หน้าหนังสือทั้งหมด

พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับการบรรลุธรรมกาย
49
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับการบรรลุธรรมกาย
…าย นี้คือ “สุคโต” ในทางศีล พระองค์ทรงดำเนินทางใจไปหยุดอยู่ตรงดวงปฐมมรรคนั้น หยุดสงบจนราคะ โทสะ โมหะ อภิชฌา พยาบาท เข้ามาครอบงำพระทัยของพระองค์ไม่ได้ พระทัยจึงใส บริสุทธิ์ เป็นสมาธิ หยุดนิ่งจนกระทั่ง “รู้” ผ…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบรรลุธรรมกายและทรงชื่อว่า 'สุคโต' เพราะพระองค์เสด็จไปดีตามทางอริยมรรค ปฏิบัติแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์แก่สรรพสัตว์ และถ่ายทอดคุณธรรมให้แก่เหล่าสาวก พระองค์ทรงดำเนินตามวิชชาและจรณะอย
อกุศลกรรมบถ 10: การทำชั่วในพระพุทธศาสนา
140
อกุศลกรรมบถ 10: การทำชั่วในพระพุทธศาสนา
…7) สัมผัปปลาปะ พูดเพ้อเจ้อ 3. มโนกรรม 3 หมายถึง ความประพฤติไม่ดีที่เกิดขึ้นในใจ 3 ประการ ได้แก่ (8) อภิชฌา โลภอยากได้ของเขา (9) พยาบาท ปองร้ายเขา (10) มิจฉาทิฏฐิ เห็นผิดจากคลองธรรม สรุปว่า ทางที่จะทำชั่ว ทำ…
ความชั่วในทางกาย วาจา ใจ ส่งผลกระทบต่อจิตใจ ทำให้เศร้าหมอง อกุศลกรรมบถมี 10 ประการ แยกเป็น กายกรรม (3) ได้แก่ ฆ่าสัตว์, ขโมย, ประพฤติผิดในกาม, วจีกรรม (4) กล่าวเท็จ, พูดส่อเสียด, ใช้คำหยาบ, พูดเพ้อเจ้
การทำลายนิวรณ์และการบรรลุสมาธิ
208
การทำลายนิวรณ์และการบรรลุสมาธิ
…ระการได้แล้ว กายและใจจึงสงัดจากกาม หมดความยินดีในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และสงัดจากอกุศลธรรม คือ “อภิชฌา” และ “โทมนัส” ซึ่งก็คือ “ความยินดียินร้าย” ที่สามารถบังคับใจให้คิดทำความ ชั่วต่าง ๆ ได้ทั้งสิ้น นิว…
เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการละนิวรณ์ 5 ประการเพื่อให้พระภิกษุสามารถบรรลุคุณวิเศษและบรรลุสมาธิได้ โดยเน้นว่าการทำลายกามและอกุศลธรรมนั้นสำคัญมากในการเจริญภาวนา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงนิรัตถ์ในพระพุทธศาส
การเจริญสมาธิภาวนา
186
การเจริญสมาธิภาวนา
…ั้ง ๕ อย่างเลยเข้ามาสู่ใจ ถ้าเลย เข้ามาได้ก็ขาดความสำรวม ถ้าขาดความ สำรวมใจก็เป็นโทษ เป็นโทษอย่างไร อภิชฌา และโทมนัสก็เข้าบังคับใจ เดี๋ยวก็ดีใจ เดี๋ยวก็ เสียใจ....ถ้าจะให้อภิชฌาและโทมนัสบังคับไม่ได้ ก็จงทำใ…
