หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
143
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
… เตสุ อฏฐญาณสมฺปยุตฺตกามาวจร ชวเนส เต จ ฉพพีสติมหคฺคตโลกุตตรชวเนส ฯ ตตฺถาติ วา ตสฺมึ อปปนาชวนวาเร ฯ โสมนสฺสสหคตชวนานนฺตรนฺติ โสมนสฺส ๑. สี. ปุนปฺปุนนฺติ ฯ
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธัมม์ในบริบทของการเข้าใจความหมายและการประยุกต์ในชีวิต โดยอธิบายถึงแนวทางในการปฏิบัติและการศึกษาที่จะช่วยให้ผู้สนใจได้พัฒนาตนเองผ่านการทำความเข้าใจทางปรัชญาพุทธศาสนา เช่น การมีสต
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และการวิเคราะห์กุสลากุสล
145
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และการวิเคราะห์กุสลากุสล
…ชวน์ โหติ ฯ ติตถิยาในญฺจ โทมนสฺสชวน ๆ คมภีรปกติกาทีนญจ ปฏิกกูลารมุมเณ อุเปกขาชวน์ ฯ สุนขาในญฺจ ตตฺถ โสมนสฺส- ชวน์ ฯ ปุริมปจฉาภาคปปวตฺตานิ ปน วิปากานิ ยถาวัตถุกา เนว ฯ อปิ· อสุจิทสฺสเน สุมนายมานานํ สุนขาทีนนฺ…
เนื้อหานี้มีการวิเคราะห์อภิธมฺมและการแยกแยะการกระทำจากกุสลากุสลในหลายกรณี, เจาะลึกถึงการเข้าใจและการให้ความสำคัญกับวิธีการคิดที่เกี่ยวข้อง, รวมถึงการพิจารณาความเข้าใจในกลุ่มต่าง ๆ ในทัศนคติทางพุทธศาสน
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
146
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…งฺคเห ลพฺภมานมฺปิ หทยวตฺถุถ เทสนาเภท- ปริหารตถ์ น วุตฺตนฺติ ฯ โทมนสฺส ฯเปฯ อุเปกขาสหคตาเนว ภวนฺติ น โสมนสฺส สหคตานิ อญฺญมญญ์ วิรุทธสภาวๆตา ฯ เตเนว หิ ปฏฐาเน โทมนสฺสานนฺตร์ โสมนสฺส์ ตทนบุตรญฺจ โทมนสฺสญฺจ อนุท…
เนื้อหาส่วนนี้เสนอการวิเคราะห์อภิธัมมตฺถสงฺคหปาลียา และเน้นว่า การเกิดขึ้นของโทมนัสและโสมนัสมีความสัมพันธ์กับเวทนา ทั้งนี้การว่าสุขและทุกข์เป็นสิ่งที่ขัดแย้งกัน และมีผลต่อชีวิตของเรา สุดท้าย ยังกล่าวถ
อภิธมฺมตฺถสงฺคห: การวิเคราะห์สำนักงานกินคา
147
อภิธมฺมตฺถสงฺคห: การวิเคราะห์สำนักงานกินคา
…ชวนาวสาเน อุเปกขาสหคตาเนว โหนฺติ ตสฺมา โทมนสฺสชวนาวสาเน อุเปกขาสหคต์ ตทารมณ์ อุปฺปชฺชตีติ สมพนฺโธ ฯ โสมนสฺสปฏิสนธิกสสาติ อิมินา ภวงค ปาตาภาโวปิ ทีปิโตว โหติ โทมนสฺสานนุตร์ โสมนสฺสาภาวโตติ ติ อวตวา ตทาลมพนาภา…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคห ที่กล่าวถึงการวิเคราะห์และแยกแยะด้านต่างๆ ของการกระทำ และอารมณ์ รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับคุณและโทษของการกระทำ ในปรัชญาของการปฏิบัติธรรม โดยเน้นการวิเคราะห์พื้นฐานท
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - ความเข้าใจในทานศีลและภาวนา
171
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - ความเข้าใจในทานศีลและภาวนา
…ส ปูชานุคคหกามตาย อตฺตโน วิชชมานวตฺถุปริจจชนวสปปวตฺตา เจตนา ทาน นาม ๆ ทานวตฺถุ ปริเยสนวเสน ทินฺนสฺส โสมนสฺสจิตเตน อนุสสรณวเสน จ ปวตฺตา ปุพฺพปจฺฉาภาคเจตนา เอาเถว สโมธานํ คจฺฉนฺติ ฯ เอว์ เสเสสุปิ ยการห์ ทฏฺฐพฺ…
เนื้อหาในเอกสารนี้พูดถึงการปฏิบัติของทาน ศีล และภาวนา พร้อมสอนให้เข้าใจถึงเจตนาและการสร้างกุศลในชีวิตประจำวัน โดยเน้นความสำคัญของการรักษาศีลและการทำความดีเพื่อความสำเร็จในชีวิต ทางเลือกในการพัฒนาวิธีก
อภิธรรมและจิตเวชศาสตร์
