พระองค์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 72 / 225

…้ แม้แสวงหาสิ่งที่ต้องประสงค์โดย ไม่ใช่อุบาย ก็ไม่ได้สิ่งที่ต้องประสงค์ ฉันนั้น ข้าแต่พระมหาราชเจ้า พระองค์ตรัสถามอาจารย์ทั้งสี่ ก็เป็นเหมือนคนทิ้งตราชู แล้วมาชั่งด้วยมือตนเอง เหมือนเมื่อ ต้องการน้ำนมก็รีดจา…

บทนี้พูดถึงมโหสถบัณฑิตที่มาถามพระมหาราชเกี่ยวกับปัญหาที่สำคัญ พระราชาได้รับคำเตือนเกี่ยวกับการแสวงหาความจริงและความเข้าใจที่ผิดพลาดจากอาจารย์ทั้งสี่ ส่วนมโหสถเปรียบเสมือนกองไฟใหญ่ที่มีความรู้ในปัญญา ข

…้ว จึงกล่าวตามสบาย” พระราชาทรงสดับเช่นนั้น รู้สึกขัดเคืองพระทัย เพราะคำตอบเช่นนั้นได้สะกิดพระทัยของ พระองค์ว่า มโหสถคิดก่อการกบฏอย่างแน่นอน

ในตอนที่ ๒๐ ของธรรมะเพื่อประชา พระเจ้าวิเทหราชได้ถามมโหสถเกี่ยวกับการเปิดเผยข้อความที่ควรติเตียนหรือสรรเสริญแก่ใครบ้าง บัณฑิตทั้งสี่มีความคิดเห็นที่แตกต่างกัน ในขณะที่มโหสถให้ความสำคัญกับการซ่อนความลั

…วาย บังคมพระราชา พระราชาทอดพระเนตรเห็นกิริยาของมโหสถทรงดำริว่า ถ้ามโหสถเป็นข้าศึก คงไม่แสดงความเคารพพระองค์ จึงรับสั่ง ให้มโหสถเข้าเฝ้า มโหสถทูลเตือนพระราชาว่า “ข้าแต่พระปิ่น ประชา พระองค์ถือเอาคำของบัณฑิตทั…

ในบทนี้ มโหสถผู้เปี่ยมด้วยความเมตตา ตั้งใจที่จะสอนอาจารย์ทั้งสี่ให้เข็ดหลาบ หลังจากที่อาจารย์เสนกะมีความตั้งใจจะฆ่าตน มโหสถได้ประกาศความลับของอาจารย์ให้พระราชาทราบ และได้แสดงให้เห็นถึงความไม่ถูกต้องขอ

…ปี่ยมด้วยความเมตตา) ๕๐๑ เพียงคนเดียวเท่านั้น เสนกะเป็นบัณฑิตแต่มีมือเปื้อนเลือด ทําผิดต่ออาญาแผ่นดินพระองค์ไม่สมควรเลี้ยงโจรไว้ในราชสํานัก พระเจ้าข้า” พระราชาตรัสถามเสนกะว่า เป็นจริงอย่างที่มโหสถ โจทก์มาหรือ…

ในตอนที่ ๒๑ ของธรรมะเพื่อประชา เสนกะถูกจับเนื่องจากมีความผิดอาญา พระราชาได้สอบสวนความจริงเกี่ยวกับปุกกุสะและกามินทะ ซึ่งเป็นเรื่องราวที่สะท้อนถึงความเมตตาและการตัดสินใจที่มีความสำคัญต่อราชาและประชาชน

แรงบันดาลใจ ๓ 20 พระองค์จึงให้ประกาศว่า ใครที่สามารถ ตอบคำถามทั้งสามข้อนี้ได้ จะได้รับรางวัลอย่าง งาม เมื่อนักปราชญ์ทั้งหลาย…

พระราชาได้ประกาศให้มีการตอบคำถามสามข้อ และเมื่อไม่มีผู้ใดตอบได้ดี พระองค์จึงได้เดินทางไปยังภูเขาเพื่อพบกับฤาษีผู้มีชื่อเสียงในด้านปัญญา โดยปลอมตัวเป็นสามัญชนเพื่อเข้าพบฤาษีท…

