หน้าหนังสือทั้งหมด

ความน่าอัศจรรย์ของธรรมวินัยและการปฏิบัติ
50
ความน่าอัศจรรย์ของธรรมวินัยและการปฏิบัติ
… ฉันนั้นเหมือนกัน ธรรมวินัยนี้ก็มีรัตนะมากมาย หลายชนิด รัตนะในธรรมวินัยนั้นมีดังนี้ คือ สติปัฏฐาน 4 สัมมัปปธาน 4 อิทธิบาท 4 อินทรีย์ 5 พละ 5 โพชฌงค์ 7 อริยมรรคมีองค์ 8 ดูก่อนปหาราทะ ข้อที่ธรรมวินัยนี้มีรัตนะมาก…
…รสเดียวคือวิมุตติรส เช่นเดียวกับมหาสมุทรที่มีรสเค็ม และบรรดารัตนะมากมายในธรรมวินัยอาทิ สติปัฏฐาน 4, สัมมัปปธาน 4, อิทธิบาท 4 นิยมในฟิลด์การศึกษาเชิงปฏิบัติ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงสิ่งมีชีวิตใหญ่ๆ ในมหาสมุทรแ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
313
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
…านุปัสสนา- สติปัฏฐาน ๑ เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ฯ สัมมัปปธาน ๔ คือ เพียงละบาปอกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว ๑ เพียงเพื่อระวังบาปอกุศลธรรมที่ยังไม่เกิดไม่ให้เกิดขึ้น ๑…
…ียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔ อย่าง สัมมัปปธาน ๔ และการบรรยายถึงอิทธิบาท ๔ และอินทรีย์ ๕ อย่างเพื่อให้เกิดความเข้าใจในบทบาทและความสำคัญของธรรมเหล่…
โพชฌงค์และองค์มรรคในอภิธัมมัตถ
314
โพชฌงค์และองค์มรรคในอภิธัมมัตถ
…สติอย่างเดียว เท่านั้น ท่านเรียกว่า สติปัฏฐาน ๔ ฯ และสัมมาวายามะ (อย่างเดียว เท่านั้น) ท่านเรียกว่า สัมมัปปธาน ๔ เหมือนกัน ฯ [สังคหคาถา] ธรรมเหล่านี้มี ๑๔ อย่างโดยสภาพ คือ ฉัททะ ๑ จิตตะ ๑ อุเบกขา ๑ ศรัทธา ๑ ปัส…
…สังกัปปะ สัมมาวาจา และอื่น ๆ โดยเน้นที่ สัมมาสติ ซึ่งเรียกว่า สติปัฏฐาน ๔ ในขณะที่ สัมมาวายามะ เป็น สัมมัปปธาน ๔ การศึกษาเหล่านี้ถือเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาจิตใจและการบรรลุถึงธรรมสูงสุดในอภิธรรม. ทั้งนี้ ยังมีกา…
การพิจารณาธรรมดาวฤกย์
81
การพิจารณาธรรมดาวฤกย์
ผู้ยังสงสุความเพียร สมาธิ อินทรีย์* พละ* โพชงค์* สติปัฏฐาน สัมมัปปธาน อภิธาน ประการที่ ๕ ธรรมดาวฤกย์ ย่อมกลัวภัย คืออารุณ ฉันใด พระโโยวาจจรเมื่อได้เห็นบุคคลทั้งหลาย ท…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมดาวฤกย์ ซึ่งแสดงถึงความสำคัญของการทำความดีและเห็นโลกธรรม โลกุตตรธรรม โดยใช้หลักการและคำสอนจากพระพุทธเจ้า การเข้าใจธรรมดาวฤกย์และการปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างที่ดีจะช่วยให้เ
สัมมาอาชีวะ และ แนวทางการทำมาหากินที่สุจริต
170
สัมมาอาชีวะ และ แนวทางการทำมาหากินที่สุจริต
