หน้าหนังสือทั้งหมด

เนมิราชชาดก: บำเพ็ญอธิษฐานบารมี
419
เนมิราชชาดก: บำเพ็ญอธิษฐานบารมี
…ชอุทยานอัมพวันนั้น ครั้นละโลกต่างไปสู่พรหมโลกทุกพระองค์ ส่วนพระเจ้ามฆเทวะที่ทรงบังเกิดในพรหมโลกก่อน กษัตริย์องค์อื่นๆ ได้ตรวจดูราชวงศ์ของพระองค์ว่าเป็นอย่างไร ทุกๆ พระองค์ยังคงรักษาประเพณีอันดีงามนี้ไว้หรือไม…
เรื่องราวเกี่ยวกับพระเจ้าเนมิราชที่ได้บวชเป็นฤๅษีหลังจากเห็นผมหงอกบนศีรษะของพระองค์ ได้มุ่งมั่นเจริญสมาธิและเป็นผู้ทรงพลังในพรหมวิหาร ๔ ซึ่งประเพณีการบวชนี้ได้สืบทอดมารุ่นต่อรุ่นจากพระองค์ไปยังพระโอรส
ธรรมะเพื่อประชา
551
ธรรมะเพื่อประชา
…งสูงของ คำที่คนทั่วไปหรือคนภายนอกพระพุทธศาสนา นิยมใช้เรียก พระพุทธเจ้า เรื่องสงเคราะห์กัน, เศวตฉัตร กษัตริย์ สมณโคดม สังคหวัตถุ สังฆทาน สังสารวัฏ สัมภเวสี คุณเป็นเครื่องยีดเหนี่ยวใจของผู้อื่นไว้ได้ การถวายแก่…
หนังสือ 'ธรรมะเพื่อประชา' เป็นการรวบรวมคำศัพท์และคำอธิบายในพระพุทธศาสนา เช่น วิมุตติซึ่งหมายถึงความพ้นจากกิเลส, วิมุตติญาณทัสสนะซึ่งเป็นความรู้ในด้านนี้ รวมถึงเรื่องราวต่างๆ เช่น สังคหวัตถุ, สังฆทาน แ
แสวง จุดร่วม สมาน จุดต่าง
211
แสวง จุดร่วม สมาน จุดต่าง
…“พวกข้าพระองค์อาศัยน้ำเป็นเหตุ จึงทำสงคราม กัน” พระบรมศาสดาตรัสถามต่อว่า “มหาบพิตร น้ำมีค่ามากหรือ” กษัตริย์ทั้ง ๒ ฝ่ายทูลว่า “มีค่าน้อยพระเจ้าข้า” พระองค์ตรัส ถามต่ออีกว่า “กษัตริย์ทั้งหลายมีค่าหรือ” พระราชา…
ในเรื่องนี้ พระบรมศาสดาได้สอนให้กษัตริย์ทั้งสองเมืองเห็นถึงความไม่มีประโยชน์ของการทำสงครามเพื่อสิ่งที่มีค่าน้อย โดยเน้นว่าความสามัคคีและการอ…
การพบกันของสองพระราชา
283
การพบกันของสองพระราชา
…ดติเตียน พระองค์ มีแต่คำว่า “ทีฆายุโก โหตุ มหาราชา ขอให้พระราชา ของเรา จงมีพระชนมายุยิ่งยืนนาน” ฝ่ายกษัตริย์แคว้นโกศลพระนามว่า พัลลิกะ พระองค์ ทรงมีพระประสงค์อยากฝึกฝนตนเองให้ยิ่งๆ ขึ้นไปเช่นเดียวกัน ทรงสอบถา…
เรื่องเล่าเกี่ยวกับพระราชาทั้งสองพระองค์ที่มีอำนาจและอายุเท่ากัน แต่ไม่มีใครยอมหลีกทางให้กัน ทั้งสองพระองค์ได้เรียนรู้เกี่ยวกับตนเอง ผ่านการสอบถามและการเดินทางในชนบท สุดท้ายการพบกันนี้นำมาซึ่งบทเรียนใ
พจนานุกรมธรรมะ
549
พจนานุกรมธรรมะ
…งสูงของ คำที่คนทั่วไปหรือคนภายนอกพระพุทธศาสนา นิยมใช้เรียก พระพุทธเจ้า เรื่องสงเคราะห์กัน, เศวตฉัตร กษัตริย์ สมณโคดม สังคหวัตถุ สังฆทาน สังสารวัฏ สัมภเวสี คุณเป็นเครื่องยืดเหนี่ยวใจของผู้อื่นไว้ได้ การถวายแก่…
บทความนี้นำเสนอคำจำกัดความและความหมายของคำในพระพุทธศาสนา เช่น วิมุตติ คือ ความหลุดพ้นจากกิเลส และศาสดา ซึ่งถูกใช้เป็นชื่อเรียกพระพุทธเจ้า รวมถึงแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการสั่งสอนและการช่วยเหลือผู้อื่นได
การแบ่งแยกบุคคลในสังคม
251
การแบ่งแยกบุคคลในสังคม
