หน้าหนังสือทั้งหมด

ความสำคัญของการสงเคราะห์และสามัคคีธรรมในราชอาณาจักรไทย
251
ความสำคัญของการสงเคราะห์และสามัคคีธรรมในราชอาณาจักรไทย
…ล คือสถานที่ราบคาบปราศจากโจรภัย ราวกับไม่ต้อง ลงลิ่มประตูเรือน ในจักรพรรดิวัตรจำแนกประเภทชนที่พระมหากษัตริย์จะพึงทรงทำนุบำรุงไว้เป็น เหล่า ๆ คืออันโตชน คนภายในราชสำนัก พลกายกองเสนา พระราชวงศานุวงศ์ ๑ ๑ ๑ กษัต…
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของการสงเคราะห์ประชาชนโดยพระมหากษัตริย์ และบทบาทของสามัคคีธรรมในการสร้างความมั่นคงให้แก่พระราชอาณาจักร การมีพระมหากรุณาธิคุณในชีวิตประชาชนช…
พระราชอำนาจและภารกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
260
พระราชอำนาจและภารกิจของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…ความเป็นเอกราชให้เกษมถาวรสืบมา ความผาสุกสวัสดิ์ ของ ราชอาณาจักรแลพสกนิกรในรัฐจังหวัด ย่อมอาศัยพระมหากษัตริย์ผู้ปกครองเป็นที่ตั้ง สมจริงดัง พระพุทธภาษิตในจตุกกนิบาต อังคุตตนิกายว่า สพฺพ์ รฏฐ์ สุข เสติ ราชา เจ …
…วามผาสุกของประชาชน การจัดตั้งกองทหารและตำรวจแสดงถึงความรับผิดชอบในการรักษาความสงบ โดยสะท้อนถึงพระมหากษัตริย์ผู้มีจรรยาและการปกครองที่ถูกต้องตามธรรม ธรรมนั้นคือรากฐานที่สำคัญสำหรับสังคมในการดำรงอยู่ โดยอ้างอิง…
ความเพียรและวิริยบารมีในการปกครอง
270
ความเพียรและวิริยบารมีในการปกครอง
…ง 5 ปี ทรงแสวงสมเด็จพระปัญญาตรัสรู้ในวิธีต่าง ๆ ในที่สุดก็ได้ บรรลุในทางทำจิตให้บริสุทธิ์ พระราชามหากษัตริย์จะมีพระอิสริยศเดชานุภาพยิ่งใหญ่ เป็นพระ เจ้าจักรพรรดิราช ทรงปกครองปฐพีมณฑลมีประเทศราชอยู่ใต้พระบารมี…
…นสีห์ได้แสดงให้เห็นถึงความเพียรพยายามในการตรัสรู้และการชี้แนะที่ให้เกิดประโยชน์แก่ผู้อื่น พระราชามหากษัตริย์ผู้บำเพ็ญราชธรรมจึงต้องมีวิริยะเป็นของตน ความสำเร็จในชีวิตและการปกครองจะไม่เกิดขึ้นหากขาดการทุ่มเทแล…
รัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
282
รัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…เหมือนลูกศรที่ยิงไปในราตรี อนึ่ง การสอดส่องทุกข์ของราษฎร์ ก็เป็นรัฏฐาภิบาลโนบายประการหนึ่ง อันโบราณ กษัตริย์ได้ทรงบำเพ็ญมา บางเวลาเสด็จประทักษิณเลียบพระนครโดยพระราชอิสริยยศ ลางคราว ก็ปรากฏว่าเสด็จโดยอัญญาตกเพ…
