กุศลจิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 6 ปัญจมฌานกิริยาจิต ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา ๑ ชื่อว่า รูปาวจรกิริยาจิต ฯ กุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิต ฝ่ายรูปาวจร ๑๕ จบบริบูรณ์ทุกประการ ด้วยประการฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] รูปาวจรจิต…

หน้า 6 จากอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายถึงปัญจมฌานกิริยาจิตรวมถึงกุศลจิต วิบากจิต และการแตกต่างของรูปาวจรจิตประเภทต่างๆ ที่แสดงถึงความสัมพันธ์ในด้านของจิตและการทำงานของมันใ…

…ที่สหรคตด้วย อุเบกขา ไม่ประกอบด้วยญาณ เป็นอสังขาริก ๑ สสังขาริก ๑ ชื่อว่า สเหตุกกามาวจรกิริยา จิต ฯ กุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิต ฝ่ายสเหตุกามาวจร ๒๔ จบบริบูรณ์ทุกประการ ด้วยประการฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] ผู้รู…

… ซึ่งถือเป็นการศึกษาที่สำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิตนั้น เป็นการเปิดเผยถึงความแตกต่างและความเชื่อมโยงกันระหว่างการทำงานของจิตในทาง…

…น) ฯ เพราะฉะนั้น แต่ละฌาน ๆ มีปฐมฌานเป็นต้น บัณฑิตจึงได้กล่าวจิต ไว้ฌานละ ๑๑ แต่ฌานที่สุดมีจิต ๒๓ ฯ กุศลจิตมี ๓๗ อนึ่ง วิบากจิต มี ๕๒ (อกุศลจิต ๑๒ กิริยาจิต ๒๐) ผู้รู้ทั้งหลาย ได้กล่าวจิตไว้ ๑๒๑" ด้วยประการอ…

บทเรียนประจำหน้านี้กล่าวถึงความแตกต่างทางจิตและฌาน โดยแบ่งแยกประเภทของจิต ได้แก่ รูปฌาน อรูปฌาน และกุศลจิต พร้อมสถิติจำนวนจิตต่างๆ โดยจบที่ประเด็นหลักคือการรวมองค์ประกอบต่างๆ ของฌาน การนับประเภทจิตที่สำคัญเ…

…วินีฎีกา - หน้าที่ 48 พึงทราบแม้ความที่กิริยาจิตเป็นจิตสหรคตด้วยโสมนัสตามสมควร โดย นัยที่กล่าวแล้วในกุศลจิตนั่นแล ฯ สเหตุกศัพท์ ในคำว่า สเหตุกกามา- วจรกุสลวิปากิริยาจิตฺตานิ นี้ เป็นวิเสสนะบ่งถึงวิบากและกิริ…

ในเนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของกิริยาจิตในเรื่องของจิตสหรคตและกุศลจิต โดยอิงจากคำสอนในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งแบ่งแยกความแตกต่างของจิตและวิญญาณ การพูดถึงความแตกต่างระหว่…

…ายในแห่งอกุศลวิบาก และกิริยา คือ อกุศลวิบาก ๗ กุศลวิบากเหตุกะและอเหตุกะ ๑๖ รวมวิบากจิต ๒๓ อย่างนี้ อกุศลจิต ๑๒ กุศลจิต ๘ รวมทั้งกุศลจิตและ อกุศลจิตเป็น ๒๐ อเหตุกะ ๓ สเหตุกะ 4 รวมเป็นกิริยาจิต ๑๑ ฯ พรรณนากามา…

…ภทต่างๆ ของจิต โดยแบ่งเป็นจำนวน ๕๔ รวมทั้งอธิบายถึงธรรมที่เกี่ยวข้องกับอกุศลวิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธรรมเช่น วิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา บ…

…ปกิณณกเจตสิก (๖) ประกอบเข้าในจิตที่ ควรประกอบ ตามสมควรแก่การประกอบ อกุศลเจตสิก ๑๔ ประกอบได้เฉพาะใน อกุศลจิต โสภณเจตสิก ๒๕ ประกอบได้ ในโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น ฯ คืออย่างไร ? คือเจตสิก ๒ ที่ทั่วไปแก่จิตทั้ง…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีอธิบายถึงเจตสิกและการจัดหมวดหมู่ต่างๆ เช่น กายปาคุญญตา และจิตปาคุญญตา รวมถึงการประมวลผลเจตสิกที่มีผลต่อจิต บทวิเคราะห์ในเนื้อหาที่จะกล่าวถึงเจตสิก และการรวมกับปัญญิน

…ภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 73 [สังคหคาถา] อกุศลเจตสิก ๑๔ ประกอบลงได้ใน อกุศลจิต ๑๒ เท่านั้น โดยอาการ ๕ อย่าง คือ ในอกุศลจิตทั้งหมด ท่านกระทำไว้ ๔ เจตสิก ในโลภมูลกระทำไว้ ๓ เจตสิก …