…อยู่กับตัวของเราว่า จะเลือกเดินเส้นทางใด สมัยก่อน ในชมพูทวีปมีการแบ่งกลุ่มคนออกเป็น ๔ ชนชั้น ได้แก่ กษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ และศูทร กษัตริย์เป็น กลุ่มที่ใช้ความสามารถของตนในการบริหารบ้านเมือง เป็น ชนชั้นที่ได้…
…นชั้นในชมพูทวีป ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการจัดตำแหน่งในสังคมที่สัมพันธ์กับความสามารถและบทบาททางสังคม เช่น กษัตริย์และพราหมณ์ เป็นต้น
มหาสุบินของพระพุทธเจ้า
292
มหาสุบินของพระพุทธเจ้า
…กทิศทั้งสี่ ตกลงมาแทบเท้าแล้วกลับกลายเป็นสีขาวทุกตัวนั้น เป็นนิมิต ให้ทราบว่า วรรณะทั้ง ๔ เหล่า คือ กษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ ศูทร ออกบวชในธรรมวินัยที่ตถาคตประกาศแล้ว ทำให้แจ้งซึ่ง วิมุตติอันยอดเยี่ยมเสมอเหมือนก…
บทความนี้อธิบายมหาสุบินอันทรงคุณค่าที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า เนื้อหาแสดงถึงนิมิตที่ชี้ให้เห็นถึงการตรัสรู้และการเป็นใหญ่ในโลกของพระองค์ การที่หมู่หนอนและนกสี่เหล่ามีสีแตกต่าง แสดงถึงอนาคตของคฤหัสถ์ท
ธรรมะเพื่อประช: ความสำคัญของความสามัคคีในสงฆ์
494
ธรรมะเพื่อประช: ความสำคัญของความสามัคคีในสงฆ์
…นดี เมื่อพระอุปคุตมารับทัณฑกรรมจากสงฆ์ คือให้ท่าน ป้องกันไม่ให้พญามาร มาทำอันตรายในกองการกุศลของบรม กษัตริย์ได้ ท่านฟังแล้วก็รับค่ามั่นที่จะปกป้องมิให้ใครมาขัดขวาง งานฉลองพระเจดีย์ของพระเจ้าอโศกมหาราช ผู้จะยอ…
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของพระอุปคุตที่ถูกลงโทษโดยสงฆ์เพราะไม่ได้เข้าร่วมในกิจกรรมทางศาสนา เขาตระหนักถึงความสำคัญของการเคารพในสงฆ์และร่วมมือกันในการรักษาอานิสงส์ในการบูชาพระเจ้าอโศกมหาราช ในขณะที่พญาม
พจนานุกรม ธรรมะเพื่อประชาชน
571
พจนานุกรม ธรรมะเพื่อประชาชน
…งสูงของ คำที่คนทั่วไปหรือคนภายนอกพระพุทธศาสนา นิยมใช้เรียก พระพุทธเจ้า เรื่องสงเคราะห์กัน, เศวตฉัตร กษัตริย์ สมณโคดม สังคหวัตถุ สังฆทาน สังสารวัฏ สัมภเวสี คุณเป็นเครื่องยืดเหนี่ยวใจของผู้อื่นไว้ได้ การถวายแก่…
เนื้อหานี้เป็นการรวมรวมและอธิบายคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับธรรมะและการหลุดพ้นจากกิเลสในพระพุทธศาสนา รวมไปถึงคำศัพท์ที่สำคัญ เช่น วิมุตติ, ความรู้ถึงการหลุดพ้น, สังสารวัฏ และอื่นๆ ที่ได้ถูกเรียบเรียงเพื่อใ
ความโกรธทำให้เสียประโยชน์
115
ความโกรธทำให้เสียประโยชน์
…ุทยานนั้น พระดาบสรับอาราธนา พระราชาเสด็จไปอุปัฏฐาก วันละครั้ง และได้รับโอวาทจากพระดาบสว่า “ธรรมดามหากษัตริย์ต้องเป็นผู้ไม่มักโกรธ ต้องละเว้น อคติ ๔ และไม่ควรประมาทในการประพฤติธรรม ควรประกอบ ด้วยขันติธรรม มีเม…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการใช้ชีวิตในป่าหิมพานต์ และการบรรลุฌานสมาบัติของพระดาบสที่ให้คำสอนแก่พระเจ้าพาราณสี เกี่ยวกับการเลิกโกรธ การมีเมตตา และการปกครองในทางที่ถูกต้อง เพื่อประโยชน์แก่ประชาชน พระดาบสเน้น
ธรรมะเพื่อประชา
142
ธรรมะเพื่อประชา