224
อภิธรรมและจิตเวชศาสตร์
…ฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 223 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 224 วัตถุโต ธมฺมวเสน เหตุธมฺมา 2 ฌาน คานิ ปญฺจ โสมนสฺส- โทมนสฺสุเปกฺขานํ เวทนาวเสน เอกโต คริตตฺตา ฯ มคฺคงคานิ นว มิจฉาสงฺกปฺปวายามสมาธิน วิตกกวิริยจิตเตกค…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธรรมและการวิจัยทางจิตวิทยา เช่น การใช้แนวคิดอภิธรรมในการเข้าใจอารมณ์และความรู้สึกต่างๆ อาทิเช่น โสมนัส โทมนัส และการแบ่งแยกความรู้สึกออกเป็นประเภทต่างๆ เพื่อการปฏิบัติตนในทางที่ถูกต
เจาะลึกอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
24
เจาะลึกอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ดยนามว่าโสภณจิต จึงจำแนก แสดงโลภมูลจิตไว้ ๘ อย่าง โดยต่างแห่งเวทนา ทิฏฐิ และสังขาร ก่อน ด้วยคำมีว่า โสมนสฺสสหคติ เป็นอาทิ ก็เพื่อจะแสดงโกล สหคตจิตเหล่านั้นแลก่อน เพราะในบรรดาปาปจิตและอเหตุจิตเหล่า นั้น เฉพาะ…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการจำแนกประเภทของจิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยจำแนกจิตตามลักษณะเฉพาะที่มีอิทธิพลต่อการเกิดผล จิตที่ถูกจำแนกออกเป็นกามาวจรจิตและโลกุตตระ โดยจิตต่างๆ จะมี
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 25
25
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 25
…ดยความมีเหตุ ๒ และ (แสดง) เหล่าจิตมีเหตุ ๑ ในลำดับแห่งโทมนัสสสหคตจิตนั้น ๆ พึงทราบความอธิบายในคำมี "โสมนสฺสหคติ" เป็นต้นนั้น ใจที่ดี ชื่อว่าสุมนะ อีกอย่างหนึ่ง ใจที่ดีนั้น มีอยู่แก่บุคคลนั้น เพราะเหตุนั้น บุ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการอธิบายจิต ๒ ลักษณะ ได้แก่ โทมนัสสสหคตจิต และโสมนัสสสหคตจิตซึ่งรวมถึงความหมายของจิตที่ดีและความเห็นผิด ๆ ในบริบทของอภิธรรม โดยเฉพาะเกี่ยวกับอำนาจแห่งวิถีจิตที่ทำให้เกิดโสมนัสและทิฏ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา: การวิเคราะห์ชวนะ
168
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา: การวิเคราะห์ชวนะ
…คตะและโลกุตตระ ๒๖ เหล่านั้น ๆ อีกนัยหนึ่ง บท ว่า ตตฺถ คือ ในอัปปนาชวนวาระนั้นๆ [อธิบายชวนจิต] บทว่า โสมนสฺสสหคตชวนานนุตร์ คือ ในลำดับแห่งกุศล- ชวนะและกิรินาชวนะทั้ง ๔ ที่สหรคตด้วยโสมนัสฯ บทว่า โสม- นสฺสสหคตา…
ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงการวิเคราะห์อภิธัมมัตถที่เกี่ยวข้องกับชวนะในระดับต่างๆ โดยเฉพาะการชวนะที่ประกอบด้วยญาณทั้ง 4 ซึ่งเกี่ยวข้องกับมายาและความจริงทางศาสนา นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบระหว่างนิกายต่างๆ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 170
170
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 170
…สหรคตด้วยอุเบกขา ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้แล้วใน หนหลังนั่นและ ฯ บทว่า ตตฺถาปิ คือ แม้ในตทาลัมพนะ ฯ บทว่า โสมนสฺสสหคตกุริยาชวนาวสาเน คือ ในที่สุดกิริยาชวนะทั้ง ๕ ที่ สหรคตด้วยสุขทั้งที่เป็นสเหตุกะและอเหตุกะ (มีเหต…
