อตฺต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 20 / 84

คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘ (๔๖) ปิณฺฑปาติกสฺส ภิกฺขุโน อตฺตภรสฺส อนุญฺญโปสิโน เทวา ปิหยนฺติ ตาทิโน อุปสนฺตสฺส สทา สตีมโตติ เทวดาและมนุษย์ ย่อมพอใจ แก่ภิกษุผู้ถ…

คาถาธรรมบทกล่าวถึงความสำคัญของการบิณฑบาตในชีวิตของภิกษุ ที่มีการถือปฏิบัติและข้อปฏิบัติ เรื่องราวเกี่ยวกับกลิ่นที่เกิดจากผู้มีศีลและปรินิพานของพระโคธิกเถระก็ได้รับการกล่าวถึง โดยชี้ให้เห็นถึงความมั่นค

…นา เรื่องบุรุษคนใดคนหนึ่ง [๔๕] ทุชฺชีวิตมชีวิมหา, เยสนฺโน น ททามุห เส วิชชมาเนสุ โภเคสุ ทีป์ นากมุท อตฺตโนติ เราทั้งหลายเหล่าใด เมื่อโภคะทั้งหลายมีอยู่ ไม่ได้ถวายทาน, ไม่ได้ทำที่พึ่งแก่ตน, พวกเราเหล่านั้น…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์ชีวิตของบุรุษคนหนึ่งในเชิงจริยธรรม โดยตั้งคำถามเกี่ยวกับการใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่าและการทำบุญถวายทาน การโฟกัสที่การศึกษาธรรมะและการพัฒนาความดีในชีวิต โดยโจทย์ของการสนทนาคื

…ลวกทั้งหลาย และการประมวลมาแห่งตัวผึ้งทั้งหลาย พึงอยู่ครองเรือน. ปุตตา มตฺถิ ธนมต อิติ พาโล วิหญฺญติ อตฺตา หิ อตฺตโน นตฺถิ กุโต ปุตฺตา กุโต ธนํ. คนพาล ย่อมเดือดร้อนว่า “บุตรทั้งหลายของเรามีอยู่, ทรัพย์ (ขอ…

คาถาธรรมบทนี้แสดงถึงความสำคัญของการเลือกสหายในชีวิต การเดินทางที่ผู้คนควรทำด้วยตัวเองหากไม่สามารถพบสหายที่ดีกว่า นอกจากนี้ยังมีการเตือนเกี่ยวกับคนพาลที่ไม่เห็นคุณค่าของตนเองและบุตรของตนเอง รวมถึงเรื่อ

…า “เป็นคนไม่ขัดสน, ชีวิตของ บุคคลนั้นไม่ว่างเปล่า. จรนฺติ พาลา ทุมเมธา กโรนฺตา ปาปกํ กมฺม อมิตเตเนว อตฺตนา ย์ โหติ กฎกปุผล์. ชนพาลทั้งหลาย มีปัญญาทราม มีตนเป็นดังข้าศึก เที่ยวทำกรรม ลามก งมีผลเผ็ดร้อนอยู่…

เนื้อหาบทนี้กล่าวถึงทรัพย์ที่มีความหมายลึกซึ้งในหลักธรรมของศาสนา ได้แก่ศรัทธา ศีล หิริ โอตตัปปะ สุตะ และจาคะ ตลอดจนปัญญา ซึ่งถือเป็นทรัพย์ที่สำคัญในการดำรงชีวิต โดยไม่จำกัดเพศ ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ นั

…เมื่อ ๕. เรื่องบัณฑิตสามเณร [๖๔] อุทกญฺหิ นยนฺติ เนตติกา อุสุการา นมยนฺติ เตชน์ ทารุ นมยนฺติ ตจฺฉกา อตฺตานํ ทมยนติ ปณฺฑิตา อันคนใบนํ้าทั้งหลายย่อมใชน้ำ, ช่างศรทั้งหลายย่อมดัดศร ช่างถากทั้งหลายย่อมถากไม้, …

คาถาธรรมบทนี้ประกอบด้วยบทเรียนที่มีคุณค่าในธรรม โดยเสนอการเรียนรู้จากประสบการณ์ของพระมหากัปปินเถระและบัณฑิตต่างๆ ผ่านบทกวีที่มีความหมายลึกซึ้ง ซึ่งชี้ให้เห็นถึงการปฏิบัติธรรมและการอบรมตัวเองในแนวทางที