… เมื่อปอกเปลือกออกแล้วคั้นเอาน้ำมะนาว รสมะนาวย่อมไม่ขม แต่จะมีรสเปรี้ยวตามธรรมชาติ ฉันใด เมื่อพระมหากษัตริย์ พระองค์ใด ทรงมั่นอยู่ในความเมตตากรุณา ไม่เบียดเบียน ไพร่ฟ้าประชาราษฎร์ให้ได้รับความเดือดร้อน โดยให้…
เนื้อหาว่าด้วยการอยู่ในธรรมเพราะมีเพื่อนดี และการปฏิบัติต่อประชาชนด้วยความเมตตา ซึ่งส่งผลให้ประชาชนเกิดความจงรักภักดีและบ้านเมืองสงบสุข รวมถึงการเปรียบเทียบรสชาติของมะนาวและดอกบัวที่มีธรรมชาติเด่นชัด
พจนานุกรมธรรมะเพื่อประชาชน
569
พจนานุกรมธรรมะเพื่อประชาชน
…งสูงของ คำที่คนทั่วไปหรือคนภายนอกพระพุทธศาสนา นิยมใช้เรียก พระพุทธเจ้า เรื่องสงเคราะห์กัน, เศวตฉัตร กษัตริย์ สมณโคดม สังคหวัตถุ สังฆทาน สังสารวัฏ สัมภเวสี คุณเป็นเครื่องยืดเหนี่ยวใจของผู้อื่นไว้ได้ การถวายแก่…
พจนานุกรมนี้รวบรวมศัพท์และแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับธรรมะ และพระพุทธศาสนา โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับวิมุตติ, วิโมกข์, ศาสดา, และการแนะนำสั่งสอน ซึ่งจะช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจแนวทางการหลุดพ้นจากกิเลส รวมไปถึงการแสว
อานิสงส์ของการถวายผ้าไตร
246
อานิสงส์ของการถวายผ้าไตร
…่องเที่ยวไปในสองภพ คือในเทวดาและมนุษย์เท่านั้น ครั้นท่านมาเกิดเป็นมนุษย์ก็เกิดในสองตระกูล คือตระกูล กษัตริย์ และตระกูลพราหมณ์เท่านั้น ซึ่งมหาชนในยุคสมัยนั้น ต่างยกย่องว่าเป็นวรรณะที่ประเสริฐสุด ท่านไม่เคยเกิด…
การบริจาคด้วยความศรัทธาเป็นเหตุให้ท่านเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิตเสวยทิพย์สมบัติถึง 300 ครั้ง และมีบุญเกื้อกูลในการเกิดเป็นมนุษย์ในตระกูลที่สูงส่ง ทำให้สามารถเดินทางไปในทั้งสองภพได้ จึงได้ตัดสินใจออกบวชเป็น
พจนานุกรมธรรมะสำหรับประชาชน
551
พจนานุกรมธรรมะสำหรับประชาชน
…งสูงของ คำที่คนทั่วไปหรือคนภายนอกพระพุทธศาสนา นิยมใช้เรียก พระพุทธเจ้า เรื่องสงเคราะห์กัน, เศวตฉัตร กษัตริย์ สมณโคดม สังคหวัตถุ สังฆทาน สังสารวัฏ สัมภเวสี คุณเป็นเครื่องยืดเหนี่ยวใจของผู้อื่นไว้ได้ การถวายแก่…
พจนานุกรมสำหรับหนังสือธรรมะเพื่อประชาชนนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ผู้สนใจได้ศึกษาและเรียนรู้คำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับธรรมะและพระพุทธศาสนา เช่น วิมุตติ, วิมุตติญาณทัสสนะ, วิโมกข์, เวไนยสัตว์ รวมถึงคำที่สำคัญอื่
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
4
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…ช อุปาสโก อุปาสิกา อุบาสก, อุบาสิกา กุมาโร กุมารี หรือ กุมาริกา เด็ก ขตฺติโย ขตฺติยานี หรือ ขตฺติยา กษัตริย์ โคโณ คาวี โค โจโร โจรี โจร ญาต โก ญาติกา ญาติ
เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์นามและอัพพยศัพท์ในภาษาบาลี โดยมีตัวอย่างของคำที่แบ่งตามประเภทต่าง ๆ เช่น ลิงค์ รูปคำ และความหมายของแต่ละคำที่สำคัญในบริบททางศาสนาและวรรณกรรม โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับการใช
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ - นามและอัพพยศัพท์
10
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ - นามและอัพพยศัพท์
…ัพท์ที่เป็น อ การันต์ เช่นนี้ แจกเหมือน ปุริส อาจริย อาจารย์ ชน ชน กุมาร เด็ก ตุรค ཊྛཏྟཱ ม้า ขตฺติย กษัตริย์ เถน ขโมย คณ หมู่ ทูต ทูต โจร โจร ธช ธง วณ มหรสพ นร คน
เนื้อหาในบทนี้จะกล่าวถึงการแจกอิตถีลิงค์และนปัสกลิงค์ในบาลีไวยากรณ์ พร้อมการแจกศัพท์ที่เป็น อ การันต์ เช่นเดียวกับ ปุริส ทำให้ผู้เรียนเข้าใจการใช้งานในบริบทต่างๆได้ดียิ่งขึ้น โดยแสดงตัวอย่างศัพท์ในแต่
พระราชปฏิสันถารของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
54
พระราชปฏิสันถารของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
…ิยัพภูตธรรมของพระเจ้าจักรพรรดิราช ดังแสดงไว้ในมหาปรินิพพาน สูตร * มีใจความว่า ราชบริษัท ๔ เหล่า คือ กษัตริย์ พราหมณ์ คฤหบดี สมณะ เข้าไปเฝ้าพระเจ้า จักรพรรดิราชแม้แต่เพียงเท่านั้นก็ยินดี ถ้าพระองค์มีพระราชดำรั…
บทความนี้กล่าวถึงพระราชปฏิสันถารและพระราชจริยารัฏฐาภิบาลของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่มีพระปรีชาในการให้ความสุขแก่ประชาชน และพัฒนาคุณภาพชีวิตในพระราชอาณาจักร สะท้อนให้เห็นถึงความเกรีย
มหากษัตริย์และพระราชธรรม
72
มหากษัตริย์และพระราชธรรม
มหากษัตริย์ (สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๗๒ เป็นพระเจ้าจักรพรรดิราชปกครองปฐพีมณฑลมี จะมีพระเดชานุ…
บทความนี้กล่าวถึงบทบาทและความสำคัญของมหากษัตริย์ในฐานะผู้ปกครองที่มีพระบารมีในการดูแลและพัฒนาราชอาณาจักร พระมหากษัตริย์ได้รับการยกย่องว่ามีวิริยภาพแ…
วัตรและธรรมที่พึงปฏิบัติในพระราชกรณียกิจ
159
วัตรและธรรมที่พึงปฏิบัติในพระราชกรณียกิจ
…ึงปฏิบัติในอันโตชน คือชนภายใน ๒. วัตรที่พึงปฏิบัติในพลกาย คือหมู่พล หมู่ทหาร วัตรที่พึงปฏิบัติในหมู่กษัตริย์ ๓. ๔. วัตรที่พึงปฏิบัติในกษัตริย์ประเทศราช ๕. วัตรที่พึงปฏิบัติในพราหมณ์และคฤหบดี 5. วัตรที่พึงปฏิบ…
เนื้อหาพูดถึงวัตรที่พึงปฏิบัติในหมวดต่างๆ เช่น ชนภายใน พลกาย กษัตริย์ และพราหมณ์ รวมถึงการมอบทรัพย์ให้แก่ผู้ไม่มีทรัพย์ การลาจากอกุศล สะท้อนถึงการปฏิบัติธรรมในฐานะผู้นำ …
ความชั่วทําความดี และอธิษฐานในธรรม
209
ความชั่วทําความดี และอธิษฐานในธรรม
…ๆ เป็นอันมาก ในทศชาติได้ยกเนมิราชชาดกเป็นตัวอย่าง แห่งอธิษฐานบารมี มีเรื่องย่อในเนมิกราชชาดกนั้นว่า กษัตริย์พระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า เนมิ ราช ครองเมืองมิถิลา ในแคว้นวิเทหะ เป็นกษัตริย์ที่สนพระราชหฤทัยในการกุศ…
เนื้อหาเกี่ยวกับแนวทางในการทำดีและการตั้งใจมุ่งมั่นในอธิษฐานตามหลักธรรมที่พระเจ้าเนมิราชเคยปฏิบัติ เรื่องของการตั้งใจเพื่อผลแห่งความดี และการมองเห็นความจริงผ่านประสบการณ์ของพระองค์ เมื่อทรงพิจารณาว่าก