บทที่ 170 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา นำเสนอการวิเคราะห์อารมณ์อย่างละเอียด โดยเน้นการกำหนดอารมณ์ของจิตในบริบทของกุศลและอกุศล สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นว่าจิตมีความหลากหลายในการรับสัมผัส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
174
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ึงเกิดในที่สุดแห่งโทมนัสชวนะ ฯ แม้ความ ไม่มีแห่งการตกภวังค์ ย่อมเป็นอันท่านอาจารย์แสดงไว้ ด้วยบทว่า โสมนสฺสปฏิสนธิกสฺส นี้แล เพราะโสมนัสไม่มีในลำดับแห่งโทมนัส เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึงไม่กล่าวความไม่มีแห่งก…
เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของอนัตตาเมื่อกุศลากุศลดับไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทมนัส และความไม่มีแห่งการตกภวังค์ โดยอาจารย์แสดงหลักการเหล่าน
ปัญญาและความไม่ประมาทในบุญกิริยา
6
ปัญญาและความไม่ประมาทในบุญกิริยา
…ย นรินทสฺส ภิยโย สมุปาทเน จิตต์ เตนาปัจ ชนินทสุส ต ต์ วิเสสมงคล คุณาลงฺการสมุมติ โยนิโส ปจฺจเวกฺขโต โสมนสฺสมนปุปก ปณิเธ ตทนนุตร์ โสตฺถิ จ มงคล สิยา ฯ ลำดับนี้ จะรับพระราชทานกล่าวพรรณนาพระราชจริยาสาธุปฏิบัติท…
บทความนี้สรรเสริญความสำคัญของความไม่ประมาทในบุญกิริยาและประโยชน์ที่มาจากการทำบุญในทั้ง 4 ภูมิ ได้แก่ กามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร และโลกุตตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีปัญญาซึ่งจะสามารถยึดประโยชน์ในชี
พระราชจริยาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
7
พระราชจริยาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
…ะวิจารณ์ทศพิธราชธรรมที่ทรงบำเพ็ญ อยู่ว่า อิจฺเจเต กุสเล ธมฺเม ตโต เต ชายเต ปีติ ฐิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญจนปปก ฯ ขอพระองค์ทรงพิจารณาราชธรรมส่วนชอบ อันตั้งอยู่ในพระองค์ดังนี้นั้น ๆ เถิด แต่นั้น พระปิติ โสม…
บทความนี้นำเสนอพระราชจริยาที่สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสทรงบำเพ็ญเพื่อความสำเร็จแห่งพระราชธรรม โดยพูดถึงพระมหากษัตริย์เจ้าและการพิจารณาทศพิธราชธรรมที่ประกอบด้วยพระเกียรติยศและคุณธรรมอันสูง
ทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์
171
ทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์
… อิจฺเจเต กุสโล ธมฺเม พระมหากษัตริย์ครั้งโบราณ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญฺจ อวิโรธน์ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก ฯ ตโต เต ชายเต ปีติ ขอพระมหาราชเจ้าผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพิจารณากุสลธรรม ที่ตั้งอยู่ใน…
เนื้อหาเกี่ยวกับคุณธรรม 10 ประการของพระราชา เช่น ความไม่โกรธ ความไม่เบียดเบียน และความอดทน ในบริบทของทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ที่ทรงมีมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน คำสอนเหล่านี้ก่อตั้
พระราชกุศลบุญราศี
184
พระราชกุศลบุญราศี
… นรินฺทสุส ภัยโย สมุปาทเน จิตต์ เตนาปัจ ชนินทสุส ติ ติ วิเสสมงคล คุณาลงฺการสมมติ โยนิโส ปจฺจเวกฺขโต โสมนสฺสมนปุปก์ ปณิเธ ตทนนุตร์ โสตฺถิ จ มงคล สิยา ។ ลำดับนี้ จะรับพระราชทานพรรณนาพระราชจริยาสาธุปฏิบัติ ที่ต…
