อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 78 : หน้า 78/442

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 78 ที่ ๓ อย่างนั้นเหมือนกันฯ ธรรม ๑๘ กับโลภะและมานะ ถึงการ สงเคราะห์เข้าในอสังขาริกจิตที่ 4 เหมือนกัน ฯ ก็ธรรม ๒๐ เหล่านั้น นั่นแล เว้นปีติ กับธรรม ๔ คือ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ท่านสงเคราะห์เข้าในอสังขาริกจิตที่ ๕ ซึ่งประกอบด้วย ปฏิฆะ ฯ ส่วนอิสสา มัจฉริยะ และกุกกุจจะ บัณฑิตพึงแยกประกอบ ในอกุศลจิตเหล่านี้เฉพาะดวงหนึ่ง ๆ ๆ แม้ในสสังขาริกจิต ๕ หมวด บัณฑิตที่พึงประกอบให้แปลออกไปด้วยนะ และมิทธะ อย่างนั้น เหมือนกันฯ ก็ธรรม ๑๕ คือ อัญญสมานาเจตสิก ๑๑ เว้นฉันทะและปีติ และอกุศลสาธารณเจตสิก ๔ ย่อมประกอบเข้าได้ในจิตที่สหรคตด้วย อุทธัจจะ ฯ และธรรม ๑๕ ประกอบด้วยวิจิกิจฉา เว้นอธิโมกข์ ย่อม ได้ในจิตที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาอย่างนั้นเหมือนกันฯ แม้ธรรมทั้งหลาย ที่ท่านประกอบไว้ในอกุศลจิตตุปบาท ๑๒ เฉพาะดวงหนึ่ง ๆ แม้โดย ประการทั้งปวง ก็เป็นอันท่านประมวลเข้าโดยอาการ ๓ อย่างด้วยกัน ด้วยอำนาจแห่งการคำนวณ ฉะนี้และ ฯ [สังคหคาถา] ธรรมทั้งหลาย คือ ๑๕-๑๘-๒๐-๒๑-๒๐- ๒๒ และ ๑๕ ตั้งอยู่ในอกุศลจิตโดยอาการ ๓ อย่าง ฯ ธรรม ๑๔ เหล่านี้ คือ สาธารณ เจตสิก ๔ และอัญญสมานาเจตสิกอีก ๑๐ ท่าน เรียกว่า มีการประกอบในอกุศลจิตทั้งปวง ฯ