พระบาลี : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 4

…าเล่าเรียนพระ ปริยัติธรรม ตามกฎเกณฑ์ที่ทางคณะสงฆ์ได้ตั้งเอาไว้และสืบทอด กันมาเป็นเวลายาวนาน การศึกษาพระบาลี ซึ่งเก็บรักษาคำสั่งสอนของพระสัมมา สัมพุทธเจ้าไว้นั้น หลวงพ่อขอยืนยันว่า เฉพาะผู้มีบุญเท่านั้นจึง จะ…

…ปสู่การเข้าใจคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลวงพ่อชี้แจงว่าเฉพาะผู้มีบุญเท่านั้นที่จะมีโอกาสศึกษา พระบาลีที่เก็บรักษาคำสอนนี้ไว้ ถือว่าเป็นบุญใหญ่ที่มีโอกาสเข้าถึงความรู้เหล่านี้ ผู้ที่มีบุญน้อยจะไม่มีโอกา…

…ญ ดังนั้นหลวงพ่อขอให้ลูกทุกองค์ ทั้งลูกพระ ลูกเณร ร่วมมือร่วมใจกับหลวงพ่อ ให้มีหัวใจดวงเดียวกัน สอบ พระบาลียกชั้นให้ได้นะจ๊ะ (๑๕ พฤษภาคม ๒๕๔๑)

พระราชภาวนาวิสุทธิ์ (หลวงพ่อธัมมชโย) กล่าวถึงความตื่นตัวของชาวโลกที่สนใจพระพุทธศาสนาในอนาคต พร้อมทั้งกระตุ้นให้ลูกเณรเตรียมตัวและคิดถึงอนาคตของศาสนา โดยเหตุผลว่าต้องเริ่มต้นทำความดีตั้งแต่เด็กรวมถึงกา

…75 สำหรับนักศึกษาทางโลก ทั้งๆ ที่ วิชาที่ต้องเรียนในแต่ละปี มีมากกว่า ๑๐ วิชา และไม่ซ้ำกันเลย การสอบพระบาลีของเรา สอบเพียงปีละครั้ง เรียนปีละ ๒ วิชา ๓ วิชา หรืออย่างมากก็ไม่เกิน ๔ วิชา เรียนแต่พระบาลีอย่างเด…

บทความนี้พูดถึงการเรียนรู้พระบาลีสำหรับนักศึกษา โดยเน้นว่าการเรียนพระบาลีไม่ซับซ้อนและสามารถสอบผ่านได้ง่าย เนื่องจากจำนวนวิชาที่เรียน…

… เป็นใจที่หยุดนิ่ง อยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ดังนั้นใจหยุดนิ่งจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ อย่างยิ่ง มีวาระพระบาลีที่ท่านกล่าวไว้ใน กัณหเปตวัตถุ ว่า “กษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ ศูทร คนจัณฑาล คนเท หยากเยื่อ และคนอื่นๆ จ…

…งในสังสารวัฏ ทั้งนี้จิตใจที่หยุดนิ่งที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ถือเป็นความสำคัญในการสร้างความบริสุทธิ์ พระบาลีได้ยกตัวอย่างถึงการเกิดแก่ตาย ว่าจะไม่เกี่ยวกับสัญชาติหรือโชคชะตาของคน โดยปัญหาหลักคือการประคับประคอ…

…ุ่งไปแสวงหาสิ่งที่เป็นสาระ แก่นสารของชีวิต คือการสร้างบารมีเพื่อให้บรรลุมรรคผล นิพพานกันทุกคน มีวาระพระบาลีใน ขุททกนิกาย ธรรมบท ความว่า “ปวิเวกรส ปิตวา รส์ อุปสมสฺส จ นิททโร โหติ นิปปาโป ธมฺมปีติ รส ปิว บุคค…

…ารมี ทรัพท์แท้คือบุญที่ติดตามเราไปทุกหนทุกแห่ง หากเข้าใจแต่สิ่งเหล่านี้จะไม่ยึดมั่นถือมั่นในสมบัติ. พระบาลีกล่าวว่าบุคคลผู้ปีติในธรรมมีความสุขสงบและไม่มีความกระวนกระวายของชีวิต เมื่อรสแห่งธรรมถูกลิ้มลองทุกข์…

