ปีติ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 9 / 38

…กิจฉาสหดตัวชฺชิตจิตฺเตสุ ฯ วิริย์ ปน ปญฺจทวาราวชุชนทวิปญฺจวิญญาณสมฺปฏิจฉนุนสนตีรณวชฺชิต- จิตฺเตสุ ฯ ปีติ โทมนสฺสุเปกฺขาสหคตกายวิญญาณจตุตถฌาน วชฺชิตจิตฺเตสุ ฯ ฉนฺโท อเหตุกโมมูหวชฺชิตจิตฺเตสุ ฯ เต ปน จิตตุป…

เนื้อหาในหน้าที่ 8 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิยา นำเสนอการทำงานของจิตในหลายระดับและบทบาทของเจตสิกา ในการประมวลผลและตัดสินใจของจิตทั้งในภาวะปกติและสมาธิ จิตเป็นตัวการสำคัญในการสร้างประสบการณ์และการตัดสินใจ

…ิยาสุ จ. มหคคเต อนุตฺตเร อปฺปมญฺญา กามปาเก ทวย์ ตถาฯ อนุตฺตโร ฌานธมฺมา อปฺปมญฺญา จ มชฺฌิเม วิรตี ญาณปีติ จ ปริตฺเตสุ วิเสสกาฯ อกุสเลสุ ปน โลภมูเลส ตาว ปรเม อสงขาริเก อญฺญ สมานา เตรส เจตสิกา อกุศลสาธารณา จ…

บทความนี้ได้พูดถึงการวิเคราะห์ธรรมและเจตสิกในพุทธศาสนา โดยเฉพาะการพิจารณาถึงกิเลสและคุณธรรมที่สำคัญ เช่น โลภะ โทสะ และความเห็นผิด สร้างความเข้าใจลึกซึ้งในหลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาจิตใจเพื่อไปสู่การห

…์ นวธา ปาปสงฺคโห มิสสกสงคเห น เหตุ โลโภ โทโส โมโห อโลโภ อโทโส อโมโห จ ฯ สตฺต ฌาน คานิ วิตกโก วิจาโร ปีติ เอกคุคตา โสมนสฺส์ โทมนสฺสํ อุเปกขา จ ฯ ทวาทส มคฺคงคาน สมมาทิฏฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมมากมฺมนฺโ…

เนื้อหาดังกล่าวประกอบด้วยการวิเคราะห์อภิธรรมและความสำคัญของการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน โดยนำเสนอในรูปแบบที่ให้ความเข้าใจง่าย เช่น การเจริญสติ การมีความตั้งใจที่ถูกต้อง และการพัฒนาปัญญา นอกจากนี้ยังม

…ญาเณน ลกฺขณฤตย์ สมุมสนฺตสฺส เตเสฺวว ปจฺจยวเสน ขณวเสน จ อุทยพพยญาณน อุทยฦพย์ สมนุปสฺสนฺตสฺส จ โอภาโส ปีติ ปสฺสุทฺธิ อธิโมกฺโข จ ปคฺคโห สุข์ ญาณมุปฏฐาน- มุเปกขา จ นิกฤติ เจติฯ โอภาสาทวิปสฺสนูปกุกิเลสปริปนถป…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงการศึกษาเกี่ยวกับภาคต่าง ๆ ของอภิธรรม การเข้าใจในวิปัสสนาญาณ การฝึกปฏิบัติสมาธิ และการประยุกต์ใช้อภิธรรมในชีวิตประจำวัน การพัฒนาญาณต่าง ๆ เช่น สมมสนญาณ์ และ

… อนุป ปตฺโตติ ตสฺส ฌานงฺคโยคเภเทน ปญจธา วิภาค ทเสตุ วิตกก ฯเปฯ สหิตนฺติอาทิมาห์ ฯ วิตกโก จ วิจาโร จ ปีติ จ สุขญจ เอกคฺคตา จาติ อิเมหิ สหิต วิตกก ฯเปฯ สถิติ ฯ ตตฺถ อารมณ์ วิตกเกติ สมฺปยุตฺตธมฺเม อภินิโรเปต…

