หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
174
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 174 อนัตตา เมื่อกุศลากุศลดับไปแล้ว อเหตุกวิบากจิตตุปบาท ย่อมเกิดขึ้น โดยความเป็นตทารมณ์ เมื่อกุศลากุศลดับไปแล้วอเหตุกวิบากจิตตุป บาทย่อมเกิดข…
เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของอนัตตาเมื่อกุศลากุศลดับไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทมนัส และความไม่มีแห่งการตกภวังค์ โดยอาจารย์แสดงหลักการเหล่าน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
180
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… เพื่อที่จะแสดงการกำหนดวิถีจิตที่จะเกิดแก่บุคคล ๑๒ จำพวก คือแก่ปุถุชน ๔ จำพวก ด้วยอำนาจทุเหตุกบุคคล อเหตุกบุคคล อปายิกอเหตุกบุคคล และตึกเหตุกบุคคล (ผู้มีเหตุ ๒ ไม่มีเหตุ ไม่มี เหตุที่เกิดในอบาย และมีเหตุ ๓)…
เนื้อหาชี้ให้เห็นถึงการหยุดการกระทำทางจิตวิญญาณ อนาคามิผล และอรหัตตผล และการวิเคราะห์จิตที่เกิดขึ้นตามประเภทบุคคล โดยมุ่งแสดงการกำหนดวิถีจิต ที่เกี่ยวข้องกับอภิญญาและมรรค สมาบัติ การกำหนดประเภทบุคคลใน
ทวิเหตุกับอเหตุกะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
181
ทวิเหตุกับอเหตุกะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…วิ เหตุกะ เพราะอรรถว่า ชนเหล่านี้มีเหตุ ๒ คือ อโลภะ และ อโทสะ ที่สหรคตด้วยปฏิสนธิวิญญาณ ฯ ที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุเช่น นั้น ฯ ม อักษรที่การต่อบท ฯ อัปปนาชวนะย่อมไม่ได้ เพราะมี เครื่องกั้นคือวิบาก ๆ …
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงคำว่า 'ทวิเหตุกะ' ที่แสดงถึงเหตุสองประการ คือ อโลภะและอโทสะ ในขณะที่ 'อเหตุกะ' หมายถึงการไม่มีปัจจัยเช่นนั้น การวิเคราะห์ของท่านอาจารย์โชติปาลเถระเกี่ยวกับตทาลัมพนะที่อาจเกิดขึ…
อภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
182
อภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ธิการแสดงวิบาก ที่ประกอบด้วยญาณ ไม่เป็นแก่บุคคลนี้ว่า ญาณวิบากทั้งหลาย ย่อมไม่เป็นไปแก่ทวิเหตุกะ และอเหตุกบุคคล เพราะมูลปฏิสนธิอ่อนแอ ฯ แต่อาจารย์พวกอื่นพรรณนาว่า ตทาลัมพนะที่มีเหตุ ย่อมมีแก่ อเหตุกสัตว์ฉัน…
…องคำสอนในกรณีต่างๆ เพื่อให้บัณฑิตสามารถรับคำอาจารย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสำรวจการเชื่อมโยงระหว่างอเหตุกสัตว์กับผลของญาณวิบากในสุคติภูมิ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - จิตในภพต่างๆ
185
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - จิตในภพต่างๆ
…้วิถีจิต ๘๐ เว้นจิตที่พ้นจากวิถี ตามสมควร ฯ ในรูปภพได้วิถีจิต ๖๓ ที่เหลือ ด้วยอำนาจอาวัชชนจิตทั้ง ๒ อเหตุกวิบากจิต ๔ ชวนจิตที่เหลือ ๕๓ เว้นจิต ๒๕ ด้วยอำนาจปฏิฆจิต ๒ ตทาลัมพนกิจ 4 วิญญาณ ๖ มีฆานวิญญาณเป็นต้น…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจิตในภพต่าง ๆ ที่มีการพิจารณาและวิเคราะห์ตามอภิธัมมิติ โดยเฉพาะในกามภพและรูปภพ รวมถึงความแตกต่างของวิถีจิตในแต่ละภพ และการมีอยู่ของอนิฏฐารมณ์ในโลกแห่งวิบากจิต ซึ่งเป็นการแสดงถึงลักษณ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
284