เนื้อหาเกี่ยวกับรัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ อธิบายถึงบทบาทและการปฏิบัติตัวของพระราชาในการสอดส่องทุกข์สุขของประชาชน และการจัดการปกครองเพื่อความเป็นระเบียบ การรักษาศีลธรรม และความมั่นคงของพ
พระราชาจากพระพุทธโฆษาจารย์
310
พระราชาจากพระพุทธโฆษาจารย์
…คือสถานที่ราบคาบปราศจากโจรภัย ราวกับไม่ต้องลงลิ่ม ประตูเรือน ใน จักรพรรดิวัจร จำแนกประเภทชนที่พระมหากษัตริย์จะพึงทำนุบำรุงไว้เป็นเหล่า ๆ คือ อันโตชน คนภายในราชสำนัก ๑ พลกาย กองเสนา ๑ กษัตริย์เจ้าพระนครอื่น ๑ …
บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ที่ทรงช่วยเหลือประชาชนในช่วงที่ประสบปัญหาทางการเกษตรและธรรมชาติ เช่น การจัดซื้อข้าวส่งไปช่วยเหลือประ…
การบริหารราชการและการบำรุงประชาชน
341
การบริหารราชการและการบำรุงประชาชน
…๑ พระราชสำนัก ๑ ผลกาย กองเสนา พราหมณ์ผู้คฤหบดี ๑ ราษฎรชาวชนบท ปรีชาสงเคราะห์คนทั้งหลายด้วยอุบายนั้น กษัตริย์ เจ้าพระนครอื่น ๑ พระราชวงศานุวงศ์ ๑ ๑ พราหมณ์ผู้สมณะ ๑ พระเจ้าแผ่นดินทรงพระ ๆ ย่อมทรงสามารถยึดเหนี่…
…ฤติผิดกฎหมาย รัฐมีสันติสุข นอกจากนี้ยังเน้นความสำคัญของการบำรุงความสามัคคีในสังคมและความรับผิดชอบของกษัตริย์ในการดูแลประชาชนให้มีชีวิตที่เป็นสุข อำนวยความสุขและความสงบสุขให้กับประชาชนเพื่อทำให้รัฐมีความเจริญร…
พระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
362
พระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…ือนลูกศรที่ยิงไปในราตรี อนึ่งการสอดส่องทุกข์สุขของทวยราษฎร์เป็นรัฏฐาภิบาลโนบาย ประการหนึ่ง อันโบราณ กษัตริย์ ได้ทรงมา ลางเวลาเสด็จประทักษิณเลียบพระนครโดยพระราชอิสริยยศพิเศษ ลางคราว เสด็จโดยอัญญาตกเพศ ปลอมพระอ…
บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ที่ได้ทรงบำรุงการทหารบก ทหารเรือ และอากาศ รวมถึงการตั้งกรมพลศึกษาเพื่อสอนยุทธวิธีให้กับประชาชน เพื่อให้เกิดความพร้อมในด้านระเบียบวินัย และการเป็น
วิเสสนะและอุปมาของบาลีไวยกรณ์
3
วิเสสนะและอุปมาของบาลีไวยกรณ์
…ระกอบด้วยอิติศัพท์ บท หลังเป็นประธาน ดังนี้ " ขตฺติโย [อห์] อิติ มาโน =ขตฺติยมาโน มานะว่า [เราเป็น] กษัตริย์, สตฺโต อิติ สัญญา = สตฺตสญฺญา ความสำคัญว่าสัตว์, สมโณ [อหิ ] อิติ ปฏิญญา = สมณปฏิญญา ปฏิญญาว่า [ เร…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิเสสนะในบาลีไวยกรณ์ รวมถึงบทเฉพาะเช่น วิเสสโนภยบทและวิเสสโนปมบท โดยได้อธิบายตัวอย่างที่ชัดเจนและการประยุกต์ใช้ในประโยค นอกจากนี้ยังกล่าวถึงสัมภาวนบุพพบทที่มีความสำคัญในการแสดง