…ิภาวนาในการควบคุมสภาวะจิตใจ โดยเฉพาะในการแก้ไขปัญหาความคิดฟุ้งซ่านและความทุกข์ที่เกิดจากอารมณ์ เช่น อภิชฌาและโทมนัส การฝึกสมาธิจะช่วยให้ใจหยุดอยู่ที่ศูนย์กลาง ลดการเปิดโอกาสให้ความคิดที่ไร้สาระเข้ามาครอบงำ …
การสำรวมอินทรียในธรรมวินัย
176
การสำรวมอินทรียในธรรมวินัย
…่อมปฏิบัติเพื่อ สํารวมจักขุนทรีย์ (สํารวมตา) ที่เมื่อไม่สำรวม แล้วจะเป็นเหตุให้อกุศลธรรมอันลามก คือ อภิชฌา และโทมนัสครอบง่า... ภิกษุฟังเสียง ด้วยโสต... ดมกลิ่นด้วยมานะ... ลิ้มรสด้วย ชิวหา.... ถูกต้องโผฏฐัพพ…
ภิกษุในธรรมวินัยนี้ต้องไม่ถือรูปลักษณ์หรือเสียงใดๆ เพื่อหลีกเลี่ยงอกุศลธรรม เช่น อภิชฌาและโทมนัส ด้วยการสำรวมและปกป้องอินทรียทั้งหลาย เพื่อการมีความสุขที่ปราศจากกิเลส ความสำรวมในอินทรีย์จ…
ศีล สมาธิ ปัญญา: แนวทางการฝึกจิต
108
ศีล สมาธิ ปัญญา: แนวทางการฝึกจิต
…ูนย์กลางกาย จากนั้น ทรงอบรมใจด้วยสมาธิ โดยนำใจไปหยุดอยู่ ตรงกลางดวงศีลนั้น หยุดสงบ จนราคะ โทสะ โมหะ อภิชฌา พยาบาท เข้ามาครอบงำพระทัยของพระองค์ไม่ได้ พระทัยจึงใส บริสุทธิ์ เป็นสมาธิ หยุดนิ่งจนกระทั่ง “รู้” ผ…
เนื้อหาเกี่ยวกับกระบวนการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการปฏิบัติศีล จนไปถึงการฝึกสมาธิและปัญญา ซึ่งนำไปสู่การเข้าถึงกายภายในและธรรมกาย อธิบายถึงการก้าวผ่านขั้นต่าง ๆ เช่น โสดาบัน และพระอรหันต์ ที่
พฤติกรรมของมิตรร่วมสุขร่วมทุกข์
102
พฤติกรรมของมิตรร่วมสุขร่วมทุกข์
…คือ กรรมกิเลส ๓ ข้อแรก ๒) วจีกรรม ๔ คือ พูดเท็จ พูดส่อเสียด พูดหยาบ พูดเพ้อเจ้อ ๓) มโนกรรม ๓ ได้แก่ อภิชฌา (โลภ) พยาบาท และมิจฉาทิฏฐิ ๒. ตรงข้ามกับ อกุศลกรรมบถ ๑๐
บทความนี้พูดถึงพฤติกรรมของมิตรในสี่ด้าน รวมถึงการแบ่งปันความลับ การปกป้องความลับของเพื่อน การไม่ทิ้งเพื่อนในยามยากลำบาก และความสามารถในการสละชีวิตเพื่อเพื่อน ซึ่งทั้งหมดนี้แสดงถึงความรับผิดชอบที่แท้จร
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
130
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
…คือ กรรมกิเลส ๓ ข้อแรก ๒) วจีกรรม ๔ คือ พูดเท็จ พูดส่อเสียด พูดหยาบ พูดเพ้อเจ้อ ๓) มโนกรรม ๓ ได้แก่ อภิชฌา(โลภ) พยาบาท และ มิจฉาทิฏฐิ ๓
คัมภีร์นี้ว่าด้วยการแสดงความรับผิดชอบต่อเพื่อน โดยเห็นว่าความทุกข์ของเพื่อนก็คือความทุกข์ของตนเอง รวมถึงพฤติกรรมที่ดีของมิตร เช่น การให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ การปกป้องความลับของเพื่อน และการไม่ละทิ้งเ
มโนกรรมและมิจฉาทิฏฐิในพุทธศาสนา
122
มโนกรรมและมิจฉาทิฏฐิในพุทธศาสนา