…มไม่ ยังคงตั้งหน้าตั้งตาขุดดินต่อไป พระ ราชาเห็นฤาษีเหนื่อยหอบ จึงเกิดความสงสาร เข้าไปช่วยขุดดินแทน พระองค์ขุดดินอยู่หลายชั่วโมง ก็ยังคง ไม่ได้รับคำตอบใดๆ จากฤๅษี จนเมื่อเวลาพลบค่ำ พระราชาและฤๅษี ก็ได้เห็นชา…

เรื่องราวเกี่ยวกับฤๅษีที่ไม่ได้ตอบคำถามของพระราชาในขณะที่พระราชาช่วยขุดดินให้ เพื่อช่วยฤๅษี หลังจากนั้นพระราชาได้พบชายผู้หนึ่งที่ได้รับบาดเจ็บ เขาจึงได้ช่วยเหลือชายผู้นั้นจนฟื้น และได้รู้เรื่องราวเกี่

…ยอาวุธอันแหลมคม พระเจ้าข้า” “ถ้าเขาฆ่าด้วยอาวุธอันแหลมคมล่ะ ปุณณะ” “ถ้าเขาฆ่าด้วยอาวุธอันแหลมคม ข้า พระองค์จะคิดว่า ก็ยังดี เพราะว่าในโลกนี้ยัง

เนื้อหานี้ประกอบด้วยบทสนทนาที่เน้นการมองโลกในแง่ดีแม้ในจุดตกต่ำ โดยกล่าวถึงเหตุการณ์หลากหลายรูปแบบของการทำร้ายผ่านการเปรียบเทียบ ซึ่งเน้นว่าในทุกสถานการณ์ยังมีสิ่งที่ให้คุณค่าหรือเหตุผลให้ได้มองในแง่บ

…า สัมพุทธเจ้า ที่ซุ้มประตูพระวิหาร จึงเข้าไปถวาย บังคมลา เมื่อพระบรมศาสดา ตรัสถามจนทราบ ความทั้งหมด พระองค์ก็ทรงปลอบโยนว่า “จูฬปันถก เธอบวชในสำนักของตถาคต เมื่อถูกพี่ชายขับไล่ ทำไมเธอไม่มาหาตถาคต” ด้วยความเม…

เรื่องเล่าของพระจูฬปันถกที่รู้สึกท้อแท้เนื่องจากปัญหาในชีวิตบรรพชิต เมื่อพบพระสัมมา สัมพุทธเจ้า พระองค์ได้ปลอบโยนและย้ำให้พระจูฬปันถกเข้าใจถึงความเมตตาและการสนับสนุน จึงทำให้เขารู้สึกสบายใจขึ้นและเข้าใจถ…

…งสิ้น บุคคลตัวอย่างผู้ได้รับ “เสียงสะท้อน แห่งชีวิต” ที่ไพเราะงดงามที่สุด ก็คือพระ สัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทรงเป็นที่เคารพ บูชาของมนุษย์และเทวา เมื่อทรงปรารถนาสิ่ง ใด สิ่งนั้นจะสำเร็จเป็นอัศจรรย์ นั่นก็เพราะ…

…้อนในชีวิต โดยยกตัวอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เป็นแบบอย่างของการทำความดีและการให้แก่ผู้อื่น เหตุที่พระองค์ทรงมีอำนาจในการทำสิ่งที่ปรารถนาได้ เพราะพระองค์เป็น 'ผู้ให้' ในหลายด้าน นี่คือบทเรียนชีวิตที่แสดงให้…

…ญจ เม สรณ์ ภวาติ พระนางสามาวดี ผู้เป็นสาวิกาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ครั้นกล่าว คำนี้แล้ว ก็กล่าวว่า “พระองค์ อย่าทรงถึงหม่อมฉันเป็นที่พึ่งเลย, หม่อมฉันถึงผู้ใดว่าเป็นที่พึ่ง, ข้าแต่มหาราช ผู้นั้นคือพระพุทธเจ้…

บทความนี้กล่าวถึงการอดกลั้นถ้อยคำล่วงเกิน โดยเน้นความสำคัญของการฝึกตนเพื่อเป็นผู้ประเสริฐ. ผู้ที่สามารถอดกลั้นได้อย่างช้างที่อดทนในสงคราม และเปรียบเทียบกับชายผู้มีการฝึกที่นำพาหนะ. เนื้อหายังอ้างถึงพร