…ตทั้งหลาย อันสุขหรือทุกข์ถูกต้องแล้ว ย่อมไม่แสดงอาการขึ้นลง ๔. เรื่องพระเถระผู้ตั้งอยู่ในธรรม ๖๘] น อตฺตเหตุ น ปรสฺส เหตุ น ปุตฺตมิจฺเฉ น ธนํ น รฏฐ์ น อิจฺเฉยฺย อธมฺเมน สมิทธิมุตฺตโน ส สีลวา ปญฺญวา ธมฺมิโ…

บทความนี้เป็นการอภิปรายเกี่ยวกับคาถาธรรมบทที่ครอบคลุมถึงความประพฤติของบัณฑิตในทางธรรม เช่น การไม่ปรารถนากาม, การรักษาศีล, และการตั้งอยู่ในธรรม บัณฑิตไม่ทำบาปเพื่อประโยชน์ตนเองและไม่หวังผลทางโลก ในการฟ

…ํ ภาเวถ ปณฺฑิโต วิเวเก ยตฺถ ทูรม์ หิตวา กาเม อกิญฺจโน กณห์ ธมฺม วิปฺปหาย โอกา อโนกมาดมุม ปริโยทเปยย อตฺตานํ จิตตเกุลเสหิ ปณฺฑิโต เยสํ สมโพธิยงเคสุ สมฺมา จิตฺต์ สุภาวิต อาทานปฏินิสสคฺเค อนุปาทาย เย รตา ขีณ…

บทคาถาธรรมบทนี้พูดถึงการที่มนุษย์สองกลุ่มมีแนวทางการดำเนินชีวิตที่แตกต่างกัน โดยมีการเน้นถึงผู้ที่สามารถปล่อยวางจากกามและพัฒนาจิตใจให้ผ่องใส คนเหล่านี้เรียกว่า พระขีณาสพที่ได้บรรลุศาสตร์ธรรมที่แท้จริง

…ภรรยาของผู้อื่น พราหมณ์ ท่านจงเสพกรรม 5 อย่าง นี้เถิด, สิ่ง มิใช่ประโยชน์ [ความฉิบหาย] จักมีแก่ท่าน อตฺตา หเว ชินํ เสยฺโย อตฺตทนฺตสฺส โปสสฺส ยา จาย์ อิตรา ปชา นิจฺจํ สญฺญตจาริโน

คาถาธรรมบทนี้กล่าวถึงความเหนือกว่าของการรู้จักตนและการชนะตนเองมากกว่าการชนะศัตรูในสงคราม โดยชี้ให้เห็นว่าการฟังและเข้าใจธรรมะเป็นสิ่งที่มีค่ากว่าพูดจาไร้สาระ แม้ว่าจะเป็นจำนวนมากก็ตาม ทั้งยังเตือนให้ห

…ไม่พึงครอบงำผู้สถิตย์อยู่ ย่อมไม่มี เรื่องภิกษุฉัพพัคคีย์ สพฺเพ ตสนฺติ ทนฺตสฺส สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจโน อตฺตานํ อุปนํ กตฺวา น หเนยฺย น ฆาตเยติ, สัตว์ทั้งหมด ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา สัตว์

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมชั่วและความตาย โดยระบุว่าไม่มีประเทศใดที่สามารถหลีกหนีจากกรรมชั่วได้ และความตายเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้สำหรับสัตว์ทุกชนิด กล่าวถึงแนวคิดของพระพุทธศาสนาที่มีต่อกรรมและค

…คลทำตนให้เป็น อุปมาแล้ว ไม่ควรฆ่าเอง ไม่ควรใช้ให้ฆ่าผู้อื่น) สพฺเพ ตสนฺติ ทนฺตสฺส สพฺเพส ชีวิต ปิย์ อตฺตานํ อุปนํ กตฺวา น หเนยฺย น ฆาตเยติ สัตว์ทั้งหมด ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา ชีวิต ย่อมเป็นที่รักของสัตว์ทั…

