หน้าหนังสือทั้งหมด

การเข้าใจธรรมชาติของพระอาทิตย์และพระนิพพาน
43
การเข้าใจธรรมชาติของพระอาทิตย์และพระนิพพาน
…ัวเรา ช่างให้ ความรู้สึกสุขสบายอะไรเช่นนี้” ชายคนที่ 3 กล่าวว่า “แต่พอถึงหน้าร้อน เมื่อพวกเราทํางาน ในนา แสงแดดที่แผดกล้าทำเอาทุกคนเหงื่อท่วมตัวไปหมด ถึงตอน นั้นพวกเราต่างก็คิดอยากหาที่หลบแดดแล้ว" ชายคนที…
เรื่องราวเกี่ยวกับชายตาบอดที่พยายามเข้าใจลักษณะของพระอาทิตย์ผ่านการเปรียบเทียบและประสบการณ์ที่เขามี เมื่อเขาได้ยินเสียงระฆัง เขาเชื่อมโยงเสียงนั้นกับพระอาทิตย์ ชี้ให้เห็นว่ามนุษย์มีความเข้าใจสิ่งต่างๆ
ชัยชนะครั้งที่ ๗ (ตอนที่ ๒ ชนะ นันโทปนันทนาคราช)
187
ชัยชนะครั้งที่ ๗ (ตอนที่ ๒ ชนะ นันโทปนันทนาคราช)
…ย เข้า ทางช่องจมูกซ้ายออกทางช่องจมูกขวา พญานาคถูกทรมานเช่นนั้น เกิดทุกขเวทนาอย่างมาก คิดหาอุบายว่า “ในนาคพิภพไม่มีใคร *มก. มหาโมคคัลลานเถราปทาน เล่ม ๗๐ หน้า ๕๐๗
บทนี้เล่าถึงชัยชนะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในการต่อสู้กับนันโทปนันทนาคราช ผ่านการเป็นตัวแทนของพระมหาโมคคัลลานเถระ ที่ต้องปราบพญานาคผู้มีอำนาจและทิฏฐิสูง. การต่อสู้ครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงพลังและอานุภาพของพ
พระโพธิสัตว์และธรรมะเพื่อประช
410
พระโพธิสัตว์และธรรมะเพื่อประช
… การประพฤติธรรม อันจะเป็นเหตุให้ได้ครอบครองวิมานนี้ต่อไป เถิด” พระนางวิมลาเทวีตรัสว่า “ดูก่อนบัณฑิต ในนาคพิภพนี้ ไม่มีสมณพราหมณ์ที่เราจะพึงถวายข้าวและนํ้าเลย ทําอย่างไร จึงจะได้ครอบครองนาคพิภพนี้ตลอดไปเล่…
ในบทสนทนานี้ พระโพธิสัตว์ได้ให้ข้อคิดเกี่ยวกับการประพฤติธรรมและการมีศีลธรรม เพื่อให้ได้ครอบครองวิมานในนาคพิภพ ซึ่งนางวิมลาเทวีให้ความสำคัญกับการรักษาความสงบและเมตตาต่อทุกชีวิต ถ้าทรงประพฤติดี จะได้รับผลบุ…
อานิสงส์ถวาย ดอกกรรณิการ์
435
อานิสงส์ถวาย ดอกกรรณิการ์
…าย ดอกกรรณิการ์ ๔๓๔ ในชาติสุดท้าย ท่านได้มาเกิดในสมัยพุทธกาล ถือ กําเนิดในครรภ์ของนางรูปสารีพราหมณี ในนาลันทคาม ญาติพี่น้องตั้งชื่อให้ว่า อุปเสน อุปเสนกุมารเป็นกุมารที่มีสติ ปัญญาเฉลียวฉลาดมาก เป็นที่รักข…
ในชาติสุดท้าย อุปเสนพราหมณ์เกิดในสมัยพุทธกาล ได้ศึกษาเวท จนตระหนักว่าความรู้ไม่สามารถหลุดพ้นจากทุกข์ได้ หลังจากทราบถึงการบังเกิดของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เขาได้บวชและมั่นใจในพระธรรมที่ช่วยให้พ้นทุกข์ ซึ่
การแจกนามในบาลีไวยากรณ์
9
การแจกนามในบาลีไวยากรณ์
…็ไม่ต้องหนักใจ เพราะการที่ต้องทรงจำมากนัก จำได้เสียแบบหนึ่ง แล้ว ก็ใช้ตลอดไปได้หลายร้อยศัพท์ทีเดียว ในนามนามและคุณนาม นั้น ท่านจัดการันต์ตามที่ใช้สาธารณาทั่วไปมากนั้น ดังนี้ :- ในปุ๋ลิงค์มีการันต์ ๕ คือ อ…
บทความนี้เสนอความรู้เกี่ยวกับการแจกนามในบาลีไวยากรณ์ โดยเน้นถึงวิธีการกำหนดการันต์เพื่อให้ผู้ศึกษาเข้าใจลักษณะของศัพท์และวิธีการจำได้ง่ายขึ้น การแจกนามนั้นมีความสำคัญในการศึกษาภาษา เพื่อที่จะสามารถใช้
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
23
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 51 มชฺช น้ำเมา ยนต ยนต์ แว่นแคว้น รตน แก้ว วตถ ผ้า สกฏ เกวียน รฎฐ วิธีเปลี่ยน วิภัตติ และ การันต์ ๑ อ น. อยู่หน้า เอา สิ เป็น อ. ๒ เอา โย
