หน้าหนังสือทั้งหมด

ปรัชญา: ปรมาคุณธรรมสาย
135
ปรัชญา: ปรมาคุณธรรมสาย
…สาย นาม วิสุทธิ์ภิรมิภิรมย์คุณนาย มหาภูติสมมตาย (ทุติย ภาค) - หน้าที่ 135 พรหมวิหารนิเทศ วุฒนา กรา อรติ วิสุตภาค ตาย สภาวิสุตภาตาย โอวา ลามา ภิรเมว มณญญาติ ปริสุทธิ์ ทร บุรีสตปโต วิญ มุทิตา พุทธ- ปัจจุกิ…
เนื้อหาในส่วนนี้กล่าวถึงปรัชญาและคุณธรรมภายในสังคม วีธีการที่คุณธรรมสามารถส่งเสริมความดีและวิถีชีวิตที่มีคุณภาพ ในบริบทของความเป็นอยู่และการพัฒนาจิตใจตามหลักธรรมะ พร้อมการอ้างอิงถึงธรรมะจากพระพุทธองค์
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
43
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
…ากสาเหตุเล็กๆ นั่น คือ ความไม่พอใจ แล้วค่อยๆ ขยายตัวเป็นปฏิฆะ โกธะ โทสะ และพยาบาทในที่สุด ดังแผนภาพ อรติ ปฏิฆะ โกธะ โทสะ → พยาบาท อรติ แปลว่า ความไม่พอใจ ไม่ชอบ ความไม่ชอบ คือ จุดเริ่มต้นของพยาบาท ความไม่…
บทความนี้สำรวจวัฏจักรการเกิดพยาบาทที่เริ่มต้นจากความไม่พอใจ ซึ่งนำไปสู่ปฏิฆะ โกธะ และโทสะ ว่าการขัดใจส่งผลต่อความคิดและอารมณ์อย่างไร ในการทำสมาธิก็มีวิธีการแก้ไขที่สามารถช่วยให้จิตสงบและปล่อยวางจากอาร
ความเข้าใจเกี่ยวกับโทสะและอารมณ์
41
ความเข้าใจเกี่ยวกับโทสะและอารมณ์
…าจากจุดเล็ก ๆ แต่ไม่ได้ระงับ ความรู้สึกอันนั้น ปล่อยให้มันขยายตัวขึ้น จนกลายเป็นโทสะ ดังภาพต่อไปนี้ อรติ - ปฏิฆะ - โกธะ - โทสะ + พยาบาท อรติ แปลว่า ความไม่พอใจ ไม่ชอบ ความไม่ชอบ คือ จุดเริ่มต้นของกิเลสสาย…
ในบทความนี้ได้กล่าวถึงโทสะหรือความโกรธ ที่เกิดขึ้นจากความไม่พอใจและการขัดข้องในจิตใจ โดยอธิบายถึงลักษณะและการแสดงออกของโทสะ ทั้งอารมณ์ที่เป็นต้นเหตุและการเกิดขึ้นของอารมณ์เหล่านี้ เช่น ความไม่ชอบ, ควา
สาเหตุของถีนมิทธะ
59
สาเหตุของถีนมิทธะ
4.2 สาเหตุของถีนมิทธะ เหตุเกิดถีนมิทธะ พระอรรถกถาจารย์ท่านแสดงไว้ว่ามี 5 ชนิด คือ 4.2.1 อรติ ความไม่ยินดี คือไม่ยินดีในการทำงาน หรือในการทำสมาธิเป็นต้น เมื่อเกิดความไม่ ยินดี ความไม่พอใจขึ้นแล…
…ีนมิทธะเป็นอุปสรรคในการทำสมาธิ พระอรรถกถาจารย์กล่าวถึงสาเหตุของถีนมิทธะที่แบ่งออกเป็น 5 ชนิด ได้แก่ อรติ (ความไม่ยินดี) ซึ่งเกิดจากจิตใจที่ไม่ละเอียดอ่อน และตันทิ (ความเกียจคร้าน) ที่ทำให้พลังใจอ่อนแอลง โ…
ความหมายของพรหมวิหาร 4
34
ความหมายของพรหมวิหาร 4
…ั้น เพราะเป็นธรรมะที่ใช้ปราบอกุศลกรรม 4 ชนิด อกุศลธรรมเหล่านั้น คือ พยาบาท วิหิงสา (ความเบียดเบียน) อรติ ความริษยา ไม่ยินดีด้วย) และราคะ บรรดาพรหมวิหารเหล่านั้น เมตตาใช้ปราบพยาบาท กรุณาใช้ปราบวิหิงสา มุทิ…
…และอุเบกขา ความเป็นกลางต่อทุกข์สุขของผู้อื่น ทั้ง 4 ช่วยควบคุมอกุศลกรรม 4 ชนิดได้แก่ พยาบาท วิหิงสา อรติ และราคะ รวมถึงแสดงถึงความเอื้ออาทรและการให้คุณค่าแก่ชีวิตผู้คนรอบข้าง
การควบคุมความรู้สึกในทางธรรม
83
การควบคุมความรู้สึกในทางธรรม
…สตินี้อันมีอานิสงส์เป็นอเนกดังกล่าวมา 0. ฉะนี้เทอญ นี่เป็นกถามุขโดยพิสดาร ในกายคติสติ - มหาฎีกาว่า "อรติ คือไม่ยินดีในเสนาสนะสงัด และในกุศลธรรมอันยิ่ง ส่วนรติ ได้แก่ยินดีในกามคุณ" แต่คำทั้ง ๒ นี้กล่าวเป็น…