ในหน้าที่ 73 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายเกี่ยวกับอกุศลเจตสิก 14 ประกอบลงในอกุศลจิต 12 ผ่านอาการ 5 อย่าง รวมทั้งการกระทำของเจตสิกในโลภมูลและโทสมูล อีกทั้งยังชี้ให้เห็นถึงโสภณเจตสิกที่…

… เกิดในจิต ๑๖ ธรรม ๒ เกิดในจิต ๒๘, ปัญญาท่าน ประกาศไว้ในจิตทั้ง ๗๔ โสภณเจตสิกประกอบ เฉพาะในโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น โดย อาการ ๔ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้, อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจะ วิรัติ และอัปปมัญญามีกรุณา …

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทของจิตตามลักษณะและวิเคราะห์อย่างละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกธรรมที

…ทวาราวัชชนะ ๑ จักขุวิญญาณเป็นต้น ๓ ด้วยอำนาจแห่งวิบากทั้ง ๒ โวฏฐัพพนะ ๑ กามาวจรชวนะ ๒๕ ด้วยอำนาจแห่งกุศลจิต อกุศล จิต และกิริยาจิต ที่เว้นจากอาวัชชนะ และตทาลัมพนะ ๘ โดยการถือ เอาตทาลัมพนะที่ยังมิได้ถือเอาๆ บ…

…ราวัชชนะ และการเชื่อมโยงระหว่างจิตกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในทวารต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงอนุรูป, กุศลจิต, และการระบุความหมายของจิตในบริบทของอภิธรรมซึ่งสนับสนุนการเข้าใจธรรมชาติจิตอย่างลึกซึ้ง และการเชื่อม…

…ัยเท่านั้นเป็นไป ฯ ธรรมทั้งหลายกล่าวคือ มโนวิญญาณธาตุมี ๔๒ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งจิตเหล่านี้ คือ โลกิย กุศลจิต ๑๒ ที่เหลือจากรูปาวจรจิต ๕ อกุศลจิต ๑๐ ที่เหลือจาก ปฏิฆจิต ๒ กิริยาจิต ๑๓ ที่เหลือจากปัญจทวาราวัชชน…

ข้อความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับจิตและวิญญาณธาตุตามอภิธัมม ซึ่งชี้ถึงการเกิดและธรรมชาติของจิตในสภาวะต่างๆ โดยเฉพาะในมนุษยโลก และแยกแยะประเภทของจิตตามกฎแห่งธรรมชาติ โดยการอ้างอิงถึงวัตถุและภาวะที่ส่งผลต

…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 184 อรหัตตผลจิต ๑ ที่เหลือเว้นจิต ๔๕ ด้วยสามารถแห่งกุศลจิตและอกุศล จิต ๓๓ ผลจิตเบื้องต่ำ ๓ และมหัคคตวิบากจิต ๔ ที่พ้นจากวิถีจิต ตามสมควร คือตามที่ได้ คือตามอำ…

…ีจิตของพระโสดาบัน, พระสกทาคามี, และพระอนาคามี โดยนำเสนอความแตกต่างระหว่างจิตแต่ละประเภทที่มีอำนาจจากกุศลจิต อกุศลจิต และมหัคคตวิบากจิต โดยลงรายละเอียดเกี่ยวกับการแสดงออกของจิตทั้ง 4 จำพวก และความสัมพันธ์กับส…

…ะฉะนั้น ข้าพเจ้าทั้งหลายจะกล่าวหมาย เอาปัญญาที่ประสงค์ในที่นี้เท่านั้น คือ วิสาสญาณ อันสัมปุทเฏด้วย กุศลจิต (นับแร) เป็นปัญญา ๒. ได้ชื่อว่าปัญญาเพราะอรรถอะไร ปัญหากรรม (ข้อ ๒) ว่า "ได้ชื่อว่าปัญญาเพราะอรรถอะ…

บทความนี้กล่าวถึงปัญญาในหลายมุมมอง โดยอธิบายว่าปัญญามีหลายประเภทและมีวิสาขาที่เกี่ยวข้องกับการบำเพ็ญปัญญา พร้อมทั้งผลและอานิสงส์ที่เกิดจากการพัฒนาความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของสรรพสิ่ง เช่น

…ระครูสมเด็จ ปญฺญาใจ, พระมหาจิตฺตสมิทธิ อินทปญฺญโญ พระครูเทพ นิ่มกุโล, พระครูพงษ์ สุวิชฺโท พระสนองศ์ กุศลจิต, พระภัสสร มโนวิโต, พระปรัชญ์ สมบัติ, นายภิญโญ, ถวัลย์ โชติกุล, นันทวิช มัทธิว, รัตเกล้า ลีลาเมงค์, …

วารสารอนุบาลจัดทำโดยสำนักสื่อสารธรรม มูลนิธิธรรมภิบาล มีเป้าหมายเพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านธรรมะและเสริมสร้างคุณธรรมให้กับผู้เรียนและประชาชนทั่วไป โดยเผยแพร่ทุกเดือน รวมถึงให้ความเข้าใจในพระพุทธศาสนาและสน