หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 6
6
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 6
…ิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 6 ปัญจมฌานกิริยาจิต ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา ๑ ชื่อว่า รูปาวจรกิริยาจิต ฯ กุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิต ฝ่ายรูปาวจร ๑๕ จบบริบูรณ์ทุกประการ ด้วยประการฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] รูปาวจรจิต…
หน้า 6 จากอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายถึงปัญจมฌานกิริยาจิตรวมถึงกุศลจิต วิบากจิต และการแตกต่างของรูปาวจรจิตประเภทต่างๆ ที่แสดงถึงความสัมพันธ์ในด้านของจิตและการทำงานของมันใ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - จิตและประเภทของจิต
4
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - จิตและประเภทของจิต
…ที่สหรคตด้วย อุเบกขา ไม่ประกอบด้วยญาณ เป็นอสังขาริก ๑ สสังขาริก ๑ ชื่อว่า สเหตุกกามาวจรกิริยา จิต ฯ กุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิต ฝ่ายสเหตุกามาวจร ๒๔ จบบริบูรณ์ทุกประการ ด้วยประการฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] ผู้รู…
… ซึ่งถือเป็นการศึกษาที่สำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิตนั้น เป็นการเปิดเผยถึงความแตกต่างและความเชื่อมโยงกันระหว่างการทำงานของจิตในทาง…
วารสารอนุบาล: แหล่งเรียนรู้และเผยแพร่ธรรมะ
130
วารสารอนุบาล: แหล่งเรียนรู้และเผยแพร่ธรรมะ
…ระครูสมเด็จ ปญฺญาใจ, พระมหาจิตฺตสมิทธิ อินทปญฺญโญ พระครูเทพ นิ่มกุโล, พระครูพงษ์ สุวิชฺโท พระสนองศ์ กุศลจิต, พระภัสสร มโนวิโต, พระปรัชญ์ สมบัติ, นายภิญโญ, ถวัลย์ โชติกุล, นันทวิช มัทธิว, รัตเกล้า ลีลาเมงค์, …
วารสารอนุบาลจัดทำโดยสำนักสื่อสารธรรม มูลนิธิธรรมภิบาล มีเป้าหมายเพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านธรรมะและเสริมสร้างคุณธรรมให้กับผู้เรียนและประชาชนทั่วไป โดยเผยแพร่ทุกเดือน รวมถึงให้ความเข้าใจในพระพุทธศาสนาและสน
ปัญญาและอานิสงส์ของการบำเพ็ญปัญญา
2
ปัญญาและอานิสงส์ของการบำเพ็ญปัญญา
…ะฉะนั้น ข้าพเจ้าทั้งหลายจะกล่าวหมาย เอาปัญญาที่ประสงค์ในที่นี้เท่านั้น คือ วิสาสญาณ อันสัมปุทเฏด้วย กุศลจิต (นับแร) เป็นปัญญา ๒. ได้ชื่อว่าปัญญาเพราะอรรถอะไร ปัญหากรรม (ข้อ ๒) ว่า "ได้ชื่อว่าปัญญาเพราะอรรถอะ…
บทความนี้กล่าวถึงปัญญาในหลายมุมมอง โดยอธิบายว่าปัญญามีหลายประเภทและมีวิสาขาที่เกี่ยวข้องกับการบำเพ็ญปัญญา พร้อมทั้งผลและอานิสงส์ที่เกิดจากการพัฒนาความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของสรรพสิ่ง เช่น
การวิเคราะห์จิตตามอภิธรรม
184
การวิเคราะห์จิตตามอภิธรรม
…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 184 อรหัตตผลจิต ๑ ที่เหลือเว้นจิต ๔๕ ด้วยสามารถแห่งกุศลจิตและอกุศล จิต ๓๓ ผลจิตเบื้องต่ำ ๓ และมหัคคตวิบากจิต ๔ ที่พ้นจากวิถีจิต ตามสมควร คือตามที่ได้ คือตามอำ…