บทความนี้พูดถึงการเป็นผู้ที่สามารถควบคุมความรู้สึกต่างๆ เช่น ความไม่ยินดีและความกลัวได้ รวมถึงการอดกลั้นต่อทุกขเวทนา สามารถพัฒนาจิตใจให้มีอานิสงส์ที่มากมาย โดยเน้นการบำเพ็ญกายคตาสติตามหลักการทางธรรมใน
ประโยชน์ของพรหมวิหารในวิสุทธิมรรค
212
ประโยชน์ของพรหมวิหารในวิสุทธิมรรค
…น จริงอยู่ ในพรหมวิหาร ๔ นั่น เมตตามีการกำจัด พยาบาทได้เป็นประโยชน์ ๓ ข้อนอกนี้ ก็มีการกำจัดวิหิงสา อรติ และราคะเป็นประโยชน์ (ตามลำดับ) สมคำพระสารีบุตรกล่าวไว้ว่า "ดูกรอาวุโส สิ่งซึ่งเป็นทางออกไปแห่งพยาบา…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงพรหมวิหารทั้งสี่ ได้แก่ เมตตา, กรุณา, มุทิตา และอุเบกขา ที่ช่วยในการลดความพยาบาทและความยินดีได้ พร้อมยังอธิบายถึงความเฉยที่เกิดจากการทำกรรมดีและการเข้าถึงความสุขผ่านการวิปัสนา การเ
ประโคม๙ มงคลดุษฏี (ฤดูโยภาค)
444
ประโคม๙ มงคลดุษฏี (ฤดูโยภาค)
…กา ปริเทวนา ฯ กันฺฤกษณ์ปี๊อาท [๕๕๕] สาโร โรเก ทิลาส ตุลาส เม ก็ผลัส สียา อาณมิตุตคุญชานุชํ วีโยโน อรติ สียา ทุษมโน ใน ชานาติ ... ตุตส ยา คติ ๆ ตฤกู โรเทติ ยติ อํ ฯ ชูธวาภิ มเดโร โท ฤๅ อุตตนี คิสริรา ภวย…
เนื้อหานี้พูดถึงมงคลดุษฏีในฤดูโยภาค ซึ่งมีการอธิบายเกี่ยวกับความสำคัญและการใช้ชีวิตอย่างมีความสุข นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับสุขภาพและอาหารที่ดี โดยเฉพาะการเลือกอาหารที่เหมาะสมเพื่อให้ร่างกายมีสุขภาพที่
ลักษณะและวิธีแก้ไขถีนมิทธะ
55
ลักษณะและวิธีแก้ไขถีนมิทธะ
4.1 ลักษณะของจีนมิทธะ 4.2 สาเหตุของจีนมิทธะ เนื้อหาบทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข .. 4.2.1 อรติ 4.2.2 ตันที 4.4.3 วิชัมภิตา 4.4.4 ภัตตสัมมทะ 4.4.5 เจตโส ลีนัตตัง 4.3 วิธีแก้ไขถีนมิทธะ 4.3.1 นีวรณ…
บทที่ 4 สำรวจลักษณะและสาเหตุของจีนมิทธะซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการทำสมาธิ พร้อมเสนอวิธีการแก้ไขหลายรูปแบบ รวมถึงการใช้สูตรโมคคัลลานและอรรถกถาเพื่อช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถพัฒนาและทำสมาธิได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ข้าศึกของมุทิตาและอุเบกขา
37
ข้าศึกของมุทิตาและอุเบกขา
…่อนอัน ล่วงไปแล้ว อันดับไปแล้ว แปรปรวนไปแล้ว ย่อมเกิดโสมนัส โสมนัสเช่นนี้ เรียกว่า โสมนัสอาศัยเรือน อรติ ความคิดร้าย, ความไม่ยินดีด้วย, ความริษยา เป็นข้าศึกไกลของมุทิตา เพราะ เข้ากันไม่ได้ในส่วนของตน ด้วย…
เนื้อหาในบทนี้ชี้ให้เห็นถึงข้าศึกของมุทิตา ได้แก่ โสมนัสและอรติ โดยมีการอธิบายถึงโสมนัสที่เกิดขึ้นจากความหมายทัศน์ที่เกิดจากกามคุณ ในทางกลับกัน อรติก็ถูกกล่าวถึงใน…
อารมณ์และสิ่งประหารในพรหมวิหาร 4
38
อารมณ์และสิ่งประหารในพรหมวิหาร 4
…ายอยู่เป็นอารมณ์ ในการที่พลอยชื่นชมยินดีไปด้วย ซึ่งประหารอิสสา ความริษยา เห็นเขาได้ดีก็ทนอยู่ไม่ได้ อรติ ความไม่ยินดีด้วย 4. อุเบกขา มีมัชฌัตตสัตวบัญญัติคือสัตว์ที่ไม่มีทุกข์แต่ก็ไม่ถึงกับเป็นสุขนั้นเป็นอ…
การเจริญพรหมวิหาร 4 ประกอบด้วยเมตตา, กรุณา, มุทิตา, และอุเบกขา โดยแต่ละอย่างมีอารมณ์และสิ่งประหารที่ช่วยลดละความโกรธ ความเบียดเบียน ความริษยา และความลำเอียง เมื่อปฏิบัติถูกต้องจะสามารถแผ่เมตตาได้อย่าง
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
26