เนื้อหาพูดถึงความหวั่นวิตกต่อความตายที่ทุกชีวิตมี และความรักที่มีต่อชีวิตของสัตว์ทุกชนิด กล่าวถึงการไม่ควรทำร้ายตนเองหรือผู้อื่น รวมไปถึงการแสวงหาความสุขโดยไม่ทำร้ายสิ่งมีชีวิตอื่น หากทำเช่นนั้นจะไม่ม

…ย่อมได้สุข เรื่องพระโกณฑธานเถระ มาโวจ ผรุส์ กญฺจิ วุตฺตา ปฏิวเทยุยุ นํ ทุกขา หิ สารมุภกถา สเจ เนเรส อตฺตานํ ปฏิทณฑา เสยย ติ กโส อุปหโต ยถา เอส ปตฺโตสิ นิพฺพานํ สารมฺโภ เต น วิชฺชตีติ เธออย่าได้กล่าวคำหยาบ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการแสวงหาความสุขโดยไม่เบียดเบียนผู้อื่น โดยมีการพูดถึงพระโกณฑธานเถระซึ่งเตือนให้ระวังการกล่าวแข่งขันที่อาจนำไปสู่อทุกข์ การต่อสู้เพื่อความสุขควรมาจากการไม่สร้างความเดือดร

…วงจงเต็ม เหมือนมณีโชติรส ฉะนั้น อุทก์ หิ นยนฺติ เนตฺติกา อุสุการา นมยนฺติ เตชน์ ทารุ นมยนฺติ ตจฺฉกา อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตาติ

บทความนี้พูดถึงการพัฒนาและเสริมสร้างจิตใจให้มีความสุขและสงบ โดยมีการอ้างอิงถึงความสำเร็จต่างๆ ที่เกิดจากความมุ่งมั่นในชีวิต เช่น การที่ความปรารถนาเต็มเปี่ยมดุจพระจันทร์ในวันเพ็ญ และการที่ความคิดต่างๆ

២៦ เรื่องโพธิราชกุมาร อตฺตานญฺเจ ปิย์ ชญฺญา รักเขยุย : สุรกิขิต ติณณมญฺญตร์ ยาม ปฏิชคเคยย ปณฺฑิโตติ ถ้าบุคคลทราบตนว่าเป็นที่รั…

บทความนี้อธิบายถึงวิธีการรักและรักษาตนเองให้เป็นที่รัก ตามคำสอนของบัณฑิต และสอดแทรกปัญญาในการตั้งอยู่ในธรรม การรักษาความรักและการปฏิบัติตนให้ดีเพื่อการดำรงชีวิตที่มีคุณภาพ.

…ติบโตแล้วในสำนักของผู้มิใช่มารดาและ บิดา อยู่ในสกุลของผู้มิใช่อาจารย์ จึงไม่รู้จักกาล หรือมิใช่กาล. อตฺตานญฺเจ ตถา กยิรา ยถญฺญมนุสาสติ สุทนฺโต วต ทเมถ อตฺตา หิ กิร ทุทฺทโมติ. ถ้าบุคคลพร่ำสอนผู้อื่นอยู่ฉัน…

ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงความสำคัญของการสอนและการฝึกฝนตนเอง โดยการแสดงตัวอย่างจากพระปธานิกติสสเถระ และการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณค่า การสอนควรเริ่มจากการพัฒนาตนเองก่อน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างผู

…วามดีคนดีทําง่าย ความดีคนชั่วทำยาก ความ ชั่ว คนชั่วทำง่าย ความชั่วอริยบุคคลทำได้ยาก สุกรานิ อสาธูนิ อตฺตโน อทิตานิ จ ย์ เวทิตญฺจ สาธุญฺจ ติ เว ปรมทุกกรนติ กรรมอันไม่ดีและไม่เป็นประโยชน์แก่ตน คนทำ

เรื่องพระเทวทัตสะท้อนถึงอาการของบุคคลที่วิเคราะห์การกระทำที่ไม่ดีและการล่วงละเมิดศีล เมื่อยกตัวอย่างการทำดีและการทำชั่วที่ดำเนินไปในสังคม นำเสนอภาพลักษณ์ของบุคคลที่มีศีลและบุคคลที่ไม่มีศีล พร้อมทั้งยก