อกุศลกรรมที่กระทำทางใจเรียกว่า มโนกรรม มี 3 ประการ ประกอบด้วย 1. อภิชฌา ความคิดเพ่งเล็งอยากได้ทรัพย์ของผู้อื่น 2. พยาบาท ความคิดที่จะทำร้ายผู้อื่น 3. มิจฉาทิฏฐิ ความเห็นผิ…
เนื้อหาเกี่ยวกับมโนกรรมซึ่งประกอบด้วยอภิชฌา พยาบาท และมิจฉาทิฏฐิ ซึ่งมี 10 ประการ โดยเฉพาะมิจฉาทิฏฐิที่ส่งผลกระทบต่อปฏิบัติของมนุษย์ที่ไม่เชื่อ…
เกณฑ์ในการตัดสินกรรมชั่ว
37
เกณฑ์ในการตัดสินกรรมชั่ว
…กระทำทุจริต หรือทำชั่ว เป็น ลำาดับต่อไป แบ่งออกเป็น 3 ประการ คือ 3.1) เพ่งเล็งอยากได้ของของผู้อื่น (อภิชฌา) คือมักได้ คิดโลภ เริ่มด้วยการคิดแย่งชิงผล ประโยชน์จากผู้อื่นอย่าง ไร้ความเป็นธรรม 3.2) มีจิตคิดพยา…
เกณฑ์ในการตัดสินกรรมชั่วนั้นแบ่งออกเป็น 3 ด้าน ได้แก่ ทางกาย ทางวาจา และทางใจ โดยกรรมชั่วทางกายประกอบด้วย ปาณาติบาต, อทินนาทาน และกาเมสุมิจฉาจาร。กรรมชั่วทางวาจา ได้แก่ การพูดเท็จ, การพูดส่อเสียด, การพ
ความเพียรและการเข้าถึงโลกุตรภูมิ
163
ความเพียรและการเข้าถึงโลกุตรภูมิ
…ว่า ระลึกชอบ ได้แก่ สติปัฏฐาน 4 คือ การพิจารณาเห็นกายในกาย มี ความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ เพื่อกำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสีย การพิจารณาเห็นเวทนาในเวทนา... การพิจารณาเห็นจิตในจิต... การพิจารณาเห็นธรรมในธรรม …
เนื้อหาเกี่ยวกับความเพียรในการทำกุศลธรรม การพิจารณาเห็นในกายเวทนาและจิต รวมถึงความสำคัญของสัมมาสมาธิ ที่เป็นศูนย์กลางขององค์มรรคเพื่อเข้าถึงโลกุตรภูมิ อธิบายอริยสัจในสองระดับ การเรียนรู้และการปฏิบัติ
ธรรมกายและโลกุตรธรรม 9
87
ธรรมกายและโลกุตรธรรม 9
…ตรก็บันทึกไว้อีกด้วยว่า “ธรรมกายแลคือพระตถาคต ความจริงโลกุตรธรรม 9 อย่าง ชื่อว่า พระกายของพระตถาคต” อภิชฌา หมายถึง ความคิดเพ่งเล็งจ้องจะเอาของคนอื่น จัดเป็นกิเลสตระกูลโลภะ 4.4.3 ธรรมกาย คือ โลกุตรธรรม 9 โลก…
ในอรรถกถาวักกลิสูตรกล่าวว่า 'ธรรมกายแลคือพระตถาคต' ซึ่งเป็นการชี้ให้เห็นถึงพุทธรัตนะที่มีอยู่ในทุกคน ความเข้าใจในธรรมกายและโลกุตรธรรม 9 ถูกรวบรวมในมรรคและผล 4 ซึ่งรวมถึงการปฏิบัติธรรมเพื่อนำไปสู่การเห
นิวรณ์และการเจริญภาวนา
116
นิวรณ์และการเจริญภาวนา
…ะการได้แล้ว กายและใจจึงสงัดจากกาม หมดความยินดีใน รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และสงัดจากอกุศลธรรม คือ “อภิชฌา” และ “โทมนัส” ซึ่งก็คือ ความยินดี ยินร้ายที่สามารถบังคับใจให้คิดทำความชั่วต่างๆ ได้ทั้งสิ้น 7.3 นิว…