…ีจิตของพระโสดาบัน, พระสกทาคามี, และพระอนาคามี โดยนำเสนอความแตกต่างระหว่างจิตแต่ละประเภทที่มีอำนาจจากกุศลจิตกุศลจิต และมหัคคตวิบากจิต โดยลงรายละเอียดเกี่ยวกับการแสดงออกของจิตทั้ง 4 จำพวก และความสัมพันธ์กับส…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
139
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ัยเท่านั้นเป็นไป ฯ ธรรมทั้งหลายกล่าวคือ มโนวิญญาณธาตุมี ๔๒ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งจิตเหล่านี้ คือ โลกิย กุศลจิต ๑๒ ที่เหลือจากรูปาวจรจิต ๕ อกุศลจิต ๑๐ ที่เหลือจาก ปฏิฆจิต ๒ กิริยาจิต ๑๓ ที่เหลือจากปัญจทวาราวัชชน…
ข้อความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับจิตและวิญญาณธาตุตามอภิธัมม ซึ่งชี้ถึงการเกิดและธรรมชาติของจิตในสภาวะต่างๆ โดยเฉพาะในมนุษยโลก และแยกแยะประเภทของจิตตามกฎแห่งธรรมชาติ โดยการอ้างอิงถึงวัตถุและภาวะที่ส่งผลต
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 127
127
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 127
…ทวาราวัชชนะ ๑ จักขุวิญญาณเป็นต้น ๓ ด้วยอำนาจแห่งวิบากทั้ง ๒ โวฏฐัพพนะ ๑ กามาวจรชวนะ ๒๕ ด้วยอำนาจแห่งกุศลจิต อกุศล จิต และกิริยาจิต ที่เว้นจากอาวัชชนะ และตทาลัมพนะ ๘ โดยการถือ เอาตทาลัมพนะที่ยังมิได้ถือเอาๆ บ…
…ราวัชชนะ และการเชื่อมโยงระหว่างจิตกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในทวารต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงอนุรูป, กุศลจิต, และการระบุความหมายของจิตในบริบทของอภิธรรมซึ่งสนับสนุนการเข้าใจธรรมชาติจิตอย่างลึกซึ้ง และการเชื่อม…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
74
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… เกิดในจิต ๑๖ ธรรม ๒ เกิดในจิต ๒๘, ปัญญาท่าน ประกาศไว้ในจิตทั้ง ๗๔ โสภณเจตสิกประกอบ เฉพาะในโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น โดย อาการ ๔ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้, อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจะ วิรัติ และอัปปมัญญามีกรุณา …
เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทของจิตตามลักษณะและวิเคราะห์อย่างละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกธรรมที
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 73
73
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 73
…ภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 73 [สังคหคาถา] อกุศลเจตสิก ๑๔ ประกอบลงได้ใน อกุศลจิต ๑๒ เท่านั้น โดยอาการ ๕ อย่าง คือ ในอกุศลจิตทั้งหมด ท่านกระทำไว้ ๔ เจตสิก ในโลภมูลกระทำไว้ ๓ เจตสิก …
ในหน้าที่ 73 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายเกี่ยวกับอกุศลเจตสิก 14 ประกอบลงในอกุศลจิต 12 ผ่านอาการ 5 อย่าง รวมทั้งการกระทำของเจตสิกในโลภมูลและโทสมูล อีกทั้งยังชี้ให้เห็นถึงโสภณเจตสิกที่…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี
71
อภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ปกิณณกเจตสิก (๖) ประกอบเข้าในจิตที่ ควรประกอบ ตามสมควรแก่การประกอบ อกุศลเจตสิก ๑๔ ประกอบได้เฉพาะใน อกุศลจิต โสภณเจตสิก ๒๕ ประกอบได้ ในโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น ฯ คืออย่างไร ? คือเจตสิก ๒ ที่ทั่วไปแก่จิตทั้ง…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีอธิบายถึงเจตสิกและการจัดหมวดหมู่ต่างๆ เช่น กายปาคุญญตา และจิตปาคุญญตา รวมถึงการประมวลผลเจตสิกที่มีผลต่อจิต บทวิเคราะห์ในเนื้อหาที่จะกล่าวถึงเจตสิก และการรวมกับปัญญิน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
49
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…ายในแห่งอกุศลวิบาก และกิริยา คือ อกุศลวิบาก ๗ กุศลวิบากเหตุกะและอเหตุกะ ๑๖ รวมวิบากจิต ๒๓ อย่างนี้ อกุศลจิต ๑๒ กุศลจิต ๘ รวมทั้งกุศลจิตและ อกุศลจิตเป็น ๒๐ อเหตุกะ ๓ สเหตุกะ 4 รวมเป็นกิริยาจิต ๑๑ ฯ พรรณนากามา…
…ภทต่างๆ ของจิต โดยแบ่งเป็นจำนวน ๕๔ รวมทั้งอธิบายถึงธรรมที่เกี่ยวข้องกับอกุศลวิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธรรมเช่น วิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา บ…
อภิธานศัพท์จิตวิญญาณ
48
อภิธานศัพท์จิตวิญญาณ
…วินีฎีกา - หน้าที่ 48 พึงทราบแม้ความที่กิริยาจิตเป็นจิตสหรคตด้วยโสมนัสตามสมควร โดย นัยที่กล่าวแล้วในกุศลจิตนั่นแล ฯ สเหตุกศัพท์ ในคำว่า สเหตุกกามา- วจรกุสลวิปากิริยาจิตฺตานิ นี้ เป็นวิเสสนะบ่งถึงวิบากและกิริ…
ในเนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของกิริยาจิตในเรื่องของจิตสหรคตและกุศลจิต โดยอิงจากคำสอนในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งแบ่งแยกความแตกต่างของจิตและวิญญาณ การพูดถึงความแตกต่างระหว่…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
9
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…น) ฯ เพราะฉะนั้น แต่ละฌาน ๆ มีปฐมฌานเป็นต้น บัณฑิตจึงได้กล่าวจิต ไว้ฌานละ ๑๑ แต่ฌานที่สุดมีจิต ๒๓ ฯ กุศลจิตมี ๓๗ อนึ่ง วิบากจิต มี ๕๒ (อกุศลจิต ๑๒ กิริยาจิต ๒๐) ผู้รู้ทั้งหลาย ได้กล่าวจิตไว้ ๑๒๑" ด้วยประการอ…
บทเรียนประจำหน้านี้กล่าวถึงความแตกต่างทางจิตและฌาน โดยแบ่งแยกประเภทของจิต ได้แก่ รูปฌาน อรูปฌาน และกุศลจิต พร้อมสถิติจำนวนจิตต่างๆ โดยจบที่ประเด็นหลักคือการรวมองค์ประกอบต่างๆ ของฌาน การนับประเภทจิตที่สำคัญเ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 153
153
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 153
…น กายวาจยุคโจปน อสมุปาปุณิตวา ปวตฺตานํ สุทฺธมโนกมมาน ปวตฺติโอกาสทานโต ทวารนฺติ ฯ ตตฺถ อภิฐสุ กามาวจรกุศลจิตฺเตสุ โสมนสฺสสหคต์ ญาณสมปยุตต์ อุเปกฺขาสหคติ ญาณสมปยุตต์ จ อสงขาริกสสงฺขาริกาเสน จตุจิตต์ อิธ มโนทวา…
เนื้อหานี้ได้กล่าวถึงการสำรวจคุณลักษณะและหน้าที่ของจิตใจ ผ่านการวิเคราะห์เจตนาในหลายบริบท โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการทำความเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ต่าง ๆ กับการกระทำ ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญในพระพุทธศาสน
การเดินธรรมยาตราที่วัดพระธรรมกาย
22
การเดินธรรมยาตราที่วัดพระธรรมกาย