บทความนี้พูดถึงเรื่องอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และความสำคัญของการทำสมาธิและการมีสติในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในหลักการและแนวทางการฝึกจิตใจให้มีความสงบและเป็นสุข แต่ละประเด็นนั้นสร้างประโยชน์ต่อการมีชีวิตอย่

…ฺจปญฺญาสจิตฺเตหิ กายวิญญาณทวเยน เอกาทสหิ จตุตถฌาเนหิ จาติ สตฺตติจิตเตหิ วชฺชิเตสุ เอกปญฺญาสจิตฺเตสุ ปีติ ชายติ ฯ อเหตุเกหิ อฏฐารสห โมมเหหิ ทวีห์ จาติ วีสติยา จิตฺเตหิ วชฺชิเตสุ เอกูนสตฺตติจิตเต ฉนฺโท ชายต…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกาและการศึกษาจิต ซึ่งครอบคลุมการเข้าใจระบบการทำงานของจิต, การเกิดขึ้นของจิตอฺจิต และการจัดอันดับต่างๆของจิตในมุมมองอภิธรรม การศึกษาเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงกา

…ส โยคิโน วิปสฺสนาจิตตสมุฏฐาโน สรีรโต นิจฉรณาโลกสงขาโต โอภาโส วิปัสสนาจิตตสหชาตา ขุทฺทกาทิ- ปญฺจวิธา ปีติ ตถา กายจิตตทรถรูปสมนลักขณา กายจิตตวเสน ทุวิธา ปสฺสทธิ พลวสุทธินทรียสังขาโต อธิโมกฺโข สมฺมปปธาน กิจจ…

บทความนี้กล่าวถึงอภิธรรมและแนวทางการเรียนรู้การปฏิบัติผ่านวิปัสสนา เพื่อเข้าใจธรรมชาติของรูปและนาม พร้อมทั้งพูดถึงสมุทยาและนิโรธ การสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึกและการศึกษาพื้นฐานของอนุปัสส

…ว่าสัพพจิตตสาธารณะ (มีทั่วไปแก่จิตทั้งปวง) เจตสิก 5 เหล่านี้ คือ วิตก ๑ วิจาร ๑ อธิโมกข์ ๑ วิริยะ ๑ ปีติ ๑ ฉันทะ ๑ ชื่อว่าปกิณณกะ ฯ เจตสิก ๑๓ เหล่านี้ บัณฑิตพึงทราบว่า อัญญาสมานา (มีเสมอแก่จิตเหล่าอื่น) ด…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง

…ยวจิกิจฉา ก็วิริยะเกิดในจิตทั้งหลาย เว้นปัญจทวาราวัชชนะ ทวิปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนจิต และสันติรณจิตฯ ปีติเกิดในจิตทั้งหลาย เว้นจิตที่ สหรคตด้วยโทมนัส อุเบกขากายวิญญาณ และจตุตถฌานจิตฯ ฉันทะ เกิดในจิตทั้งหลา…

…ต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทจิตตามที่เห็นในตำรา ศึกษาเรื่องการเกิดของอารมณ์ภายในจิตที่สัมพันธ์กับวิจาร, ปีติ, และฉันทะ รวมถึงการแยกแยะระหว่างอารมณ์กุศลและอารมณ์อกุศล โดยมีการสรุปคุณสมบัติเด่นของจิตภายในกลุ่มต…

…ธรรม มีต่างออกไป ในอนุตตรจิต (โลกุตตรจิต), อัปปมัญญาและ ฌานธรรม มีในมหัคคตจิตชนิดปานกลาง วิรัติ ญาณ ปีติ และอัปปมัญญา มีแปลออกไป ในพวกกามาวจรจิต ฯ ในบรรดาอกุศลจิต ธรรม ๑๓ คือ อัญญสมนาเจตสิก ๑๑ และอกุศลสาธ…