เนื้อหานี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ประการที่เป็นอุปสรรคต่อการเจริญภาวนา สำหรับพระภิกษุที่ประพฤติปฏิบัติอย่างเคร่งครัด แม้จะมีศีลและสติปัญญา แต่หากยังไม่สามารถละนิวรณ์ได้ ก็ไม่สามารถสงัดจากกามและอกุศลธรรมได้ โดย
สาระสำคัญพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับปัญญาและเส้นทางสู่การดับทุกข์
27
สาระสำคัญพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับปัญญาและเส้นทางสู่การดับทุกข์
…ไปทางศีล สมาธิ ปัญญา วิมุตติ วิมุตติญาณทัสสนะ ทุก ๆ กาย เข้าถึงกายมนุษย์ละเอียด จนถึงกายทิพย์ หมดจากอภิชฌา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ ถึงกายรูปพรหม ละโลภะ โทสะ โมหะ ทั้งหยาบละเอียด ถึงกายอรูปพรหม หมดราคะ โทสะ โมหะ
บทความนี้นำเสนอสาระสำคัญเกี่ยวกับพระธรรมเทศนาเน้นความสำคัญของปัญญาในการเข้าถึงความจริงที่เป็นทุกข์ พุทธศาสนาชี้ให้เห็นว่าความเกิดและความดับเป็นธรรมชาติที่ทุกคนต้องเผชิญ การศึกษาและเข้าใจปัญญาจะนำไปสู่
วารสาร 'อยู่ในบุญ' เพื่อเผยแพร่ธรรมในพระพุทธศาสนา
66
วารสาร 'อยู่ในบุญ' เพื่อเผยแพร่ธรรมในพระพุทธศาสนา
…รจิต พระกาญจน์นาถ สินสิริธรรม, วันชัย ภัทระโชติ, ศิลป์ พุ่มอิสลิ, ระพีพรรณ ใจกล้า, วีรชาติ คำเจริญ, อภิชฌาน ตั้งใจแน่ว, สุนทร คำสอาด, สุดไผ่ บุณยะรัต, รองพงศ์ไพฑูรย์, ดำรงศักดิ์ ศิริสุข, บูรณ์ศิลา ร้อยเอกเร…
วารสาร 'อยู่ในบุญ' มีวัตถุประสงค์ในการเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจในธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พร้อมการแก้ไขความเข้าใจในการปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าสู่ธรรมะภายใน นอกจากนี้ยังมุ่งพัฒนาและสนับสนุนให้คน
กฎแห่งกรรมเชิงสัมพันธ์
207
กฎแห่งกรรมเชิงสัมพันธ์
…ี่เจ้าของมิได้ให้ มักประพฤติผิดในกาม มักพูดเท็จ มักพูดส่อเสียด มักพูดคำหยาบ มักเจรจาเพ้อเจ้อ มากด้วยอภิชฌา มีจิตพยาบาท มีความเห็นผิดอยู่ในโลกนี้ เขาตายไปแล้ว ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ก็มี (2) บุคคล…
ในบทสนทนานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าได้เตือนพระอานนท์เกี่ยวกับโมฆบุรุษที่ถามเกี่ยวกับเวทนา และได้อธิบายถึงกรรมที่แบ่งเป็น 4 ประเภท ซึ่งมีผลต่อชีวิตหลังความตาย โดยกรรมที่ดีนำไปสู่สุคติ ขณะที่กรรมที่ไม่ดีนำไ
อุปาทานและกรรมภพในอภิธรรม
216
