หน้าหนังสือทั้งหมด

การทำความเข้าใจจิตและขันธ์ 5
47
การทำความเข้าใจจิตและขันธ์ 5
…ือ ดี เสลด น้ำเหลือง เลือด เหงื่อ มันข้นน้ำตา เปลวมัน น้ำลาย น้ำมูก ไขข้อ มูตร ฯลฯ เตโชธาตุ หมายถึง ธาตุไฟ ได้แก่ สิ่งที่อบอุ่น ถึงความเร่าร้อน คือ ธาตุที่เป็นเครื่องยังกายให้ อบอุ่น ยังกายให้ทรุดโทรม และธา…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของจิตและขันธ์ 5 ในทัศนะของพระไตรปิฎก โดยแบ่งเนื้อหาเป็นสองกองคือ รูปขันธ์ ซึ่งหมายถึง ร่างกาย และนามขันธ์ ซึ่งหมายถึง จิตหรือใจที่ไม่เหมือนสมอง นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงองค
การศึกษาเกี่ยวกับธาตุในพระพุทธศาสนา
34
การศึกษาเกี่ยวกับธาตุในพระพุทธศาสนา
เวลาหนึ่งก็สลายไปตามเหตุปัจจัยกลายเป็นธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ธาตุอากาศ กระจัดกระจายแตกแยกออกจากกัน จึงไม่ควรยึดมั่นถือมั่น แต่ให้มองโลกและสิ่งต่างๆ ตา…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับองค์ประกอบของสรรพสิ่งในพระพุทธศาสนา โดยแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่งที่ไม่ควรยึดมั่น ข้อเอกสารนี้ยังเน้นการศึกษาเกี่ยวกับธาตุ 4 และธาตุ 6 ตามหลักธรรมคำสอนของพระศาสดา
ความหมายและการแบ่งธาตุในพระพุทธศาสนา
36
ความหมายและการแบ่งธาตุในพระพุทธศาสนา
…้นไป” 1 ธาตุ 4 2 ธาตุ 4 มีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ภูตรูป 4 หรือมหาภูต 4 ประกอบด้วย ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งในภาษาบาลีมีชื่อเรียกธาตุดินว่า ปฐวีธาตุ คือธาตุซึ่งเป็นที่ตั้งของธาตุทั้งหลาย เพราะ …
บทความนี้สรุปความหมายของธาตุตามพระพุทธศาสนา เนื้อหาแบ่งธาตุออกเป็น 2 กลุ่ม คือ ธาตุ 4 (ดิน, น้ำ, ไฟ, ลม) และ ธาตุ 6 พร้อมอธิบายบทบาทและความหมายของแต่ละธาตุในจักรวาล ทั้งในการทำกรรมฐานและการศึกษา ฐานข้
อากาสธาตุและวิญญาณธาตุในระบบธรรมชาติ
41
อากาสธาตุและวิญญาณธาตุในระบบธรรมชาติ
…อยู่ภายในร่างกาย อากาสธาตุภายนอก คือ ความว่างเปล่า ช่องว่างต่างๆ ที่มหาภูตรูป 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ไม่สัมผัสถูกต้องที่อยู่ภายนอกร่างกาย เช่น ช่องว่างระหว่างอนุภาคในอะตอม อากาศ เป็นต้น 6. วิญญ…
อากาสธาตุเป็นช่องว่างในร่างกายและภายนอก มีอากาสธาตุภายในและภายนอก เช่น ช่องต่างๆ ในร่างกายและสถานที่ที่ไม่มีธาตุ ส่วนวิญญาณธาตุทำให้มีชีวิต มีการรับรู้จาก 6 ธาตุที่สำคัญ เช่น ตา หู จมูก ซึ่งเชื่อมโยงก
ธาตุทั้งหลายเป็นไตรลักษณ์
47
ธาตุทั้งหลายเป็นไตรลักษณ์
…่างกายของมนุษย์เมื่อตายแล้ว ส่วนต่างๆ ก็เสื่อมสลายไปตามอำนาจเดิมของธาตุ กลับกลายเป็นธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ธาตุอากาศ กระจัดกระจายแตกแยกออกจากกัน มิได้รวมอยู่ดังเดิม ร่างกายของคนที่ตายแล้วจึงไม่สามารถ…
บทความนี้กล่าวถึงไตรลักษณ์ของธาตุทั้งหลายในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่า ทุกสิ่งในโลกเกิดจากการรวมตัวของธาตุหก ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช วาโย อากาส และวิญญาณ ธาตุเหล่านี้ไม่สามารถถือเป็นตัวตนที่มั่นคงได้ เมื่อส