วิธีดูอสุภตามอรรถกถา
215
วิธีดูอสุภตามอรรถกถา
…ดูอสุภนิมิตจึงยังปีติโสมนัสให้เกิดขึ้น ไป (ดู) โดยวิธีที่ท่านกล่าวไว้ในอรรถกถาทั้งหลาย (ให้) เหมือน กษัตริย์เกิดปีติโสมนัสเสด็จไปสู่สถานที่อภิเษก เหมือนผู้จะบูชายัญ เกิดปีติโสมนัสไปสู่โรงบูชายัญ หรืออนึ่ง เหม…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการดูอสุภโดยอิงตามอรรถกถา ที่พระโยคาวจรได้สอนแก่ภิกษุให้เกิดปีติโสมนัสในขณะไปดูอสุภนิมิต โดยมีการเตรียมความพร้อมทางจิตใจและการศึกษาอสุภนิมิตที่อยู่ในธรรมชาติ เช่น หินหรือไ
พระโพธิสัตว์และบทบาทในพระราชา
201
พระโพธิสัตว์และบทบาทในพระราชา
…ว์นั้นปรากฏ โดยพระนาม ๓ คือ พระนาม ว่า (พระเจ้า) มหาสมมต เพราะเป็นผู้ที่มหาชนนั้นสมมตขึ้น พระนามว่า กษัตริย์ เพราะทรงเป็นจ้าวเป็นใหญ่แห่งเกษตรทั้งหลาย พระนามว่า ราชา เพราะทรงยังผู้อื่นให้ยินดีโดยธรรมสม่ำเสมอก…
…ู้นำ ซึ่งพระโพธิสัตว์ในกัปนี้ได้ถูกเลือกให้รับตำแหน่งเป็นพระราชาผู้มีเกียรติ ด้วยความสามารถในการนำพากษัตริย์และการสร้างความยินดีตามธรรม ซึ่งเป็นการเสนอให้เห็นถึงความสำคัญของความเป็นผู้นำที่ดีในสังคม เนื้อหานี…
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263
264
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263
…- วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263 เป็นปัจจัยโดยความเป็นเหตุ นั้น แม้ในอุทธศมอืนมีอารมณ์เป็นปัจจัย เป็นต้น กษัตริย์เดียวกันนี้ [แก้ศัพท์เหตุ] ในบท “เหตุปัจจัย” นั้น คำว่า “เหตุ” เป็นคำเรียกว vervolgens (อวัจจะแห่งคำ…
บทความนี้สำรวจความหมายของคำว่า 'เหตุ' และ 'ปัจจัย' ในแง่มุมที่แตกต่างกัน ทั้งในทางวิทยาศาสตร์และทางพระศาสนา คำว่า 'เหตุ' ใช้กล่าวถึงสิ่งที่ทำให้เกิดผล และ 'ปัจจัย' เป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ โดยกา
อาณัตสัมพันธ์และหมู่ชนในพระพุทธศาสนา
88
อาณัตสัมพันธ์และหมู่ชนในพระพุทธศาสนา
…๘ ] ชัดคำแห่งดอกมะลี สง่าไปนอกอากาศ ตาต อุมทกา ฤก ฤๅลา ปฤพตู นติติ. [ เทวตุต ๑/๑๒๓ ] แนะนำว่า พ่อ, กษัตริย์ผู้มีบรรดาศักดิ์แห่งเรา ก. ยังไม่มี. อ. อื่นๆ เช่น มุตรวาน สุมโค. มิกัน คโณ. ธนูาน ราสิ. [ ๔ ] บท ฉ…
บทความนี้อธิบายถึงอาณัตสัมพันธ์ในพระพุทธศาสนาโดยการแบ่งหมู่ชนออกตามชาติและการร่วมธรรม โดยทางวรรณกรรมกล่าวถึงสมมนานและความสำคัญของชื่อที่แสดงถึงหมู่ หรือความเชื่อมโยงกันของหมู่ชนต่างๆ ผ่านการประพฤติธรร
