื่อมสิ้นไป" ท่านบัญญัติให้เป็นชื่อของศัพท์อีกแผนกหนึ่ง ซึ่งจะแจกด้วยวิภัตติ ทั้ง ๒ หมวด เหมือนนามทั้ง ๓ ตามที่กล่าวมาแล้วไม่ได้ รูปเดิม เป็นมาอย่างไร ก็คงไว้อย่างนั้นไม่เปลี่ยนแปลง ในนามท…
ในบทนี้นำเสนอการอธิบายศัพท์บาลีที่เรียกว่า 'อัพยยศัพท์' ซึ่งหมายถึง 'ไม่ฉิบหายไป' โดยอธิบายถึงหน้าที่และความนำเสนอในด้านไวยากรณ์ รวมถึงการแบ่งประเภทของอัพยยศัพท์เป็น 3 ประเภทคือ อุปสัค, นิบาต, และปัจจ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกหัดกรรมฐาน
112
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกหัดกรรมฐาน
… พระโยคาวจร เมื่อเรียนเอากรรมฐานมีสนธิ ๕ ดังนี้ ตัวเอง * ปญฺจสนธิก มหาฎีกาและให้แปลว่า ปญฺจปพพ์ - ๕ หมวด ๕ ข้อ หรือ ปญจภาคี - ๕ ส่วน
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงกรรมฐานในจตุกกะ ที่มีความสำคัญสำหรับผู้เริ่มต้นปฏิบัติ โดยเฉพาะอาทิกัมมิกะ ที่จะต้องทำให้ศีลบริสุทธิ์และเรียนกรรมฐานอันมีสนธิ ๕ ซึ่งรวมถึงการเรียนรู้ วิธีการถามและการกำหนดกรรมฐา
อานาปานสติกับความสำคัญในการเจริญสมาธิ
141
อานาปานสติกับความสำคัญในการเจริญสมาธิ
…สโดยเป็นสมถะและวิปัสนา (เจือกัน) จตุกกะก่อน การเจริญอานาปานสติมีวัตถุ (ลูกข้อ) ๑๖ โดยจัดเป็นจตุกกะ (หมวดละ 4) ๔ หมวด บัณฑิตพึงทราบโดยนัยที่พรรณนามาฉะนี้ และอานาปานสตินี้ (ที่ภิกษุเจริญแล้ว) ตามวัตถุ ๑๖ อย…
อานาปานสติเป็นการเจริญสติในการหายใจ การฝึกนี้มีผลยิ่งใหญ่และอานิสงส์มาก โดยทั่วไปแล้วจะช่วยให้จิตสงบ ลดการพล่านไปมาของจิตที่เป็นอันตรายต่อสมาธิ โดยพระพุทธเจ้าทรงชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการฝึกอานาปานส
อิทธิวิธญาณและอารมณ์ในอภิญญาญาณ
231
อิทธิวิธญาณและอารมณ์ในอภิญญาญาณ
* ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 230 อัชฌัตตารัมมณติกะ (หมวด ๓ แห่งอัชฌัตตารมณ์) (อิทธิวิธญาณเป็นไปในอารมณ์ ๗] ในอภิญญาญาณเหล่านั้น อิทธิวิธญาณย่อมเป็นไปในอารมณ…
ในบทความนี้กล่าวถึงอิทธิวิธญาณที่มี 3 อารมณ์ ได้แก่ ปริตตารมณ์ มหัคคตารมณ์ และอัชฌัตตารมณ์ เช่น ขณะพระโยคีทำกายให้อาศัยจิต การน้อมกายไปตามอำนาจจิต วางรูปกายลงไปในมหัคคตจิต เป็นต้น แสดงให้เห็นว่าการเข้
วิทยาธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๑
39
วิทยาธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…ลกะ (ถูกประกอบไว้ในโลก) เป็น สาละ (เป็นไปได้อาละสะ) เท่านั้น [รูป ๒] เป็น ๒ อย่างด้วยอำนาจแห่งรูป (หมวด ๒) มีรูปคือ อัฐัม- ติคะ (รูปภายใน) พาทีร (รูปภายนอก) โอพาริกะ (รูปหยาบ) ๑. มหากูฎา ช่วยอธิบายเนื่อ…