บทนี้กล่าวถึงธรรมในจิตประเภทต่าง ๆ รวมถึงกามาวจรโสภณจิต, กิริยาจิต และวิบากจิต โดยลงลึกในธรรม 13 ประการ และอธิบายความเชื่อมโยงกับโลภะและมานะ รวมถึงการแยกประเภทต่าง ๆ ของจิต ทั้งอโकุศลจิตและกุศลจิต เพื

…นอัญญสมานาเจตสิก เว้น ฉันทะ ถึงการสงเคราะห์เข้าในสนจิตก่อน ฯ อนึ่ง (ธรรม ๑๑ เหล่า นั้น) เว้นฉันทะและปีติ ถึงความสงเคราะห์เข้าในโวฏฐวนจิต (ธรรม เหล่านั้น) เว้นฉันทะและวิริยะ ถึงการสงเคราะห์เข้าในสุขสันตีรณ…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์และศึกษาเกี่ยวกับอเหตุกจิต ๑๘ และเจตสิกที่เกี่ยวข้อง โดยใช้ธรรม ๑๒, ๑๑, ๑๐ และ ๒ เป็นฐานในการเข้าใจธรรมอย่างลึกซึ้งและช่วยให้ผู้ศึกษาสามารถทราบถึงความแตกต่างในการทำงานของเ

…ิกธรรม เหล่านี้ ท่านอาจารย์จึงได้กล่าวคำว่า อนุตฺตเร ฌานธมฺมา เป็นอาทิฯ ฌานธรรมด้วยอำนาจ วิตก วิจาร ปีติ และสุข ในอนุตตรจิต มีความ แปลกกัน คือต่างกัน ๆ อัปปมัญญาและฌานธรรมในอมหัคคตจิตปาน กลางมีความแตกต่าง…

บทนี้กล่าวถึงเวทนาและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับกามตัณหา การอธิบายถึงการต่างกันในประเภทของจิต ทั้งกุศล วิบาก และกิริยา โดยนำมาซึ่งการเรียนรู้และการเข้าใจในธรรมนั้น ๆ ผ่านการวิเคราะห์ธรรมในระดับต่าง ๆ งานนี

…ิตทั้งหมด และธรรมอีก ๑๐ อย่างที่มีเสมอ (สมานเจตสิก) คือมีเสมอแก่จิตอื่น (อัญญสมานาเจตสิก) เว้นฉันทะ ปีติ และอธิโมกข์ บัณฑิตเรียกว่า มีการประกอบในกุศลจิตทั้งหมด ฯ ด้วยบทว่า ตถา นี้ ท่านอาจารย์ระบุถึงอัญญสม…

เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอารมณ์ที่แตกต่างกันในหลักอภิธัมมาซึ่งไม่มีการเกิดในวิจิกิจฉาจิต รวมถึงการจำแนกและอภิปรายถึงความสัมพันธ์ของธรรมต่างๆ ที่ตั้งอยู่ในจิตหลายดวง โดยอธิบายถึงอาการและการประกอบ

…ะ มีเหตุ 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ โสมนัส ๑ องค์ฌาน ๓ คือ วิตก วิจาร ปีติ เอกัคคตา โทมนัส ๑ อุเบกขา ๑ ฯ ด องค์มรรค ๑๒ คือ สัมมาทิฏฐิ ๑ สัมมาสังกัปปะ ๑ สัมมา วาจา ๑ สัมมากัมม…

ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม

…ั้นไป การกำหนดลักษณะ แห่งมรรค ด้วยอำนาจกำหนดจับอันตราย คือวิปัสสนูปกิเลสมีโอกาส เป็นต้น คือ โอภาส ๑ ปีติ ปัสสัทธิ ๑ อธิโมกข์ ๑ ด ปัคคหะ ๑ สุข ๑ ญาณ ๑ อุปัฏฐาน อุเบกขา ๑ นิกันติ ๑ ของพระโยคาวจรผู้ปรารภนัยม…

