แสวง จุดร่วม สมาน จุดต่าง : หน้า 211/571

แสวง จุดร่วม สมาน จุดต่าง ทั้งสองฝ่ายจึงตัดสินใจทิ้งอาวุธ แล้วนั่งลงถวายบังคม พระบรมศาสดา พระองค์จึงตรัสถามพระราชาทั้งสองเมืองว่า “ดูก่อนมหาบพิตร พระองค์เสด็จมาทำสงครามกันเพราะอะไร” พระราชาทูลว่า “พวกข้าพระองค์อาศัยน้ำเป็นเหตุ จึงทำสงคราม กัน” พระบรมศาสดาตรัสถามต่อว่า “มหาบพิตร น้ำมีค่ามากหรือ” กษัตริย์ทั้ง ๒ ฝ่ายทูลว่า “มีค่าน้อยพระเจ้าข้า” พระองค์ตรัส ถามต่ออีกว่า “กษัตริย์ทั้งหลายมีค่าหรือ” พระราชาทูลตอบว่า “ธรรมดา กษัตริย์ทั้งหลายย่อมมีค่าประมาณมิได้” พระบรมศาสดาจึงทรงให้ข้อคิดว่า “ดูก่อนมหาบพิตร พระองค์จะทำให้ขัตติยวงศ์ที่มีค่ามาก ต้องมาพังพินาศไปเพียง เพราะสิ่งที่มีค่าแค่เล็กน้อยทําไม การไม่พิจารณาให้ดี จะทำให้ การทะเลาะกันนี้ ติดตัวข้ามภพข้ามชาติไปถึงหนึ่งกัป เหมือนกา กับนกเค้าทีเดียว” จากนั้นพระองค์ทรงแสดงโทษของการ ทะเลาะวิวาทให้พระราชา และหมู่พระญาติฟังอีก ครั้นพระราชาทั้ง ๒ เมือง สดับพระธรรมเทศนาแล้ว ต่างได้สำนึกว่า นี่ถ้าพระบรมศาสดาไม่เสด็จมา พวกเราทั้งหมด คงต้องใช้อาวุธประหัตประหารกัน ทำให้เลือดต้องไหลนอง เหมือนน้ำในแม่น้ำโรหิณีนี้แน่นอน พวกเราทั้งหมดได้ชีวิตใหม่ อีกทั้งได้ความสมัครสมานสามัคคีกันอีก เพราะอาศัยพระพุทธ องค์ผู้เป็นพระญาติของเราแท้ๆ แล้วทั้ง ๒ ฝ่ายก็แบ่งปันน้ำกัน