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
…กา - หน้าที่ 284 ที่แสดงไว้แล้ว ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำมีอาทิว่า สพฺพญ ปเนต ดังนี้ ฯ 1 l รูปที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุมือโลภะเป็นต้น ที่สัมปยุต ที่ชื่อว่าสปัจจยะ เพราะมีปัจจัยตามที่เป็นของตน ฯ ที่ชื่อว่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงรูปธรรมจำแนกตามลักษณะต่าง ๆ เช่น อเหตุกะ, สปัจจยะ, สาสวะ และอัชฌัตติกรูป พร้อมการอธิบายเกี่ยวกับการเข้าใจในธรรมชาติของรูปตามหลักอภิธัมมะ โด…
อภิธัมมัตถในพระพุทธศาสนา
295
อภิธัมมัตถในพระพุทธศาสนา
…สมนัสทั้ง ๕ นั้น เพราะพุทธเจ้าทั้งหล แย้มพระโอฐด้วยกิริยาจิตที่เป็นสเหตุกะ 4 เท่านั้น หาทรงแย้มด้วย อเหตุกจิตไม่ ฯ อาจารย์ทั้งหลายกล่าวว่า ก็เพราะพระบาลีว่า พระผู้ มีพระภาคพุทธเจ้า ผู้ทรงบรรลุพระญาณอันไม่ติ…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์คำว่า 'จิตที่ช่วยค้ำจุนอิริยาบถ' ในบริบทของอภิธัมมัตถ และอธิบายถึงความสำคัญของจิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในเรื่องการหัวเราะและความสุขของบุคคลในระดับต
การวิเคราะห์ปัจจัยแก่นามโดยอาการในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
377
การวิเคราะห์ปัจจัยแก่นามโดยอาการในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…จตกลง ยึดสภาพของตนไว้ได้ เจริญแล้ว ไม่ให้วิบากอื่นเป็นไป และไม่ยึดอานุภาพแห่งวิบากเดิมเกิด, ก็บรรดา อเหตุกกิริยาจิต อาวัชชนะทั้ง ๒ ย่อมไม่เป็นอาเสวนปัจจัย เพราะยก หสิตุปบาทจิตอย่างเดียวขึ้นเป็นอาเสวนะ โดยพร…
เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับนามและรูป โดยพิจารณาข้อสรุปที่กล่าวถึงอาการ ๒ อย่าง รวมถึงการสอบถามถึงความเป็นอาเสวนะหรือปัจจัยในการเกิดขึ้นของจิต และผลกระทบของกรรมที่มีต่อสภาพของจิตในเร
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ปฐโม ภาโค)
226
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ปฐโม ภาโค)
…คิโน ฯ กิเลสาวรเณน สมนฺนาคตาติ นิยามิจฉาทิฏฐิกา เจว อุภโต พฺยญฺชนกปณฺฑกา จฯ วิปากาวรเณน สมนฺนาคตาติ อเหตุก ทวิเหตุกปฏิสนธิกา ฯ อสฺสทฺธาติ พุทธาที่สุ สุทธาวิรหิตาฯ อจฺฉนฺทิกาติ อาจจนึกปฏิปทาย ฉันทวิรหิตาฯ ทุ…
เนื้อหานี้พูดถึงวิสุทธิมคฺคสฺส ที่นำเสนอความเข้าใจว่า การวิเคราะห์และทำความเข้าใจในธรรมมีความสำคัญต่อการปฏิบัติและการเกิดผลสูงสุดในทางธรรม ผู้ศึกษาได้แก่ อานนท์ และผู้ที่มีความสนใจในธรรมต้องเข้าใจแนวท
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
25
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…จริ รูปาวจริ อรูปาวจริ โลกุตตรญจ ฯ ตตฺถ กามาวจร์ ทุวิธี กุสลวิปาก อกุสลวิปากญฺจ ฯ กุสลวิปากม ทุวิธ์ อเหตุกิ สเหตุกญฺจ ฯ ตตฺถ อโลภาทิวิปากเหตุวิรหิต อเหตุกฯ ต์ จกฺขุวิญญาณ์ โสตฆานชิวหากายวิญญาณ์ สมปฏิจฉนกิจจ…
เนื้อหานี้พูดถึงความเข้าใจในการเกิดขึ้นและการทำงานของจิต รวมถึงอารมณ์ต่างๆ ที่มีผลต่อบุคคล เช่น อกุสลจิตต์ กุสลวิญญาณ และรูปแบบการเกิดขึ้นของความเพลิดเพลิน และการดูแลจิตใจในสภาวะต่างๆ โดยยกตัวอย่างสถา
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