การอธิบายความสัมพันธ์และนิททราณ
96
การอธิบายความสัมพันธ์และนิททราณ
…อบด้วยวิกิตติณั้น; นิททราณที่ประกอบด้วย ฉิววิวัฒิต อู. มานุสถาน มฤติโโมสูตรโม (ในแบบ) แห่งมนุษย์ ท. กษัตริย์ เป็นผู้กล้าหล่ำที่สุด.' มานุสถาน เป็นมนุษย์ธรรมดาไปทุกภาระณะ ไม่จำกัดว่าจะเป็นอัครยี่หรือลงพอมหันต์…
เนื้อหาอธิบายถึงนิททราณที่เกี่ยวข้องกับการรวมจำนวนที่สามารถถอดออกได้ ซึ่งมีความหมายถึงข้อกำหนดและการประกอบด้วยวิกิตของมนุษย์ในสถานการณ์ต่างๆ นอกจากนี้ยังครอบคลุมถึงบทที่เกี่ยวข้องกับอธิบายความสัมพันธ์
พระปริยัติและการสวดมนต์
137
พระปริยัติและการสวดมนต์
…ัติ" ดังนี้. ภิกษุควรสวด. เมื่อโรคหรือ ความอาไรเกิดขึ้นในพระราชามณฑลรีบเป็นดั่ง. ภายในบ้าน อิสรชนมี กษัตริย์เป็นต้น รับสั่งให้อาราธนากุฏิรามแล้ว นิมนต์ให้สวด (พระ ๑. อุกกฏิ ตกุฎี ทุกโบกก. บอกว่า อุกกี้ ได้แก…
เนื้อหากล่าวถึงการปฏิบัติและความสำคัญของการสวดพระปริยัติในชุมชน รวมถึงบทบาทของภิกษุในการนำสวดมนต์ให้กับชาวบ้าน การตอบสนองต่อคำอธิษฐานของชาวบ้าน และผลกระทบที่เกิดจากการมีภิกษุในการสวดมนต์นี้ เมื่อเกิดโ
คติคำสอนและประเด็นทางธรรม
101
คติคำสอนและประเด็นทางธรรม
…ทางเสียงใดทางเสียงหนึ่ง เห็นเป็นมูลเทพ เทพคงเป็นต้น คำว่า มูลเทพโว ทางสันกฤต เป็นพระนามของท้าวกัลละ กษัตริย์ธรรชนแห่ง แคว้นมธรา ทรงฆ่าทรรายากามยกกอง เพราะโหราทำว่า พระองค์จะถูกลายของหญิงงามหนึ่งปลพระชนม์ ด้ว…
บทความนี้สำรวจความคิดเกี่ยวกับการแสวงหาและคติซึ่งบุคคลทั่วไปนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน โดยมีการอ้างอิงถึงเหตุการณ์ทางธรรมที่เกี่ยวข้องกับพระองค์คลิมลผ และการวิเคราะห์พฤติกรรมของโจรที่นามว่าชันธะ ซึ่งถูกเป
คติสมุนไพรคำภีร์: การประพฤติธรรมเพื่อความสุข
121
คติสมุนไพรคำภีร์: การประพฤติธรรมเพื่อความสุข
…ูลถามว่า "พระเจ้า ขึ้นชื่อวาหมสมมติติย- งค์ เป็นวงศ์ของพวกเราใช่หรือ ? ก็แสดงในนิตยางค์นั้น แม้ กษัตริย์ย่อกหนึ่ง ซึ่งผู้เที่ยวภิกษาย่อมไม่มี." พระผู้พระภาคตรัสสนองว่า "มหาพิธ ชื่อว่าวาชงศ์ เป็นวงศ์ของม…
เนื้อหานี้เสนอถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าชี้ชวนให้ปฏิบัติธรรม เพื่อให้เกิดความสุขทั้งในปัจจุบันและอนาคต โดยอธิบายถึงความสำคัญของการประพฤติดีและการหลีกเลี่ยงความชั่ว นอกจากนี้ ยังสื่อถึงการดับทุกข์และการบรร