…พย์ติด 5) การค้ายาพิษ 6. สัมมาวายามะ : ความเพียรชอบ หมายถึงเพียรพยายามทางจิตอย่างยิ่งใหญ่ 4 ประการ (สัมมัปปธาน) ดังนี้ 1) เพียรระวังมิให้ความชั่วเกิดขึ้น (สังวรปธาน) 2) เพียรละความชั่วที่เกิดขึ้นแล้ว (ปหานปธาน)…
ในพระพุทธศาสนา มีแนวทางในการทำมาหากินที่ชอบหรือตรงตามหลักธรรม เช่น สัมมาอาชีวะ หมายถึงการทำมาหากินด้วยอาชีพที่สุจริต โดยเว้นจากการทำมาหากินที่ไม่ดี อาทิเช่น การค้ามนุษย์ การค้าอาวุธ และการค้าเสพติด นอ
ความลำเอียงและความเพียรในทางธรรม
64
ความลำเอียงและความเพียรในทางธรรม
…งธรรมและยุติธรรมควบคู่ไปด้วย 4.1.7 ปธาน ความเพียร 4 อย่าง ปธานคือความพากเพียรพยายามในกิจที่ชอบธรรม (สัมมัปปธาน) เนื่องจากในโลกนี้มีกิจที่ต้องทำ มากมาย เมื่อทำแล้วจะให้ประสบผลสำเร็จ ต้องอาศัยความเพียรพยายามทุ่มเ…
เนื้อหาเกี่ยวกับความลำเอียงที่เกิดขึ้นในสังคม, รวมถึงโมหาคติ, ภยาคติ, และอคติ 4 ประการ ที่เป็นอุปสรรคต่อความยุติธรรม และสำรวจความเพียร 4 ประการในทางธรรมซึ่งประกอบด้วย สังวรปธาน, ปหานปธาน, ภาวนาปธาน, แ
ผลกรรมกับการเกิดในโลกนี้
162
ผลกรรมกับการเกิดในโลกนี้
…นและสัตว์เดือดร้อน ไม่เป็นบาปอกุศล สัมมาวายามะ แปลว่า ความเพียรชอบ สัมมาวายามะ เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า สัมมัปปธาน แปลว่า ความเพียรในการบำเพ็ญกุศล 4 ประการดังนี้ -ความเพียร ประคองจิต ตั้งใจมั่น ระวังไม่ให้บาปอกุศลท…
การเกิดในโลกนี้คือผลกรรมจากโลกอื่นที่แตกต่างกัน การที่แต่ละคนไม่เหมือนกันมาจากกรรมที่ทำมา โลกหน้ามีสำหรับรองรับคนที่ตายแล้ว ได้แก่ เทวดา เปรต และสัตว์นรก การปฏิบัติดีต่อบิดามารดามีผลต่อชีวิตและการเลือ
เหตุการณ์แผ่นดินไหวและคำสอนของพระพุทธองค์
170
เหตุการณ์แผ่นดินไหวและคำสอนของพระพุทธองค์
…้ประชุมสงฆ์ แล้วตรัสเตือนภิกษุสงฆ์ไม่ให้ประมาทว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเหล่านั้นคือ สติปัฏฐาน 4 สัมมัปปธาน 4 อิทธิบาท4 อินทรีย์ 5 พละ 5 โพชฌงค์ 7 อริยมรรคมีองค์ 8 ธรรมเหล่านี้ เราแสดงแล้วเพื่อความรู้ยิ่งแก่…
ในบทนี้ พระอานนท์ได้สอบถามพระพุทธองค์ถึงสาเหตุของแผ่นดินไหว พระพุทธองค์ได้ตรัสถึง 8 ปัจจัยที่ทำให้เกิดแผ่นดินไหว อาธิ เช่น การเคลื่อนของพระโพธิสัตว์ และเมื่อพระพุทธองค์ตรัสรู้ตามพระธรรมคำสอนต่างๆ พระอ
การเจริญสมาธิและกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
16
การเจริญสมาธิและกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
…า ตอบว่า คุณวิสาขะ ความที่จิตเป็นสภาพมีอารมณ์อันเดียว อันนี้เป็นสมาธิสติปัฏฐาน 4 เป็นนิมิตแห่งสมาธิ สัมมัปปธาน 4 เป็นปริกขารของสมาธิ ความเสพธรรมเหล่านั้นเนืองๆ การให้ธรรม เหล่านั้นเจริญ การทำให้ธรรมนั้นมากขึ้น …
บทความนี้นำเสนอหลักการเบื้องต้นเกี่ยวกับกัมมัฏฐานและการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของวัตถุที่ใช้ในการฝึกจิต เช่น กสิณ อสุภะ และอนุสติ อีกทั้งยังมีการอธิบายถึงองค์ประกอบต้นแบบสำห
ความเพียรและพัฒนาการทางจิตใจ
166
ความเพียรและพัฒนาการทางจิตใจ
…จให้ตั้งมั่นอยู่กับศีล สมาธิ ปัญญา ความเพียรในปธานสังขารนั้น เมื่อจะกล่าวโดยย่อก็มีอยู่ 4 อย่าง คือ สัมมัปปธาน 4 แต่เมื่อจะกล่าวโดยพิสดารแล้ว มีอยู่ 28 อย่างคือ 1. วิริยารมฺโภ มีความเพียรเป็นไปทางใจ คือมีใจขยัน…
ความเพียรในทางพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 4 ประการ ได้แก่ สังวรปธาน, ปหานปธาน, ภาวนาปธาน, และอนุรักษ์ขนาปธาน ซึ่งการฝึกอบรมเหล่านี้มีจุดประสงค์เพื่อขัดเกลาจิตใจให้ดีขึ้น โดยมี 28 วิธีการปฏิบัติเพิ่มเติม เช่น
รัตนะในมหาสมุทรและธรรมวินัย
310
รัตนะในมหาสมุทรและธรรมวินัย
…ันนั้น ดูก่อนปหาราทะ ธรรมวินัยนี้ก็มีรัตนะมากมายหลายชนิด เหมือนกัน รัตนะในธรรมวินัย คือ สติปัฏฐาน ๔ สัมมัปปธาน ๔ อิทธิบาท ๔ อินทรีย์ ๕ พละ ๕ โพชฌงค์ ๗ อริยมรรคมีองค์ ๘ ข้อที่ธรรมวินัยนี้มีรัตนะมากมายหลายชนิดนี้…
บทความนี้นำเสนอการเปรียบเทียบรัตนะในมหาสมุทรกับรัตนะในธรรมวินัยของพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงสิ่งที่ถือเป็นคุณค่าในธรรมวินัย เช่น สติปัฏฐาน ๔ และ อริยมรรคมีองค์ ๘ ที่ภิกษุทั้งหลายแสดงถึงความอัศจรรย์และอภิ
พระรัตนตรัย: ที่พึ่งของสรรพสัตว์
312
พระรัตนตรัย: ที่พึ่งของสรรพสัตว์
…ันนั้น ดูก่อนปหาราทะ ธรรมวินัยนี้ก็มีรัตนะมากมาย หลายชนิดเหมือนกัน รัตนะในธรรมวินัย คือ สติปัฏฐาน ๔ สัมมัปปธาน ๔ อิทธิบาท ๔ อินทรีย์ ๕ พละ ๕ โพชฌงค์ ๗ อริยมรรคมีองค์ ๘ ข้อที่ธรรมวินัยนี้มีรัตนะมากมายหลาย
พระรัตนตรัยเป็นหลักของศาสนาพุทธ เปิดเผยถึงการทำสมาธิภาวนาและบูชาพระรัตนตรัยจะนำมาซึ่งบุญใหญ่ การเข้าถึงพระอรหันต์ทำให้หมดกิเลสและมีแต่ความบริสุทธิ์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงรัตนะในธรรมวินัยที่มีความส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 62
62
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 62
…นี้ คือ อย่างหนึ่งแจกออกเป็นอย่างละ ๔ ๆ อนึ่ง ทรงแจกออกไปโดย อาการอย่างละ ๑๐ ๆ แม้โดยมรรค สติปัฏฐาน สัมมัปปธาน อิทธิบาท อินทรีย์ พละ โพชฌงค์ สัจจะ สมถวิปัสสนา ธรรมขันธ์ อายตนะ ธาตุ อาหาร ผัสสะ เวทนะ สัญญา เจตนา…
ในหน้าที่ 62 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกาได้กล่าวถึงการแจกแจงนัยที่เกี่ยวข้องกับโสดาปัตติมรรค โดยมีการแสดงออกถึงประเภทนัยที่เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น การแจกออกเป็นจำนวน ๑๐๐๐ นัย โดย
การศึกษาอภิธัมมะในพระพุทธศาสนา
333
การศึกษาอภิธัมมะในพระพุทธศาสนา
…สสนา ฯ การตาม เห็นธรรมคือสัญญาและสังขาร ซึ่งมีลักษณะแตกต่างกันทีเดียว ชื่อว่า ธัมมานุปัสสนาฯ [อธิบายสัมมัปปธาน] ธรรมชาตที่ชื่อว่าสัมมัปปธาน เพราะอรรถว่า เป็นเครื่องตั้งความ เพียรโดยชอบ ได้แก่ความพยายาม ฯ ก็ความ…
…ยอธิบายความสำคัญของการเห็นจิตและธรรมจากลักษณะต่างๆ ผ่านจิตตานุปัสสนาและธัมมานุปัสสนา รวมถึงการอธิบายสัมมัปปธานและอิทธิบาทที่เกี่ยวข้องกับความเพียรและความสำเร็จในธรรมะ ที่มี 4 ความพยายามและอิทธิบาทที่นำไปสู่ความ…
การเจริญอิทธิบาทในธรรมวินัย
155
การเจริญอิทธิบาทในธรรมวินัย
…ตรัสรู้ ๓๗ ประการ ในจักกวัตติสูตรนี้ แสดงว่าอิทธิบาท ๔ นี้แต่ละ ข้อเป็นอธิบดีให้ได้สมาธิ ประกอบด้วย สัมมัปปธาน ความเพียรชอบ ๔ ข้อ และแสดงยกภิกษุ เป็นที่ตั้งในทางเจริญอายุโดยความมุ่งหมาย ย่อม
เนื้อหากล่าวถึงการเจริญอิทธิบาท ๔ ประการ ซึ่งรวมถึง ฉันทะ (ความพอใจ), วิริยะ (ความเพียร), จิตตะ (ความตั้งใจ) และ วิมังสา (การพิจารณา) ที่ช่วยนำไปสู่ความสำเร็จในชีวิตตามธรรมวินัย นอกจากนี้ยังได้มีการกล
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
116
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…คบหาบุคคลปรารภความเพียร ความหลีกเว้นบุคคลเกียจคร้าน สมฺมปุปธานปจฺจเวกขณตา ความพิจารณาเห็น (อานุภาพ) สัมมัปปธาน ตทธิมุตฺตตา ความน้อมใจไปในวิริยะนั้น ธรรม ๑๑ ประการเป็นทางเกิดขึ้นแห่งปีติสัมโพชฌงค์ คือ พุทฺธานุสส…
บทนี้พูดถึงการปรับเปลี่ยนสัญญาในใจและหลักการในการเลือกคบหาบุคคลที่มีความเพียรและหลีกเลี่ยงความเกียจคร้าน โดยเน้นที่ธรรม 11 ประการ รวมทั้งความระลึกถึงพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ รับรู้ถึงธรรมที
พระพุทธคุณและการบรรลุผลนิพพาน
369
พระพุทธคุณและการบรรลุผลนิพพาน
…เติมว่ามาแล้ว คำบริ ด ยังมีข้อความกล่าวถึงหมวดธรรมต่างๆ ต่อไปอีก ได้แก่ โพธิปักขิยธรรม สติ ปฐมฐาน 4 สัมมัปปธาน 4 อภิรียะ 4 อินทรีย์ 5 พลฺย 5 โพธิญฺญ์ 7 อริยมรรค มืองศ 8 โลกุตตฺรมาน เป็นต้น แต่ข้อความขาดหายไปก่อ…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระพุทธคุณและความสำคัญของการบรรลุผลนิพพาน ตามที่พระพุทธเจ้าทรงสอนไว้ มีการอ้างถึงคาถาธรรมกายและความเชื่อมโยงระหว่างการระลึกถึงพระธรรมกายกับการบรรลุผลนิพพาน เน้นคุณค่าของพุทธานุสติในชีว