การศึกษาจักรวาลวิทยาในแง่มุมของพระพุทธศาสนา
179
การศึกษาจักรวาลวิทยาในแง่มุมของพระพุทธศาสนา
…การรวมตัวของธาตุทั้งสิ้น โดยที่มนุษย์และสัตว์มีธาตุเป็นองค์ประกอบ 6 ธาตุ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ อากาศธาตุ และวิญญาณธาตุ ส่วนสรรพสิ่งทั้งหลายเกิดจากการประชุมรวมกันของธาตุ 4 ซึ่งธาตุทั้งหลายเหล่านี…
การศึกษาเกี่ยวกับจักรวาลวิทยาในมุมมองของพระพุทธศาสนา กล่าวถึงการรวมตัวของธาตุทั้ง 6 ที่เกิดเป็นสรรพสิ่ง รวมถึงการรู้จักตนเองและการปราบกิเลส โดยมีวิชชา 3 เป็นแนวทางการศึกษาเพื่อพิสูจน์และไม่ต้องเวียนว่
Understanding the Three Characteristics in Buddhism
18
Understanding the Three Characteristics in Buddhism
…บขึ้นจากธาตุต่างๆ อย่างเช่น ตัวเราก็ถูกประกอบขึ้นจากมหาภูตรูป (รูปต้นเดิม) มีธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ ประกอบ เข้าด้วยกันจนเป็นตัวเรา แต่พอแยกธาตุเหล่านี้ออกจากสภาพเดิมก็ไม่ใช่ตัวเราแล้ว หรือที่เป็นของข…
เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับกฎของไตรลักษณ์ในพุทธศาสนา โดยอธิบาย 3 ลักษณะ ได้แก่ อนิจจัง (ความไม่เที่ยง), ทุกขัง (ความเป็นทุกข์) และอนัตตา (ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริง) โดยเฉพาะเกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงขอ
การสร้างสรรค์จากใจในพุทธศาสนา
16
การสร้างสรรค์จากใจในพุทธศาสนา
…าได้เรียนกันมาแล้วในเรื่องของธาตุ 4 ว่า สิ่งของทั้งหลายในโลกนี้ประกอบขึ้นด้วยธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ เมื่อธาตุ 4 ประกอบกันได้ ถูกส่วนพอ เหมาะที่จะเป็นวัตถุอะไร ก็เกิดเป็นวัตถุอันนั้นขึ้นมา เช่น พอเหมา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างสรรค์ในพุทธศาสนา โดยเฉพาะการใช้ความคิดและอธิษฐานจิตเพื่อเปลี่ยนภาพทางใจให้กลายเป็นวัสดุที่ใช้ได้จริง สิ่งของในโลกเกิดจากธาตุ 4 ได้แก่ ดิน น้ำ ลม ไฟ และเมื่อมีการรวมตัวกันอย่างเ
ไฟบรรลัยกัลป์และผลกระทบต่อโลก
7
ไฟบรรลัยกัลป์และผลกระทบต่อโลก
…ไฟบรรลัยกัลป์ล้างโลก ถ้าจะว่าในเชิงวิชาเคมี ก็คือธาตุทั้งสี่ไม่ได้สัดส่วนกัน ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ ไม่ได้สัดส่วนกันก็เลยมีอาการอย่างนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า เมื่อคนมีกิเลสหนา จะเกิดไฟบรรลัยกั…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับไฟบรรลัยกัลป์ที่มีรากฐานมาจากคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งมองว่าเมื่อมนุษย์มีความกิเลสหนา การเกิดไฟบรรลัยกัลป์จะทำลายโลก และนำไปสู่การเกิดน้ำท่วมอย่างที่เราเห็นในปัจจุ
วาจาไพเราะของพ่อแม่และหลักฐานที่ 7
87
วาจาไพเราะของพ่อแม่และหลักฐานที่ 7
…หลัง ศูนย์ข้างซ้าย ศูนย์กลาง คือ อากาศธาตุ ศูนย์ข้างหน้า ธาตุน้ำ ศูนย์ข้างขวา ธาตุดิน ศูนย์ข้างหลัง ธาตุไฟ ศุนย์ข้างซ้าย ธาตุลม เครื่องหมายใสสะอาด ตรงช่องอากาศขาดกลางตรงนั้น เรียกว่า ศูนย์ ทำไมถึงเรียกว่าศู…