…ดพระธรรมกายและทั่วโลก ที่ได้เป็นศาสนทยัตสืบต่อศาสนธรรมคำสอนนี้ให้เป็นมรดกตกทอดกาลนานต่อไป ขออนุโมทนากุศลจิต วิมุติริสุทธิ์ มโนจุติธารของท่านทั้งหลาย ที่ร่วมกันหว่านลํ้ารักถึงสถานที่เกิดขึ้นเพื่อมนุษย์ของหลวง…
การเดินธรรมยาตราที่วัดพระธรรมกายจัดขึ้นโดยมีพระสงฆ์จำนวน ๑,๑๓๓ รูป เพื่อเผยแพร่ธรรมคำสอนและบำเพ็ญตนในทางธรรม โดยไม่สร้างความเดือดร้อนให้แก่ผู้อื่น การจัดงานนี้มีเจตนาที่ดีเพื่อสืบทอดจิตวิญญาณและศาสนบู
วิบากกรรมของการพูดเพ้อเจ้อ
169
วิบากกรรมของการพูดเพ้อเจ้อ
…นเบื้องต้นจึงเสวยทุกข์ แต่เพราะกลับมีใจเลื่อมใสในภายหลัง จึงทำให้เป็นผู้รุ่งเรือง เพราะความเป็นผู้มีกุศลจิต จึงรุ่งเรือง มากด้วยโภคทรัพย์ เพราะเหตุแห่งกุศลจิตนั้น” จากนั้น พระพุทธองค์จึงตรัสเล่าบุพกรรมของเขา…
บทความนี้กล่าวถึงวิบากกรรมจากการพูดเพ้อเจ้อและความสำคัญของการเลือกคำพูด พบว่า การพูดวาจาสุภาษิตจะนำไปสู่ความสุข ในขณะที่การพูดทุพภาษิตเป็นเหตุแห่งความทุกข์ หากคนรู้สึกตัวและกลับตัวกลับใจจากการพูดคำไม่
อานิสงส์การสร้างพระพุทธรูป
194
อานิสงส์การสร้างพระพุทธรูป
…ราบไหว้เป็นที่เคารพ เทิดทูนของมนุษย์และเทวดาแล้ว หากว่าใจของเขาเกิดแวบไปคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เป็นอกุศลจิตเพียงชั่ววูบ หรือมีเรื่อง กระทบกระทั่งอะไรก็ตามที่ ทำให้ใจขุ่นมัว เพียงระลึกถึงพระพุทธรูปที่ตนสร้างไ…
การสร้างพระพุทธรูปมีอานิสงส์สูงส่ง ช่วยยกจิตใจผู้สร้างและประชาชนให้สูงขึ้น บุญนี้ยังเป็นมรดกที่ส่งผลต่อการเคารพบูชา นอกจากนี้ ผู้สร้างจะได้เป็นที่เคารพไม่ว่าจะยังมีชีวิตอยู่หรือหลังจากที่ละโลกไปแล้ว ไ
เรื่องราวขององคุลิมาล
309
เรื่องราวขององคุลิมาล
…ื่อว่า อหิงส กุมารคือกุมารผู้ไม่เบียดเบียนใคร ก็ได้ฉายานามใหม่ว่า องคุลิมาล เมื่อฆ่ามนุษย์หนักเข้า อกุศลจิตเข้าครอบงำ เจอใคร เป็นฆ่าหมดเพื่อจะเอานิ้วมือทำให้เป็นที่หวาดผวาของคนทั้งเมือง ใครได้ยินชื่อองคุลิมา…
องคุลิมาลเคยเป็นฆาตกรที่มีชื่อเสียงในการฆ่าคนเพื่อทำพวงมาลัยจากนิ้วมือ แต่ด้วยมหากรุณาธิคุณของพระพุทธเจ้า ท่านจึงได้เห็นถึงความผิดพลาดในชีวิตและมีโอกาสเปลี่ยนแปลงเป็นสมณะผู้สงบโดยการหยุดการฆ่าสัตว์ตัด
คำสอนพ่อเกี่ยวกับการฟุ้งซ่าน
28
คำสอนพ่อเกี่ยวกับการฟุ้งซ่าน
…เราจะแจ่มแจ้งแตกฉาน ในหัวข้อธรรม แต่จริง ๆ แล้วเรายังไม่ค่อยจะรู้ เรื่อง ได้แค่รู้สึกปลื้มนิด ๆ เป็นกุศลจิตภายใน เป็นฟุ้งละเอียด 28
…รต่างๆ เหมือนนกที่บินผ่าน ยอมให้ฟุ้งไปแต่ไม่ต้องคิดมาก ความรู้สึกปลื้มในธรรมะที่ปรากฏขึ้นจะทำให้เกิดกุศลจิตภายใน แต่ยังเป็นประเภทของการฟุ้งอยู่ วิธีแก้คือการทำเฉยๆ และพยายามไม่มีความกระตือรือร้นหรือกังวลใจมา…
ความหมายของปัญญาในชีวิตและการทำบุญ
216
ความหมายของปัญญาในชีวิตและการทำบุญ
…ทำให้ในภพชาตินี้ต้องกลายเป็นคนยากจนอนาถา เป็น ชนชั้นต่ำา อาศัยได้กัลยาณมิตรชักชวนให้ทำบุญ ทําให้เกิดกุศลจิต ประกอบกับมีปัญญาสามารถสอนตนเองได้ จึงโชคดีได้ทำบุญ ถูกหลักวิชชา ดังที่หลวงพ่อได้ยกพุทธพจน์ขึ้นมากล่…
บทนี้กล่าวถึงความหมายของปัญญาที่ไม่จำกัดเฉพาะชนชั้นสูงและการทำความดีของคนยากจนและด้อยโอกาส โดยเฉพาะในวิถีชีวิตของมหาทุคตะ ผู้ที่ประสบความสำเร็จจากการทำบุญอย่างถูกต้องและมีปัญญาในการเรียนรู้จากประสบการ