คาถาธรรมบท ภาค ๑-๘
…อยเท้าจิกลง (หนัก ทางปลายนิ้วเท้า), คนมีกิเลสเครื่องมุงบังอันเปิดแล้ว มีรอยเช่นนี้ นี้ ทิสวาน ตณฺห์ อรติ จ ราค นาโหสิ ฉนฺโท อปิ เมถุนสม กิเมวิท มุตฺตกรีสปุณฺณ์ ปาทาปิม สมผุสิต น อิจเฉ เรามิได้มีความพอใจใน…
คาถาธรรมบทนี้เป็นการสอนเกี่ยวกับพฤติกรรมและผลของกิเลส เช่น ราคะ โทสะ และโมหะ ที่ส่งผลต่อความเป็นมนุษย์และการกระทำในชีวิตประจำวัน การเจริญปัญญาและศึกษาธรรมนี้ จะช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจในตัวเองและส่งผลต่อก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: อตฺถโยชนา
394
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: อตฺถโยชนา
… กมมาทิปจฺจยา เตหิ อารมฺมณภูเตหิ กมฺมกมุมนิมิตตคตินิมิตต สงฺขาเตหิ ปจฺจเยหีติ อตฺโถ ๆ ต ต์ สจจกิจจ์ อรติ วตฺตตีติ อุตุ ฯ อร วตฺตเน กาเล วตฺตมานาตีเต วาทโยติ ณ กุวจิ ธาตุติอาทินา อรธาตุสฺส อุตุ ณ โลโป น วุ…
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และการอธิบายถึงการจัดการอยู่นอกเหนือจากการใช้ชีวิตประจำวัน โดยมีการสนทนาเกี่ยวกับหลักการและความสำคัญของอภิธมฺมต่อการทำความเข้าใจในพระพุทธศาสนา อธิบายอย
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 486
486
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 486
… พยฤติ ที่สติ ภูมินติ จาก รถงค์ ฯ จาก พยาน สพฺพโต...วาติ อ ๆ จาก วิชาติ จาก สสาโร เอว จาก ส...จาก ๆ อรติ ปวตฺตติ อกโข เอเตรีติ อรา อกฺขเตกิลลกา” ฯ อร คติย์ สพฺพโต... วาติ อ ๆ กิลสฺสนฺติ สตฺตา เอเตรีติ กิเ…
เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์กิเลส และการประยุกต์ใช้อภิธัมมะในการเข้าใจความธรรม พร้อมกับการพิจารณาลักษณะของอริยะต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งยังมีการวิจารณ์สาระสำคัญของการปฏิบัติธรรมและคุณธรรมต่างๆ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
52
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…โท น เกวล์ รุปปนสภาโว รูป นามาติ ญาเปติ ฯ รูเป็น ยุตต์ รูป์ ฯ ณ ราคาทินา โณ ฯ ยถาสทฺโท อุปมาโชตโก ฯ อรติ คจุนิติ ปวตฺตตีติ อริโส โย โรโค ฯ อร คมเน ฯ มนุปรสุณาทีหิ อุสส นุสสาติ อิสปจฺจโย ฯ อริเสน ยุตโตปี ช…
บทนี้สนทนาเกี่ยวกับหลักการและแนวคิดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยวิเคราะห์ถึงความหมายของคำ และการเปรียบเทียบคอนเซปต์ต่าง ๆ ว่าเป็นอย่างไร รวมถึงการนำเสนอแนวคิดในเชิงตัวอย่างที่มีความเ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
87
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…น ฯ อตฺตสททสฺส อตฺตภาวตกต์ ทสฺเสตวา จิตฺตตฺถามปี ทสฺเสนโต อตฺตสงฺขาตนฺติอาทิมาห์ ฯ จิตฺตญฺหิ อารมณ์ อรติ ชานาติ อตฺตาติ วุจฺจติ อเนกตฺถา หิ ธาตโวติ ฯ จิตฺตนฺติ ปญฺจ ทวาริกจิตต์ ฯ อธิกิจจาติ อธิการ กตฺวา อ…
เนื้อหาในบทนี้ว่าด้วยอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาและบทความที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นถึงการวิเคราะห์จิตและอารมณ์ต่างๆ ภายใต้แนวคิดทางพระพุทธศาสนา รวมถึงการสำรวจความคิดและความเข้าใจเกี่ยวกับอัตตาและการรับรู้ในจิตใจ.