…ับทุกข์นั่นเอง หากมีวิชานี้ติดตัวไป ย่อมปลอดภัยทั้งภัยใน ปัจจุบันและภัยในสังสารวัฏอย่างแน่นอน มีวาระพระบาลีที่ปรากฏใน ขุททกนิกาย เถรคาถา ว่า “อโมฆ ทิวส์ กยิรา อปเปน พหุเกน วา ย ย์ วิวหเต รตฺติ ตทูนนฺตสฺส ชีว…

…วยให้เข้าถึงพระธรรมกายภายใน การมีวิชานี้คือการดับทุกข์และทำให้ชีวิตมีประโยชน์ทั้งในปัจจุบันและอนาคต พระบาลีได้เตือนว่าเราควรทำวันคืนของเราให้มีคุณค่า เพราะเวลาที่ผ่านไปแล้วไม่สามารถคืนกลับมาได้ เพื่อที่จะไม่…

…ปพระองค์มิได้ ตรัสไว้ว่า เป็นธรรมอันทัสสนะเป็นต้นจะ พึงละ ฯ แม้เลสแห่งความที่รูปเป็นของควร ละปรากฏในพระบาลีใดโดยพุทธพจน์ว่า "ภิกษุทั้งหลาย รูปมิใช่เป็นของเธอ พวก เธอจงละมันเสีย" ในพระบาลีนั้น ก็ทรง ประกาศการ…

…กต้องเกี่ยวกับมิทธะในบริบทของธรรมะ การละฉันทราคะเป็นสิ่งสำคัญเนื่องจากเป็นอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับรูป พระบาลีกล่าวถึงว่ารูปมิใช่ของเธอ จึงต้องละมันเสียและเข้าใจในเรื่องของมิทธะทั้งในลักษณะของรูปและมิใช่รูป

…กำหนดคือเกิดดับจำต้องปรารถนา ฉันนั้น นั่นแลฯ การกำหนดที่บ่ายหน้าไปหาความดับนั้น ชื่อว่าฐิติ ฯ แต่ใน พระบาลีไม่ได้ตรัสฐิตินั้นไว้ด้วยอำนาจทรงแสดงนัยโดยไม่ผิดอัธยาศัยของ เวไนยสัตว์ฯ จริงอยู่ แม้เทศนาในพระอภิธร…

ในบทนี้กล่าวถึงหลักการที่เกี่ยวข้องกับความปรากฏของธรรมในพระอภิธรรม ซึ่งย้ำว่าธรรมไม่สามารถตั้งอยู่ในช่วงเวลาชั่วขณะได้ พร้อมกับการอธิบายที่ชัดเจนเกี่ยวกับการกำหนดความเกิดและดับของธรรม ที่เชื่อมโยงกับแ

…ธรรมอันเป็นสมบัติของบิดา คือพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของตน เป็นวิสัยที่พระบิดา นั้นทรงเห็นและทรงแสดงแล้ว" พระบาลีนี้สำนวนฟังยาก คิดไม่เห็นว่าเหตุไรท่านจึงใช้สำนวนแบบนี้. * ศัพท์นี้มหาฎีกาแก้ว่า กมฺมุฏฐานสังขาโต จิ…

บทความนี้กล่าวถึงอาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการเข้าถึงและการประกอบพร้อมด้วยอาจาระและโคจร บทนี้อธิบายถึงแนวทางการปฏิบัติและความสำคัญของศีลในสิกขาบท รวมทั้งการรักษาฝ่ายปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการ

…จรผู้จำกัดเอาสัตว์ทั้งหลาย ในทิศ ๑ ภาวนา (เมตตา) ไปโดยลำดับ (หมู่) เช่น วัดหนึ่ง สองวัด (นั่นแหละ ) พระบาลีเรียกว่า " ผู้.. แผ่ไปตลอดทิศ ๑ " หาใช่ขยาย นิมิตไม่ ด้วยปฏิภาคนิมิตซึ่งพระโยคาวจรควรทำให้เจริญนั่น …

เนื้อหานี้อธิบายถึงการจำกัดอารมณ์ในพรหมวิหาร โดยยกตัวอย่างการแผ่เมตตาไปยังทิศต่างๆ ซึ่งเป็นการทำทางจิตใจของภิกษุ เพื่อให้เกิดความเมตตาโดยไม่ขยายออกไปมากเกินกว่าที่ควร และแสดงให้เห็นว่าถ้าขยายมากเกินไป