26
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…อนนุตร์ รูปาทิวิชานนลกฺขณา มโนธาตุ รูปาทิสมปฏิจฉน รสา ตถาภาวปจฺจุปฏฐานา จกฺขุวิญญาณาท๊อปคมปทฏฺฐานาฯ อเหตุก วิปากานนุตร์ ฉฬารมฺมณวิชานั้นลักขณา ทุวิธาปิ สนฺตีรณาทิกิจจา มโนวิญญาณธาตุ สนฺตีรณาทิรสา ตถาภาวปัจจ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการวิเคราะห์อิทธิพลของมโนวิญญาณธาตุในด้านต่างๆ โดยเน้นที่วิชานี้มีลักษณะเฉพาะและการจำแนกประเภทต่างๆ ของวิญญาณ การปฏิบัติและความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมคฺค เหตุกา
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
27
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
… 27 ขนฺธนิทฺเทโส ทวิฏฺฐานา มโนวิญญาณธาตุ โสมนสสยุตตา ฯ เสสํ อุเปกขา ยุตฺตนฺติ ฯ เอว์ ตาว กุสลวิปาเก อเหตุกํ อฏฺฐวิธ เวทิตพฺพฯ อโลภาทิวิปากเหตุสมฺปยุตต์ ปน สเหตุก ๆ ต์ กามาวจรกุสล วัย โสมนสฺสาทเภทโต อฏฺฐวิธี…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์มโนวิญญาณและผลวิบากของกุสลและอกุสลในหลักธรรม โดยจะมีการกล่าวถึงข้อแตกต่างและผลกระทบที่มาจากการทำความดีหรือไม่ดี รวมถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการปฏิบัติตามธรรมะในชีวิตประจำวัน
วิสุทธิมคฺค: ปกรณ์วิเสสในกรรมฐาน
28
วิสุทธิมคฺค: ปกรณ์วิเสสในกรรมฐาน
… วิปากวิญญาณ์ โหติ ฯ กิริย์ ปน ภูมิเภทโต ติวิธี กามาวจร รูปาวจริ อรูปา วจรญฺจ ฯ ตตฺถ กามาวจริ ทุวิธ อเหตุก์ สเหตุกญฺจ ฯ ตตฺถ อโลภาทิกิริยเหตุวิรหิต อเหตุกฯ ติ มโนธาตุมโนวิญญาณธาตุ เภทโต ทุวิธี ฯ ตตฺถ จกฺขุว…
เนื้อหาในวิสุทธิมคฺคเสนอแนวทางในการปฏิบัติกัมมัฏฐานและการแยกแยะวิญญาณออกเป็นประเภทต่าง ๆ โดยมีการระบุถึงอิทธิพลของกุศลในชีวิตแทนที่กิเลส และการทำความเข้าใจในรูปแบบของวิญญาณที่สัมพันธ์กับควัมมุ่งหมายทา
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
30
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…มโนทวาเร ปน นิพพิเธปิ อารมุมเณ อาปากคเต ภวังคจลนานนุตร์ ภวงค์ วิจนินทมานา วัย อาวชุชนกิจจ์ สาธยมานา อเหตุกกิริยมโน- วิญญาณธาตุ อุปฺปชฺชติ อุเปกขาสหคตาติ ฯ เอว ทวินน์ กิริยวิญญาณานํ อาวชุชนวเสน ปวตฺติ เวทิตพ…
ในเนื้อหานี้ได้มีการอธิบายถึงหลักการทางจิตวิทยาที่สำคัญเกี่ยวกับวิญญาณและการปฏิสนธิ โดยมีการนำเสนอมุมมองเกี่ยวกับอาการของวิญญาณ, ความร่วมมือระหว่างอารมณ์และกิริยา และการวิเคราะห์ถึงการสร้างสรรค์ของจิต
วิสุทธิมคฺคสฺส: ความรู้เกี่ยวกับปกรณวิเสสสฺว
34
วิสุทธิมคฺคสฺส: ความรู้เกี่ยวกับปกรณวิเสสสฺว
…น กายวิญญาเณน สมปยุตต์ สุข อกุสลวิปาเกน ทุกฺข์ กามาวจรโต จตุหิ กุสเลหิ จตุหิ สเหตุ- กวิปาเกหิ เอเกน อเหตุกวิปาเกน จตุหิ สเหตุกกิริเยหิ เอเกน อเหตุกกิริเยน จตุ อกุสเลหิ รูปาวจรโต เปตวา ปัญจมชฺฌาน วิญญาณ์ จตุ…
ในหน้าที่ 34 ของตำราเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส เราได้ศึกษาเกี่ยวกับประเภทต่าง ๆ ของกุสลา อกุสลา และอัพยากตา โดยมีการแบ่งประเภทของวิญญาณออกเป็นหลายส่วน รวมถึงการวิเคราะห์สุข ทุกข์ โสมนัส และโทมนัส ที่เชื่
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
47