มังคีละกติปนิเปล เล่ม ๑: การใช้ชีวิตและอริยสัจ
77
มังคีละกติปนิเปล เล่ม ๑: การใช้ชีวิตและอริยสัจ
…." [ความแตกต่างกันแห่งบุคคลผู้เป็นมหากาล] [๒] ก่อรรถกถาปฐมววรณะในโกลาสังสรรว่า "ขัณฑียมห- ศา คือ กษัตริย์ทั้งหลายผู้สมบูรณ์ด้วยทรัพย์เป็นแก่นสารมาก ชื่อว่า กษัตริย์มหากาล อธิบายว่า แห่งจริงกษัตริย์เหล่าใด…
…มรรคา ส่วนที่กล่าวถึงอริยสัจและความเข้าใจในธรรมที่สอดคล้องกับคำสอนของพระพุทธองค์ นอกจากนี้ยังระบุถึงกษัตริย์ที่มีทรัพย์พอสมควรในการปกครอง ตามหลักคำสอนทางศาสนา ซึ่งส่งผลต่อการดำรงชีวิตและการประกาศความจริงในโลก…
อันตรคามนมภาพ
145
อันตรคามนมภาพ
…สรงพทรักษ์ที่ตุ้น ไทว่า ขอให้ช่วยให้ได้ ราชสมบัติ ถ้าได้สมปรารถนาาจะทำพิธีกรรมด้วยเลือดพระคอง ของ กษัตริย์ ๑๐๐ พร้อมทั้งพระเมสีองของรีเหล่านั้นด้วย ต่อมา พระราชบิดาวงค์ตแล้ว ได้ราชสมบัติด้วยประสงค์ เลยก็ทึ…
เนื้อหาพูดถึงเหตุการณ์ที่พระเจ้าโคสได้รับฟังพระดำรัสพระบรมศาสดาเกี่ยวกับการประทานชีวิตแก่ผู้คน โดยมีการกล่าวถึงตำนานในอดีตที่เชื่อมโยงกับการขอพร และผลของการทำดีในอดีตที่ส่งผลต่อการเกิดใหม่และการมีชีวิ
การเข้าใจธรรมชาติแห่งทุกข์และสุขในพระพุทธศาสนา
85
การเข้าใจธรรมชาติแห่งทุกข์และสุขในพระพุทธศาสนา
…มมติสิจงอ อ. สมมติสิจงโลใจ พุทธโมโล โลโจ โคตโธ อิตถิภาคิ อัน ต่างด้าวจะอันมีคำว่า อ. พราหมณ์จริง อ. กษัตริย์จริง ดังนี้เป็นต้น (โหด) วา งามมิกาม ทุจิตฉง อ. ทุจิตสิว่าฉอา วฎคู อ. เรื่องนี้น่าจะเทียม สุจริต เป็…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ธรรมชาติของทุกข์และสุขในแง่มุมต่าง ๆ เพื่อการเกิดความเข้าใจในสัจธรรมที่เป็นที่มาของทุกข์และความสุข รวมถึงการเดินตามมรรคเพื่อการเจริญเติบโตของจิตใจโดยใช้การเรียนรู้และเข้าใจ
เรื่องพระนางเมขาม
31
เรื่องพระนางเมขาม
…สิ่งหญิงนั่น จินตวา ทรงดำริแล้วว่า (ชน) อ. ชน ท. วนุติ ย่อมกว่า ว่าสมาคมผูโซ อ. พระสมาคมสัมพุทธเจ้า กษัตริย์ ย่อมตรัส โท้ สังกาย รูปสุต ของรูป อิต ดังนี้ จวี้ อิติ อติ ด อ. หญิงนี้ วิฒมานา ฑิตา ยืนพออยู่แล้ว …
เรื่องราวของพระนางเมขามในพระพุทธศาสนาเกี่ยวข้องกับการเข้าไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมของพระสมาคมสัมพุทธเจ้า และการรับรู้ถึงความสำคัญของหญิงในประวัติศาสตร์นี้ โดยกล่าวถึงการพิจารณาและการยอมรับในบทบาทต่าง ๆ ที