ม.4 ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 96 เห็นโทษในกามทั้งหลาย โดยนัย ( พระบาลี ) ว่า กามทั้งหลายมี คุณน่ายินดีน้อย ดังนี้เป็นอาทิ (จน) เกิดความพอใจในเอนขัมมะ อันเป็นเครื่องสลัดกา…

เนื้อหาว่าด้วยการเห็นโทษในกามทั้งหมด รวมถึงอุบายที่ช่วยสลัดกามออกไป โดยการพึ่งพาการระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ซึ่งจะก่อให้เกิดความสงบและปีติ การทำความเข้าใจในนิพพานและการเพ่งดูนิมิต โดยไม่ให้แ

…มที่ฌานนั้นถึงพร้อมด้วยลักษณะ ๑๐ › ก็พึงทราบโดยเป็นลักษณะ แห่งเบื้องต้น ท่ามกลาง ที่สุด เหล่านั้นแล พระบาลีในเรื่องนี้มีดังนี้ ปฏิปทาวิสุทธิ ( ความหมดจดแห่งปฏิปทา) เป็นเบื้องต้นแห่ง ปฐมฌาน อุเปกฺขานุพฺรูหนา …

…งคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้า การวิเคราะห์ในเรื่องนี้จะช่วยให้เข้าใจถึงความสำคัญและความงามของฌานตามที่พระบาลีได้ตรัสไว้ และยังอภิปรายถึงลักษณะต่างๆ ในการเข้าสู่ปฐมฌานอย่างละเอียด โดยเฉพาะด้านความบริสุทธิ์และคว…

…รา (มา) มีใจปราศจากความตระหนี่อันเป็นตัวมลทินอยู่ ฯลฯ พอใจใน ๑. อง.ปญฺจก. ๒๒/๔๔ ๒. อง. ปญฺจก. ๒๒/๔๓ พระบาลีเป็นฉันท์ว่า "ทท์ ปิโย โหติ ภชนฺติ นํ พหู" ไม่มี ชนา

…พุทธเจ้า เช่น การให้ทานจะทำให้เจ้าของทานกลายเป็นที่รักของคนทั่วไปและมีความสุขทางจิตใจ. ดัชนีข้อมูลในพระบาลีสอนให้คนเป็นทายกควรชื่นชมในการเสียสละและไม่หวังผลตอบแทน. เชื่อว่ากลุ่มคนที่มีใจไม่ตระหนี่จะได้รางวัล…

…รูป ผู้เรียนกรรมฐาน ในสำนักพระมหาเทวเถรชาวมลัย ได้ทราบว่า พระเถระ อันท่านทั้งสอง ขอกรรมฐานแล้ว ก็ให้พระบาลีในทวดึงสาการ สั่งว่า "ท่านทั้งสอง จงทำสาธยายอันนี้แหละตลอด 4 เดือน" อันท่านทั้งสองนั้น ท่าน ช่ำชอง (…

ในบทอธิบายนี้กล่าวถึงการทำสาธยายในกรรมฐานที่สำคัญในการฝึกฝน โดยเฉพาะเมื่อทำเกี่ยวกับพระไตรปิฎก พระโยคาวจรจะต้องสาธยายด้วยวาจาก่อน ในช่วงสี่เดือนของการฝึก เมื่อพระเถระทั้งสองได้รับการสั่งสอน ก็ได้ตั้งใ

…ุปาทินนสันดาน ที่ปรากฏเป็นของใหญ่เหมือนกัน โดย (ปรากฏแห่ง) สรีระของปลาเต่า เทวดา และทานพ เป็นต้น สม พระบาลีว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในมหาสมุทร อัตภาพ (ลำตัวของ สัตว์) ทั้งหลาย ยาวตั้ง ๑๐๐ โยชน์ก็มี" ดังนี้เป็น…

บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดในสัทธรรมของวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะเรื่องอุปาทินนสันดานและการเปรียบเทียบว่าสิ่งต่าง ๆ ในจักรวาลนั้นได้แก่ธาตุที่มีการแสดงออกในลักษณะต่าง ๆ แม้จะไม่มีสีหรือรูปแบบตามที่ปรากฏ โดยแสดง