…โย สาสนํ อรห เรื่องพระกาลเถระ อริยานํ ธมฺมชีวินํ ปฏิกโกสติ ทุมเมโธ ทิฏฐิ นิสสาย ปาปิก ผลานิ กฏก█เสว อตฺตฆญญาย ผลลดีติ บุคคลใด ปัญญาโฉด อาศัยทิฏฐิอันชั่วช้า คัดค้าน คำสั่งสอนของพระอริยบุคคล ผู้อรหันต์ มีปก…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของกรรมที่ดีและประโยชน์ต่อผู้อื่น โดยเฉพาะในแนวทางของพระพุทธศาสนา ระบุถึงอันตรายจากการคัดค้านคำสอนของพระอริยบุคคล พร้อมกับการเปรียบเทียบว่า ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากกรรมที่ไม่ดี สามา

เรื่องอุบาสกชื่อจุลกาล อตฺตนา ว ก ปาป์ อตฺตนา อกต๋ ปาป้ อตฺตนา สงฺกิลิสฺสติ สุทธิ อสุทธิ ปจฺจตฺติ อตฺตนา ว วิสุชฺฌติ นาญโญ อญฺญ…

เนื้อหาพูดถึงบาปที่เกิดจากการกระทำของตนเองและผลของการไม่ทำบาป โดยย้ำให้เห็นว่าความบริสุทธิ์และความไม่บริสุทธิ์เป็นของเฉพาะตน ไม่สามารถถ่ายทอดหรือบังคับให้ผู้อื่นบริสุทธิ์ได้ ตัวอย่างในเรื่องพระอัตตทัต

…ุคคลผู้พ้น วิเศษแล้วจากตัณหา ภัยจักมีแต่ไหน. เรื่องเด็ก ๕๐๐ คน สีลทสฺสนสมฺปนฺนํ ธมฺมฏฺฐ์ สจฺจวาทินํ อตฺตโน กมฺมกุพพาน ต์ ชโน กรุเต ปิยนุติ ต์ ชนย่อมทำท่านผู้สมบูรณ์ด้วยศีลและทัสสนะ ผู้ตั้ง อยู่ในธรรม ผู้ม…

เนื้อหาเกี่ยวกับความโศกและภัยที่เกิดจากตัณหาและการพ้นจากความทุกข์กล่าวถึงว่าความโศกและภัยจะไม่มีแก่บุคคลที่พ้นจากตัณหาและการทำดีตามหลักธรรม นอกจากนี้ยังมีการยกตัวอย่างถึงเด็ก 500 คนที่มีความสำคัญว่าจะ

…ราเมรยปานญฺจ อิเธวเมโส โลกสฺมิ โย นโร อนุยุญฺชติ เอว์ โภ ปุริส ชานาติ มา นํ โลโภ อธมฺโม จ มูล์ ขนติ อตฺตโน. ปาปธมฺมา อสัญญตา จิ ทุกขาย รนุธยุนุติ

เรื่องราวเกี่ยวกับภิกษุชื่อจูฬสารีที่มีคุณธรรมและความละเอียดอ่อนในการใช้ชีวิต โดยแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างผู้ที่มีความละอายและผู้ที่ขาดความละอาย ในตอนท้ายมีการพูดถึงอุบาสกห้าคนที่ต้องละเว้นจากก

…พบูลย์ ก็พึงสละสุขพอประมาณเสีย (จึงจะได้พบสุขอัน ไพบูลย์). เรื่องกุมาริกากินไข่ไก่ ปรทุกฺขปธาเนน โย อตฺตโน สุขมิจฺฉติ เวรสํสคุคส์สฏโฐ เวรา โส น ปริมุจฺจตีติ ผู้ใด ย่อมปราถนาสุขเพื่อตน เพราะก่อทุกข์ใน ผู้อ…

เนื้อหานี้พูดถึงแนวคิดเกี่ยวกับบุรพกรรมและการสละสุขเพื่อเข้าถึงสุขอันไพบูลย์ โดยนำเสนอมุมมองจากคำสอนที่สอนให้เห็นว่าผู้มีปัญญาควรสละสุขพอประมาณเพื่อที่จะได้สัมผัสกับสุขที่สูงขึ้น และพูดถึงข้อคิดเกี่ยว