บทนี้กล่าวถึงพระราชกุศลและคุณธรรมที่สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงบำเพ็ญซึ่งทำให้เกิดพระปีติและความเจริญรุ่งเรืองในพระองค์ โดยอ้างถึงความสำคัญของการทำทานและการรักษาศีลที่นำไปสู่มงคลและความสุขอันยั่ง
พระราชจริยาและคุณธรรม
206
พระราชจริยาและคุณธรรม
…ย นรินทสุส ภิยโย สมุปาทเน จิตต์ เตนาปัจ ชนินทสุส ต ต์ วิเสสมงฺคลํ คุณาลงฺการสมมติ โยนิโส ปจจเวกฺขโต โสมนสฺสมนปุปก ปณิเธ ตทนนุตร์ โสตถิ จ มงคล สิยา ។ ลำดับนี้ จะรับพระราชทานพรรณนาพระราชจริยาสาธุปฏิบัติ ที่ตั้…
บทความนี้เสนอพระราชจริยาสำหรับพระราชสมภารในศตวรรษที่ 21 ซึ่งเน้นถึงความสำคัญของความดีทั้งหลาย เช่น ทาน ศีล บริจาค และความมีอ่อนโยน . การบำเพ็ญคุณธรรมจะนำมาซึ่งความสุขและมงคลทั้งแก่พระราชาและประชาชน สุ
สมเด็จพระญาณสังวร: พระราชจริยาและมงคลวิเศษ
228
สมเด็จพระญาณสังวร: พระราชจริยาและมงคลวิเศษ
…ายก วัจจมาน หิ สุตฺวาน อุปฺปชฺเชยย นรินทสฺส ภิยโย สมุปาทเน จิตต์ เตนาปัจ ชนินทสุส โยนิโส ปจจเวกฺขโต โสมนสฺสมนปุปก ปณิเธ ตทนนตร์ โสตถิ จ มงคล สิยา ។ ២ព២ ลำดับนี้ จะรับพระราชทานพรรณนาพระราชจริยาสาธุปฏิบัติ ทีต…
บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายกและพระราชจริยาในด้านต่างๆ ที่เป็นอเนกนัย พุทธศาสนาเน้นถึงความสำคัญของทาน ศีล บริจาค และคุณธรรมต่างๆ เพื่อสร้างความปีติในพระองค์ การปฏิบ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
62
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ปาน สีลานิ จิตตสุส อวิปปฏิสาราย สวตฺตนฺติ ปามุชฺชาย สวตฺตนฺติ ปีติยา สวตฺตนฺติ ปสฺสุทธิยา สวตฺตนฺติ โสมนสฺสาย สิวๆตนฺติ อาเสวนาย สวตฺตนฺติ ภาวนาย สวตฺตนฺติ พหุลีกมาย สวตฺตนฺติ อลงการาย สวตฺตนฺติ ปริกขาราย สว…
บทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺค ว่าเป็นหลักการสำคัญในการปฏิบัติธรรม ซึ่งรวมถึงการเข้าใจความหมายของนิโรธและกระบวนการดับทุกข์ โดยเน้นการปฏิบัติตามหลักธรรมต่างๆ เพื่อให้บรรลุถึงนิพพาน นอกจากนี้ยังได้สอนการสังเค
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
133
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
… โหติ ฯ ภุญชมาโน จ นาติมหนฺติ ปริมณฑล อาโลป์ กตฺวา รสปฏิสํเวที อตรมาโน ภุญชติ กิญจิเทว สาธุ” สภิตวา โสมนสฺสํ อาปชฺชติ ฯ โทสจริโต ลูขอมพิลโภชนปปิโย โหติ ฯ ภุญชมาโน จ มุขปูรก ๑. ม. นานารสปฏิสัเวที ฯ ๒. ยุ, สาท…
บทนี้นำเสนอแง่มุมของการทำกรรมในชีวิตประจำวัน โดยกล่าวถึงความสำคัญของจริยาที่สัมพันธ์กับจิตใจและอารมณ์ของบุคคล ในกรณีต่างๆ เช่น การทำกิจกรรมที่เป็นมงคล การกินอาหาร และการแสดงออกถึงสุขภาพจิตที่ดีในบริบท
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
140
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
…ฺกมิตวา เตเสววารมุมเณสุ ทุติยฌานาทีน ปตฺตพฺพโต ฯ ตถา จตุตถพรหมวิหาเร ฯ โสปิ หิ เมตตาที่เยว อารมุมเณ โสมนสฺสํ สมติกฺกมิตวา ปตฺตพฺโพ ฯ จตุสุ ปน อารุปเป อารมฺมณสมติกฺกโม โหติ ฯ ปุริเมสุ หิ นวสุ กสิเณสุ อญฺญตร์
เนื้อหาในบทนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการวิเคราะห์ปกรณ์วิเสสสุลที่มีความสำคัญในการปฏิบัติธรรม โดยเน้นถึงการใช้พรหมวิหารในการพัฒนาจิตใจ และภาวนาในฌาน การเข้าใจองค์ประกอบของอารมณ์และการดำเนินชีวิตโ