…ห่งฤทธิ" ดังนี้ ความข้อ (ที่ว่าไม่หวั่นไหวเพราะโกสัชชะเป็นต้น) นี้ เป็นอัน เสร็จไปแล้ว แม้ด้วยปาฐะ (พระบาลี) ว่า เอว์ สมาหิเต จิตฺเต ครั้นเมื่อจิตตั้งมั่น ... อย่างนี้แล้ว " ดังนี้เป็นต้น " โดยแท้ แต่ว่าท่าน…

…ต่ละกรณี เช่น อาเนญชะที่มีดังกล่าวเป็นเหตุให้จิตถึงความสว่างและมีฤทธิ์ นอกจากนี้ยังมีการยกอ้างอิงถึงพระบาลีและพระสูตรต่าง ๆ เพื่ออธิบายแนวคิดดังกล่าว ซึ่งทำให้เห็นถึงความสำคัญของการฝึกจิตและความมั่นคงทางจิตใ…

…งสารศัพท์ ใช้แต่สงสาร ๔ นั้นเท่านั้น ก็หามิได้ สงสารที่มาโดยสงสารศัพท์อื่น ๆ อีกก็มีเป็นอเนก โดยนัย(พระบาลี) ว่า"กุฎกอวโลสาละ เมื่อภิญูเข้าสัญญาเวทนิโรธ ๑. สั นินทนา ๑๖/๕๘ ๒. องค์ ติก. ๒๐/๒๕๔

ในบทความนี้มีการพูดถึงความหมายของสงสารในบริบทของธรรมและการปฏิบัติในไตรภูมิ รวมถึงการสร้างสงสารที่มีคุณค่าและการพัฒนาทางจิตใจ ผ่านการอธิบายแนวความคิดในบาลี นอกจากนี้ยังมีการระบุประเภทต่างๆ ของสงสาร และ

…สู่สรรค์) เป็น ๑. เราไม่รู้พิพัฒนาสติรึกซึ่ง ก็ได้แต่เนิ่นไปด้วยมานุสันว่า ถ้าไม่มีความต่างกันแล้ว พระบาลีจะแยกหัวข้อไว้เพื่อประโยชน์อะไร ? คำพที สมุนตุร นั่น ที่นึกออกในเวลานี้ ก็โปรดพนสูตร พรมนสังสฤต สังส…

…ึ้นที่แสดงว่าธรรมจะแยกย่อยตามประเภทที่จะมีประโยชน์ในทางปฏิบัติ เช่น เรื่องความต่างกันซึ่งมีให้เห็นในพระบาลี เพื่อการเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น และศึกษาคุณสมบัติของมหกุฏซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการเกิดขึ้นและการตั้…

…ฏิวรทั้ง ๔ อย่าง ในปฐมทั้ง ๓ นี้ แต่ละอย่าง ๆ [อธิบายคำติพิงทราบ ๔ อย่าง] บรรดาคำมีติพิงทราบ ๕ นั้น พระบาลี ชื่อว่าธรรม. เนื่องจาก แห่งพระบาลีนั้นแหละ ชื่อว่าธรรม. การแสดงพระบาลีนั้นกําหนด

เนื้อหานี้สำรวจการกล่าวถึงนามรูปและปัญญาในพระบาลีที่มีความสัมพันธ์ต่อกัน โดยเฉพาะในปฐมมิติฉาสากาน แสดงให้เห็นความสำคัญของการกำหนดนามและรูปในบริบทของธ…

… กิฆบูจะพึ่งเป็นปราชญ์ด้วยเหตุสู้กว่า ศาสตร์อันตนแลวงหมากแล้วเท่านั้น อันที่จริง ข้อนี้ผิดถูก แต่ใน พระบาลี ท่านพระอุปโสดเถระ ไม่อื้ออือเพื่อพิสูจน์จะแท้งว่าม เพื่อจะแสดง เฉพาะศัตราที่สงเคราะห์ในภาวะประโยค ใ…

ในบทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของความตายและแง่มุมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตจากมุมมองของพระบาลี โดยเฉพาะความคิดเห็นของท่านพระอุปโสดเถระ ว่าความตายสร้างคุณค่าให้กับชีวิตและแบ่งแยกความสำคัญออกเป็น …