…ะการเปลี่ยนแปลงของนามและอัพพยศัพท์ในภาษาบาลี โดยนำเสนอวิธีการเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ เช่น การใช้คำ ในนามและประโยคต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจและนำไปใช้ในบริบทต่างๆ พร้อมตัวอย่างที่ชัดเจนและง่ายต่อก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
558
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 556 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 556 สีตา....อนตฺเถ วิญญาเปตีติ สีตา....ปโน สีตา.....โน จ สา ปโยโค จาติ สีตา... โยโค สีตา....โย
…วิญญาณ อาการ พฤติกรรมและการประกอบของวาจา รวมถึงกระบวนการทางจิตใจ ความหมายและการใช้ในการศึกษาอภิธรรม ในนามธรรมเป็นสาระที่สำคัญในพระพุทธศาสนา จะเห็นได้ว่าวาจานั้นมีบทบาทและความสำคัญในการสร้างความเข้าใจทางจิ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเรื่องอสูรและมนุษย์
203
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเรื่องอสูรและมนุษย์
…่านอาจารย์ปรารถนาการถือพวก เวปจิตติอสูร ในพวกเทวดาชั้นดาวดึงส์ฯ สมจริงดังคำที่ท่านอาจารย์ กล่าวไว้ (ในนามรูปปริเฉท) ว่า "พวกเวปจิตตอสูร รวมเข้าใน พวกเทวดาชั้นดาวดึงส์" ฯ [อธิบายคำว่า มนุษย์ เป็นต้น] พวกสั…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอสูรที่ถูกจำแนกว่าเป็นเปรตและความหมายของมนุษย์ โดยเน้นถึงคุณสมบัติที่ทำให้มนุษย์มีความสำคัญในการบรรลุธรรม ข้อความอธิบายถึงการตีความคำว่า 'มนุษย์' และการเปรียบเทียบกับเทวดาในชั้
การอธิบายปฐมฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
243
การอธิบายปฐมฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…่า "ก็ในที่นี้ ท่านอาจารย์ประสงค์เอาแม้ปริตตฌาน ที่ได้ความเสพคุ้นนิดหน่อย เท่านั้น" ฯ จริงอย่างนั้น ในนามรูปปริเฉท ท่านอนุรุทธาจารย์นี้ ๆ กล่าวถึงมหัคคตธรรมให้วิบาก เพราะเป็นธรรมมีกำลัง โดยได้ความ เสพคุ้น…
บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายอารมณ์ที่เป็นปริตตฌานและประเภทของฌานต่างๆ โดยอ้างอิงถึงอาภิธัมมัตถสังคหบาลี ศึกษาเกี่ยวกับปริตตฌาน, ปณีตฌาน และมัชฌิมะ รวมถึงการแยกประเภทของฌานที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และการเสพ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
248
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ร วิมาน ต้นกัลปพฤกษ์ และไฟนรกเป็นต้น อันสัตว์จึงใช้สอย ๆ จริงอยู่ รูปายตนะ (อายตนะคือรูป) ที่เป็นไป ในนางอัปสร วิมาน ต้นกัลปพฤกษ์ และครรภ์มารดาเป็นต้น เป็น นิมิตแห่งสุคติ รูปายตนะ ที่เป็นไปในนรกและนายนิรย…
เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับความตายซึ่งเกิดจากกรรมที่มีผลกระทบ โดยเฉพาะในเหล่าสัตว์ที่เป็นพิเศษ เช่น สัตว์นรก ถึงแม้กรรมบางประการจะทำให้ถึงความตายได้ นักวิชาการยังพูดถึงความเกิดขึ้นแห่งความตายว่า
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การประพฤติกรรมในภาวนา
407
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การประพฤติกรรมในภาวนา