เนื้อหาพูดถึงวาจาไพเราะของพ่อแม่ ที่ใช้ในการสอนและด่าลูกเพื่อป้องกันการทำชั่ว การสื่อสารนี้เป็นเรื่องสำคัญในการสร้างความดีในตัวลูก นอกจากนี้ยังมีการอธิบายฐานที่ 7 ซึ่งประกอบด้วยศูนย์ต่างๆ ที่สำคัญต่อก
สมถะและวิปัสสนาตามหลักคำสอน
60
สมถะและวิปัสสนาตามหลักคำสอน
…างซ้าย ศูนย์กลาง คือ อากาศธาตุ ศูนย์ข้างหน้า คือ ธาตุน้ำ ศูนย์ข้างขวา คือ ธาตุดิน ศูนย์ข้างหลัง คือ ธาตุไฟ ศูนย์ข้างซ้าย คือ ธาตุลม เครื่องหมายใสสะอาด ตรงช่องอากาศขาดกลาง ตรงนั้นเรียกว่า ศูนย์ เราก็ต้องทำใจ…
ในบทนี้จะพูดถึงขั้นตอนการบริกรรมภาวนาและกำหนดบริกรรมนิมิตสำหรับการฝึกสมาธิ โดยมีการแนะนำฐานต่างๆ ตั้งแต่ฐานที่ 1 ถึงฐานที่ 7 เพื่อสร้างสมาธิและความสงบในจิตใจ ผ่านการใช้คำว่า 'สัมมา อะระหัง' ทำให้สามาร
จริตและสาเหตุที่มีความแตกต่างกันตามคัมภีร์
97
จริตและสาเหตุที่มีความแตกต่างกันตามคัมภีร์
…กเป็นผู้ที่มีราคจริต ผู้ที่มีราคจริต ธาตุทั้ง 4 คือ ปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) อาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) เตโชธาตุ (ธาตุไฟ) และ วาโยธาตุ (ธาตุลม) มีกำลังเสมอทัดเทียมกัน 2. ถ้าในขณะที่บำเพ็ญบุญกุศลนั้น เกิดมีความขุ่นเคือง เ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตในมนุษย์ที่แบ่งออกเป็นสามประเภท คือ สัทธาจริต, พุทธจริต, และราคจริต โดยแต่ละประเภทมีลักษณะและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน โดยมีสาเหตุที่มาจากการบำเพ็ญบุญกุศล รวมถึงภพภูมิก่อนเกิดที่มีผล
การแผ่เมตตาและการบรรเทาความโกรธ
58
การแผ่เมตตาและการบรรเทาความโกรธ
…ื่อ น้ำมันข้นหรือโกรธน้ำตา มันเหลว น้ำลาย น้ำมูก ไขข้อ น้ำมูตรหรือ ในธาตุ 4 เราโกรธ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม หรือ เราโกรธขันธ์ 5 อายตนะ 12 หรือธาตุ 18 ในขันธ์ 5 นั้น เราโกรธ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขั…
การแผ่เมตตาเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้เกิดความสุขและสามารถเข้าถึงพรหมโลกรวมทั้งวิธีการบรรเทาความโกรธโดยการพิจารณาและแยกธาตุต่าง ๆ ให้เห็นว่า ธาตุเป็นสิ่งที่ไม่ควรนำมาสู่ความโกรธอย่างแน่นอน หากเรามีการพิจา
การพิจารณาธาตุในร่างกายและการอาศัย
130
การพิจารณาธาตุในร่างกายและการอาศัย
…การให้ร่างกายเจริญเติบโตเป็นหนุ่มสาวหนังเหี่ยวย่นแก่หง่อมลงและความเย็นร้อนในกาย ทั่วไปเป็นเตโชธาตุ (ธาตุไฟ) สิ่งที่ทำให้อิริยาบถใหญ่น้อยเคร่งตึงตั้งมั่นและเคลื่อนไหวไปมา ได้เป็น วาโยธาตุ (ธาตุลม) จากนี้ก็มี…
เนื้อหานี้พูดถึงการพิจารณาร่างกาย ว่าประกอบไปด้วยธาตุต่างๆ โดยเฉพาะการอาศัยของไม้ อิฐ ปูน และร่างกายที่ประกอบด้วยกระดูก เส้นเอ็น และหนัง การมองเห็นด้วยใจตามหลักที่พระสารีบุตรแนะนำให้รู้ว่า ที่อาศัยของ
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
100
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
1. อุสุมาเตโช 2. สนฺตปุปนเตโช ธาตุไฟ มีลักษณะ ร้อนและเย็น มี 5 อย่าง ได้แก่ มีประจำอยู่ในร่างกายของสัตว์ทั้งหลาย มีความร้อนมาก 3. ทหนเตโ…
บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับธาตุไฟและธาตุลมซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานของร่างกายมนุษย์ โดยธาตุไฟแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามคุณสมบัติ เช่น …
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
105
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
…า ส่วนประกอบต่างๆ ของสรรพสิ่งทั้งหมดในโลกนี้ล้วนประกอบ ขึ้นมาด้วยธาตุ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ สิ่งที่ไม่มีชีวิต ประกอบด้วยธาตุ 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ สิ่งที่มีชีวิตโดยเฉพาะคนและ…
บทความนี้พูดถึงการรู้ว่าสิ่งต่างๆ ในโลกสามารถรับรู้ได้ด้วยอวัยวะต่างๆ เช่น ตา, หู, จมูก, ลิ้น และกาย และยัง อธิบายถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ โดยแบ่งขันธ์ออกเป็น 2 ประเภท
ประโยชน์ของการเรียนรู้ขันธ์ 5
116
ประโยชน์ของการเรียนรู้ขันธ์ 5
…รรมมีความหยาบ ความละเอียดต่างกัน คือ 1. รูป ตัวเราประกอบด้วยธาตุส่วนหยาบ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ อากาสธาตุ ถ้าธาตุบริสุทธิ์มากเท่าไรจะมีความสวยงามมากเท่านั้น และถ้าธาตุไม่บริสุทธิ์มาก เท่าไร ความไ…
เนื้อหาเกี่ยวกับขันธ์ 5 ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการศึกษาธรรมะ เผยให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างทุกข์และขันธ์ ในการพัฒนาคุณภาพชีวิต การเข้าใจขันธ์ 5 ช่วยให้บุคคลมีความบริสุทธิ์ และสามารถเข้าใจเหตุผลของความรู้สึ
ความทุกข์ในธัมมจักกัปปวัตนสูตร
189
ความทุกข์ในธัมมจักกัปปวัตนสูตร
…จิตของสัตว์ทั้งหลาย ทอดทิ้งร่างกายอันเน่าเปื่อยไว้ ความทุกข์ทรมานในเวลาตายย่อมเกิดขึ้นอย่างแสนสาหัส ธาตุไฟ ในสรีระร่างกาย ย่อมทวีความรุนแรงขึ้น เปรียบเหมือนมีคนมาก่อกองเพลิงไว้เหนือลม ทำให้เกิด ความกระวนกระ…
ในธัมมจักกัปปวัตนสูตร พระพุทธองค์ได้แสดงความทุกข์ไว้ 11 หัวข้อ ได้แก่ ชาติทุกข์ ซึ่งเป็นความเจ็บปวดที่เริ่มต้นจากการเกิดรวมถึงความเจ็บปวดในครรภ์ของมารดา ชราทุกข์ ซึ่งหมายถึงความเจ็บปวดจากการแก่ตัวและก
นามรูปและสฬายตนะในพระพุทธศาสนา
213
นามรูปและสฬายตนะในพระพุทธศาสนา
… ธาตุ 4 ได้แก่ ปฐวีธาตุ คือ ธาตุดิน มีลักษณะแข้นแข็ง อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษณะเหลว เตโชธาตุ คือ ธาตุไฟ มีลักษณะร้อน วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะพัดไปมา 5. สฬายตนะ คือ แดนติดต่อ 6 แดน ดังนี้ 1. จักขวายตน…
นามรูปในพระพุทธศาสนาแบ่งเป็นนามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ย
พระธรรมกายและกายตรัสรู้
341
พระธรรมกายและกายตรัสรู้
…ี่ตั้งลงแห่งชรา มรณะ มานะ และมักขะ” สังขารร่างกายที่เราอาศัยอยู่นี้ ประกอบกันขึ้นจากธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ก่อตัวกันเป็นรูป มีอากาศธาตุและ
พระธรรมกายเป็นกายตรัสรู้ของมนุษย์ที่ได้รับการกล่าวถึงในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเข้าถึงได้ผ่านการหยุดนิ่งของใจ กายธรรมอรหัตนี้เป็นกายที่รวมสติและปัญญาไว้ เป็นอานุภาพไม่มีประมาณ คำสอนไม่ว่าจะมาก