อุปาทานและกรรมภพในอภิธรรม
…นปัจจัยให้เกิดกรรมภพ และอุปปัตติภพ กรรมภพ แปลว่า ภพคือกรรม ได้แก่ เจตนาและธรรมที่สัมปยุตด้วยเจตนา มีอภิชฌา (ความละโมบ) เป็นต้น อันได้แก่ ปุญญาภิสังขาร อปุญญาภิสังขาร อาเนญชาภิสังขาร หรือจะ กล่าวให้ง่ายก็คือ…
อภิธรรมกล่าวถึงอุปาทานเป็นปัจจัยให้เกิดกรรมภพและอุปปัตติภพ โดยกรรมภพหมายถึงเจตนาและธรรมที่มีออภิชฌา แบ่งออกเป็นกุศลกรรมและอกุศลกรรมที่จะนำไปสู่กามภพ รูปภพ และอรูปภพ ขณะที่อุปปัตติภพคือภาวะที่เกิดขึ้น…
ความสำคัญของสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
106
ความสำคัญของสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
…ุทธิ์ ถึงพร้อมด้วยศีลได้ หรือไม่สามารถสำรวมระวังในเรื่องโคจรและอโคจรได้ ซึ่ง นอกจากเป็นทางก่อให้เกิดอภิชฌาและโทมนัสแก่ตัวพระภิกษุเองโดยตรงแล้ว พฤติกรรมของพระภิกษุที่ ปรากฏต่อสาธารณชน ย่อมทำให้ประชาชนเสื่อมศ…
บทความนี้เน้นความสำคัญของสติสัมปชัญญะและสันโดษในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับพระภิกษุที่ต้องเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ฆราวาส สติสัมปชัญญะถือเป็นคุณธรรมพื้นฐานที่ช่วยให้พระภิกษุไม่หลงผิดและสามารถสร้าง
การรักษามนินทรีย์และการคุ้มครองทวาร
181
การรักษามนินทรีย์และการคุ้มครองทวาร
ครอบงำา....” คำว่า “รักษามนินทรีย์” หรือ “สำรวมมนินทรีย์” หมาย ถึงการรักษาใจให้พ้นจากการถูกครอบงำโดยอภิชฌาและโทมนัส จะเห็นว่า การสํารวมระวังอินทรีย์ทั้งหลายมีจักษุเป็นต้น แท้ที่จริงแล้ว ก็เพื่อรักษามนินทรีย…
บทความนี้อธิบายความสำคัญของการรักษามนินทรีย์และการสำรวมจิตใจให้พ้นจากการครอบงำของอภิชฌาและโทมนัส โดยชี้ให้เห็นถึงการคุ้มครองทวารในอินทรีย์ เช่น การใช้สติในการมองเห็นสิ่งต่าง ๆ โดยไม่ปรุงแ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
268
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…โพ ปท คติมหิ อิตถิยมติยโว วาติ ติ คุปาทีนญชาติ ธาตุวนุตโลโป ทวิตฺตญฺจ ฯ ปรสฺส สมฺปตฺติ ปรสมฺปตฺติ ฯ อภิชฌายตีติ อภิมุข จินเตติ ฯ ภณฑิตพฺพฤติ ภัณฑ์ & ธน์ ชเนหิ ภัณฑิตพฺพ สํเวลลิตพฺพิ อิติ ตสฺมา ต กรุฑ 1 ภา ภ…
เนื้อหาฉบับนี้มีการศึกษาหลักการและแนวคิดเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาได้แก่ ความสัมพันธ์ของอรรถและโครงสร้างของการวิเคราะห์ธรรมะในแง่มุมต่างๆ โยชนาในตำนานและการตีความเชิงลึกในหัวข้อต่างๆ เพื่อให้เกิดกา