…มประพฤติ (ของบุคคล) มีได้ ๖๓ ประการ ด้วยอำนาจจริตที่ระคนกันและ ฯ สมจริงดังคำที่ท่านอาจารย์กล่าวไว้ (ในนามรูปปริเฉท) ว่า ભૈ *พระธรรมวราลังการ ปัจจุบันเป็น สมเด็จพระวันรัต (จับ ฐิตธมฺโม ป.ธ. ๕) วัดโสมนัสวิห…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงและคำอธิบายกรรมฐานและวิธีการปฏิบัติในการภาวนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเข้าใจลักษณะต่างๆ ของจริตและการวิเคราะห์ทางธรรม ที่เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาภาวนา ทั้งสมถะและวิปัสสนา และยังไ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
427
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…นวิสุทธิ] รถ ต่อจากนั้น คือต่อจากการกำหนดปัจจัย การที่พระโยคีผู้ปรา วิปัสสนา ปรารภนัยมีขันธ์เป็นต้น ในนามรูปที่ตนกำหนดแล้วอย่างนั้น คือที่กำหนดด้วยอำนาจการกำหนดลักษณะเฉพาะตนเป็นต้น และด้วย อำนาจการกำหนดปั…
เนื้อหานี้พูดถึงกระบวนการเกิดของนามรูปในพระพุทธศาสนา โดยเจาะลึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดจากอวิชชา ตัณหา อุปทาน และกรรม ทั้งยังแสดงถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดของนามและรูป รวมถึงการวิเคราะห์กระบวนการต่างๆ เพื
พระราชดำริเพื่อความเป็นอยู่ดีของประชาชน
179
พระราชดำริเพื่อความเป็นอยู่ดีของประชาชน
…ลดารโหฐานพระราชวัง ดุสิต คณะบุคคลต่าง ๆ เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท นายกรับมนตรีได้กราบบังคมทูลถวายพระพร ในนามมหาสโมสรสันนิบาต และประชาชนชาวไทย ได้พระราชทานพระราชดำรัสพระบรม ราโชวาท ทรงขอบใจ ทรงขอให้ทุกท่านได้…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระราชดำริของสมเด็จพระราชสมภารและสมเด็จพระนางเจ้า ฯ ที่มุ่งเน้นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในปี 2533 ผ่านพิธีต่าง ๆ และการเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การถวายสัตย์ปฏิญาณและการถวายพระพร.
อุเบกขาและบารมีในพระพุทธศาสนา
190
อุเบกขาและบารมีในพระพุทธศาสนา
…ณสาม ในสุวรรณสามชาดก พระอุเบกขาก็เช่นเดียวกัน ควรจัดเป็นพระอุเบกขาบารมีได้เช่นเดียวกับพระ พรหมนารทะ ในนารทชาดก นับเป็นพระราชปฏิบัติ ส่วนอัตตสมบัติ คือ เมตตา จัดเป็นมงคล วิเสสที่ ๑ อุเบกขา จัดเป็นมงคลวิเสส…
บทความนี้เน้นถึงความสำคัญของอุเบกขาในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นประโยชน์ของอุเบกขาในการดำเนินชีวิต รวมถึงการมีใจกลางในความยุติธรรมและการแบ่งอุเบกขาบารมีออกเป็นสามระดับ ทั้งยังได้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจซ
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
55
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
… เมื่อมารดาบิดา ท. ตายแล้ว ท่าน ปกครอง ซึ่งสมบัติ ทั้งสิ้น ในเรือน, วันหนึ่ง ท่าน ดูอยู่ ซึ่งการงาน ในนา, เห็นแล้ว ซึ่งนก ท. มีกาเป็นต้น จิกขึ้น (ยกขึ้น) ซึ่งสัตว์น้อย ท. มีไส้เดือนเป็นต้น ใน รอย ท. แห่งไ…
บทนี้เล่าถึงประสบการณ์ของผู้หนึ่งที่เห็นความพินาศของสัตว์ในนาและเกิดความเบื่อหน่ายในสมบัติ ก่อนจะเลือกบวชและเรียนรู้ธรรมจากพระผู้มีพระภาคที่โคนต้นไม้ พร้อมทั้งได…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อารมณ์และจิต