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…เปเนว อาคติ อธิโมกข มนสิการา เยวาปนกวเสนาติฯ เอว อกุสลสงฺขารา เวทิตพฺพา ฯ อยากเตสุ วิปากาพยากตา ตาว อเหตุกสเหตุกเภทโต ทวิธาฯ เตสุ อเหตุกวิปากวิญญาณสมฺปยุตฺตา อเหตุกา ๆ ตตฺถ กุสลากุสลวิปากจกฺขุวิญญาณสมปยุตตา…
บทนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอธิโมกขและความเกี่ยวข้องกับเจตนาในชีวิต โดยแยกแยะและวิเคราะห์ความต่างของอเหตุกกับเหตุุนต่างๆ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการพิจารณาตลอดจนการปฏิบัติที่เชื่อมโยงกับการบรรลุธรรมในแต่ละด้าน ร…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
48
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…ะโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 48 วิสุทธิมคเค กิริยวิญญาณสมฺปยุตฺตา อเหตุกา ฯ เต กุสลวิปากมโนธาตุอเหตุก มโนวิญญาณธาตุทวยยุตเตหิ สมานาฯ มโนวิญญาณธาตุทวเยน ปน วิริย์ อธิก วิริย…
ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงวิสุทธิมคฺคและกิริยาวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับอเหตุกาและสเหตุกา ซึ่งเป็นหลักสำคัญในพระพุทธศาสนา การศึกษากระบวนการที่เกี่ยวข้องกับวิญญาณและการกำเนิดสังขา…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
123
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…คามิโตฯ วิญญาณ โลกียวิปากาทิภาวโต เอกวิธี สเหตุ กาเหตุกาฑิโต ทวิ ภวตตยปริยาปนนโต เวทนาตฺตยสมฺปโยคโต อเหตุกทุเหตุกติเหตุกโต จ ติวิธี โยนิคตัวเสน จตุพิธ ปญฺจ วิธญจฯ นามรูป วิญญาณสนนิสสยโต กมฺมปจฺจยโต จ เอกวิธ…
บทนี้กล่าวถึงการสำรวจรายละเอียดเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺค โดยเน้นที่การจำแนกประเภทต่าง ๆ ของความเข้าใจในธรรมชาติของวิญญาณและการตัดสินใจต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา โดยอิงจากหลักธรรมและแนวคิดทางพุทธศาสนา
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
129
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…ปจฺจโย น โหติ ฯ วุฒิตเหตุ เหตุ เหตุสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ ตสมุฏฐานานญฺจ รูปาน เหตุปัจจเยน ปจฺจโยติ ฯ อเหตุกจิตตานญฺจ วินา เอเตน อพยากตภาโว สิทโธ ฯ สเหตุกานมปี จ โยนิโสมนสิการาที่ปฏิพทฺโธ กุสลาทิภาโว น สมฺปยุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ธรรมตามความหมายของวิสุทธิมคฺค ชี้แจงเรื่องเหตุปัจจัยที่เสริมสร้างปัญญาและธรรมะที่มีผลต่อการดำรงชีวิตอย่างมีสติ อธิบายถึงกุสลธรรมต่าง ๆ และวิธีการสร้างขึ้นจากเหตุปัจจัยที่เห
ปัญญาภูมินิทฺเทโส
141
ปัญญาภูมินิทฺเทโส
…1 ปญฺญาภูมินิทฺเทโส ปจฺจโยติ เวทิตพฺพา ฯ เทสนาวิลาเสน ปน ตถาวิเนตพฺพเวเนยฺย- วเสน วา อย ทุโก วุตฺโต อเหตุกทุก วตฺวาปี เหตุวิปฺปยุตฺตทุโก วิยาติ ฯ เอวเมสุ จตุวีสติยา ปจฺจเยสุ อย อวิชชา ปจฺจโย โหติ ปุญญาน์ ทุ…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของปัญญาในทางพุทธศาสนาและการแยกแยะอวิชชากับกรรม โดยอธิบายถึงสภาพของบุคคลที่มีความเข้าใจอวิชชาในระดับต่าง ๆ และผลกระทบที่เกิดจากการกระทำในด้านกรรมที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิต