สัมมาอาชีวะ และ แนวทางการทำมาหากินที่สุจริต : หน้า 170/481

5. สัมมาอาชีวะ : การเลี้ยงชีพชอบ หมายถึงการทำมาหากินด้วยอาชีพที่สุจริต เว้นมิจฉาอาชีวะ อันได้แก่ การเลี้ยงชีพไม่ชอบ คือการโกงหรือหลอกลวง เว้นการประจบสอพลอ การบีบบังคับขู่เข็ญ และการต่อลาภด้วยลาภ รวมถึงอาชีพอีก 5 ประเภท ดังนี้ 1) การค้ามนุษย์ 2) การค้าอาวุธ 3) การค้าเนื้อ 4) การค้าสุราและยาเสพย์ติด 5) การค้ายาพิษ 6. สัมมาวายามะ : ความเพียรชอบ หมายถึงเพียรพยายามทางจิตอย่างยิ่งใหญ่ 4 ประการ (สัมมัปปธาน) ดังนี้ 1) เพียรระวังมิให้ความชั่วเกิดขึ้น (สังวรปธาน) 2) เพียรละความชั่วที่เกิดขึ้นแล้ว (ปหานปธาน) 3) เพียรสร้างความดีที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้น (ภาวนาปธาน) 4) เพียรรักษาความดีที่เกิดขึ้นแล้วไม่ให้เสื่อม (อนุรักขนาปธาน) 7. สัมมาสติ : การตั้งสติชอบ หมายถึง สติปัฏฐาน อันได้แก่การตั้งสติพิจารณา สิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง 4 ประการ ดังนี้ 1) พิจารณากาย มีหลายวิธี เช่น กำหนดลมหายใจเข้าและออก เป็นต้น (กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน) 2) พิจารณาเวทนา คือความรู้สึกสุข ทุกข์ ไม่สุข ไม่ทุกข์ (เวทนานุปัสสนาสติ ปัฏฐาน) 3) พิจารณาจิต คือให้รู้เท่าทันความนึกคิด เช่น จิตมีราคะหรือไม่มีราคะ มี โทสะหรือไม่มีโทสะ เป็นต้น (จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน) 4) พิจารณาธรรมให้เกิดปัญญารู้เท่าทันสภาวะความเป็นจริง เช่น พิจารณาขันธ์ 5 เป็นต้น (ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน) 8 สัมมาสมาธิ : การตั้งจิตมั่นชอบ หมายถึงการที่จิตแน่วแน่อยู่ในอารมณ์ใด อารมณ์หนึ่ง ไม่ฟุ้งซ่าน เรียกว่า “เอกัคคตา” สมาธิแบ่งออกเป็น 3 ระดับ จากต่ำไปหาสูง ดังนี้ ศาสนาพุทธ DOU 155