128
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อารมณ์และจิต
…อุปจาร บ้าน อุปจารเมืองฉะนั้นบ้าง เรียกว่าอนุโลมจิต เพราะเป็นจิตอนุโลม ( ไปกันได้ ) แก่บริกรรมจิต ( ในนานาวัชชนวิถี ) ทั้งหลายก่อนนี้ และ แก่อัปปนาข้างหน้าด้วยบ้าง อนึ่ง ในบรรดาจิต (ที่ได้ชื่อว่า บริกรรม …
เนื้อหานี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และจิต โดยในแต่ละขณะจิตจะมีการทำงานของอารมณ์ที่แตกต่างกัน จิตมีหลายประเภทคือ บริกรรมจิต, อุปจารจิต, อนุโลมจิต, และโคตรภู ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการพิจารณาทางจิตใจเมื
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
9
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
… ๆ อาจทำให้เคอะเขินก็ได้ ด้วยเหตุนี้ จึงต้องมี สัพพนามไว้สำหรับแทนชื่อนามที่ได้ออกชื่อมาแล้วข้างต้น ในนาม และสัพพนามจะเกิดขึ้นไม่ได้ นามนามนั้นเหมือนร่างกายหรือวัตถุสิ่ง ของ คุณนามและสัพพนามเหมือนเงา เมื่…
บทความนี้ได้อธิบายถึงบทบาทสำคัญของนามและอัพยยศัพท์ในภาษาบาลี โดยเน้นว่าการมีนามและคุณนามสามารถทำให้รู้ถึงลักษณะและคุณสมบัติได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงการใช้สัพพนามเพื่อแทนชื่อนามที่ได้กล่าวถึง ซึ่งช่วยในกา
การใช้บาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์
16
การใช้บาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์
…ายพยัญชนะ ไม่ต้องเขียนไว้ เป็น อันเข้าใจกันได้ว่ามีเสียง อะ อย่าง ปุริสะ ก็คงมีสระอะอยู่หลังนั่นเอง ในนามนามและคุณนามนั้นท่านจัดการันต์ตามแบบที่ใช้สาธารณะ ทั่วไปมากนั้น ดังนี้ :- ปุ๊ลิงค์มีการันต์ ๕ คือ อ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับกรรมวิธีการใช้บาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์ โดยเฉพาะการใช้วิภัตตินามและวิภัตติอาขยายที่มีความหมายแตกต่างกัน การอธิบายลักษณะของการ…
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
97
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…95 นิยม ศัพท์นี้แปลว่า "กำหนด" คือกล่าวชี้ตัว นามนาม ให้ปรากฏ โดยชัดเจนทีเดียว ไม่กระจัดกระจายทั่วไปในนามอื่นที่กล่าวมาแล้ว. สัพพนามพวกนี้ได้แก่ :- ต แปลว่า "นั้น" สำหรับใช้แทน นามนาม ที่ห่างออกไปพอ ประมา…
บทความนี้อธิบายการใช้สัพพนามในภาษาบาลี ซึ่งรวมถึงคำว่า ต (นั้น), เอต (นั่น), อิม (นี้), และ อมุ (โน้น) เพื่อชี้ตัวและชี้เฉพาะนามในบริบทที่แตกต่างกัน ผู้เรียนควรพิจารณาและฝึกฝนการเปรียบเทียบการใช้คำสัพ
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
100
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…๒ หมวด เหมือนนามทั้ง ๓ ตามที่กล่าวมาแล้วไม่ได้ รูปเดิม เป็นมาอย่างไร ก็คงไว้อย่างนั้นไม่เปลี่ยนแปลง ในนามทั้ง ๓ ตามที่ กล่าวมาแล้ว จะมีอยู่ด้วยกันกี่ศัพท์ก็ตาม ตามลำพึงมูลศัพท์ ยัง ไม่อำนวยประโยชน์ให้เต็ม…
ในบทนี้นำเสนอการอธิบายศัพท์บาลีที่เรียกว่า 'อัพยยศัพท์' ซึ่งหมายถึง 'ไม่ฉิบหายไป' โดยอธิบายถึงหน้าที่และความนำเสนอในด้านไวยากรณ์ รวมถึงการแบ่งประเภทของอัพยยศัพท์เป็น 3 ประเภทคือ อุปสัค, นิบาต, และปัจจ