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา
437
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา
…ตฺติ ฯ สตฺตานํ อายุ มินนฺโต วิย สิยติ อนุต์ กโรติ มาโส โย กาโล ฯ มา มาเน ฯ สา อนุตกมุมนิ ฯ วิสรุช ฯ อรติ สตฺตานํ ตติกิจจ์ วตฺเตตีติ อุตุ โย กาโล ฯ อร คมเน ฯ หนาทีห์ ณ นุตโว ๆ ๆ ๆ กวจ ธาตุ ฯ อรสสุ ฯ วิสาขน…
บทนี้สำรวจแนวคิดและการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถร่วมกับปัญจิกา โดยเน้นถึงความสำคัญของเวลาที่เกี่ยวข้องกับสภาวะต่างๆ ในชีวิตและการศึกษา คำศัพท์สำคัญที่ใช้ ได้แก่ อายุ, กาโล และวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงช่วงเวลา
อภิธานความหมายแห่งอสุภภาวนา
486
อภิธานความหมายแห่งอสุภภาวนา
…ยสส์ นทิย์ สา จณฑโสตา ฯ นทติ สทท กโรติ นที ยา สริตา ฯ นท สทเท ฯ อิตถิยมติยโว วา ฯ อ นทาทิโต วา อี ฯ อรติ คจุนิติ นาวา เอเตนาติ อริตต์ เกนิปาโต ๆ อร คมเน ฯ กาเล... วาทโยติ อตฺโต ๆ กวฐิธาตุ... ฯ อสฺส ฯ พลน์…
บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายแนวทางและแนวคิดเกี่ยวกับอสุภภาวนา และการบรรลุฌานในทางจิตใจ โดยให้ความสำคัญกับการปฏิบัติทางจิตว่าเป็นสิ่งที่มีความสำคัญต่อผู้ที่สนใจศึกษา และนำไปใช้ในการเจริญภาวนาในการพัฒนาจิ
พรหมวิหารธรรม และการแผ่เมตตา
145
พรหมวิหารธรรม และการแผ่เมตตา
…ว้นจากความเบียดเบียน ปรารถนาเพื่อจะปลดเปลื้องทุกข์ของเขา มุทิตา ได้แก่ ความชื่นบาน เว้นจากอสสา ฤษยา อรติ ไม่ยินดี พลอยยินดีด้วยใน เมื่อเห็นผู้อื่นได้ดี อุเบกขา ได้แก่ ความวางใจ เพ่งพิจารณาในกรรมและผลของกร…
บทความนี้กล่าวถึงพรหมวิหารธรรมซึ่งประกอบด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ซึ่งเป็นแนวทางในการสร้างจิตใจที่สูงส่งและบริสุทธิ์ โดยมีการอธิบายถึงความหมายและความสำคัญของแต่ละข้อธรรม พร้อมเน้นถึงการแผ่เมตต
กมฺมฎฐานคฺคหณนิทเทโส
135
กมฺมฎฐานคฺคหณนิทเทโส
… สเวชนีเยสุ ฐาเนส เวโค สวิคคสส โยนิโส ปธานนฺติ เอวมาทโย ฯ วิตกจริตสฺส ภสสพหุลตา คณารามตา กุสลานุโยค อรติ อนวฎ จิตกิจจตา รตฺติธมายนา ทิวาปชชตนา หุราหุรี ชาวนาติ เอวมาทโย ธมฺมา พหุล ปวตฺตนฺติ ฯ เอว ธมฺมปปวต…
เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมฐานและจิตที่สำคัญในพระพุทธศาสนา สอนให้เข้าใจหลักการการดำเนินชีวิตอย่างมีสติ ความสำคัญของการอบรมจิตในกรรมฐาน และพฤติกรรมของบุคคลที่อาจมีผลต่อการพัฒนาจิตสิ่งต่างๆ เช่น สติสัมปชัญญะ เ