…จิส์ กฏ กาหสิ ขตฺติยาติ หม่อมฉันตัดคอแม่แพะตัวเดียว ไหม้อยู่แล้ว (ในนรก) ด้วยการ นับฃน (แพะ), ข้าแต่พระองค์ผู้เป็นกษัตริย์ พระองค์ตัดคอของมนุษย์ เป็นอันมาก จักกระทำอย่างไร? เอว เจ สตฺตา ชาเนย ทุกขาย ชาติสมฺภ…

บทนี้กล่าวถึงประเด็นของกรรมที่ส่งผลต่อชีวิตหลังความตาย อธิบายว่าบุคคลที่ทำกรรมชั่วจะต้องเผชิญทุกข์และอยู่ในนรกเป็นเวลานาน จนกระทั่งจะได้เกิดใหม่ การกระทำที่ดีและการรักษาศีลจึงเป็นหนทางที่จะหลีกหนีจากก

๓๙ พระพุทธเจ้าพระองค์นั้นชนะแล้วไม่ได้ พวกเจ้าจัก นำพระพุทธเจ้าพระองค์นั้น ผู้มีอารมณ์ไม่มีที่สุด ไม่มีร่องรอยไปด้วยร่องร…

บทความนี้เน้นถึงพระพุทธเจ้าที่ไม่มีอารมณ์ยึดมั่นและแสดงให้เห็นถึงความยากในการเข้าถึงพระองค์โดยไม่ติดอยู่ในความชอบและความต้องการ แม้แต่ความสนใจในร่างกายก็ไม่นำมาซึ่งความพอใจระหว่างชายหญิง เราจ…

…ชษฐ์ ผู้ประเสริฐกว่านระ ปวิเวกรโต ธีโร นิม์ โลก์ ปุเนหิติ น โน ทกฺเขมุ สมฺพุทฺธ์ โลกเชฏฐ์ นราสภนฺติ พระองค์ผู้เป็นปราชญ์ ทรงยินดีแล้วในวิเวก จักไม่เสด็จกลับมาโลกนี้อีก เราทั้งหลายจะไม่เห็น พระสัมพุทธเจ้าผู้โ…

พระศาสดาเสด็จไปยังเขาจิตตกูฏและยังกล่าวถึงความยอดเยี่ยมของผู้มีปัญญาในโลก โดยเฉพาะการไม่เสด็จกลับมาสู่โลกนี้อีกครั้งเพื่อเผยแพร่ความรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเราจึงต้องศึกษาความหมายของพระธรรมเพื่อ

…กุโร เอตมพรวิ ทักขิเณ เยน สุญญต ทชชา ทานํ ปริตต จนฺโท ตารคเณ ยถาติ ๔๓ อังกุรเทพบุตร อันพระศาสดาผู้มีพระองค์อัน อบรมแล้ว ตรัสเตือนแล้ว ได้กราบทูลคำนี้ว่า ข้า พระองค์จะต้องการอะไร ด้วยทานอันว่างเปล่า จากทักขิไ…

ธรรมเทศนานี้พูดถึงความสำคัญของการบำเพ็ญทาน โดยยกตัวอย่างจากคำของพระพุทธเจ้าที่ตรัสถึงผลของการถวายทาน ความหมายของทานที่ว่างเปล่า และการพิจารณากระทำทานที่ดีสู่ความเจริญรุ่งเรืองเหมือนพระจันทร์ในหมู่ดาว

๑๐๓ บุคคลฆ่ามารดาบิดา ฆ่าพระราชาผู้กษัตริย์ ๒ พระองค์ และฆ่าแว่นแคว้นพร้อมด้วยเจ้าพนักงาน ผู้เก็บส่วยแล้ว เป็นพราหมณ์ ไม่มีทุกข์ ไปอยู่ มาตร่ ปิตร์ หนุตว…

เนื้อหาพูดถึงหลักการเกี่ยวกับกรรมที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตของผู้คน โดยเฉพาะการฆ่ามารดาบิดาและพระราชา ซึ่งมีการเน้นถึงทุกข์ที่เกิดจากการกระทำและการฝึกฝนจิตใจเพื่อหลุดพ้นจากการเป็นทุกข์ การนำเสนอของนายทา

…ป็น เต่าเปล่งวาจาได้ฆ่าตนแล้วหนอ เมื่อท่อนไม้ตน คาบไว้ดีแล้ว ก็ฆ่า(ตน) ด้วยวาจาอันเป็นของๆ ตน ข้าแต่พระองค์ผู้แกล้วกล้า ประเสริฐในหมู่คน บุคคลเห็นเหตุแม้นั่นแล้ว ควรเปล่งวาจาที่ดี ไม่ควร เปล่งวาจาที่ล่วงเลยเ…

ในบทความนี้กล่าวถึงภิกษุโกกาลิกะและบทเรียนเกี่ยวกับการใช้วาจา โดยเน้นที่การพูดอย่างมีปัญญาและการเรียนรู้จากความผิดพลาดเพื่อหลีกเลี่ยงผลร้ายที่จะตามมา การพูดที่มีคุณค่าช่วยเพิ่มความดีงามในชีวิต ข้าพเจ้

…ธมฺมสฺส วธ์ โรเจล โคตมาติ บุคคลฆ่าอะไรได้สิจึงอยู่เป็นสุข ฆ่าอะไรได้สิ จึงไม่เศร้าโศก ข้าแต่พระโคดม พระองค์ย่อมชอบใจ ซึ่งการฆ่าธรรมอะไรสิ ซึ่งเป็นธรรมอันเอก โกธ ฆตวา สุข เสติ โกธ ฆตวา น โสจติ โกธสฺส วิสมูลสฺ…

บทความนี้ว่าด้วยการพรรณนาเกี่ยวกับพราหมณ์ ผู้มีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับธรรม สะท้อนถึงการฆ่าธรรมและความสุขที่เกิดจากการไม่เศร้าโศกในการฆ่าธรรมที่ถูกต้อง ส่งเสริมการทำความเข้าใจในพระธรรมและการดำรงช

๓๙ พระพุทธเจ้าพระองค์นั้นชนะแล้วไม่ได้ พวกเจ้าจัก นำพระพุทธเจ้าพระองค์นั้น ผู้มีอารมณ์ไม่มีที่สุด ไม่มีร่องรอยไปด้วยร่องร…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงพระพุทธเจ้าที่ชนะอารมณ์ต่างๆ ที่ไร้ขอบเขตและร่องรอยว่า จะนำพระองค์ที่เข้าใจถึงอารมณ์ไร้ขอบเขตไม่ไปสู่ภพไหน และมองเห็นความไม่พอใจในเมถุนที่ถูกกีดกันไว้ เพราะความพอใจใน…

…ชษฐ์ ผู้ประเสริฐกว่านระ ปวิเวกรโต ธีโร นิม์ โลก์ ปุเนหิติ น โน ทกฺเขมุ สมฺพุทฺธ์ โลกเชฏฐ์ นราสภนฺติ พระองค์ผู้เป็นปราชญ์ ทรงยินดีแล้วในวิเวก จักไม่เสด็จกลับมาโลกนี้อีก เราทั้งหลายจะไม่เห็น พระสัมพุทธเจ้าผู้โ…

…่ยวกับพระสัมพุทธเจ้าผู้เป็นปราชญ์ผู้ประเสริฐ ทรงยินดีในวิเวก และไม่เสด็จกลับมาอีก เราไม่สามารถพบเห็นพระองค์ได้อีกต่อไป โดยมีการกล่าวถึงสถานที่ต่างๆ ที่พระองค์เคยเสด็จไป เช่น เขาจิตรกูฏ และเขาไกรลาส รวมถึงการ…

…กุโร เอตมพรวิ ทักขิเณ เยน สุญญต ทชชา ทานํ ปริตต จนฺโท ตารคเณ ยถาติ ๔๓ อังกุรเทพบุตร อันพระศาสดาผู้มีพระองค์อัน อบรมแล้ว ตรัสเตือนแล้ว ได้กราบทูลคำนี้ว่า ข้า พระองค์จะต้องการอะไร ด้วยทานอันว่างเปล่า จากทักขิไ…

ข้อความนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบการทำทานของยักษ์ชื่ออินทโก กับการทำทานของอังกุรเทพบุตร แสดงให้เห็นว่าการทำทานที่มีคุณค่าแม้ว่าจะน้อย ก็สามารถนำมาซึ่งผลบุญที่ยิ่งใหญ่และเปรียบเทียบกับดวงจันทร์ในหมู่ดาว