บทความนี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับวิทยาธรรมที่กล่าวถึงรูปในรูปแบบต่างๆ โดยระบุว่ารูปมีทั้งหมด 24 ประเภท และอุปาทายรูป 5 ประเภท ซึ่งรวมถึงอัฐัมติคะ (รูปภายใน) และพาทีร (รูปภายนอก) โดยมีการใช้คำอธิบายจากอา
วิชาภิมรรคนแปล ภาค ๑ ตอน ๑
42
วิชาภิมรรคนแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค ~ วิชาภิมรรคนแปล ภาค ๑ ตอน ๑ หน้าที่ 41 หมวด ๓ คือสนิทสนมติกและกัมมาชาติ คำ ในรูปเหล่านี้ รูป (คือรูปนะคะ) ในโอพาหริตรูป (๒) เป็นสนิทสนมสัปปุริว…
บทเรียนวิชาภิมรรคนในภาค ๑ ตอน ๑ อธิบายการจำแนกรูป โดยระบุให้เห็นถึงรูปทั้งสามประเภท ได้แก่ รูปที่เกิดจากกรรม, รูปที่เกิดจากปัจจัยอื่น, และรูปที่เกิดจากใจ ซึ่งแต่ละประเภทนั้นมีลักษณะและการตีความแตกต่าง
วิกิติดนามและการจำแนกวิกัดติ
8
วิกิติดนามและการจำแนกวิกัดติ
…ัพท์ เพื่อเป็นเครื่องหมายให้รู้สึก ถึงการ้นด์ และอายดมินด คือต้อต่อเชื่อม นามศัพท์ ออกสำเนียญำเปนตามหมวดของวิกิจติ ส่วนวิกิจติออกายต ก็ทำหน้าที่แจกสังคศัพท์ฝ่ายวิกริตออกเปนส่วน ๆ เพื่อเปนเครื่องหมายให้รู้…
…กี่ยวกับวิกิติดนามที่มีหน้าที่แจกนามศัพท์เพื่อให้รู้สึกถึงการเรียนรู้ และการเรียงลำดับวิกัดติเป็น 4 หมวดตามความหมายที่แตกต่างกัน โดยมุ่งสมาธิไปที่กาลในแต่ละหมวด เช่น วัตถมนา ที่หมายถึง 'เป็นไปอยู่' แสดงถึ…
การอธิบายลำไส้เวารณี
36
การอธิบายลำไส้เวารณี
ประโยค - อธิบายลำไส้เวารณี อำเภอ - หน้าที่ 35 แล้วก็ถึงตาม แต่งบางคราวอาจเปลี่ยนแปลงไม่คงอยู่ในหมวดธาตุนั้นเสมอ ไปดูได้ ที่เป็นเช่นนั้น ต้องถือปัจจัยเป็นหลัก เมื่อประกอบด้วยปัจจัย สำหรับหมวดธาตุ ได้แ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงลำไส้เวารณี พร้อมอธิบายหมวดธาตุและการเปลี่ยนแปลงของอัตรา โดยเฉพาะหมวดธาตุภ ซึ่งมีวิธีเปลี่ยนแปลงที่หลากหลาย และต้องอิงกับปัจจัย…
ประโยค-อธิบายบาลีไว้วาการณ์ อามาต - หน้าที่ 36
37
ประโยค-อธิบายบาลีไว้วาการณ์ อามาต - หน้าที่ 36
…็น คูจู บ่ง อ. คูจติ, ลบที่สุภธาตุบ่ง อ. อุปจาม, แปลเป็น ผมม บ้าง อ. มมมก, มมมหา, (มีทีใช้น้อย). 2. หมวด ธุระ ธาตุ ในธาตุหมวดนี้ ลง อ. เอ ปัจจัยเหมือนหมวด คธฺฏ ด่าง แต่เมื่อดลงแล้ว มิกไลล์รัคคิฏอคาม ที่พึ…
เนื้อหานี้นำเสนอการอธิบายการใช้และการแปลของบาลีในคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับหมวดอามาต โดยมีการแยกประเภทของธาตุและกลุ่มของพยัญชนะที่ต้องพิจารณาในการแปลให้ถูกต้องตามกฎของบาลี รวมถึงก…
อธิบายลำไส้วารณ์
38
อธิบายลำไส้วารณ์