ในหน้า 400 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา มีการอธิบายถึงประเภทแห่งวิโมกข์ 3 ประการ ได้แก่ สุญญตานุปัสสนา, อนิมิตตานุปัสสนา และอัปปณิหิตานุปัสสนา เพื่อเชื่อมโยงไปยังหลักการเกี่ยวกับสีล

…่าง มีโอกาสเป็นต้น คือ โอภาส กล่าวคือ แสงสว่างที่พวยพุ่งออกจากสรีระ เกิดจากจิตสัมปยุตด้วยวิปัสสนา ๑ ปีติ ๕ อย่าง มีขุททกาปีติเป็นต้น ซึ่งเกิดร่วมกับวิปัสสนาจิต ปัสสัทธิ ๒ อย่าง ด้วยอำนาจกาย (ปัสสัทธิ) และ…

…เช่น เวทนา สัญญา และสังขาร มีการกล่าวถึงวิปัสสนาและผลที่ได้รับจากการพิจารณาในลักษณะนี้ เช่น โอภาสและปีติที่เกิดขึ้นจากการระลึกถึงจิตสัมปยุตด้วยวิปัสสนา โดยมีการใช้อาหารและผัสสะในกระบวนการเกิดดับนี้

…งโบราณกาล กราบทูลให้ทรงพระวิจารณ์ทศพิธราชธรรมที่ทรงบำเพ็ญ อยู่ว่า อิจฺเจเต กุสเล ธมฺเม ตโต เต ชายเต ปีติ ฐิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญจนปปก ฯ ขอพระองค์ทรงพิจารณาราชธรรมส่วนชอบ อันตั้งอยู่ในพระองค์ดังนี้นั้…

บทความนี้นำเสนอพระราชจริยาที่สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสทรงบำเพ็ญเพื่อความสำเร็จแห่งพระราชธรรม โดยพูดถึงพระมหากษัตริย์เจ้าและการพิจารณาทศพิธราชธรรมที่ประกอบด้วยพระเกียรติยศและคุณธรรมอันสูง

…่เสมอทั่วกันไป บุคคล ใต้แม้แลเห็นผลแห่งบุญจริยาประจักษ์ แต่มาท้อถอยไม่สามารถจะบำเพ็ญ มีฉันทะอุตสาหะ ปีติ ปราโมทย์ในบุญจริยาน้อยเบาบางไม่กล้าหาญพอจะต่อสู้ด้วยหมู่กิเลสมาร คือ โลภะ โทสะ โมหะ อันมีกำลังกล้า …

เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ

…ตริย์ครั้งโบราณ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญฺจ อวิโรธน์ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก ฯ ตโต เต ชายเต ปีติ ขอพระมหาราชเจ้าผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพิจารณากุสลธรรม ที่ตั้งอยู่ในพระองค์ คือ ทาน ศีล บริจาค ค…

เนื้อหาเกี่ยวกับคุณธรรม 10 ประการของพระราชา เช่น ความไม่โกรธ ความไม่เบียดเบียน และความอดทน ในบริบทของทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ที่ทรงมีมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน คำสอนเหล่านี้ก่อตั้

…รณ์ในสมเด็จบรมบพิตรพระราช สมภารเจ้า เมื่อได้ทรงสดับแล้ว ทรงปัจจเวกขณ์ถึงโดยกำลังพระปรีชาก็จักเกิดพระปีติปราโมทย์มี กำลัง แต่นั้นก็จักตั้งพระราชหฤทัยบำเพ็ญเพิ่มพูนให้บริบูรณ์ยิ่งสรรพสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคล ก…

บทนี้กล่าวถึงพระราชกุศลและคุณธรรมที่สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงบำเพ็ญซึ่งทำให้เกิดพระปีติและความเจริญรุ่งเรืองในพระองค์ โดยอ้างถึงความสำคัญของการทำทานและการรักษาศีลที่นำไปสู่มงคลและความสุขอ…