…. รุณฑติ ย่อมกัน รฐ ชาติ. พญักษณะที่สุดชาวออยู่ใน ป วรร แปลเป็น ม อ. ลิมป์ดี ย่อมฉาบ ลีบ ชาต. ชาติในหมวดนี้ มีวิธีเปลี่ยนแปลดังนี้ :- รฐ คงรูปไม่เปลี่ยน อ. รุนฑติ, รุนฑติ. มูล คงอยู่ไม่เปลี่ยน อ. มุขจติ, …
บทความนี้เสนอการอธิบายลำไส้วารณ์ โดยเฉพาะในหมวดหลักที่เกี่ยวข้องกับพญักษณะที่สุดและการแปลความหมายโดยละเอียด ตัวอย่างเช่น การแปลคำต่างๆ เช่น รฐ ซึ่ง…
การใช้งานและลำดับของปัจจัยในภาษาไทย
59
การใช้งานและลำดับของปัจจัยในภาษาไทย
ประโยค - อธิบายลำไวยากรณ์ อาณาเขต - หน้าที่ 58 เหล่านี้ ท่านจัดลงในธาตุ ๔ หมวด ดังที่ได้อธิบายไว้แล้วหมวด ธาตุข้างต้น กัมมวาจก มีใจอุ่ย ตัว คือ ย และลง อิ อามหนาย ปัจจัยนั้น เพิ…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการจัดลำดับและการใช้ปัจจัยในภาษาไทย โดยมีการแบ่งแยกประเภทของปัจจัยต่าง ๆ อย่างละเอียด เช่น กัมมวาจก, ภวาวาจก, และ เหตุกัลดูวาจก การเข้าใจวิธีการและลำดับการใช้ปัจจัยเหล่านี้ถือ
มหาชนและการเสริมสร้างความร่วมมือ
64
มหาชนและการเสริมสร้างความร่วมมือ
…ฯ สคสฺปฺตวา สสฺส ฯ หราปฺวา ฯ มาหาสมุทฺ ฯ ปาเปติ ฯ มชฺชนิกดูถอเร ฯ ปุตฺติฉาปฺโล เธาส ฯ อพฺกคูณฺตวา ฯ หมวด ฯ อาราวพหสฺส อูปฺโล โอโรฆวา ฯ อาราวพาหิฤ ฯ ฎกฺม ศฺริ ฯ ฯ ฯ ฯ ฯ เสยุมนี ภูปลิ จำกัด ฯ นายมณฑวิกา ฯ ด…
บทความนี้สำรวจการเสริมสร้างความร่วมมือภายในชุมชนและความสำคัญของการมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน การพัฒนาที่ได้ผลมักเกิดจากการมีส่วนร่วมที่หลากหลาย และต้องการการประสานงานที่ดีระหว่างท
ประมวลปัญหาและฉายาบูลไวยากรณ์
83
ประมวลปัญหาและฉายาบูลไวยากรณ์
…าว+อนุฎุตติ= อนุวติ แปลว่า ตามลมดังนี้. นิปาตุปถกะนั้น ใช้บาตนำหน้า นิบาตที่ใช้น้ำนี้ มัก ใช้นบาต ๔ หมวด คือ นิบาตบอกความกำหนด ๑ บอกอุปมา อุปมัย ๑ บอกที่ ๑ บอกเนื้อความต่าง ๆ แต่ใช้ดูตัวไป. นิบาตบอกความกำ…
ในบทนี้พูดถึงวิธีการแยกและวิเคราะห์ศัพท์ในภาษาไทย โดยเฉพาะการตั้งอุปสรรคและการใช้ศัพท์ที่มีความหมาย โดยมีตัวอย่างการวิเคราะห์ที่ชัดเจนเกี่ยวกับการปรับคำและการสร้างคำใหม่ รวมถึงคำที่ใช้แทนอุปสรรคในกระบ
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
138
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
…้น ๑ อย่างนี้ จึงจัดว่าเป็น สำคัญยิ่งกว่า ๕ อย่างนั้น.[ อ.น.] [วิถิตติ] ถ. วิถิตติอายยวด จัดเป็นก็หมวด? อะไรบ้าง? หมวดหนึ่ง มีวิถิตติ? ด.จัดเป็น ๔ หมวดคือ วัตถามานา ปัญญามี สัตตมี ปริญญา หิตตนี ชัชฌัตตน…
เนื้อหาในหน้า 136 นี้เป็นการอภิปรายเกี่ยวกับวิถิตติและหมวดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องในพระธรรม ซึ่งจัดเป็นหมวด 4 ได้แก่ วัตตามานา, ปัญญามี, สัตตมี และอัชฌัตติ โดยกำหน…